Берасьцейская вобласьць: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
W (гутаркі | унёсак)
Радок 1: Радок 1:
{{Вобласьць Беларусі
{{Вобласьць Беларусі
|Назва = Берасьцейская
|Назва = Берасьцейская
|Назва ў родным склоне = Берасьцейскай вобласьці
|Назва ў родным склоне = Берасьцейскай вобласьці
|Афіцыйная назва (на наркамаўцы) = Брэсцкая вобласць
|Афіцыйная назва (на наркамаўцы) = Брэсцкая вобласць
|Сьцяг = Flag of Brest Voblast, Belarus.svg
|Сьцяг = Flag of Brest Voblast, Belarus.svg
|Герб = Coat of Arms of Brest Region.svg
|Герб = Coat of Arms of Brest Region.svg
|Гімн =
|Гімн =
|Уваходзіць у =
|Уваходзіць у =
|Улучае = 16 раёнаў
|Улучае = 16 раёнаў
|Цэнтар = [[Берасьце]]
|Цэнтар = [[Берасьце]]
|БуйныГорад =
|БуйныГорад =
|БуйныяГарады = [[Баранавічы]]<br />[[Пінск]]
|БуйныяГарады = [[Баранавічы]]<br />[[Пінск]]
|ДатаЎтварэньня = 4 сьнежня 1939 року
|ДатаЎтварэньня = 4 сьнежня 1939 року
Радок 20: Радок 20:
|Месца паводле шчыльнасьці = 1—2
|Месца паводле шчыльнасьці = 1—2
|Нацыянальны склад = [[беларусы]] — 88%<br />[[расейцы]] — 6,4%<br />[[украінцы]] — 2,9%<br />[[палякі]] — 1,3%<ref>[http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/publications/national_structure_brest.rar Перепись населения — 2009. Брестская область. Национальный состав населения]{{Ref-ru}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]</ref>
|Нацыянальны склад = [[беларусы]] — 88%<br />[[расейцы]] — 6,4%<br />[[украінцы]] — 2,9%<br />[[палякі]] — 1,3%<ref>[http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/publications/national_structure_brest.rar Перепись населения — 2009. Брестская область. Национальный состав населения]{{Ref-ru}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]</ref>
|Рэлігійная сытуацыя =
|Рэлігійная сытуацыя =
|Плошча = 32,8 тыс<ref>[http://www.gki.gov.by/docs/gzk_2010-15404.doc «Дзяржаўны зямельны кадастар Рэспублікі Беларусь»] (па стане на 1 студзеня 2011 г.)</ref>
|Плошча = 32,8 тыс<ref>[http://www.gki.gov.by/docs/gzk_2010-15404.doc «Дзяржаўны зямельны кадастар Рэспублікі Беларусь»] (па стане на 1 студзеня 2011 г.)</ref>
|Адсотак ад плошчы = 15,7
|Адсотак ад плошчы = 15,7
|Месца паводле плошчы =
|Месца паводле плошчы =
|Максымальная вышыня = 267
|Максымальная вышыня = 267
|Сярэдняя вышыня =
|Сярэдняя вышыня =
|Мінімальная вышыня = 121
|Мінімальная вышыня = 121
|Шырата =
|Шырата =
|Даўгата =
|Даўгата =
|Мапа = Biełaruś, Biareście province.svg
|Мапа = Biełaruś, Biareście province.svg
|Памер мапы = 250
|Памер мапы = 250
|Часавы пас = [[UTC]] +3
|Часавы пас = [[UTC]] +3
|Скарачэньне =
|Скарачэньне =
|ISO = BY-BR
|ISO = BY-BR
|FIPS =
|FIPS =
|Тэлефонны код = +375-16
|Тэлефонны код = +375-16
|Паштовыя індэксы = 224 xxx, 225 xxx
|Паштовыя індэксы = 224 xxx, 225 xxx
|Інтэрнэт-дамэн =
|Інтэрнэт-дамэн =
|Код аўтамабільных нумароў = 1
|Код аўтамабільных нумароў = 1
|Сайт = http://www.brest-region.by
|Сайт = http://www.brest-region.by
|Парамэтар1 =
|Парамэтар1 =
|Назва парамэтру 1 =
|Назва парамэтру 1 =
|Дадаткі =
|Дадаткі =
|Мапа адміністрацыйнай адзінкі =
|Мапа адміністрацыйнай адзінкі =
|Колер фону герб-сьцяг =
|Колер фону герб-сьцяг =
}}
}}
'''Берасьце́йская во́бласьць''' — [[адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел|адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка]] ў [[Беларусь|Беларусі]]. Плошча вобласьці складае 32,8 км². Насельніцтва на 2018 год — 1 384 476 чалавек<ref name="belstat2018" />. Адміністрацыйны цэнтар — [[места]] [[Берасьце]].
'''Берасьце́йская во́бласьць''' — [[адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел|адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка]] ў [[Беларусь|Беларусі]]. Плошча вобласьці складае 32,8 км². Насельніцтва на 2018 год — 1 384 476 чалавек<ref name="belstat2018" />. Адміністрацыйны цэнтар — [[места]] [[Берасьце]].


