Валеры Лягасаў: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
крыніца — https://ru.wikipedia.org/wiki/Легасов,_Валерий_Алексеевич?oldid=100135106
 
крыніца — https://ru.wikipedia.org/wiki/Легасов,_Валерий_Алексеевич?oldid=100135106
Радок 36: Радок 36:


З 1983 року — першы намесьнік дырэктара [[Курчатаўскі інстытут|Інстытуту атамнай энэргіі імя Курчатава]].
З 1983 року — першы намесьнік дырэктара [[Курчатаўскі інстытут|Інстытуту атамнай энэргіі імя Курчатава]].

Павесіўся на другую гадавіну Чарнобыльскай аварыі, 26 красавіка 1988 року, у ліквідацыі наступстваў якой браў удзел. Перад сьмерцю запісаў на дыктафон шэраг малавядомых фактаў пра катастрофу. Пахаваны на [[Новадзявочыя могілкі (Масква)|Новадзявочых могілках]] у Маскве.


== Дзейнасьць ==
== Дзейнасьць ==
Займаўся праблемамі адзерна-фізычных і плязмавых мэтадаў для сынтэзу і дасьледаваньня ўласьцівасьцей новых злучэньняў з элемэнтамі ў анамальна высокіх вокісных станах; ядзернай і плязмавай тэхналёгіі; энэргазьберагальнай тэхналёгіі і вадароднай энэргетыкі.

Адразу па [[Чарнобыльская аварыя|аварыі на Чарнобыльскай АЭС]] быў прызначаны чальцом урадавай камісі па расследаваньні прычынаў і па ліквідацыі наступстваў аварыі. Зьявіўся на месцы катастрофы адным зь першых і мешкаў там агулам чатыры месяцы — замест дапушчальных двух-трох тыдняў.

Прымаш шэраг найістотнейшых рашэньняў па папярэджаньні далейшых выбухаў ды інфармаваў урад СССР пра сытуацыю ў зоне аварыі. Менавіта ён прапанаваў склад сумесі (бор і пясок), якой засыпалі палаючы [[Ядзерны рэактар|рэактар]] і дзякуючы якой былі зьменшаныя шкодныя наступствы аварыі. Ён інфармаваў сваіх калег-навукоўцаў і прэсу пра рызыкі і стан станцыі, а таксама настойваў на неадкладнай поўнай эвакуацыі места [[Прыпяць (места)|Прыпяць]].


== Узнагароды і званьні ==
== Узнагароды і званьні ==
* [[Герой Расеі]] «за адвагу і гераізм, праяўленыя ў часе ліквідацыі Чарнобыльскай аварыі» (1996, пасьмяротна).
* [[Ленінская прэмія|Ленінская]] і [[Дзяржаўная прэмія СССР]].
* Ганаровы грамадзянін Тульскай вобласьці.


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
Радок 51: Радок 61:
{{Бібліяінфармацыя}}
{{Бібліяінфармацыя}}
{{Чарнобыльская катастрофа}}
{{Чарнобыльская катастрофа}}
{{Накід}}


{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Лягасаў, Валеры Аляксеевіч}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Лягасаў, Валеры Аляксеевіч}}

Вэрсія ад 13:35, 1 чэрвеня 2019

Валеры Лягасаў
Валерий Легасов
Файл:Могила математика Валерия Легасова.JPG
Магіла Лягасава на Новадзявочых могілках Масквы
Дата нараджэньня 1 верасьня 1936(1936-09-01)[1]
Месца нараджэньня
Дата сьмерці 26 красавіка 1988(1988-04-26)[1] (51 год)
Месца сьмерці
Прычына сьмерці павешаньне[d][2]
Месца пахаваньня
Месца вучобы Маскоўскі хіміка-тэхналягічны інстытут
Занятак хімік, прафэсар унівэрсытэту, фізык, ліквідатары
Навуковая сфэра неарганічная хімія
Месца працы Інстытут атамнай энэргіі імя Курчатава, Маскоўскі фізыка-тэхнічны інстытут, хімічны факультэт Маскоўскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту
Навуковая ступень doctorate in chemistry[d] і доктар хімічных навук[d] (1972)
Навуковы кіраўнік Isaak Kikoin[d]
Узнагароды
Герой Расейскай Фэдэрацыі
Герой Расейскай Фэдэрацыі
Ордэн Леніна
Ордэн Леніна
Ордэн Кастрычніцкай Рэвалюцыі
Ордэн Кастрычніцкай Рэвалюцыі
Ордэн Працоўнага Чырвонага Сьцягу
Ордэн Працоўнага Чырвонага Сьцягу
Ленінская прэмія
Ленінская прэмія
Дзяржаўная прэмія СССР Ганаровы грамадзянін Тульскай вобласьці

