Бабёр: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Removing Link FA template (handled by wikidata)
Радок 7: Радок 7:
== Беларусь ==
== Беларусь ==
[[Файл:Belarus-Beaver Felled Tree near Islach River-1.jpg|міні|200пкс|Паваленае дрэва каля ракі [[Іслач]]]]
[[Файл:Belarus-Beaver Felled Tree near Islach River-1.jpg|міні|200пкс|Паваленае дрэва каля ракі [[Іслач]]]]
У мінулым зьяўляўся важкім аб’ектам паляваньня. Косткі бабра знойдзеныя пры раскопках гарадзішчаў 6—12 стагодзьдзяў. Вядомыя граматы 14—16 стагодзьдзяў, выдадзеныя манастырам і прыватным асобам на ўгодзьдзі з [[Гоны бабровыя|бабровымі гонамі]] (месцамі адлову баброў) каля [[Полацак|Полацку]], [[Маладэчна]], [[Слуцак|Слуцку]]. У 16 стагодзьдзі [[Статуты ВКЛ|статутамі ВКЛ]] былі вызначаныя меры па ахове баброў. У 18 стагодзьдзі бабёр яшчэ быў распаўсюджаны на [[Прыпяць|Прыпяці]], [[Піна|Піне]], [[Бярэзіна|Бярэзіне]], [[Ясельда|Ясельдзе]], [[Сьвіслач (басэйн Дняпра)|Сьвіслачы]], да сярэдзіны 19 стагодзьдзя захаваўся толькі на [[Бярэзіна|Бярэзіне]] й паўднёвых прытоках [[Прыпяць|Прыпяці]], да пачатку 20 стагодзьдзя амаль цалкам зьнік (засталіся невялікія селішчы на [[Бярэзіна|Бярэзіне]], [[Сож]]ы й [[Нёман]]е). У [[1925]] годзе ў мэтах захаваньня і павелічэньня беларускай папуляцыі бабра быў створаны [[Бярэзінскі біясфэрны запаведнік|Бярэзінскі запаведнік]]. У [[1931]]—[[1932]] гадах было ўлічана 54 бабровыя «хатачкі», у [[1933]] — 95, у [[1947]] — 147.
У мінулым зьяўляўся важкім аб’ектам паляваньня. Косткі бабра знойдзеныя пры раскопках гарадзішчаў 6—12 стагодзьдзяў. Вядомыя граматы 14—16 стагодзьдзяў, выдадзеныя манастырам і прыватным асобам на ўгодзьдзі з [[Гоны бабровыя|бабровымі гонамі]] (месцамі адлову баброў) каля [[Полацак|Полацку]], [[Маладэчна]], [[Слуцак|Слуцку]]. У 16 стагодзьдзі [[Статуты ВКЛ|статутамі ВКЛ]] былі вызначаныя меры па ахове баброў. У 18 стагодзьдзі бабёр яшчэ быў распаўсюджаны на [[Прыпяць|Прыпяці]], [[Піна|Піне]], [[Бярэзіна|Бярэзіне]], [[Ясельда|Ясельдзе]], [[Сьвіслач (басэйн Дняпра)|Сьвіслачы]], да сярэдзіны 19 стагодзьдзя захаваўся толькі на [[Бярэзіна|Бярэзіне]] й паўднёвых прытоках [[Прыпяць|Прыпяці]], да пачатку 20 стагодзьдзя амаль цалкам зьнік (засталіся невялікія селішчы на [[Бярэзіна|Бярэзіне]], [[Сож]]ы й [[Нёман]]е). У 1925 годзе ў мэтах захаваньня і павелічэньня беларускай папуляцыі бабра быў створаны [[Бярэзінскі біясфэрны запаведнік|Бярэзінскі запаведнік]]. У 1931—1932 гадах было ўлічана 54 бабровыя «хатачкі», у 1933 — 95, у 1947 — 147.


