Кіраваградзкая вобласьць: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Робат: тэставаньне вікіфікацыі
д стыль
Радок 48: Радок 48:
| Назва парамэтру 1 =
| Назва парамэтру 1 =
| Дадаткі =
| Дадаткі =
| Колер фону парамэтраў = #DEE3FA
| Колер фону парамэтраў = {{Колер|Украіна}}
| Колер фону герб-сьцяг = #F7EFD9
| Колер фону герб-сьцяг = #F7EFD9
}}
}}


'''Кіравагра́дзкая во́бласьць''' ({{мова-uk |Кіровогра́дська о́бласть}}) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ва [[Украіна|Ўкраіне]]. Плошча вобласьці складае 24,588 тыс. км². Насельніцтва — 1,067 млн. чалавек ([[2006]]). Адміністрацыйны цэнтар [[места]] [[Кіраваград]]


== Геаграфічныя зьвесткі ==
=== Месцазнаходжаньне ===
Разьмешчаная ў цэнтры [[Украіна|Ўкраіны]], у міжрэччы [[Дняпро|Дняпра]] й [[Паўднёвы Буг|Паўднёвага Буга]]. Практычна ўся тэрыторыя вобласьці разьмешчана на правым беразе Дняпра. На поўначы мяжуе з [[Чаркаская вобласьць|Чаркаскай]], на паўночным усходзе з [[Палтаўская вобласьць|Палтаўскай]], на ўсходзе ды паўднёвым усходзе з [[Днепрапятроўская вобласьць|Днепрапятроўскай]], на поўдні зь [[Мікалаеўская вобласьць|Мікалаеўскай]] ды [[Адэская вобласьць|Адэскай]], на захадзе зь [[Віньніцкая вобласьць|Віньніцкай]] абласьцямі Ўкраіны. На тэрыторыі вобласьці, у вёсцы [[Дабравялічкаўка]] разьмешчаны геаграфічны цэнтар Украіны.


=== Клімат ===
'''Кіравагра́дзкая во́бласьць''' ({{мова-uk |Кіровогра́дська о́бласть}}) — вобласьць ва [[Украіна|Украіне]]. Адміністрацыйны цэнтар - места [[Кіраваград]]

== Геаграфічныя зьвесткі ==

=== Месцазнаходжаньне ===

Разьмешчана ў цэнтры [[Украіна|Ўкраіны]], у міжрэччы [[Дняпро|Дняпра]] й [[Паўднёвы Буг|Паўднёвага Буга]]. Практычна ўся тэрыторыя вобласьці разьмешчана на правым беразе Дняпра. На поўначы мяжуе з [[Чаркаская вобласьць|Чаркаскай]], на паўночным усходзе з [[Палтаўская вобласьць|Палтаўскай]], на ўсходзе ды паўднёвым усходзе з [[Днепрапятроўская вобласьць|Днепрапятроўскай]], на поўдні зь [[Мікалаеўская вобласьць|Мікалаеўскай]] ды [[Адэская вобласьць|Адэскай]], на захадзе зь [[Віньніцкая вобласьць|Віньніцкай]] абласьцямі Ўкраіны. На тэрыторыі вобласьці, у вёсцы Дабравялічкаўка разьмешчаны геаграфічны цэнтар Украіны.

=== Клімат ===

Клімат умерана-кантынэнтальны. Зіма мяккая, з частымі адлігамі. Сьнегавы покрыў умацоўваецца позна — у пачатку сьнежня, ён неглыбокі й нясталы. Вясна адносна ранняя. Лета сухое, даволі сьпякотнае й часьцяком засушлівае. Сярэдняя тэмпэратура ліпеня + 21 °C, студзеня −5,5 °C. Больш за ўсё ападкаў выпадае ўвосень у выглядзе дажджоў.
Клімат умерана-кантынэнтальны. Зіма мяккая, з частымі адлігамі. Сьнегавы покрыў умацоўваецца позна — у пачатку сьнежня, ён неглыбокі й нясталы. Вясна адносна ранняя. Лета сухое, даволі сьпякотнае й часьцяком засушлівае. Сярэдняя тэмпэратура ліпеня + 21 °C, студзеня −5,5 °C. Больш за ўсё ападкаў выпадае ўвосень у выглядзе дажджоў.


=== Рэльеф ===
=== Рэльеф ===

Вобласьць разьмешчаная на паўднёвых схілах [[Прыдняпроўскае ўзвышша|Прыдняпроўскага ўзвышша]]. Такое становішча абумоўлівае вельмі няроўны пагорысты рэльеф, на тэрыторыі вобласьці знаходзіцца вялікая колькасьть балак і яраў. Вельмі актуальнай праблемай зьяўляецца водная эрозія глебы.
Вобласьць разьмешчаная на паўднёвых схілах [[Прыдняпроўскае ўзвышша|Прыдняпроўскага ўзвышша]]. Такое становішча абумоўлівае вельмі няроўны пагорысты рэльеф, на тэрыторыі вобласьці знаходзіцца вялікая колькасьть балак і яраў. Вельмі актуальнай праблемай зьяўляецца водная эрозія глебы.


=== Водныя аб’екты ===
=== Водныя аб’екты ===
У вобласьці налічваецца 438 вялікіх і малых рэчак даўжынёй 5,6 тыс. км, сярод якіх няйвялікшыя — [[Інгулец]], [[Сінюха]], [[Вялікая Высь]], [[Інгул]], [[Ятрань]]. Рэкі вобласьці належаць да водных сыстэмаў [[Дняпро|Дняпра]] й [[Паўднёвы Буг|Паўднёвага Буга]].

У вобласьці налічваецца 438 вялікіх і малых рэчак даўжынёй 5,6 тыс.км, сярод якіх няйвялікшыя — [[Інгулец]], [[Сінюха]], [[Вялікая Высь]], [[Інгул]], [[Ятрань]]. Рэкі вобласьці належаць да водных сыстэмаў [[Дняпро|Дняпра]] й [[Паўднёвы Буг|Паўднёвага Буга]].
Па колькасьці вадасховішчаў і сажалак вобласьць займае трэцяе месца ўва Ўкраіне. Але яна мае найменшыя запасы прыродных падземных водаў.
Паводле колькасьці вадасховішчаў і сажалак вобласьць займае трэцяе месца ўва Ўкраіне. Але яна мае найменшыя запасы прыродных падземных водаў.


== Гісторыя ==


== Гісторыя ==
У антычныя часы па тэрыторыі вобласьці качавалі старадаўнія жыхары рэгіёну [[скіфы]]. У сярэднявечча тэрыторыя сучаснай Кіраваградчыны стала часткай [[Дзікае поле|Дзікага поля]], па якому качавалі гуны, пэчанэгі, хазары, цюркі, манголы і іншыя.
У антычныя часы па тэрыторыі вобласьці качавалі старадаўнія жыхары рэгіёну [[скіфы]]. У сярэднявечча тэрыторыя сучаснай Кіраваградчыны стала часткай [[Дзікае поле|Дзікага поля]], па якому качавалі гуны, пэчанэгі, хазары, цюркі, манголы і іншыя.


У XIV ст. тэрыторыя вобласьці ўвайшла ў склад [[Вялікае княства Літоўскае|Вялікага княства Літоўскага]]
У XIV ст. тэрыторыя вобласьці ўвайшла ў склад [[Вялікае княства Літоўскае|Вялікага княства Літоўскага]]


У XVI-XVII стст. Кіраваградчына (амаль бязьлюдная) робіцца буфэрам паміж [[Рэч Паспалітая|Рэччу Паспалітай]] з аднаго боку, [[Масковія]]й - з другога, і [[Турэччына]]й - з трэцяга.
У XVI—XVII стст. Кіраваградчына (амаль бязьлюдная) робіцца буфэрам паміж [[Рэч Паспалітая|Рэччу Паспалітай]] з аднаго боку, [[Масковія]]й з другога, і [[Турэччына]]й з трэцяга.


У XVIII ст. пачалася новая [[Расея|расейская]] калянізацыя тэрыторыі вобласьці (у [[1754]] року — заснаванае места Елізавэтград).
У XVIII ст. пачалася новая [[Расея|расейская]] калянізацыя тэрыторыі вобласьці (у [[1754]] [[рок (год)|року]] — заснаванае места Елізавэтград).


Кіраваградзкая вобласьць УССР утворана 10 лютага [[1939]] року, пераважна з паўночнай часткі Мікалаеўскай вобласьці, улучала паўднёвыя райны сучаснай Чаркаскай вобласьці, але без сваіх сучасных заходніх раёнаў, якія тады былі ў Адэскай вобласьці. Вобласьці былі перададзеныя 30 раёнаў: Аджамскі, Бабрынэцкі, Вялікавыскаўскі, Выцязеўскі, Дабравялічкаўскі, Далінскі, Елізавэтградкаўскі, Златапольські, Знамянскі, Камянский, Кіраваградзкі, Кампаніеўскі, Малавыскаўскі, Наўгародкаўскі, Наваархангельскі, Навагеоргіеўскі, Наваміргарадзкі, Навапразкі, Наваўкраінскі, Аляксандраўскі, Александрыйскі, Ануфрыеўскі, Пятроўскі, Падвысоцкі, Пяшчанабродскі, Раўнянскі, Тышкоўскі, Устынаўскі, Хмэлеўскі, Чыгірынскі
Кіраваградзкая вобласьць УССР утвораная [[10 лютага]] [[1939]] року, пераважна з паўночнай часткі Мікалаеўскай вобласьці, улучала паўднёвыя райны сучаснай Чаркаскай вобласьці, але без сваіх сучасных заходніх раёнаў, якія тады былі ў Адэскай вобласьці. Вобласьці былі перададзеныя 30 раёнаў: Аджамскі, Бабрынэцкі, Вялікавыскаўскі, Выцязеўскі, Дабравялічкаўскі, Далінскі, Елізавэтградкаўскі, Златапольські, Знамянскі, Камянский, Кіраваградзкі, Кампаніеўскі, Малавыскаўскі, Наўгародкаўскі, Наваархангельскі, Навагеоргіеўскі, Наваміргарадзкі, Навапразкі, Наваўкраінскі, Аляксандраўскі, Александрыйскі, Ануфрыеўскі, Пятроўскі, Падвысоцкі, Пяшчанабродскі, Раўнянскі, Тышкоўскі, Устынаўскі, Хмэлеўскі, Чыгірынскі


== Адміністрацыйны падзел ==


== Адміністрацыйны падзел ==
Вобласьць налічвае 21 адміністрацыйны раён, 12 местаў, зь якіх 4 — абласнога значэньня, 26 мястэчак, 1024 вёскі.
Вобласьць налічвае 21 адміністрацыйны раён, 12 местаў, зь якіх 4 — абласнога значэньня, 26 мястэчак, 1024 вёскі.


=== Месты ===
=== Месты ===

==== Абласнога значэньня ====
==== Абласнога значэньня ====
* [[Александрыя]]
* [[Александрыя]]
Радок 102: Радок 90:
* [[Сьветлаводск]]
* [[Сьветлаводск]]


==== Раённага значэньня ====
==== Раённага значэньня ====
* [[Бабрынэц]]
* [[Бабрынэц]]
* [[Гайворан]]
* [[Гайворан]]
Радок 111: Радок 99:
* [[Памошная]]
* [[Памошная]]
* [[Ульянаўка]]
* [[Ульянаўка]]



== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Kirovograd_Oblast|выгляд=міні}}
{{Commons|Category:Kirovograd_Oblast|выгляд=міні}}
* [http://www.rks.kr.ua/ Кіраваград і Кіраваградзкая вобласьць]
* [http://www.rks.kr.ua/ Кіраваград і Кіраваградзкая вобласьць]




{{Кіраваградзкая вобласьць}}
{{Кіраваградзкая вобласьць}}
{{Украіна}}
{{Украіна}}


[[Катэгорыя:Кіраваградзкая вобласьць]]

[[Катэгорыя:Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Украіны]]
[[Катэгорыя:Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Украіны]]
[[Катэгорыя:Кіраваградзкая вобласьць]]


[[bg:Кировоградска област]]
[[bg:Кировоградска област]]

Вэрсія ад 04:01, 10 красавіка 2009

Кіраваградзкая вобласьць
Кіровоградська область
Герб

Сьцяг
Агульныя зьвесткі
Краіна Украіна
Статус вобласьць
Адміністрацыйны цэнтар Кіраваград
Улучае 21 раён
Найбольшы горад Кіраваград
Іншыя буйныя гарады Александрыя
Сьветлаводск
Дата ўтварэньня 10 студзеня 1939 року
Губэрнатар В.К. Моцны
Насельніцтва (2006)
1,067 млн. (2,27%, 23-е месца)
Шчыльнасьць 43,4 чал./км²
Нацыянальны склад украінцы (90,1%), расейцы (7,5%), іншыя (2,4%)
Плошча 24588 км² (4,07%)
Месцазнаходжаньне
Кіраваградзкая вобласьць на мапе
Мэдыя-зьвесткі
Часавы пас GMT +2
Код ISO 3166-2 UA-35
Тэлефонны код +38 052
Паштовыя індэксы 25xxx, 26xxx, 27xxx, 28xxx
Інтэрнэт-дамэн kirovograd.ua; kr.ua
Код аўтам. нумароў BA
Афіцыйны сайт
   Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы

Кіравагра́дзкая во́бласьць (па-ўкраінску: Кіровогра́дська о́бласть) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ва Ўкраіне. Плошча вобласьці складае 24,588 тыс. км². Насельніцтва — 1,067 млн. чалавек (2006). Адміністрацыйны цэнтар — места Кіраваград

Геаграфічныя зьвесткі

Месцазнаходжаньне

Разьмешчаная ў цэнтры Ўкраіны, у міжрэччы Дняпра й Паўднёвага Буга. Практычна ўся тэрыторыя вобласьці разьмешчана на правым беразе Дняпра. На поўначы мяжуе з Чаркаскай, на паўночным усходзе з Палтаўскай, на ўсходзе ды паўднёвым усходзе з Днепрапятроўскай, на поўдні зь Мікалаеўскай ды Адэскай, на захадзе зь Віньніцкай абласьцямі Ўкраіны. На тэрыторыі вобласьці, у вёсцы Дабравялічкаўка разьмешчаны геаграфічны цэнтар Украіны.

Клімат

Клімат умерана-кантынэнтальны. Зіма мяккая, з частымі адлігамі. Сьнегавы покрыў умацоўваецца позна — у пачатку сьнежня, ён неглыбокі й нясталы. Вясна адносна ранняя. Лета сухое, даволі сьпякотнае й часьцяком засушлівае. Сярэдняя тэмпэратура ліпеня + 21 °C, студзеня −5,5 °C. Больш за ўсё ападкаў выпадае ўвосень у выглядзе дажджоў.

Рэльеф

Вобласьць разьмешчаная на паўднёвых схілах Прыдняпроўскага ўзвышша. Такое становішча абумоўлівае вельмі няроўны пагорысты рэльеф, на тэрыторыі вобласьці знаходзіцца вялікая колькасьть балак і яраў. Вельмі актуальнай праблемай зьяўляецца водная эрозія глебы.

Водныя аб’екты

У вобласьці налічваецца 438 вялікіх і малых рэчак даўжынёй 5,6 тыс. км, сярод якіх няйвялікшыя — Інгулец, Сінюха, Вялікая Высь, Інгул, Ятрань. Рэкі вобласьці належаць да водных сыстэмаў Дняпра й Паўднёвага Буга.

Паводле колькасьці вадасховішчаў і сажалак вобласьць займае трэцяе месца ўва Ўкраіне. Але яна мае найменшыя запасы прыродных падземных водаў.

Гісторыя

У антычныя часы па тэрыторыі вобласьці качавалі старадаўнія жыхары рэгіёну скіфы. У сярэднявечча тэрыторыя сучаснай Кіраваградчыны стала часткай Дзікага поля, па якому качавалі гуны, пэчанэгі, хазары, цюркі, манголы і іншыя.

У XIV ст. тэрыторыя вобласьці ўвайшла ў склад Вялікага княства Літоўскага

У XVI—XVII стст. Кіраваградчына (амаль бязьлюдная) робіцца буфэрам паміж Рэччу Паспалітай з аднаго боку, Масковіяй — з другога, і Турэччынай — з трэцяга.

У XVIII ст. пачалася новая расейская калянізацыя тэрыторыі вобласьці (у 1754 року — заснаванае места Елізавэтград).

Кіраваградзкая вобласьць УССР утвораная 10 лютага 1939 року, пераважна з паўночнай часткі Мікалаеўскай вобласьці, улучала паўднёвыя райны сучаснай Чаркаскай вобласьці, але без сваіх сучасных заходніх раёнаў, якія тады былі ў Адэскай вобласьці. Вобласьці былі перададзеныя 30 раёнаў: Аджамскі, Бабрынэцкі, Вялікавыскаўскі, Выцязеўскі, Дабравялічкаўскі, Далінскі, Елізавэтградкаўскі, Златапольські, Знамянскі, Камянский, Кіраваградзкі, Кампаніеўскі, Малавыскаўскі, Наўгародкаўскі, Наваархангельскі, Навагеоргіеўскі, Наваміргарадзкі, Навапразкі, Наваўкраінскі, Аляксандраўскі, Александрыйскі, Ануфрыеўскі, Пятроўскі, Падвысоцкі, Пяшчанабродскі, Раўнянскі, Тышкоўскі, Устынаўскі, Хмэлеўскі, Чыгірынскі

Адміністрацыйны падзел

Вобласьць налічвае 21 адміністрацыйны раён, 12 местаў, зь якіх 4 — абласнога значэньня, 26 мястэчак, 1024 вёскі.

Месты

Абласнога значэньня

Раённага значэньня

Вонкавыя спасылкі

Кіраваградзкая вобласьцьсховішча мультымэдыйных матэрыялаў