Вале́ры Аляксе́евіч Ляга́саў (па-расейску: Валерий Алексеевич Легасов; 1 верасьня 1936, Тула — 27 красавіка 1988, Масква) — савецкі хімік-неарганік. Дзейны чалец Акадэміі навук СССР (1981), Герой Расейскай Фэдэрацыі (пасьмяротна) (1996).

Жыцьцяпіс

Нарадзіўся ў Туле ў сям’е службоўцаў. Навучаўся ў маскоўскай школе №56 (1949—1954), якую скончыў з залатыі мэдалём. Цяпер школа мае ягонае імя.

У 1961 року скончыў Маскоўскі хіміка-тэхналягічны інстытут імя Мендзялеева. Працаваў у гэтым інстытуце сакратаром камітэту ВЛКСМ.

З 1962 року — у асьпірантуры ў аддзяленьні малекулярнай фізыкі Інстытуту атамнай энэргетыкі імя Курчатава, пасьля малодшы і старэйшы навуковы супрацоўнік, начальнік лябараторыі.

У 1967 року абараніў кандыдацкую дысэртацыю па сынтэзе злучэньняў інэртных газаў і вывучэньні іхніх уласьцівасьцей.

У 1972 року абараніў доктарскую дысэртацыю (доктар хімічных навук), прызначаны намесьнікам дырэктара па навуковай працы Інстытуту атамнай энэргіі імя І. В. Курчатава. З 1984 року — першы намесьнік дырэктара Інстытуту.

У 1978—1983 — прафэсар Маскоўскага фізыка-тэхнічнага інстытуту, з 1983 року працаваў на хімічным факультэце Маскоўскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту, загадваў катэдрай радыяхіміі і хімічнай тэхналёгіі.

У 1976 року быў абраны чальцом-карэспандэнтам АН СССР, а ў 1981 року — дзейным чальцом АН СССР па аддзяленьні фізыкахіміі і тэхналёгіі неарганічных матэрыялаў.

З 1983 року — першы намесьнік дырэктара Інстытуту атамнай энэргіі імя Курчатава.

Павесіўся на другую гадавіну Чарнобыльскай аварыі, 26 красавіка 1988 року, у ліквідацыі наступстваў якой браў удзел. Перад сьмерцю запісаў на дыктафон шэраг малавядомых фактаў пра катастрофу. Пахаваны на Новадзявочых могілках у Маскве.

Дзейнасьць

Займаўся праблемамі адзерна-фізычных і плязмавых мэтадаў для сынтэзу і дасьледаваньня ўласьцівасьцей новых злучэньняў з элемэнтамі ў анамальна высокіх вокісных станах; ядзернай і плязмавай тэхналёгіі; энэргазьберагальнай тэхналёгіі і вадароднай энэргетыкі.

Адразу па аварыі на Чарнобыльскай АЭС быў прызначаны чальцом урадавай камісі па расследаваньні прычынаў і па ліквідацыі наступстваў аварыі. Зьявіўся на месцы катастрофы адным зь першых і мешкаў там агулам чатыры месяцы — замест дапушчальных двух-трох тыдняў.

Прымаш шэраг найістотнейшых рашэньняў па папярэджаньні далейшых выбухаў ды інфармаваў урад СССР пра сытуацыю ў зоне аварыі. Менавіта ён прапанаваў склад сумесі (бор і пясок), якой засыпалі палаючы рэактар і дзякуючы якой былі зьменшаныя шкодныя наступствы аварыі. Ён інфармаваў сваіх калег-навукоўцаў і прэсу пра рызыкі і стан станцыі, а таксама настойваў на неадкладнай поўнай эвакуацыі места Прыпяць.

Узнагароды і званьні

Крыніцы

Вонкавыя спасылкі