Кірыла Арлоўскі: розьніца паміж вэрсіямі
Створана старонка са зьместам ''''Кірыла Пракапёнак Арлоўскі''' (30 студзеня 1895, Мышкавічы, Бабруйскі павет, Ме...' |
афармленьне, артаграфія |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
'''Кірыла Пракапёнак Арлоўскі''' (30 студзеня 1895, Мышкавічы, Бабруйскі павет, Менская губэрня, цяпер Кіраўскі раён, Магілёўская вобласьць |
'''Кірыла Пракапёнак Арлоўскі''' ([[30 студзеня]] [[1895]], [[Мышкавічы]], [[Бабруйскі павет]], [[Менская губэрня]], цяпер [[Кіраўскі раён]], [[Магілёўская вобласьць]] — [[13 студзеня]] [[1968]]) — адзін з кіраўнікоў партызанскага руху ў Заходняй Беларусі і ў Вялікую Айчынную вайну, савецкі выведнік, гаспадарчы дзеяч. |
||
== Біяграфія == |
== Біяграфія == |
||
З 1915 у арміі. З 1918 служыў у Аршанскай і Бабруйскай надзвычайнай камісіі (ЧК). |
З [[1915]] у арміі. З [[1918]] служыў у Аршанскай і Бабруйскай надзвычайнай камісіі (ЧК). |
||
У 1922 |
У [[1922]]—[[1925]] камандзір партызанскага аддзелу ў Заходняй Беларусі, кіраўнік захопу ў палон палескага ваяводы Даўнаровіча, якога змусіў падаць у адстаўку<ref>Алег Праляскоўскі, Леў Крыштаповіч. [http://21.by/papers?id=100477 На нянавiсцi i фальсiфiкацыi гiсторыi дэмакратыi не пабудуеш] // «[[Зьвязда]]», [[17 верасьня]] [[2009]]</ref>. У сьнежні [[1922]] прыбыў у [[Вялейскі павет]], 21 сьнежня разам з партызанамі Станіслава Ваўпшасава ўдзельнічаў у нападзе на мястэчка Ілья: партызаны зьнішчылі паліцэйскі гарнізон, занялі пошту, тэлеграф і кантору воласьці, захапілі зброю, а ў валасной управе зьнішчылі сьпісы недаімшчыкаў. Надалей узначальваў аддзел, што дзейнічаў пераважна на поўдні Беларусі: у навакольлі Баранавічаў, Лунінца, Століна. У ноч на [[4 жніўня]] [[1924]] разам з Муха-Міхальскім зарганізаваў захоп мястэчка [[Стоўпцы]]<ref>Алег Дзярновіч. [http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=739 «Бандыты карысталіся беларускай гаворкай...»] // [[Наша Ніва]], [[11 сакавiка]] [[2006]]</ref>. З мэтай кансьпірацыі адказнасьці на сябе ня браў<ref>Альяс. «Партызаны, партызаны, Беларускія сыны!» // «Волат» № 4, [[красавік]] [[2004]] г. [http://vialejka.org/download/hazety/volat/volat4.pdf]</ref>. |
||
У 1930 скончыў Камуністычны ўнівэрсытэт меншасьцяў Захаду імя Мархлеўскага ў Маскве. У 1936 |
У [[1930]] скончыў Камуністычны ўнівэрсытэт меншасьцяў Захаду імя Мархлеўскага ў Маскве. У [[1936]]—[[1939]] удзельнік Грамадзянскае вайны ў Гішпаніі, у [[1940]]—[[1942]] у Кітаі. У [[1942]]—[[1943]] камандзір спэцаддзелу «Саколы». З [[1944]] на Кіраўшчыне старшыня калгасу «Рассвет», які хутка вырас у буйную гаспадарку. Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР у [[1947]]—[[1951]]. |
||
Узнагароджаны 5 ардэнамі Леніна, 2 ардэнамі Працоўнага Чырвонага сцяга, медалямі. Герой Савецкага Саюза (1943), Герой Сацыялістычнай Працы (1958). |
Узнагароджаны 5 ардэнамі Леніна, 2 ардэнамі Працоўнага Чырвонага сцяга, медалямі. Герой Савецкага Саюза ([[1943]]), Герой Сацыялістычнай Працы ([[1958]]). |
||
== Памяць == |
== Памяць == |
||
Імя Арлоўскага прысвоена калгасу |
Імя Арлоўскага прысвоена калгасу «Рассвет», Кіраўскай сярэдняй школе № 2, Магілёўскаму ПТВ мэханізацыі сельскай гаспадаркі ў в. Буйнічы. Яго імем названы вуліцы ў Бабруйску, Ганцавічах, Кіраўску, Клёцку, Ляхавічах, Магілёве. У Мышкавічах устаноўлены бюст Арлоўскаму. |