Выключаны з [[Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь|Чырвонай кнігі Рэспублікі Беларусь]]<ref name="excluded">[http://www.interfax.by/node/1032189 В Беларуси придумали, как снизить численность бобров, не убивая их], ''interfax.by'' {{ref-ru}}</ref>. У [[Бабруйск]]у ў [[2006]] годзе быў пастаўлены помнік бабру. У [[2009]] г. у Беларусі налічвалася 62,9 тыс. рачных баброў.
Выключаны з [[Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь|Чырвонай кнігі Рэспублікі Беларусь]]<ref name="excluded">[http://www.interfax.by/node/1032189 В Беларуси придумали, как снизить численность бобров, не убивая их], ''interfax.by'' {{ref-ru}}</ref>. У [[Бабруйск]]у ў 2006 годзе быў пастаўлены помнік бабру. У 2009 г. у Беларусі налічвалася 62,9 тыс. рачных баброў.


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
Радок 17: Радок 17:
{{Commons|Category:Castor fiber}}
{{Commons|Category:Castor fiber}}
{{Бяз карткі|Таксанамічная інфармацыя}}
{{Бяз карткі|Таксанамічная інфармацыя}}

[[Катэгорыя:Бабры]]
[[Катэгорыя:Бабры]]

Вэрсія ад 22:30, 6 лютага 2020

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Бобр (неадназначнасьць), Бабры (неадназначнасьць).
Бабёр рачны эўрапейскі

Бабёр, бабёр рачны (па-лацінску: Castor fiber) — жывёліна атраду грызуноў, сямейства бабровых. Паўвадзяная жывёліна, жыве на рэках, старыцах, некаторых азёрах і каналах з багатай узьбярэжнай расьліннасьцю. Жыве сем’ямі ў норах або «хатачках» вышынёй да 3 мэтраў і дыямэтрам у падставы да 12 мэтраў. Будуе плаціны, часам даўжынёй да 100—200 мэтраў.

Найбольш распаўсюджаны падвід — Бабёр рачны эўрапейскі. Даўжыня цела 66—92 сантымэтры, хваста — 22—34 сантымэтры, вага цела да 30 кіляграмаў. Афарбоўка сьветлая (каштанава-бурая, сьветла-бурая) або цёмная (чорна-бурая, амаль чорная). Цёмныя бабры характэрныя для басэйнаў Сожу й Нёмана. Пальцы задніх канечнасьцяў злучаныя плавальнай перапонкай. Хвост плоскі, пакрыты цёмна-шэрымі рагавымі шчыткамі. Зубы ў бабра растуць (рэгенэруюць) усё жыцьцё, таму што ён сточвае іх аб цьвёрдыя пароды дрэваў. Палавая паўнавартасьць наступае на трэцім годзе жыцьця. Гон (шлюбны сэзон) — у студзені-лютым. Бабраняты (ад двух да пяці) зьяўляюцца ў красавіку-траўні. Сілкуецца травяністымі й дрэўнымі расьлінамі. На зіму робіць падводныя запасы корму.

Беларусь

Паваленае дрэва каля ракі Іслач

У мінулым зьяўляўся важкім аб’ектам паляваньня. Косткі бабра знойдзеныя пры раскопках гарадзішчаў 6—12 стагодзьдзяў. Вядомыя граматы 14—16 стагодзьдзяў, выдадзеныя манастырам і прыватным асобам на ўгодзьдзі з бабровымі гонамі (месцамі адлову баброў) каля Полацку, Маладэчна, Слуцку. У 16 стагодзьдзі статутамі ВКЛ былі вызначаныя меры па ахове баброў. У 18 стагодзьдзі бабёр яшчэ быў распаўсюджаны на Прыпяці, Піне, Бярэзіне, Ясельдзе, Сьвіслачы, да сярэдзіны 19 стагодзьдзя захаваўся толькі на Бярэзіне й паўднёвых прытоках Прыпяці, да пачатку 20 стагодзьдзя амаль цалкам зьнік (засталіся невялікія селішчы на Бярэзіне, Сожы й Нёмане). У 1925 годзе ў мэтах захаваньня і павелічэньня беларускай папуляцыі бабра быў створаны Бярэзінскі запаведнік. У 1931—1932 гадах было ўлічана 54 бабровыя «хатачкі», у 1933 — 95, у 1947 — 147.

Выключаны з Чырвонай кнігі Рэспублікі Беларусь[1]. У Бабруйску ў 2006 годзе быў пастаўлены помнік бабру. У 2009 г. у Беларусі налічвалася 62,9 тыс. рачных баброў.

Крыніцы

Вонкавыя спасылкі

Бабёрсховішча мультымэдыйных матэрыялаў