Валеры Лягасаў: розьніца паміж вэрсіямі
крыніца — https://ru.wikipedia.org/wiki/Легасов,_Валерий_Алексеевич?oldid=100135106 |
крыніца — https://ru.wikipedia.org/wiki/Легасов,_Валерий_Алексеевич?oldid=100135106 |
||
Радок 36: | Радок 36: | ||
З 1983 року — першы намесьнік дырэктара [[Курчатаўскі інстытут|Інстытуту атамнай энэргіі імя Курчатава]]. |
З 1983 року — першы намесьнік дырэктара [[Курчатаўскі інстытут|Інстытуту атамнай энэргіі імя Курчатава]]. |
||
Павесіўся на другую гадавіну Чарнобыльскай аварыі, 26 красавіка 1988 року, у ліквідацыі наступстваў якой браў удзел. Перад сьмерцю запісаў на дыктафон шэраг малавядомых фактаў пра катастрофу. Пахаваны на [[Новадзявочыя могілкі (Масква)|Новадзявочых могілках]] у Маскве. |
|||
== Дзейнасьць == |
== Дзейнасьць == |
||
Займаўся праблемамі адзерна-фізычных і плязмавых мэтадаў для сынтэзу і дасьледаваньня ўласьцівасьцей новых злучэньняў з элемэнтамі ў анамальна высокіх вокісных станах; ядзернай і плязмавай тэхналёгіі; энэргазьберагальнай тэхналёгіі і вадароднай энэргетыкі. |
|||
Адразу па [[Чарнобыльская аварыя|аварыі на Чарнобыльскай АЭС]] быў прызначаны чальцом урадавай камісі па расследаваньні прычынаў і па ліквідацыі наступстваў аварыі. Зьявіўся на месцы катастрофы адным зь першых і мешкаў там агулам чатыры месяцы — замест дапушчальных двух-трох тыдняў. |
|||
Прымаш шэраг найістотнейшых рашэньняў па папярэджаньні далейшых выбухаў ды інфармаваў урад СССР пра сытуацыю ў зоне аварыі. Менавіта ён прапанаваў склад сумесі (бор і пясок), якой засыпалі палаючы [[Ядзерны рэактар|рэактар]] і дзякуючы якой былі зьменшаныя шкодныя наступствы аварыі. Ён інфармаваў сваіх калег-навукоўцаў і прэсу пра рызыкі і стан станцыі, а таксама настойваў на неадкладнай поўнай эвакуацыі места [[Прыпяць (места)|Прыпяць]]. |
|||
== Узнагароды і званьні == |
== Узнагароды і званьні == |
||
* [[Герой Расеі]] «за адвагу і гераізм, праяўленыя ў часе ліквідацыі Чарнобыльскай аварыі» (1996, пасьмяротна). |
|||
* [[Ленінская прэмія|Ленінская]] і [[Дзяржаўная прэмія СССР]]. |
|||
* Ганаровы грамадзянін Тульскай вобласьці. |
|||
== Крыніцы == |
== Крыніцы == |
||
Радок 51: | Радок 61: | ||
{{Бібліяінфармацыя}} |
{{Бібліяінфармацыя}} |
||
{{Чарнобыльская катастрофа}} |
{{Чарнобыльская катастрофа}} |
||
{{Накід}} |
|||
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Лягасаў, Валеры Аляксеевіч}} |
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Лягасаў, Валеры Аляксеевіч}} |
Вэрсія ад 13:35, 1 чэрвеня 2019
Валеры Лягасаў | |
Валерий Легасов | |
Файл:Могила математика Валерия Легасова.JPG Магіла Лягасава на Новадзявочых могілках Масквы | |
Дата нараджэньня | 1 верасьня 1936[1] |
---|---|
Месца нараджэньня | |
Дата сьмерці | 26 красавіка 1988[1] (51 год) |
Месца сьмерці | |
Прычына сьмерці | павешаньне[d][2] |
Месца пахаваньня | |
Месца вучобы | Маскоўскі хіміка-тэхналягічны інстытут |
Занятак | хімік, прафэсар унівэрсытэту, фізык, ліквідатары |
Навуковая сфэра | неарганічная хімія |
Месца працы | Інстытут атамнай энэргіі імя Курчатава, Маскоўскі фізыка-тэхнічны інстытут, хімічны факультэт Маскоўскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту |
Навуковая ступень | doctorate in chemistry[d] і доктар хімічных навук[d] (1972) |
Навуковы кіраўнік | Isaak Kikoin[d] |
Узнагароды | |
Вале́ры Аляксе́евіч Ляга́саў (па-расейску: Валерий Алексеевич Легасов; 1 верасьня 1936, Тула — 27 красавіка 1988, Масква) — савецкі хімік-неарганік. Дзейны чалец Акадэміі навук СССР (1981), Герой Расейскай Фэдэрацыі (пасьмяротна) (1996).
