Паўднёвы полюс: розьніца паміж вэрсіямі
HerculeBot (гутаркі | унёсак) д робат дадаў: krc:Къыбыла полюс |
д робат дадаў: oc:Pòl Sud; касмэтычныя зьмены |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Каардынаты|90|паўднёвае|0|усходняе|выяўленьне=загаловак}} |
{{Каардынаты|90|паўднёвае|0|усходняе|выяўленьне=загаловак}} |
||
[[ |
[[Файл:Geographic_Southpole.jpg|міні|164пкс|Геаграфічны Паўднёвы полюс]] |
||
[[ |
[[Файл:Pole-south.gif|міні|175пкс|Мапа Антарктыды]] |
||
'''Паўднёвы по́люс''' (Паўднёвае канцавосьсе) — гэта самы паўднёвы пункт на [[Зямля|Зямлі]]. Вызначаецца некалькімі рознымі шляхамі. |
'''Паўднёвы по́люс''' (Паўднёвае канцавосьсе) — гэта самы паўднёвы пункт на [[Зямля|Зямлі]]. Вызначаецца некалькімі рознымі шляхамі. |
||
Радок 7: | Радок 7: | ||
== Геаграфічны паўднёвы полюс == |
== Геаграфічны паўднёвы полюс == |
||
Геаграфічны паўднёвы полюс — гэта месца, дзе вось абарачэньня Зямлі «выходзіць» на паверхню. Знаходзіцца на Палярным плато [[Антарктыда|Антарктыды]] на вышыні 2 800 мэтраў, тоўшча [[лёд|льда]] складае 2840 мэтраў. Сярэднегадавая [[тэмпэратура]] складае -48,9 |
Геаграфічны паўднёвы полюс — гэта месца, дзе вось абарачэньня Зямлі «выходзіць» на паверхню. Знаходзіцца на Палярным плато [[Антарктыда|Антарктыды]] на вышыні 2 800 мэтраў, тоўшча [[лёд|льда]] складае 2840 мэтраў. Сярэднегадавая [[тэмпэратура]] складае -48,9 °C (максымальная -14,7 °C, мінімальная -74,3 °C). Першым чалавекам, які туды дайшоў быў [[Роальд Амундсэн]] [[14 сьнежня]] [[1911]] года. Другі чалавек — [[Робэрт Фалькон Скот]], які трапіў на полюс на месяц пазьней. У [[1929]] годзе амэрыканец [[Рычард Бэрд]] разам з [[Бэрнт Балхэн|Бэрнтам Балхэнам]] першым праляцеў на [[самалёт|самалёце]] над Паўднёвым полюсам. У [[1958]] годзе брытанска-новазэляндзкая экспэдыцыя [[Вівіян Фукс|Вівіяна Фукса]] і [[Эдмунда Хілары|Эдмунд Хілары]] зьдзейсьнілі першы трансантарктычны пераход ад [[мора Ўэдэла]] праз Паўднёвы полюс да [[мора Роса]]. З [[1957]] года на Паўднёвым полюсе дзейнічае навуковая станцыя [[ЗША]] «Амундсэн-Скот». |
||
== Геамагнітны паўднёвы полюс == |
== Геамагнітны паўднёвы полюс == |
||
Радок 80: | Радок 80: | ||
[[nn:Sørpolen]] |
[[nn:Sørpolen]] |
||
[[no:Sydpolen]] |
[[no:Sydpolen]] |
||
[[oc:Pòl Sud]] |
|||
[[pl:Biegun południowy]] |
[[pl:Biegun południowy]] |
||
[[pt:Polo Sul]] |
[[pt:Polo Sul]] |
Вэрсія ад 02:08, 30 сакавіка 2010
Каардынаты: 90° пд. ш. 0° у. д. / 90° пд. ш. 0° у. д.
Паўднёвы по́люс (Паўднёвае канцавосьсе) — гэта самы паўднёвы пункт на Зямлі. Вызначаецца некалькімі рознымі шляхамі.
Геаграфічны паўднёвы полюс
Геаграфічны паўднёвы полюс — гэта месца, дзе вось абарачэньня Зямлі «выходзіць» на паверхню. Знаходзіцца на Палярным плато Антарктыды на вышыні 2 800 мэтраў, тоўшча льда складае 2840 мэтраў. Сярэднегадавая тэмпэратура складае -48,9 °C (максымальная -14,7 °C, мінімальная -74,3 °C). Першым чалавекам, які туды дайшоў быў Роальд Амундсэн 14 сьнежня 1911 года. Другі чалавек — Робэрт Фалькон Скот, які трапіў на полюс на месяц пазьней. У 1929 годзе амэрыканец Рычард Бэрд разам з Бэрнтам Балхэнам першым праляцеў на самалёце над Паўднёвым полюсам. У 1958 годзе брытанска-новазэляндзкая экспэдыцыя Вівіяна Фукса і Эдмунд Хілары зьдзейсьнілі першы трансантарктычны пераход ад мора Ўэдэла праз Паўднёвы полюс да мора Роса. З 1957 года на Паўднёвым полюсе дзейнічае навуковая станцыя ЗША «Амундсэн-Скот».
Геамагнітны паўднёвы полюс
Геамагнітным паўднёвым полюсам лічыцца найбліжэйшы да геаграфічнага поўдня полюс геамагнітнага поля.
Магнітны паўднёвы полюс
Пункт, найбліжэйшы да паўночнага геаграфічнага полюса, у якім лініі магнітнага поля Зямлі ствараюць зь яе паверхняй вугал 90°. Менавіта на гэты пункт паказвае паўночная стрэлка компаса.
Паўднёвы полюс недасяжнасьці
Мае каардынаты 85°50′ пд. ш. 65°47′ у. д. / 85.833° пд. ш. 65.783° у. д., знаходзіцца далей астатніх месцаў Антарктыды ад Паўднёвага акіяна.
Вонкавыя спасылкі
Паўднёвы полюс — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў