Менская губэрня: розьніца паміж вэрсіямі
стыль, выпраўленьне спасылак |
|||
Радок 48: | Радок 48: | ||
|Колер фону герб-сьцяг = |
|Колер фону герб-сьцяг = |
||
}} |
}} |
||
'''Менская губэрня''' ({{мова-ru| |
'''Менская губэрня''' ({{мова-ru|Минская губернія}}) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка [[Расейская імпэрыя|Расейскае імпэрыі]] ў [[1793]]—[[1917]]; разам зь [[Віленская губэрня|Віленскай]], [[Ковенская губэрня|Ковенскай]], [[Гарадзенская губэрня|Гарадзенскай]], [[Магілёўская губэрня|Магілёўскай]] і [[Віцебская губэрня|Віцебскай]] губэрнямі ўтварала [[Паўночна-Заходні край]]. У пачатку XX стагодзьдзя плошча яе тэрыторыі складала каля 91 213 км², а колькасьць насельніцтва — 2 539 100 чалавек. |
||
== [[Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел]] == |
== [[Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел]] == |
||
* [[Бабруйскі павет]] |
* [[Бабруйскі павет]] |
||
* [[ |
* [[Барысаўскі павет]] |
||
* [[ |
* [[Ігуменскі павет]] |
||
* [[ |
* [[Мазырскі павет (Менская губэрня)|Мазырскі павет]] |
||
* [[ |
* [[Менскі павет (Менская губэрня)|Менскі павет]] |
||
* [[Наваградзкі павет ( |
* [[Наваградзкі павет (Менская губэрня)|Наваградзкі павет]] |
||
* [[Пінскі павет ( |
* [[Пінскі павет (Менская губэрня)|Пінскі павет]] |
||
* [[Рэчыцкі павет ( |
* [[Рэчыцкі павет (Менская губэрня)|Рэчыцкі павет]] |
||
* [[Слуцкі павет ( |
* [[Слуцкі павет (Менская губэрня)|Слуцкі павет]] |
||
* [[Вялейскі павет ( |
* [[Вялейскі павет (Віленская губэрня)|Вялейскі павет]], [[1795]] (пазьней тэрыторыя ўвайшла ў Менскі і Вялейскі паветы Віленскае губэрні) |
||
* [[Давыд-Гарадоцкі павет ( |
* [[Давыд-Гарадоцкі павет (Менская губэрня)|Давыд-Гарадоцкі павет]], [[1795]] (пазьней тэрыторыя ўвайшла ў Пінскі і Мазырскі паветы) |
||
* [[Докшыцкі павет ( |
* [[Докшыцкі павет (Віленская губэрня)|Докшыцкі павет]], [[1795]] (пазьней тэрыторыя ўвайшла ў Барысаўскі і Вялейскі павет Віленскай губэрні) |
||
* [[Нясьвіскі павет ( |
* [[Нясьвіскі павет (Менская губэрня)|Нясьвіскі павет]], [[1795]] (пазьней тэрыторыя ўвайшла ў Слуцкі і часткова ў Менскі павет) |
||
* [[Пастаўскі павет ( |
* [[Пастаўскі павет (Віленская губэрня)|Пастаўскі павет]], [[1795]] (пазьней тэрыторыя ўвайшла ў Дзісьненскі і Вялейскі паветы Віленскай губэрні) |
||
* [[Дзісенскі павет ( |
* [[Дзісенскі павет (Віленская губэрня)|Дзісенскі павет]], [[1795]] (пазьней у Віленскай губэрні) |
||
== Адукацыя == |
== Адукацыя == |
||
[[23 красавіка]] [[1913]] году менскі губэрнатар [[Аляксей Гірс]] выдаў сакрэтны ўказ, каб беларускамоўныя дзеці навучаліся рэлігіі выключна на расейскай мове.<ref>Życie społeczno-kulturalne. Oświata. W: Między nadzieją…. S. 33.</ref> |
[[23 красавіка]] [[1913]] году менскі губэрнатар [[Аляксей Гірс]] выдаў сакрэтны ўказ, каб беларускамоўныя дзеці навучаліся рэлігіі выключна на расейскай мове.<ref>Życie społeczno-kulturalne. Oświata. W: Między nadzieją…. S. 33.</ref> |
||
У выніку лютаўскай рэвалюцыі на ўсходніх землях колішняй [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] была зьнятая забарона польскай асьветы. У школьным годзе 1917/1918 у Менскай губэрні зьявіліся 243 польскія школы, у тым ліку сярэднія ў [[Койданаў|Койданаве]] і [[Нясьвіж]]ы. Паводле афіцыйных зьвестак навучалася ў іх 11 199 дзецей, значыць амаль 1/4 усіх навучэнцаў на тэрыторыі гэтай губэрні. Па-за Менскам польская асьвета асабліва разьвівалася ў паветах: [[Ігуменскі павет|Ігуменскім]], [[Слуцкі павет|Слуцкім]] і [[Барысаўскі павет|Барысаўскім]].<ref>Życie społeczno-kulturalne. Oświata. W: Między nadzieją…. S. 46.</ref> |
У выніку лютаўскай рэвалюцыі на ўсходніх землях колішняй [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] была зьнятая забарона польскай асьветы. У школьным годзе 1917/1918 у Менскай губэрні зьявіліся 243 польскія школы, у тым ліку сярэднія ў [[Койданаў|Койданаве]] і [[Нясьвіж]]ы. Паводле афіцыйных зьвестак навучалася ў іх 11 199 дзецей, значыць амаль 1/4 усіх навучэнцаў на тэрыторыі гэтай губэрні. Па-за Менскам польская асьвета асабліва разьвівалася ў паветах: [[Ігуменскі павет|Ігуменскім]], [[Слуцкі павет (Менская губэрня)|Слуцкім]] і [[Барысаўскі павет|Барысаўскім]].<ref>Życie społeczno-kulturalne. Oświata. W: Między nadzieją…. S. 46.</ref> |
||
== Асобы == |
== Асобы == |
Вэрсія ад 19:50, 26 верасьня 2019
Менская губэрня | |
Минская губернія | |
Агульныя зьвесткі | |
---|---|
Краіна | Расейская імпэрыя |
Статус | губэрня |
Адміністрацыйны цэнтар | Менск |
Дата ўтварэньня | 23 сакавіка 1793 |
Дата скасаваньня | 1921 |
Губэрнатары | гл. Менскія губэрнатары |
Насельніцтва | 2 539 100 (пачатак ХХ ст.) |
Плошча | 91 213 км² |
Час існаваньня | 1793—1795, 1796—1917 |
Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы |
Менская губэрня (па-расейску: Минская губернія) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка Расейскае імпэрыі ў 1793—1917; разам зь Віленскай, Ковенскай, Гарадзенскай, Магілёўскай і Віцебскай губэрнямі ўтварала Паўночна-Заходні край. У пачатку XX стагодзьдзя плошча яе тэрыторыі складала каля 91 213 км², а колькасьць насельніцтва — 2 539 100 чалавек.
Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел
- Бабруйскі павет
- Барысаўскі павет
- Ігуменскі павет
- Мазырскі павет
- Менскі павет
- Наваградзкі павет
- Пінскі павет
- Рэчыцкі павет
- Слуцкі павет
- Вялейскі павет, 1795 (пазьней тэрыторыя ўвайшла ў Менскі і Вялейскі паветы Віленскае губэрні)
- Давыд-Гарадоцкі павет, 1795 (пазьней тэрыторыя ўвайшла ў Пінскі і Мазырскі паветы)
- Докшыцкі павет, 1795 (пазьней тэрыторыя ўвайшла ў Барысаўскі і Вялейскі павет Віленскай губэрні)
- Нясьвіскі павет, 1795 (пазьней тэрыторыя ўвайшла ў Слуцкі і часткова ў Менскі павет)
- Пастаўскі павет, 1795 (пазьней тэрыторыя ўвайшла ў Дзісьненскі і Вялейскі паветы Віленскай губэрні)
- Дзісенскі павет, 1795 (пазьней у Віленскай губэрні)
Адукацыя
23 красавіка 1913 году менскі губэрнатар Аляксей Гірс выдаў сакрэтны ўказ, каб беларускамоўныя дзеці навучаліся рэлігіі выключна на расейскай мове.[1]
У выніку лютаўскай рэвалюцыі на ўсходніх землях колішняй Рэчы Паспалітай была зьнятая забарона польскай асьветы. У школьным годзе 1917/1918 у Менскай губэрні зьявіліся 243 польскія школы, у тым ліку сярэднія ў Койданаве і Нясьвіжы. Паводле афіцыйных зьвестак навучалася ў іх 11 199 дзецей, значыць амаль 1/4 усіх навучэнцаў на тэрыторыі гэтай губэрні. Па-за Менскам польская асьвета асабліва разьвівалася ў паветах: Ігуменскім, Слуцкім і Барысаўскім.[2]
Асобы
- Канстанцін Акаловіч — дэпутат IV Дзяржаўнай Думы ад Менскай губэрні
Крыніцы
Літаратура
- Минская губерния. Государственные, религиозные и общественные учреждения. 1793—1917 гг. — Мн., БелНИИДАД, 2006 — 392.
- Dariusz Tarasiuk: Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905–1918. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 211. ISBN 978-83-227-2629-7.
Вонкавыя спасылкі
Менская губэрня — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
|