Смаленскі павет: розьніца паміж вэрсіямі
пунктуацыя |
→Галерэя: стыль |
||
| Радок 65: | Радок 65: | ||
Мясцовая шляхта абірала двух [[Пасол соймавы|паслоў]] на [[Сойм Вялікага Княства Літоўскага|Вальны сойм]] і двух дэпутатаў на [[Трыбунал Вялікага Княства Літоўскага|Галоўны Трыбунал]]. |
Мясцовая шляхта абірала двух [[Пасол соймавы|паслоў]] на [[Сойм Вялікага Княства Літоўскага|Вальны сойм]] і двух дэпутатаў на [[Трыбунал Вялікага Княства Літоўскага|Галоўны Трыбунал]]. |
||
== |
== Архітэктура == |
||
=== Драўляная |
=== Драўляная === |
||
<gallery caption="Помнікі |
<gallery caption="Помнікі традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры" widths=150 heights=150 class="center"> |
||
Smalensk, Sabornaja. Смаленск, Саборная (1701-50).jpg|Саборная царква ў Смаленску, выкананая ў стылі цэркваў [[Віцебскі павет|Віцебшчыны]] і [[Аршанскі павет|Аршаншчыны]]<ref>Ширяев С. Д. Этюды по истории архитектуры Смоленска и белорусской Смоленщины. — Смоленск, 1924.</ref> |
Smalensk, Sabornaja. Смаленск, Саборная (1701-50).jpg|Саборная царква ў Смаленску, выкананая ў стылі цэркваў [[Віцебскі павет|Віцебшчыны]] і [[Аршанскі павет|Аршаншчыны]]<ref>Ширяев С. Д. Этюды по истории архитектуры Смоленска и белорусской Смоленщины. — Смоленск, 1924.</ref> |
||
Krasny, Pračyścienskaja. Красны, Прачысьценская (I. Gunst, 1850).jpg|Прачысьценская царква ў Красным |
Krasny, Pračyścienskaja. Красны, Прачысьценская (I. Gunst, 1850).jpg|Прачысьценская царква ў Красным |
||
| Радок 80: | Радок 80: | ||
</gallery> |
</gallery> |
||
=== Мураваная |
=== Мураваная === |
||
<gallery caption="Помнікі мураванай архітэктуры" widths=150 heights=150 class="center"> |
<gallery caption="Помнікі мураванай архітэктуры" widths=150 heights=150 class="center"> |
||
Smalenskaja ratuša. Смаленская ратуша.jpg|Смаленская ратуша |
Smalenskaja ratuša. Смаленская ратуша.jpg|Смаленская ратуша |
||
Вэрсія ад 23:50, 12 лютага 2020
| Смаленскі павет | |
.jpg) | |
| Агульныя зьвесткі | |
|---|---|
| Краіна | Вялікае Княства Літоўскае |
| Статус | павет[d] |
| Адміністрацыйны цэнтар | Смаленск |
| Старосты | Старосты смаленскія |
| Час існаваньня | 1625—1667 |
| Месцазнаходжаньне Смаленскага павету | |
| |
 Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы | |
Смале́нскі паве́т — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Смаленскага ваяводзтва Вялікага Княства Літоўскага. Сталіца — места Смаленск.
Месты: Белы, Дарагабуж, Ельня, Красны, Рослаў, Сярпейск.
Гісторыя
.jpg)
У 1613 годзе Вальны сойм аднавіў Смаленскае ваяводзтва ў складзе Вялікага Княства Літоўскага, што вызнала Маскоўская дзяржава пры складаньні Дэвулінскага замірэньня (1618 год)[1]. У 1625 годзе ўтварыліся Старадубскі і Смаленскі паветы, у склад апошняга ўвайшлі Смаленскі, Вельскі, Дарагабускі, Рослаўскі, Сярпейскі, Невельскі, Себескі і Краснагорскі «ўезды» (колішнія адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі Маскоўскай дзяржавы)[2].
У 1633 годзе з Смаленскага вылучыўся Невельскі павет, скасаваны аднак у 1634 годзе. Паводле ўмоваў Палянаўскага міру (1634 год), у складзе Маскоўскай дзяржавы апынулася Сярпейская воласьць. У 1638 годзе Невельская, Себеская і Краснагорская воласьці перайшлі да Полацкага ваяводзтва.
У вайну Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай (1654—1667) маскоўскія войскі захапілі Смаленшчыну. Згодна з Андрусаўскім замірэньнем (1667 год) тэрыторыя павету апынулася пад уладай Масквы. Аднак у Вялікім Княстве Літоўскім працягвалі існаваць намінальныя павятовыя пасады, смаленская шляхта-выгнанцы зьбіралася на павятовыя соймікі ў Вільні.
Ураднікі
- Асноўны артыкул: Старосты смаленскія
Мясцовая шляхта абірала двух паслоў на Вальны сойм і двух дэпутатаў на Галоўны Трыбунал.
Архітэктура
Драўляная
- Помнікі традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры
-
![Саборная царква ў Смаленску, выкананая ў стылі цэркваў Віцебшчыны і Аршаншчыны[3]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Smalensk%2C_Sabornaja._%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%2C_%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%281701-50%29.jpg/87px-Smalensk%2C_Sabornaja._%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%2C_%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%281701-50%29.jpg)
-
Прачысьценская царква ў Красным -
Мікольская царква ў Зьвяровічах -
Прачысьценская царква ў Мерліне
![Саборная царква ў Смаленску, выкананая ў стылі цэркваў Віцебшчыны і Аршаншчыны[3]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Smalensk,_Sabornaja._%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA,_%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_(1701-50).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
-
Мікольская царква ў Ядрэвічах -
Неідэнтыфікаваная царква каля Краснага -
Неідэнтыфікаваная царква каля Краснага -
Неідэнтыфікаваная царква каля Краснага
.jpg)
_(2).jpg)
.jpg)
_(3).jpg)
Мураваная
- Помнікі мураванай архітэктуры
-
Смаленская ратуша -
Смаленскія гарадзкія ўмацаваньні -
Каралеўскі бастыён у Смаленску -
Кляштар бэрнардынаў у Смаленску
.jpg)
.jpg)
.jpg)
-
Езуіцкі калегіюм у Смаленску -
![Прачысьценская саборная царква з элемэнтамі магілёўскага барока[4]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Smalensk%2C_Sabornaja_hara._%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%2C_%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B0_%281924%29.jpg/97px-Smalensk%2C_Sabornaja_hara._%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%2C_%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B0_%281924%29.jpg)
Прачысьценская саборная царква з элемэнтамі магілёўскага барока[4] -
Саборная царква Ўшэсьценскага манастыра -
Сьвірская царква
.jpg)
![Прачысьценская саборная царква з элемэнтамі магілёўскага барока[4]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Smalensk,_Sabornaja_hara._%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA,_%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B0_(1924).jpg)
_(2).jpg)
.jpg)
Крыніцы
- ^ Пазднякоў В. Смаленскае ваяводства // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 598.
- ^ Думин С. Гербы городов Смоленского воеводства Речи Посполитой // Вестник геральдиста. № 1 (4), 1991.
- ^ Ширяев С. Д. Этюды по истории архитектуры Смоленска и белорусской Смоленщины. — Смоленск, 1924.
- ^ Антон Астаповіч. Падняпроўскія цэрквы — прыгажосць магілёўскага барока, planetabelarus.by
Літаратура
- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0
| ||||||||