Георгі (Каніскі): розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Радок 47: Радок 47:
'''Георгі Каніскі''' (9 (20) кастрычніка 1717 г. [[Нежын]], цяпер [[Чарнігаўская вобласьць]], [[Украіна]] — 2 (13) лютага 1795) — украінскі і рэчыпаспалітаўскі праваслаўны царкоўны і грамадзкі дзеяч, пісьменьнік.
'''Георгі Каніскі''' (9 (20) кастрычніка 1717 г. [[Нежын]], цяпер [[Чарнігаўская вобласьць]], [[Украіна]] — 2 (13) лютага 1795) — украінскі і рэчыпаспалітаўскі праваслаўны царкоўны і грамадзкі дзеяч, пісьменьнік.


Нарадзіўся ў [[шляхта|шляхецкай]] сям’і. Скончыў [[Кіева-Магілянская акадэмія|Кіева-Магілянскую акадэмію]] (1743). Прыняў манаскі пострыг у [[Кіева-Пячэрская лаўра|Кіева-Пячэрскай лаўры]]. У [[1745]]—[[1755]] гадах выкладчык, прафэсар, рэктар Кіева-Магілянскай акадэміі. Вучань і пасьлядоўнік прафэсараў С. Кулябякі, [[Ф. Пракаповіч]]а, [[С. Тадароўскі|С. Тадароўскага]]. У [[1755]] годзе пасьвячоны на япіскапа Магілёўскага (Беларускага).
Нарадзіўся ў [[шляхта|шляхецкай]] сям’і. Скончыў [[Кіева-Магілянская акадэмія|Кіева-Магілянскую акадэмію]] (1743). Прыняў манаскі пострыг у [[Кіева-Пячэрская лаўра|Кіева-Пячэрскай лаўры]]. У 1745—1755 гадах выкладчык, прафэсар, рэктар Кіева-Магілянскай акадэміі. Вучань і пасьлядоўнік прафэсараў С. Кулябякі, [[Ф. Пракаповіч]]а, [[С. Тадароўскі|С. Тадароўскага]]. У 1755 годзе пасьвячоны на япіскапа Магілёўскага (Беларускага).
[[Файл:Г. Магілёў - Былы архірэйскі палац PICT1838.jpg|міні|[[Архірэйскі палац (Магілёў)|Архірэйскі палац]] у Магілёве, узьведзены па замове архіяпіскапа]]
[[Файл:Г. Магілёў - Былы архірэйскі палац PICT1838.jpg|міні|[[Архірэйскі палац (Магілёў)|Архірэйскі палац]] у Магілёве, узьведзены па замове архіяпіскапа]]
У [[1757]] годзе адкрыў у Магілёве пры [[Архірэйскі палац (Магілёў)|архірэйскім доме]] друкарню і перавыдаў скарочаны тэкст «Катэхізысу» [[Ф. Пракаповіч]]а ў сваім перакладзе на «рускі дыялект». У 1757 годзе стварыў пры [[Магілёўскі Спаскі манастыр|Спаскім манастыры]] школьныя клясы і заснаваў [[Магілёўская духоўная сэмінарыя|духоўную сэмінарыю]]. Сабраў шмат дакумэнтаў па гісторыі праваслаўнай царквы. У [[1765]] годзе на аўдыенцыі [[Сьпіс каралёў польскіх|караля]] і [[Сьпіс Вялікіх князёў літоўскіх|вялікага князя]] [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станіслава Аўгуста]] выступіў з прамовай у абарону правоў праваслаўных і іншых дысыдэнтаў, якая была перакладзена на эўрапейскія мовы як узор абароны верацярплівасьці.
У 1757 годзе адкрыў у Магілёве пры [[Архірэйскі палац (Магілёў)|архірэйскім доме]] друкарню і перавыдаў скарочаны тэкст «Катэхізысу» [[Ф. Пракаповіч]]а ў сваім перакладзе на «рускі дыялект». У 1757 годзе стварыў пры [[Магілёўскі Спаскі манастыр|Спаскім манастыры]] школьныя клясы і заснаваў [[Магілёўская духоўная сэмінарыя|духоўную сэмінарыю]]. Сабраў шмат дакумэнтаў па гісторыі праваслаўнай царквы. У 1765 годзе на аўдыенцыі [[Сьпіс каралёў польскіх|караля]] і [[Сьпіс Вялікіх князёў літоўскіх|вялікага князя]] [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станіслава Аўгуста]] выступіў з прамовай у абарону правоў праваслаўных і іншых дысыдэнтаў, якая была перакладзена на эўрапейскія мовы як узор абароны верацярплівасьці.


