Агонь: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

← Папярэдняя зьмена Наступная зьмена →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Вэрсія ад 04:29, 21 сакавіка 2010

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Агонь (неадназначнасьць).

Агонь — у вузкім сэнсе — сукупнасьць распаленых газаў або плязмы, якія выдзяляюцца ў выніку:

адвольнага або міжвольнага награваньня гаручага матэрыялу да вызначанай кропкі;
хімічнай рэакцыі;
датыканьня току высокай напругі з гаручым матэрыялам.

Агонь зьяўляецца асноўнай фазай працэсу гарэньня і мае ўласьцівасьць да самараспаўсюджаньня па закранутых ім іншых гаручых матэрыялах. Уласная тэмпэратура агню залежыць ад крыніцы, выклікалай рэакцыю ўзгараньня і/або ад матэрыялаў, якія ўдзельнічаюць у рэакцыі гарэньня.

У вайсковай справе пад «агнём» разумеецца стральба з пальнай зброі (кулямі або іншымі снарадамі).

Значэньне ў побыце

З прычыны надзвычай важнага значэньня агню розныя спосабы яго здабываньня вынайшлі яшчэ першабытныя людзі, выкарысталыя яго для асьвятленьня, саграваньня, прыгатаваньня ежы, абароны ад дзікіх жывёл і падачы ўмоўных сыгналаў. Першым спосабам, відаць, быў мэтад атрыманьня з адвольнай крыніцы награваньня, такой як маланка (хоць маланкі, улічваючы розныя прыродныя ўмовы і надвор’е, ударалі ў дрэвы досыць рэдка). Падвышаючая церце, але малаэфектыўная палачка, што верціцца ў кавалку дрэва, была замененая на кнот, які рабілі з грыбных нарастаў на дубе або ясені. Традыцыйнай формай падтрыманьня агню тады і цяпер, пры мінаньні курсу выжываньня, было вогнішча.

Першым хімічным спосабам атрыманьня агню быў каталіз, вынайдзены нямецкім хімікам Дзёбэрэйнэрам. На падставе свайго вынаходніцтва ён стварыў не прызначаны для побытавага ўжываньня прыбор пад назвай «вадароднае крэсіва», удасканаленай разнавіднасьцю якога зьяўляецца так званы апарат Кіпа.

У наступным зьявіліся запалкі і спачатку бэнзінавыя, а потым — газавыя запальніцы.

Значэньне ў міталёгіі і эзатэрыцы

Агню надаецца вялікая ўвага ў шэрагу міталёгій. У грэцкай і рымскай міталёгіі з агнём атаясамлялася некалькі бажаствоў (Гефэст, Прамэтэй, Вэста, Гестыя і іншыя), у старажытнаіндыйскай міталёгіі ўвасабленьнем агню быў Агні, у кельцкай міталёгіі багіня агню звалася Брыгід. У зараастрызме агонь выступае як асабліва сьвятая стыхія і ўвасабленьне чароўнай справядлівасьці, Арты. У народаў Поўначы агонь уяўляўся ў выглядзе жаночага вобраза — «маці», «гаспадыні агменю» і да т. п., а ў якутаў і буратаў — у мужчынскім вобразе «гаспадара». У сярэднявечным містыцызме саламандры былі найнізкай парфумай агню, прабывалымі ў ім.

Нараўне з вадой, зямлёй і паветрам, агонь лічыцца адной з чатырох стыхіяў (першаэлемэнтаў) і ў сувязі з гэтым займаў важную ролю асабліва ў антычнай філязофіі, напрыклад у Геракліта, а таксама ў алхіміі. У заходняй астралёгіі элемэнт агню зьвязаны з задыякальнымі знакамі Авена, Льва і Стральца, яго дамінанты — Сонца і Плютон. У кітайскай астралёгіі агонь — адна з пяці стыхіяў і зьвязваўся з плянэтай Марс, энэргіяй цы, поўднем, улетку (6 красавіка — 17 чэрвеня паводле грыгарыянскага каляндара), чырвоным колерам, горкім густам і рэзкім, пякучым пахам, лікам 7, зямнымі «галінамі» змеі («сы») і каня («у»), 3-м і 4-м нябеснымі «стваламі» («бін», «дын») і ў тым ліку суадносіўся з гадамі, якія сканчаліся на 6 і 7.