Жыцьцяпіс
Нарадзіўся ў Туле ў сям’е службоўцаў. Навучаўся ў маскоўскай школе №56 (1949—1954), якую скончыў з залатыі мэдалём. Цяпер школа мае ягонае імя.
У 1961 року скончыў Маскоўскі хіміка-тэхналягічны інстытут імя Мендзялеева. Працаваў у гэтым інстытуце сакратаром камітэту ВЛКСМ.
З 1962 року — у асьпірантуры ў аддзяленьні малекулярнай фізыкі Інстытуту атамнай энэргетыкі імя Курчатава, пасьля малодшы і старэйшы навуковы супрацоўнік, начальнік лябараторыі.
У 1967 року абараніў кандыдацкую дысэртацыю па сынтэзе злучэньняў інэртных газаў і вывучэньні іхніх уласьцівасьцей.
У 1972 року абараніў доктарскую дысэртацыю (доктар хімічных навук), прызначаны намесьнікам дырэктара па навуковай працы Інстытуту атамнай энэргіі імя І. В. Курчатава. З 1984 року — першы намесьнік дырэктара Інстытуту.
У 1978—1983 — прафэсар Маскоўскага фізыка-тэхнічнага інстытуту, з 1983 року працаваў на хімічным факультэце Маскоўскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту, загадваў катэдрай радыяхіміі і хімічнай тэхналёгіі.
У 1976 року быў абраны чальцом-карэспандэнтам АН СССР, а ў 1981 року — дзейным чальцом АН СССР па аддзяленьні фізыкахіміі і тэхналёгіі неарганічных матэрыялаў.
З 1983 року — першы намесьнік дырэктара Інстытуту атамнай энэргіі імя Курчатава.
Павесіўся на другую гадавіну Чарнобыльскай аварыі, 26 красавіка 1988 року, у ліквідацыі наступстваў якой браў удзел. Перад сьмерцю запісаў на дыктафон шэраг малавядомых фактаў пра катастрофу. Пахаваны на Новадзявочых могілках у Маскве.
Дзейнасьць
Займаўся праблемамі адзерна-фізычных і плязмавых мэтадаў для сынтэзу і дасьледаваньня ўласьцівасьцей новых злучэньняў з элемэнтамі ў анамальна высокіх вокісных станах; ядзернай і плязмавай тэхналёгіі; энэргазьберагальнай тэхналёгіі і вадароднай энэргетыкі.
Адразу па аварыі на Чарнобыльскай АЭС быў прызначаны чальцом урадавай камісі па расследаваньні прычынаў і па ліквідацыі наступстваў аварыі. Зьявіўся на месцы катастрофы адным зь першых і мешкаў там агулам чатыры месяцы — замест дапушчальных двух-трох тыдняў.
Прымаш шэраг найістотнейшых рашэньняў па папярэджаньні далейшых выбухаў ды інфармаваў урад СССР пра сытуацыю ў зоне аварыі. Менавіта ён прапанаваў склад сумесі (бор і пясок), якой засыпалі палаючы рэактар і дзякуючы якой былі зьменшаныя шкодныя наступствы аварыі. Ён інфармаваў сваіх калег-навукоўцаў і прэсу пра рызыкі і стан станцыі, а таксама настойваў на неадкладнай поўнай эвакуацыі места Прыпяць.
Узнагароды і званьні
- Герой Расеі «за адвагу і гераізм, праяўленыя ў часе ліквідацыі Чарнобыльскай аварыі» (1996, пасьмяротна).
- Ленінская і Дзяржаўная прэмія СССР.
- Ганаровы грамадзянін Тульскай вобласьці.
Крыніцы
- ^ а б в Deutsche Nationalbibliothek Record #111254663 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.
- ^ а б http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=6709
Вонкавыя спасылкі
- Героі краіны (рас.)
- Аўдыязапісы Лягасава
- Нарадзіліся 1 верасьня
- Нарадзіліся ў 1936 годзе
- Нарадзіліся ў Туле
- Памерлі 26 красавіка
- Памерлі ў 1988 годзе
- Памерлі ў Маскве
- Пахаваныя на Новадзявочых могілках
- Дактары хімічных навук
- Героі Расеі
- Кавалеры ордэна Леніна
- Кавалеры ордэна Кастрычніцкай рэвалюцыі
- Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сьцягу
- Ляўрэаты Ленінскай прэміі
- Ляўрэаты Дзяржаўнай прэміі СССР
- Акадэмікі АН СССР
- Сябры КПСС
- Ліквідатары Чарнобыльскай аварыі
- Павесіліся
- Савецкія хімікі
- Выпускнікі Расейскага хіміка-тэхналягічнага ўнівэрсытэту
- Выкладчыкі Маскоўскага фізыка-тэхнічнага інстытуту
- Выкладчыкі Маскоўскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту