Паўднёвы полюс: розьніца паміж вэрсіямі
д робат дадаў: hif:South Pole |
д робат дадаў: fiu-vro:Lõunõnaba зьмяніў: az:Cənub qütbü |
||
Радок 32: | Радок 32: | ||
[[ar:قطب جنوبي]] |
[[ar:قطب جنوبي]] |
||
[[ast:Polu Sur]] |
[[ast:Polu Sur]] |
||
[[az:Cənub |
[[az:Cənub qütbü]] |
||
[[bat-smg:Pėitū puolės]] |
[[bat-smg:Pėitū puolės]] |
||
[[be:Паўднёвы полюс]] |
[[be:Паўднёвы полюс]] |
||
Радок 50: | Радок 50: | ||
[[eu:Hego Polo]] |
[[eu:Hego Polo]] |
||
[[fi:Etelänapa]] |
[[fi:Etelänapa]] |
||
[[fiu-vro:Lõunõnaba]] |
|||
[[fr:Pôle Sud]] |
[[fr:Pôle Sud]] |
||
[[fy:Súdpoal]] |
[[fy:Súdpoal]] |
Вэрсія ад 16:49, 5 сакавіка 2010
Каардынаты: 90° пд. ш. 0° у. д. / 90° пд. ш. 0° у. д.
Паўднёвы по́люс (Паўднёвае канцавосьсе) — гэта самы паўднёвы пункт на Зямлі. Вызначаецца некалькімі рознымі шляхамі.
Геаграфічны паўднёвы полюс
Геаграфічны паўднёвы полюс — гэта месца, дзе вось абарачэньня Зямлі «выходзіць» на паверхню. Знаходзіцца на Палярным плато Антарктыды на вышыні 2 800 мэтраў, тоўшча льда складае 2840 мэтраў. Сярэднегадавая тэмпэратура складае -48,9 °C (максымальная -14,7 °C, мінімальная -74,3 °C). Першым чалавекам, які туды дайшоў быў Роальд Амундсэн 14 сьнежня 1911 года. Другі чалавек — Робэрт Фалькон Скот, які трапіў на полюс на месяц пазьней. У 1929 годзе амэрыканец Рычард Бэрд разам з Бэрнтам Балхэнам першым праляцеў на самалёце над Паўднёвым полюсам. У 1958 годзе брытанска-новазэляндзкая экспэдыцыя Вівіяна Фукса і Эдмунд Хілары зьдзейсьнілі першы трансантарктычны пераход ад мора Ўэдэла праз Паўднёвы полюс да мора Роса. З 1957 года на Паўднёвым полюсе дзейнічае навуковая станцыя ЗША «Амундсэн-Скот».
Геамагнітны паўднёвы полюс
Геамагнітным паўднёвым полюсам лічыцца найбліжэйшы да геаграфічнага поўдня полюс геамагнітнага поля.
Магнітны паўднёвы полюс
Пункт, найбліжэйшы да паўночнага геаграфічнага полюса, у якім лініі магнітнага поля Зямлі ствараюць зь яе паверхняй вугал 90°. Менавіта на гэты пункт паказвае паўночная стрэлка компаса.
Паўднёвы полюс недасяжнасьці
Мае каардынаты 85°50′ пд. ш. 65°47′ у. д. / 85.833° пд. ш. 65.783° у. д., знаходзіцца далей астатніх месцаў Антарктыды ад Паўднёвага акіяна.
Вонкавыя спасылкі
Паўднёвы полюс — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў