Олівэр Голдсьміт: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д выпраўленьне парамэтру {{Commons}}
д артаграфія, ВП:СТРАЗ, катэгорыі
 
Радок 1: Радок 1:
{{Пісьменьнік
{{Пісьменьнік
| Імя = Олівэр Голдсьміт
| Імя = Олівэр Голдсьміт
| Арыгінал імя = [[ангельская мова|англ.]] Oliver Goldsmith
| Арыгінал імя = {{Мова-анг|Oliver Goldsmith|скарочана}}
| Жанчына =
| Партрэт = Oliver Goldsmith sephia.jpg
| Партрэт = Oliver Goldsmith sephia.jpg
| Памер =
| Памер =
| Апісаньне =
| Апісаньне =
| Імя пры нараджэньні =
| Імя пры нараджэньні =
| Псэўданімы =
| Псэўданімы =
| Дата нараджэньня = 10 лістапада 1730
| Дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|10|11|1730}}
| Дата сьмерці = 4 красавіка 1774
| Дата сьмерці = {{Памёр|4|4|1774|гадоў = 43}}
| Грамадзянства = {{сьцяг Вялікабрытаніі}} [[Вялікабрытанія]]
| Грамадзянства = {{Сьцягафікацыя|Вялікабрытанія}}
| Род дзейнасьці = [[пісьменьнік]], [[драматург]], паэт
| Род дзейнасьці = [[пісьменьнік]], [[драматург]], паэт
| Гады актыўнасьці =
| Гады актыўнасьці =
| Напрамак = сэнтымэнталізм
| Напрамак = сэнтымэнталізм
| Жанр =
| Жанр =
| Дэбют =
| Дэбют =
| Значныя творы =
| Значныя творы =
| Прэміі =
| Прэміі =
| ВікіКрыніца = :en:s:Author:Oliver Goldsmith
| ВікіКрыніца = en:s:Author:Oliver Goldsmith
| Палічка =
| Палічка =
| Сайт =
| Сайт =
}}
}}
'''Олівэр Голдсьміт''' ({{мова-en|Oliver Goldsmith}}; 10 лістапада 1730 — 4 красавіка 1774) — ангельскі празаік, паэт і драматург [[Ірляндыя|ірляндзкага]] паходжаньня, яскравы прадстаўнік [[сэнтымэнталізм|сэнтымэнталісцкай]] прозы ў ангельскай літаратуры.
'''Олівэр Голдсьміт''' ({{мова-en|Oliver Goldsmith}}; 10 лістапада 1730 — 4 красавіка 1774) — ангельскі празаік, паэт і драматург [[Ірляндыя|ірляндзкага]] паходжаньня, яскравы прадстаўнік [[сэнтымэнталізм|сэнтымэнталісцкай]] прозы ў ангельскай літаратуры.
Радок 33: Радок 32:
Апошнім буйным творам Голдсьміта быў [[фарс]] «Ноч памылак, альбо Зьнявага лепей за ганарыстасьць» (1773), які — адзіны з п’есаў XVIII ст. — не сыходзіў з ангельскай сцэны да самага XX ст. Годам пазьней 43-гадовы пісьменьнік раптоўна сканаў і быў пахаваны ў царкве Тэмпла. Праз 15 дзён пасьля яго сьмерці ў друку зьявілася «Адплата» — сэрыя сатырычных партрэтаў сучасьнікаў, у форме жартаўлівых эпітафіяў.
Апошнім буйным творам Голдсьміта быў [[фарс]] «Ноч памылак, альбо Зьнявага лепей за ганарыстасьць» (1773), які — адзіны з п’есаў XVIII ст. — не сыходзіў з ангельскай сцэны да самага XX ст. Годам пазьней 43-гадовы пісьменьнік раптоўна сканаў і быў пахаваны ў царкве Тэмпла. Праз 15 дзён пасьля яго сьмерці ў друку зьявілася «Адплата» — сэрыя сатырычных партрэтаў сучасьнікаў, у форме жартаўлівых эпітафіяў.


Са сваім ізрытым воспай тварам і талентам дасьціпнасьці Голдсьміт быў прадметам абмеркаваньня і захапленьня ў лёнданскім грамадзтве. Як азартны гулец і недалёкі жартаўнік ён выведзены ў [[Джэймс Босуэл|босуэлаўскай]] «Жыцьці Сэмюэля Джонсана», які пісаў пра яго, што «няма чалавека болей мудрага зь пяром у руцэ і болей бязглуздага пры яго адсутнасьці». Больш аб’ектыўная характарыстыка зьмяшчаецца ў біяграфіі Голдсьміта, напісанай [[Ўошынгтан Ірвінг|Ўашынгтонам Ірвінгам]].
Са сваім ізрытым воспай тварам і талентам дасьціпнасьці Голдсьміт быў прадметам абмеркаваньня і захапленьня ў лёнданскім грамадзтве. Як азартны гулец і недалёкі жартаўнік ён выведзены ў [[Джэймс Босуэл|босуэлаўскай]] «Жыцьці Сэмюэля Джонсана», які пісаў пра яго, што «няма чалавека болей мудрага зь пяром у руцэ і болей бязглуздага пры яго адсутнасьці». Больш аб’ектыўная характарыстыка зьмяшчаецца ў біяграфіі Голдсьміта, напісанай [[Ўошынгтан Ірвінг|Ўошынгтанам Ірвінгам]].


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
* [http://www.britannica.com/eb/article-9037281/Oliver-Goldsmith Разгорнуты артыкул у «Брытаніке»]


== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.britannica.com/eb/article-9037281/Oliver-Goldsmith Разгорнуты артыкул у «Брытаніцы»]
{{Commons|Category:Oliver Goldsmith}}


{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Голдсьміт, Олівэр}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся 10 лістапада]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1730 годзе]]
[[Катэгорыя:Ангельскія літаратары]]
[[Катэгорыя:Памерлі 4 красавіка]]
[[Катэгорыя:Ірляндзкія літаратары]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1774 годзе]]
[[Катэгорыя:Ангельскія паэты]]
[[Катэгорыя:Ангельскія літаратары|Голдсьміт, Олівэр]]
[[Катэгорыя:Ірляндзкія літаратары|Голдсьміт, Олівэр]]
[[Катэгорыя:Ангельскія паэты|Голдсьміт, Олівэр]]

Цяперашняя вэрсія на 00:21, 27 студзеня 2021

Олівэр Голдсьміт
анг. Oliver Goldsmith
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 10 лістапада 1730
Памёр 4 красавіка 1774 (43 гады)
Пахаваны
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці пісьменьнік, драматург, паэт
Кірунак сэнтымэнталізм
Мова ангельская мова[6][7][8][…] і дацкая[9]
Подпіс Выява аўтографу
Творы ў Вікікрыніцах

Олівэр Голдсьміт (па-ангельску: Oliver Goldsmith; 10 лістапада 1730 — 4 красавіка 1774) — ангельскі празаік, паэт і драматург ірляндзкага паходжаньня, яскравы прадстаўнік сэнтымэнталісцкай прозы ў ангельскай літаратуры.

Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Сын сьвятара. У 1749 годзе скончыў Дублінскі ўнівэрсытэт, спрабаваў працягнуць медыцынскую адукацыю ў Эдынбурзе. Не атрымаўшы дыплёма, самаабвешчаны «доктар Голдсьміт» адправіўся ў падарожжа па Эўропе, адкуль у 1756 годзе абанкрочаным прыбыў у Лёндан і ўладкаваўся дапаможнікам аптэкара. Яго публіцыстычныя нарысы ў вялікай колькасьці друкаваліся ў лёнданскай прэсе, аднак сярод мноства пачынаючых аўтараў Голдсьміта выгодна адзначалі вытанчанасьць і лёгкасьць слога.

Сацыяльна-бытавыя нарысы з сатырычным падтэкстам «Грамадзянін сьвету, альбо Лісты кітайскага філёзафа, які пражывае ў Лёндане, сваім сябрам на Ўсходзе» (1762) прынесьлі яму славу і дазволілі ўвайсьці ў кружок інтэлектуалаў на чале з Сэмюэлем Джонсанам, Эдмундам Бёркам і Джошуа Рэйнальдсам. У 1764 годзе кампанія заснавала ўласны клюб, сярод дзевяці чальцоў-заснавальнікаў якога лічыўся і Голдсьміт. Сёлета вялікі рэзананс выклікала яго паэма «Вандроўнік», якая супастаўляла нацыянальныя звычаі і ступень задаволенасьці жыцьцём у розных кутках Эўропы.

Звычка жыць на шырокую нагу ўцягнула Голдсьміта ў пазыкі, і ён быў вымушаны зарабляць складаньнем кампілятыўных гісторыяў Грэцыі, Рыма і Ангельшчыны. У 1766 годзе ён вырашыўся апублікаваць напісаны чатырма гадамі раней сэнтымэнтальна-мэладраматычны раман «Вэкфільдзкі сьвятар», які апісваў ганеньні дабрадзейнага сьвятара памешчыкам на тле ідэалізаванага вясковага жыцьця. Раман меў грандыёзны посьпех, і ў 1770 годзе Голдсьміт вярнуўся да яго асноўных тэмаў у паэтычнай анты-ідыліі «Пакінутая вёска».

Апошнім буйным творам Голдсьміта быў фарс «Ноч памылак, альбо Зьнявага лепей за ганарыстасьць» (1773), які — адзіны з п’есаў XVIII ст. — не сыходзіў з ангельскай сцэны да самага XX ст. Годам пазьней 43-гадовы пісьменьнік раптоўна сканаў і быў пахаваны ў царкве Тэмпла. Праз 15 дзён пасьля яго сьмерці ў друку зьявілася «Адплата» — сэрыя сатырычных партрэтаў сучасьнікаў, у форме жартаўлівых эпітафіяў.

Са сваім ізрытым воспай тварам і талентам дасьціпнасьці Голдсьміт быў прадметам абмеркаваньня і захапленьня ў лёнданскім грамадзтве. Як азартны гулец і недалёкі жартаўнік ён выведзены ў босуэлаўскай «Жыцьці Сэмюэля Джонсана», які пісаў пра яго, што «няма чалавека болей мудрага зь пяром у руцэ і болей бязглуздага пры яго адсутнасьці». Больш аб’ектыўная характарыстыка зьмяшчаецца ў біяграфіі Голдсьміта, напісанай Ўошынгтанам Ірвінгам.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]