||
== Пераацэнкі дзейнасьці == |
== Пераацэнкі дзейнасьці == |
||
У постсавецкі пэрыяд зьявіліся абвінавачваньні Кірылы Арлоўскага ў тэрарызьме<ref>[http:// |
У постсавецкі пэрыяд зьявіліся абвінавачваньні Кірылы Арлоўскага ў тэрарызьме<ref>[[Іосіф Сярэдзіч]]. [http://old.nv-online.info/index.php?c=ar&i=14186&p=1&c2=calcym&combo_calmonth=11&combo_calyear=2009&combo_pubnum=344&combo_pubyear=2009 60 і 20] // [[Народная Воля]] № 65—66, [[30 красавіка]] [[2009]]</ref>, бандытызьме, забойствах<ref>[[Зьміцер Бартосік]]. [http://www.svaboda.org/content/transcript/1336722.html «Мэты ў іх былі — не рабаваць і забіваць, а барацьба з уладай»] // [[Радыё Свабода]], [[30 кастрычніка]] [[2008]]</ref> |
||
== Крыніцы == |
== Крыніцы == |
Вэрсія ад 20:13, 16 кастрычніка 2009
Кірыла Пракапёнак Арлоўскі (30 студзеня 1895, Мышкавічы, Бабруйскі павет, Менская губэрня, цяпер Кіраўскі раён, Магілёўская вобласьць — 13 студзеня 1968) — адзін з кіраўнікоў партызанскага руху ў Заходняй Беларусі і ў Вялікую Айчынную вайну, савецкі выведнік, гаспадарчы дзеяч.
Біяграфія
З 1915 у арміі. З 1918 служыў у Аршанскай і Бабруйскай надзвычайнай камісіі (ЧК).
У 1922—1925 камандзір партызанскага аддзелу ў Заходняй Беларусі, кіраўнік захопу ў палон палескага ваяводы Даўнаровіча, якога змусіў падаць у адстаўку[1]. У сьнежні 1922 прыбыў у Вялейскі павет, 21 сьнежня разам з партызанамі Станіслава Ваўпшасава ўдзельнічаў у нападзе на мястэчка Ілья: партызаны зьнішчылі паліцэйскі гарнізон, занялі пошту, тэлеграф і кантору воласьці, захапілі зброю, а ў валасной управе зьнішчылі сьпісы недаімшчыкаў. Надалей узначальваў аддзел, што дзейнічаў пераважна на поўдні Беларусі: у навакольлі Баранавічаў, Лунінца, Століна. У ноч на 4 жніўня 1924 разам з Муха-Міхальскім зарганізаваў захоп мястэчка Стоўпцы[2]. З мэтай кансьпірацыі адказнасьці на сябе ня браў[3].
У 1930 скончыў Камуністычны ўнівэрсытэт меншасьцяў Захаду імя Мархлеўскага ў Маскве. У 1936—1939 удзельнік Грамадзянскае вайны ў Гішпаніі, у 1940—1942 у Кітаі. У 1942—1943 камандзір спэцаддзелу «Саколы». З 1944 на Кіраўшчыне старшыня калгасу «Рассвет», які хутка вырас у буйную гаспадарку. Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР у 1947—1951.
Узнагароджаны 5 ардэнамі Леніна, 2 ардэнамі Працоўнага Чырвонага сцяга, медалямі. Герой Савецкага Саюза (1943), Герой Сацыялістычнай Працы (1958).
Памяць
Імя Арлоўскага прысвоена калгасу «Рассвет», Кіраўскай сярэдняй школе № 2, Магілёўскаму ПТВ мэханізацыі сельскай гаспадаркі ў в. Буйнічы. Яго імем названы вуліцы ў Бабруйску, Ганцавічах, Кіраўску, Клёцку, Ляхавічах, Магілёве. У Мышкавічах устаноўлены бюст Арлоўскаму.
Пераацэнкі дзейнасьці
У постсавецкі пэрыяд зьявіліся абвінавачваньні Кірылы Арлоўскага ў тэрарызьме[4], бандытызьме, забойствах[5]
Крыніцы
- ^ Алег Праляскоўскі, Леў Крыштаповіч. На нянавiсцi i фальсiфiкацыi гiсторыi дэмакратыi не пабудуеш // «Зьвязда», 17 верасьня 2009
- ^ Алег Дзярновіч. «Бандыты карысталіся беларускай гаворкай...» // Наша Ніва, 11 сакавiка 2006
- ^ Альяс. «Партызаны, партызаны, Беларускія сыны!» // «Волат» № 4, красавік 2004 г. [1]
- ^ Іосіф Сярэдзіч. 60 і 20 // Народная Воля № 65—66, 30 красавіка 2009
- ^ Зьміцер Бартосік. «Мэты ў іх былі — не рабаваць і забіваць, а барацьба з уладай» // Радыё Свабода, 30 кастрычніка 2008