Глядзіце таксама

Вонкавыя спасылкі

Агонь — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 {{іншыя значэньні}}
 [[Файл:Fire02.jpg|thumb|Агонь]]
-'''Агонь''' — у вузкім сэнсе — сукупнасьць распаленых [[газ]]аў або [[плазма|плазмы]], якія выдзяляюцца ў выніку:
+'''Агонь''' — у вузкім сэнсе — сукупнасьць распаленых [[газ]]аў або [[плязма|плязмы]], якія выдзяляюцца ў выніку:
 * адвольнага або міжвольнага награваньня [[гарэньне|гаручага]] матэрыялу да вызначанай кропкі;
 * [[хімічная рэакцыя|хімічнай рэакцыі]];
-* судотыкі [[ток]]а высокай [[напруга|напругі]] з гаручым матэрыялам.
+* датыканьня [[ток]]у высокай [[напруга|напругі]] з гаручым матэрыялам.
-Агонь зьяўляецца асноўнай фазай працэсу [[гарэньне|гарэньня]] і мае ўласьцівасьць да самараспаўсюджаньня па закранутых ім іншым гаручым матэрыялам. Уласная [[тэмпэратура]] агню залежыць ад крыніцы, выклікалай рэакцыю ўзгараньня і/або ад матэрыялаў, якія ўдзельнічаюць у рэакцыі гарэньня.
+Агонь зьяўляецца асноўнай фазай працэсу [[гарэньне|гарэньня]] і мае ўласьцівасьць да самараспаўсюджаньня па закранутых ім іншых гаручых матэрыялах. Уласная [[тэмпэратура]] агню залежыць ад крыніцы, выклікалай рэакцыю ўзгараньня і/або ад матэрыялаў, якія ўдзельнічаюць у рэакцыі гарэньня.
-У вайсковай справе пад «агнём» разумеецца [[стральба]] з [[агнястрэльная зброя|агнястрэльнай]] зброі ([[куля]]мі або іншымі [[снарад]]амі).
+У вайсковай справе пад «агнём» разумеецца [[стральба]] з [[пальная зброя|пальнай]] зброі ([[куля]]мі або іншымі [[снарад]]амі).
 == Значэньне ў побыце ==
 [[Файл:Oganj2.JPG|thumb|Агонь]]
-З-за надзвычай важнага значэньня агню розныя спосабы яго здабываньня вынайшлі яшчэ першабытныя людзі, выкарысталыя яго для асьвятленьня, саграваньня, прыгатаваньня ежы, абароны ад дзікіх жывёл і падачы ўмоўных [[сыгналы|сыгналаў]]. Першым спосабам, відаць, стаў мэтад атрыманьня з адвольнай крыніцы награваньня, такой як [[маланка]] (хоць маланкі, улічваючы розныя прыродныя ўмовы і надвор'е, ударалі ў дрэвы досыць рэдка). Падвышаючая [[трэньне]], але малаэфектыўная ''палачка'', што верціцца ў кавалку дрэва, была замененая на [[кнот]], які рабілі з [[грыб]]ных нарастаў на [[дуб]]е або [[ясень|ясені]]. Традыцыйнай формай падтрыманьня агню тады і цяпер, пры мінаньні курсу выжываньня, было [[вогнішча]].
+З прычыны надзвычай важнага значэньня агню розныя спосабы яго здабываньня вынайшлі яшчэ першабытныя людзі, выкарысталыя яго для асьвятленьня, саграваньня, прыгатаваньня ежы, абароны ад дзікіх жывёл і падачы ўмоўных [[сыгналы|сыгналаў]]. Першым спосабам, відаць, быў мэтад атрыманьня з адвольнай крыніцы награваньня, такой як [[маланка]] (хоць маланкі, улічваючы розныя прыродныя ўмовы і надвор’е, ударалі ў дрэвы досыць рэдка). Падвышаючая [[церце]], але малаэфектыўная ''палачка'', што верціцца ў кавалку дрэва, была замененая на [[кнот]], які рабілі з [[грыб]]ных нарастаў на [[дуб]]е або [[ясень|ясені]]. Традыцыйнай формай падтрыманьня агню тады і цяпер, пры мінаньні курсу выжываньня, было [[вогнішча]].
-Першым хімічным спосабам атрыманьня агню стаў [[каталіз]], адчынены нямецкім хімікам [[Іяган Вольфганг Дзёбэрэйнэр|Дзёбэрэйнэр]]ам. На падставе свайго адкрыцьця ён стварыў не прызначаны для бытавога ўжываньня прыбор пад назвай «[[вадарод]]нае [[крэсіва]]», удасканаленай разнавіднасьцю якога зьяўляецца так званы [[апарат Кіпа]].
+Першым хімічным спосабам атрыманьня агню быў [[каталіз]], вынайдзены нямецкім хімікам [[Іяган Вольфганг Дзёбэрэйнэр|Дзёбэрэйнэр]]ам. На падставе свайго вынаходніцтва ён стварыў не прызначаны для побытавага ўжываньня прыбор пад назвай «[[вадарод]]нае [[крэсіва]]», удасканаленай разнавіднасьцю якога зьяўляецца так званы [[апарат Кіпа]].
-У наступным зьявіліся [[запалкі]] і спачатку [[бэнзін]]авыя, а потым — газавыя [[запальніца|запальніцы]].
+У наступным зьявіліся [[запалкі]] і спачатку [[бэнзін]]авыя, а потым — газавыя [[запальніца|запальніцы]].
 == Значэньне ў міталёгіі і эзатэрыцы ==
-Агню надаецца вялікая ўвага ў шэрагу [[міталёгія|міталёгій]]. У [[старажытнагрэцкая міталёгія|грэцкай]] і [[старажытнарымская міталёгія|рымскай міталёгіі]] з агнём атаясамлялася некалькі бажаствоў ([[Гефэст]], [[Прамэтэй]], [[Вэста]], [[Гестыя]] і іншыя), у старажытнаіндыйскай міталёгіі ўвасабленьнем агню быў [[Агні]], у [[кельцкая міталёгія|кельцкай міталёгіі]] багіня агню звалася [[Брыгід]]. У [[зараастрызм]]е агонь выступае як асабліва сьвятая стыхія і ўвасабленьне чароўнай справядлівасьці, Арты. У народаў Поўначы агонь уяўляўся ў выглядзе жаночага вобраза — «маці», «гаспадыні агменю» і т. п., а ў якутаў і буратаў — у мужчынскім вобразе «гаспадара». У сярэднявечным [[містыцызм]]е [[саламандра|саламандры]] былі найнізкай парфумай агню, прабывалымі ў ім.
+Агню надаецца вялікая ўвага ў шэрагу [[міталёгія|міталёгій]]. У [[старажытнагрэцкая міталёгія|грэцкай]] і [[старажытнарымская міталёгія|рымскай міталёгіі]] з агнём атаясамлялася некалькі бажаствоў ([[Гефэст]], [[Прамэтэй]], [[Вэста]], [[Гестыя]] і іншыя), у старажытнаіндыйскай міталёгіі ўвасабленьнем агню быў [[Агні]], у [[кельцкая міталёгія|кельцкай міталёгіі]] багіня агню звалася [[Брыгід]]. У [[зараастрызм]]е агонь выступае як асабліва сьвятая стыхія і ўвасабленьне чароўнай справядлівасьці, Арты. У народаў Поўначы агонь уяўляўся ў выглядзе жаночага вобраза — «маці», «гаспадыні агменю» і да т. п., а ў якутаў і буратаў — у мужчынскім вобразе «гаспадара». У сярэднявечным [[містыцызм]]е [[саламандра|саламандры]] былі найнізкай парфумай агню, прабывалымі ў ім.
-Нараўне з [[вада|вадой]], [[зямля|зямлёй]] і [[паветра]]м, агонь лічыцца адной з чатырох [[стыхія|стыхій]] (''першаэлемэнтаў'') і ў сувязі з гэтым займаў важную ролю асабліва ў антычнай [[філязофія|філязофіі]], напрыклад у [[Геракліт]]а, а таксама ў [[алхімія|алхіміі]]. У заходняй [[астралёгія|астралёгіі]] элемэнт агню зьвязаны з [[задыяк]]альнымі знакамі [[Авен|Авена]], [[Леў|Льва]] і [[Стралец|Стральца]], яго дамінанты — [[Сонца]] і [[Плютон (міталёгія)|Плютон]]. У [[Кітай|кітайскай]] астралёгіі агонь — адна з пяці стыхій і зьвязваўся з плянэтай [[Марс]], энэргіяй [[цы]], поўднем, улетку (6 красавіка — 17 чэрвеня па [[грыгарыянскі каляндар|грыгарыянскаму каляндару]]), чырвоным колерам, горкім густам і рэзкім, пякучым пахам, лікам 7, зямнымі «галінамі» [[змяя|змеі]] («сы») і [[конь|каня]] («у»), 3-м і 4-м нябеснымі «стваламі» («бін», «дын») і ў тым ліку суадносіўся з гадамі, якія сканчаліся на 6 і 7.
+Нараўне з [[вада|вадой]], [[зямля|зямлёй]] і [[паветра]]м, агонь лічыцца адной з чатырох [[стыхія|стыхіяў]] (''першаэлемэнтаў'') і ў сувязі з гэтым займаў важную ролю асабліва ў антычнай [[філязофія|філязофіі]], напрыклад у [[Геракліт]]а, а таксама ў [[алхімія|алхіміі]]. У заходняй [[астралёгія|астралёгіі]] элемэнт агню зьвязаны з [[задыяк]]альнымі знакамі [[Авен|Авена]], [[Леў|Льва]] і [[Стралец|Стральца]], яго дамінанты — [[Сонца]] і [[Плютон (міталёгія)|Плютон]]. У [[Кітай|кітайскай]] астралёгіі агонь — адна з пяці стыхіяў і зьвязваўся з плянэтай [[Марс]], энэргіяй [[цы]], поўднем, улетку (6 красавіка — 17 чэрвеня паводле [[грыгарыянскі каляндар|грыгарыянскага каляндара]]), чырвоным колерам, горкім густам і рэзкім, пякучым пахам, лікам 7, зямнымі «галінамі» [[змяя|змеі]] («сы») і [[конь|каня]] («у»), 3-м і 4-м нябеснымі «стваламі» («бін», «дын») і ў тым ліку суадносіўся з гадамі, якія сканчаліся на 6 і 7.
 == Глядзіце таксама ==
 * [[Прасьвядны агонь]]
 * [[Вечны агонь]]
-* [[Бенгальскі агонь]]
+* [[Бэнгальскі агонь]]
 * [[Грэцкі агонь]]
 * [[Марсаў агонь]]