Г. Канінскі зьвяртаўся па дапамогу праваслаўным у [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] да [[Сьпіс Расейскіх імпэратараў|расейскіх імпэратрыц]] [[Лізавета Пятроўна|Лізаветы]] і [[Кацярына II|Кацярыны II]]. Тройчы ([[1759]], [[1760]], [[1768]]) на жыцьцё Г. Каніскага рыхтаваліся замахі. Ратуючыся ад замаху, у [[1768]] годзе Каніскі выехаў у [[Расейская імпэрыя|Расею]] ([[Смаленск]]), дзе заставаўся Магілёўскім япіскапам у выгнаньні.
Г. Канінскі зьвяртаўся па дапамогу праваслаўным у [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] да [[Сьпіс Расейскіх імпэратараў|расейскіх імпэратрыц]] [[Лізавета Пятроўна|Лізаветы]] і [[Кацярына II|Кацярыны II]]. Тройчы (1759, 1760, 1768) на жыцьцё Г. Каніскага рыхтаваліся замахі. Ратуючыся ад замаху, у 1768 годзе Каніскі выехаў у [[Расейская імпэрыя|Расею]] ([[Смаленск]]), дзе заставаўся Магілёўскім япіскапам у выгнаньні.


Вярнуўся пасьля [[Першы падзел Рэчы Паспалітай|1-га падзелу Рэчы Паспалітай]] у [[1772]] годзе. У [[1793]] годзе архіяпіскап Каніскі абраны ў [[Сынод Расейскай праваслаўнай царквы|Сынод]]. Намаганьнямі Г. Канінскага была арганізавана праваслаўная [[Менская япархія]].
Вярнуўся пасьля [[Першы падзел Рэчы Паспалітай|1-га падзелу Рэчы Паспалітай]] у 1772 годзе. У 1793 годзе архіяпіскап Каніскі абраны ў [[Сынод Расейскай праваслаўнай царквы|Сынод]]. Намаганьнямі Г. Канінскага была арганізавана праваслаўная [[Менская япархія]].


Аўтар «Мэмарыялу аб крыўдах праваслаўным», «Правоў і вольнасьці жыхароў грэчаскага веравызнаньня», «Збору павучальных словаў», «Запісак аб тым, што ў Расеі да канца 16 ст. не было ніякай уніі з Рымскай царквой», духоўнага дзёньніку «Думкі», адказу на «Пісьмо Вальтэра да настаўнікаў царквы і багасловаў», драмы «Уваскрэсеньне мёртвых» і інш. Сабраў г.зв. «Архіў Каніскага», аснову якога склалі дакумэнты з архіву Калегіі замежных справаў Расеі.
Аўтар «Мэмарыялу аб крыўдах праваслаўным», «Правоў і вольнасьці жыхароў грэчаскага веравызнаньня», «Збору павучальных словаў», «Запісак аб тым, што ў Расеі да канца 16 ст. не было ніякай уніі з Рымскай царквой», духоўнага дзёньніку «Думкі», адказу на «Пісьмо Вальтэра да настаўнікаў царквы і багасловаў», драмы «Уваскрэсеньне мёртвых» і інш. Сабраў г.зв. «Архіў Каніскага», аснову якога склалі дакумэнты з архіву Калегіі замежных справаў Расеі.


== Памяць ==
== Памяць ==
У сьнежні [[1992]] году ў Магілёве ў гонар Г. Каніскага на [[Архірэйскі палац (Магілёў)|архіяпіскапскім доме]], дзе ён жыў, адкрыта мэмарыяльная дошка. У жніўні [[1993]] году рашэньнем [[Сынод Беларускай праваслаўнай царквы|Сыноду Беларускай праваслаўнай царквы]] па блаславеньні [[Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі|патрыярха]] [[Аляксій II|Аляксія II]] кананізаваны.
У сьнежні 1992 году ў Магілёве ў гонар Г. Каніскага на [[Архірэйскі палац (Магілёў)|архіяпіскапскім доме]], дзе ён жыў, адкрыта мэмарыяльная дошка. У жніўні 1993 году рашэньнем [[Сынод Беларускай праваслаўнай царквы|Сыноду Беларускай праваслаўнай царквы]] па блаславеньні [[Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі|патрыярха]] [[Аляксій II|Аляксія II]] кананізаваны.


== Літаратура ==
== Літаратура ==
Радок 69: Радок 69:
* [http://www.rulex.ru/01110188.htm Біяграфія]{{ref-ru}}
* [http://www.rulex.ru/01110188.htm Біяграфія]{{ref-ru}}


{{DEFAULTSORT:Каніскі, Георгі}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Каніскі, Георгі}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Нежыне]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Нежыне]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Магілёве]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Магілёве]]

Вэрсія ад 09:44, 6 студзеня 2020

Георгі Каніскі
Партрэт
Магілёўскі япіскап
20 жніўня 1755 — 2 лютага 1795
АдукацыяКіева-Магілянская акадэмія (1743)
Дзейнасьцьправаслаўны сьвятар, eparch, Orthodox theologian, філёзаф
Нарадзіўся9 кастрычніка 1717
места Нежын, Чарнігаўскі полк, Гетманшчына
Памёр2 лютага 1795
Магілёў, Расейская імпэрыя
ПахаваныМагілёў
Кананізаваны6 жніўня 1993
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Георгі Каніскі (9 (20) кастрычніка 1717 г. Нежын, цяпер Чарнігаўская вобласьць, Украіна — 2 (13) лютага 1795) — украінскі і рэчыпаспалітаўскі праваслаўны царкоўны і грамадзкі дзеяч, пісьменьнік.

Нарадзіўся ў шляхецкай сям’і. Скончыў Кіева-Магілянскую акадэмію (1743). Прыняў манаскі пострыг у Кіева-Пячэрскай лаўры. У 1745—1755 гадах выкладчык, прафэсар, рэктар Кіева-Магілянскай акадэміі. Вучань і пасьлядоўнік прафэсараў С. Кулябякі, Ф. Пракаповіча, С. Тадароўскага. У 1755 годзе пасьвячоны на япіскапа Магілёўскага (Беларускага).

Архірэйскі палац у Магілёве, узьведзены па замове архіяпіскапа

У 1757 годзе адкрыў у Магілёве пры архірэйскім доме друкарню і перавыдаў скарочаны тэкст «Катэхізысу» Ф. Пракаповіча ў сваім перакладзе на «рускі дыялект». У 1757 годзе стварыў пры Спаскім манастыры школьныя клясы і заснаваў духоўную сэмінарыю. Сабраў шмат дакумэнтаў па гісторыі праваслаўнай царквы. У 1765 годзе на аўдыенцыі караля і вялікага князя Станіслава Аўгуста выступіў з прамовай у абарону правоў праваслаўных і іншых дысыдэнтаў, якая была перакладзена на эўрапейскія мовы як узор абароны верацярплівасьці.

Г. Канінскі зьвяртаўся па дапамогу праваслаўным у Рэчы Паспалітай да расейскіх імпэратрыц Лізаветы і Кацярыны II. Тройчы (1759, 1760, 1768) на жыцьцё Г. Каніскага рыхтаваліся замахі. Ратуючыся ад замаху, у 1768 годзе Каніскі выехаў у Расею (Смаленск), дзе заставаўся Магілёўскім япіскапам у выгнаньні.

Вярнуўся пасьля 1-га падзелу Рэчы Паспалітай у 1772 годзе. У 1793 годзе архіяпіскап Каніскі абраны ў Сынод. Намаганьнямі Г. Канінскага была арганізавана праваслаўная Менская япархія.

Аўтар «Мэмарыялу аб крыўдах праваслаўным», «Правоў і вольнасьці жыхароў грэчаскага веравызнаньня», «Збору павучальных словаў», «Запісак аб тым, што ў Расеі да канца 16 ст. не было ніякай уніі з Рымскай царквой», духоўнага дзёньніку «Думкі», адказу на «Пісьмо Вальтэра да настаўнікаў царквы і багасловаў», драмы «Уваскрэсеньне мёртвых» і інш. Сабраў г.зв. «Архіў Каніскага», аснову якога склалі дакумэнты з архіву Калегіі замежных справаў Расеі.

Памяць

У сьнежні 1992 году ў Магілёве ў гонар Г. Каніскага на архіяпіскапскім доме, дзе ён жыў, адкрыта мэмарыяльная дошка. У жніўні 1993 году рашэньнем Сыноду Беларускай праваслаўнай царквы па блаславеньні патрыярха Аляксія II кананізаваны.

Літаратура

  • Георгій Каніскі // Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Магілёва. — Мн., 1998. — С. 83;
  • Каніскі Георгій // БЭ. У 18 т. Т. 7. — Мн., 1998. — С. 585;
  • Каніскі Георгій // ЭГБ. У 6 т. Т.4. — Мн., 1997. — С. 84-85.

Вонкавыя спасылкі

Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Георгі_(Каніскі)&oldid=2105390»