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
Радок 62: Радок 62:


== Геаграфічнае становішча ==
== Геаграфічнае становішча ==
Берасьцейская вобласьць разьмешчаная ў паўднёва-заходняй частцы Беларусі. Максымальная працягласьць тэрыторыі з поўначы на поўдзень — 166 км, а з усходу на захад — 300 км. Тэрыторыя вобласьці складае 32,791 км² (15,7 % тэрыторыі Беларусі).
Берасьцейская вобласьць разьмешчаная ў паўднёва-заходняй частцы Беларусі. Максымальная працягласьць тэрыторыі з поўначы на поўдзень — 166 км, а з усходу на захад — 300 км. Тэрыторыя вобласьці складае 32,791 км² (15,7% тэрыторыі Беларусі).


На ўсходзе Берасьцейская вобласьць мяжуе зь [[Менская вобласьць|Менскай]], на поўначы — з [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай]], на поўдні — з [[Ровенская вобласьць|Ровенскай]] і [[Валынская вобласьць|Валынскай]] абласьцямі [[Украіна|Ўкраіны]], на паўднёвым захадзе — зь [[Люблінскае ваяводзтва|Люблінскім]], на захадзе — з [[Падляскае ваяводзтва|Падляскім]] ваяводзтвамі [[Польшча|Польшчы]].
На ўсходзе Берасьцейская вобласьць мяжуе зь [[Менская вобласьць|Менскай]], на поўначы — з [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай]], на поўдні — з [[Ровенская вобласьць|Ровенскай]] і [[Валынская вобласьць|Валынскай]] абласьцямі [[Украіна|Ўкраіны]], на паўднёвым захадзе — зь [[Люблінскае ваяводзтва|Люблінскім]], на захадзе — з [[Падляскае ваяводзтва|Падляскім]] ваяводзтвамі [[Польшча|Польшчы]].


== Насельніцтва ==
== Насельніцтва ==
* 2018 год — 1 384 476 чал.<ref name="belstat2018">[http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_bulletin/index_8782/ Численность населения на 1 января 2018 г. и среднегодовая численность населения за 2017 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа]{{Ref-ru}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]</ref>
* 2018 год — 1 384 476 чал.<ref name="belstat2018">[http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_bulletin/index_8782/ Численность населения на 1 января 2018 г. и среднегодовая численность населения за 2017 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа]{{Ref-ru}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]</ref>
* 2017 год — 1 386 351 чал.<ref name="belstat2017">[http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_bulletin/index_7192/ Численность населения на 1 января 2017 г. и среднегодовая численность населения за 2016 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа]{{Ref-ru}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]</ref>
* 2017 год — 1 386 351 чал.<ref name="belstat2017">[http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_bulletin/index_7192/ Численность населения на 1 января 2017 г. и среднегодовая численность населения за 2016 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа]{{Ref-ru}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]</ref>
* 2016 год — 1 386 982 чал.<ref name="belstat2016">[http://www.belstat.gov.by/upload/iblock/567/567f8a4ac45cd80a949bb7bd7a839ca7.zip Численность населения на 1 января 2016 г. и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа]{{Ref-ru}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]</ref>
* 2016 год — 1 386 982 чал.<ref name="belstat2016">[http://www.belstat.gov.by/upload/iblock/567/567f8a4ac45cd80a949bb7bd7a839ca7.zip Численность населения на 1 января 2016 г. и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа]{{Ref-ru}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]</ref>
* 2014 год — 1 388 600 чал.<ref name="belstat-demogr">{{Спасылка|url=http://belstat.gov.by/homep/en/indicators/press/demographics.php |загаловак = Demographic situation in January 2014|копія = http://web.archive.org/web/20130806090650/http://belstat.gov.by/homep/en/indicators/press/demographics.php |дата копіі = 9 лютага 2014 |выдавец = [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]] |дата = 9 лютага 2014|мова=en}}</ref>
* 2014 год — 1 388 600 чал.<ref name="belstat-demogr">{{Спасылка|url=http://belstat.gov.by/homep/en/indicators/press/demographics.php |загаловак = Demographic situation in January 2014|копія = http://web.archive.org/web/20130806090650/http://belstat.gov.by/homep/en/indicators/press/demographics.php |дата копіі = 9 лютага 2014 |выдавец = [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]] |дата = 9 лютага 2014|мова=en}}</ref>
* 2009 год — 1 401 177 чал.<ref>{{Артыкул|аўтар = |загаловак = Национальный состав населения Брестской области|арыгінал = |спасылка = http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/itogi1.php|аўтар выданьня = |выданьне = Общая численность населения, его состав по возрасту, полу, состоянию в браке, уровню образования, национальностям, языку и источникам средств к существованию. Брестская область|тып = |месца = |выдавецтва = [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]|год = паводле вынікаў перапісу 2009|выпуск = |том = |нумар = |старонкі = |isbn = |мова = ru}}</ref>
* 2009 год — 1 401 177 чал.<ref>{{Артыкул|аўтар = |загаловак = Национальный состав населения Брестской области|арыгінал = |спасылка = http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/itogi1.php|аўтар выданьня = |выданьне = Общая численность населения, его состав по возрасту, полу, состоянию в браке, уровню образования, национальностям, языку и источникам средств к существованию. Брестская область|тып = |месца = |выдавецтва = [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]|год = паводле вынікаў перапісу 2009|выпуск = |том = |нумар = |старонкі = |isbn = |мова = ru}}</ref>


{| class="wikitable standard collapsible collapsed" style="border: none; width: 75%; background-color: transparent;"
{| class="wikitable standard collapsible collapsed" style="border: none; width: 75%; background-color: transparent;"
Радок 80: Радок 80:
|+align="bottom"|
|+align="bottom"|
|-
|-
! rowspan="2" | !! rowspan="2" | Агулам,<br>чалавек !! colspan="2" |У тым ліку !! rowspan="2" | Мескае<br>насельніцтва !! rowspan="2" | Вясковае<br>насельніцтва !! rowspan="2" | У адсотках
! rowspan="2" | !! rowspan="2" | Агулам,<br />чалавек !! colspan="2" |У тым ліку !! rowspan="2" | Мескае<br />насельніцтва !! rowspan="2" | Вясковае<br />насельніцтва !! rowspan="2" | У адсотках
|-
|-
! мужчыны !! жанчыны
! мужчыны !! жанчыны
Радок 155: Радок 155:


== Рэльеф ==
== Рэльеф ==
Рэльеф раўнінны і нізінны. Пераважаюць вышыні 140—200 м над узроўнем мора. Паўднёва-заходнюю частку займае раўніннае [[Берасьцейскае Палесьсе]], усходнюю — нізіннае [[Прыпяцкае Палесьсе]], паміж імі знаходзіцца падобная на плято раўніна [[Загародзьдзе]]; на паўночным захадзе вялікая частка [[Прыбужанская раўніна|Прыбужанскай раўніны]], на поўначы [[Баранавіцкая раўніна]] і частка [[Наваградзкае ўзвышша|Наваградзкага ўзвышша]].
Рэльеф раўнінны і нізінны. Пераважаюць вышыні 140—200 м над узроўнем мора. Паўднёва-заходнюю частку займае раўніннае [[Берасьцейскае Палесьсе]], усходнюю — нізіннае [[Прыпяцкае Палесьсе]], паміж імі знаходзіцца падобная на плято раўніна [[Загародзьдзе]]; на паўночным захадзе вялікая частка [[Прыбужанская раўніна|Прыбужанскай раўніны]], на поўначы [[Баранавіцкая раўніна]] і частка [[Наваградзкае ўзвышша|Наваградзкага ўзвышша]].


Найвышэйшы пункт вобласьці — 267 мэтраў — разьмешчаны на паўднёвых схілах Наваградзкага ўзвышша. Найніжэйшае месца — 121 м — разьмешчанае ў даліне ракі [[Заходні Буг]] на мяжы з Польшчай.
Найвышэйшы пункт вобласьці — 267 мэтраў — разьмешчаны на паўднёвых схілах Наваградзкага ўзвышша. Найніжэйшае месца — 121 м — разьмешчанае ў даліне ракі [[Заходні Буг]] на мяжы з Польшчай.


== Карысныя выкапні ==
== Карысныя выкапні ==
Радок 163: Радок 163:


== Клімат і расьліннасьць ==
== Клімат і расьліннасьць ==
Клімат [[умерана-кантынэнтальны клімат|умерана-кантынэнтальны]]. Сярэдняя тэмпэратура студзеня ад -4,4°С у Берасьці да -6°С у Баранавічах, ліпеня 18 — 18,8°С. Для вобласьці характэрная цёплая зіма з частымі адлігамі. Працягласьць [[Вэгетацыйны пэрыяд|вэгетацыйнага пэрыяду]] вагаецца ад 258 — 260 дзён на паўднёвым захадзе — да 240 — 245 дзён на паўночным усходзе. Ападкаў выпадае 550 — 645 мм у год.
Клімат [[умерана-кантынэнтальны клімат|умерана-кантынэнтальны]]. Сярэдняя тэмпэратура студзеня ад −4,4°С у Берасьці да −6°С у Баранавічах, ліпеня 18 — 18,8°С. Для вобласьці характэрная цёплая зіма з частымі адлігамі. Працягласьць [[Вэгетацыйны пэрыяд|вэгетацыйнага пэрыяду]] вагаецца ад 258—260 дзён на паўднёвым захадзе — да 240—245 дзён на паўночным усходзе. Ападкаў выпадае 550—645 мм у год.


Лясы ([[хваёвыя лясы|хваёвыя]], [[бярозавыя лясы|бярозавыя]], [[чорнаалешнікавыя лясы|чорнаалешнікавыя]]) займаюць каля 36% тэрыторыі. Захаваліся буйныя лясныя масівы — [[Белавеская пушча|Белавеская]], [[Ружанская пушча|Ружанская]] і [[Шарашоўская пушча|Шарашоўская]] пушчы. Балоты пераважна нізінныя, займаюць каля 20% тэрыторыі.
Лясы ([[хваёвыя лясы|хваёвыя]], [[бярозавыя лясы|бярозавыя]], [[чорнаалешнікавыя лясы|чорнаалешнікавыя]]) займаюць каля 36% тэрыторыі. Захаваліся буйныя лясныя масівы — [[Белавеская пушча|Белавеская]], [[Ружанская пушча|Ружанская]] і [[Шарашоўская пушча|Шарашоўская]] пушчы. Балоты пераважна нізінныя, займаюць каля 20% тэрыторыі.
У вобласьці шмат унікальных прыродных комплексаў і помнікаў прыроды. Прырода стварыла і пранесла скрозь стагодзьдзі да нашых дзён непаўторную прыгажосьць ляндшафтаў і незвычайную шматстатнасьць выглядаў жывёлін і расьлінаў. Найбольш каштоўныя прыродныя тэрыторыі і аб’екты ўзятыя пад ахову. У вобласьці вылучаныя 117 асабіста ахоўных тэрыторыяў і аб’ектаў. Зь іх: 1 нацыянальны парк — 57,4 тыс. га ([[Белавеская пушча (нацыянальны парк)|Дзяржаўны нацыянальны парк Белавеская пушча]]); 19 заказьнікаў нацыянальнага значэньня — 327,2 тыс. га; заказьнікаў мясцовага значэньня — 36,7 тыс. га; 37 помнікаў прыроды нацыянальнага значэньня; 31 помнік прыроды мясцовага значэньня. Акрамя таго, перададзеныя пад ахову землекарыстальнікам 579 месцаў пасяленьня (гадаваньня) 77 рэдкіх відаў жывёлін і расьлінаў, занесеных у [[Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь|Чырвоную кнігу Беларусі]].
У вобласьці шмат унікальных прыродных комплексаў і помнікаў прыроды. Прырода стварыла і пранесла скрозь стагодзьдзі да нашых дзён непаўторную прыгажосьць ляндшафтаў і незвычайную шматстатнасьць выглядаў жывёлін і расьлінаў. Найбольш каштоўныя прыродныя тэрыторыі і аб’екты ўзятыя пад ахову. У вобласьці вылучаныя 117 асабіста ахоўных тэрыторыяў і аб’ектаў. Зь іх: 1 нацыянальны парк — 57,4 тыс. га ([[Белавеская пушча (нацыянальны парк)|Дзяржаўны нацыянальны парк Белавеская пушча]]); 19 заказьнікаў нацыянальнага значэньня — 327,2 тыс. га; заказьнікаў мясцовага значэньня — 36,7 тыс. га; 37 помнікаў прыроды нацыянальнага значэньня; 31 помнік прыроды мясцовага значэньня. Акрамя таго, перададзеныя пад ахову землекарыстальнікам 579 месцаў пасяленьня (гадаваньня) 77 рэдкіх відаў жывёлін і расьлінаў, занесеных у [[Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь|Чырвоную кнігу Беларусі]].


== Гідраграфія ==
== Гідраграфія ==
Рэкі належаць да басэйнаў [[Дняпро|Дняпра]] ([[Прыпяць]] з прытокам [[Піна]]й), [[Нёман]]у ([[Шчара]]), Заходняга Бугу ([[Мухавец]]). Дняпроўска-Бускі, [[Агінскі канал|Агінскі]], Мікашэвіцкі каналы. Найбуйнейшыя азёры — [[Выганашчанскае возера|Выганашчанскае]], [[Чорнае возера (Бярозаўскі раён)|Чорнае]], [[Спораўскае возера|Спораўскае]], [[Бабровіцкае]]. Вадасховішчы — [[Лактышы (вадасховішча)|Локтышы]], [[Сялец (вадасховішча)|Сялец]], [[Пагост (вадасховішча)|Пагост]].
Рэкі належаць да басэйнаў [[Дняпро|Дняпра]] ([[Прыпяць]] з прытокам [[Піна]]й), [[Нёман]]у ([[Шчара]]), Заходняга Бугу ([[Мухавец]]). Дняпроўска-Бускі, [[Агінскі канал|Агінскі]], Мікашэвіцкі каналы. Найбуйнейшыя азёры — [[Выганашчанскае возера|Выганашчанскае]], [[Чорнае возера (Бярозаўскі раён)|Чорнае]], [[Спораўскае возера|Спораўскае]], [[Бабровіцкае]]. Вадасховішчы — [[Лактышы (вадасховішча)|Локтышы]], [[Сялец (вадасховішча)|Сялец]], [[Пагост (вадасховішча)|Пагост]].


Разам — 44 возеры і 30 вадасховішчаў, працякае больш за 80 рэчак.
Разам — 44 возеры і 30 вадасховішчаў, працякае больш за 80 рэчак.


== Транспарт ==
== Транспарт ==
Па тэрыторыі вобласьці праходзіць транзытны калідор [[Бэрлін]] — [[Варшава]] — [[Берасьце]] — [[Менск]] — [[Масква]], разгалінаваная сетка чыгуначных і аўтамабільных шляхоў, просты шлях у [[Вільня|Вільню]] і [[Кіеў]], што стварае спрыяльныя ўмовы для перавозак пасажыраў і грузаў з эўрапейскіх краінаў у [[Расея|Расею]], [[Украіна|Украіну]] і іншыя краіны. Асноўныя чыгуначныя вузлы вобласьці — [[Берасьце]], [[Баранавічы]], [[Лунінец]], [[Жабінка]]. Галоўныя аўтамагістралі вобласьці: [[Берасьце]] — [[Менск]], [[Берасьце]] — [[Гомель]]. На 2012 г. у Берасьцейскай вобласьці налічвалася 2200 км дарог рэспубліканскага значэньня, 70% якіх мелі міжрамонтны тэрмін звыш 30 гадоў пры патрэбе капітальнага рамонту прынамсі кожныя 17 гадоў<ref name="к">{{Артыкул|аўтар=Алена Даўжанок, Сьвятлана Яскевіч.|загаловак=Гаспадарка РУП «Берасьцеаўтадар» — 2200 кілямэтраў рэспубліканскіх дарог|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=96243|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=19 красавіка 2012|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2012-04-19 76-77 (27191-27192)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/96225/19kras_5.indd.pdf 5]|issn=1990-763x}}</ref>.
Па тэрыторыі вобласьці праходзіць транзытны калідор [[Бэрлін]] — [[Варшава]] — [[Берасьце]] — [[Менск]] — [[Масква]], разгалінаваная сетка чыгуначных і аўтамабільных шляхоў, просты шлях у [[Вільня|Вільню]] і [[Кіеў]], што стварае спрыяльныя ўмовы для перавозак пасажыраў і грузаў з эўрапейскіх краінаў у [[Расея|Расею]], [[Украіна|Украіну]] і іншыя краіны. Асноўныя чыгуначныя вузлы вобласьці — [[Берасьце]], [[Баранавічы]], [[Лунінец]], [[Жабінка]]. Галоўныя аўтамагістралі вобласьці: [[Берасьце]] — [[Менск]], [[Берасьце]] — [[Гомель]]. На 2012 г. у Берасьцейскай вобласьці налічвалася 2200 км дарог рэспубліканскага значэньня, 70% якіх мелі міжрамонтны тэрмін звыш 30 гадоў пры патрэбе капітальнага рамонту прынамсі кожныя 17 гадоў<ref name="к">{{Артыкул|аўтар=Алена Даўжанок, Сьвятлана Яскевіч.|загаловак=Гаспадарка РУП «Берасьцеаўтадар» — 2200 кілямэтраў рэспубліканскіх дарог|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=96243|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=19 красавіка 2012|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2012-04-19 76-77 (27191-27192)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/96225/19kras_5.indd.pdf 5]|issn=1990-763x}}</ref>.


У вобласьці (горад Берасьце) маецца міжнародны аэрапорт 1-й катэгорыі, які дазваляе прымаць і абслугоўваць цяжкія самалёты тыпу «Боінг-747». Па рэках [[Прыпяць]], [[Піна]], [[Мухавец]], [[Стыр]], [[Гарынь]], [[Дняпроўска-Бужанскі канал|Дняпроўска-Бужанскім канале]] зьдзяйсьняецца суднаходзтва. Мікашэвіцкі канал служыць для вывазу прадукцыі РУП «Граніт» на р. Прыпяць і далей на [[Дняпро]]. Па тэрыторыі вобласьці праходзяць таксама нафтаправод «Дружба» і газаправоды [[Таржок]] — [[Менск]] — [[Івацэвічы]] і [[Кобрынь]] — [[Берасьце]] — [[Варшава]].
У вобласьці (горад Берасьце) маецца міжнародны аэрапорт 1-й катэгорыі, які дазваляе прымаць і абслугоўваць цяжкія самалёты тыпу «Боінг-747». Па рэках [[Прыпяць]], [[Піна]], [[Мухавец]], [[Стыр]], [[Гарынь]], [[Дняпроўска-Бужанскі канал|Дняпроўска-Бужанскім канале]] зьдзяйсьняецца суднаходзтва. Мікашэвіцкі канал служыць для вывазу прадукцыі РУП «Граніт» на р. Прыпяць і далей на [[Дняпро]]. Па тэрыторыі вобласьці праходзяць таксама нафтаправод «Дружба» і газаправоды [[Таржок]] — [[Менск]] — [[Івацэвічы]] і [[Кобрынь]] — [[Берасьце]] — [[Варшава]].


== Прамысловасьць і сельская гаспадарка ==
== Прамысловасьць і сельская гаспадарка ==
Асноўнымі галінамі спэцыялізацыі прамысловасьці зьяўляюцца харчовая, лёгкая, машынабудаваньне. На іх долю прыходзіцца амаль 2/3 усяго аб’ёму прамысловай вытворчасьці. Разьвітыя таксама [[электраэнэргетыка]], лясная, дрэваапрацоўчая, цэлюлозна-папяровая, мукамольна-крупяная і камбікормавая прамысловасьць. На тэрыторыі вобласьці працуе [[Бярозаўская ГРЭС]]. Агульнарэспубліканскае значэньне мае РУП «Граніт» па здабычы будаўнічага каменьня ў [[Мікашэвічы|Мікашэвічах]]. Інвэстыцыі для мадэрнізацыі вытворчых магутнасьцяў прадпрыемства «Граніт» склалі 3,5 млн дал. ЗША — гэта найбуйнейшы сумесны праект зь [[Летува|Летувой]].
Асноўнымі галінамі спэцыялізацыі прамысловасьці зьяўляюцца харчовая, лёгкая, машынабудаваньне. На іх долю прыходзіцца амаль 2/3 усяго аб’ёму прамысловай вытворчасьці. Разьвітыя таксама [[электраэнэргетыка]], лясная, дрэваапрацоўчая, цэлюлозна-папяровая, мукамольна-крупяная і камбікормавая прамысловасьць. На тэрыторыі вобласьці працуе [[Бярозаўская ГРЭС]]. Агульнарэспубліканскае значэньне мае РУП «Граніт» па здабычы будаўнічага каменьня ў [[Мікашэвічы|Мікашэвічах]]. Інвэстыцыі для мадэрнізацыі вытворчых магутнасьцяў прадпрыемства «Граніт» склалі 3,5 млн дал. ЗША — гэта найбуйнейшы сумесны праект зь [[Летува|Летувой]].


Сельская гаспадарка спэцыялізуецца на мясной і малочнай жывёлагадоўлі, вырошчваньні бульбы, зерневых, цукровага бураку, гародніны. Прадпрыемствы харчовай прамысловасьці выкарыстоўваюць мясцовую сыравіну — мяса, малако і цукар у [[Жабінка|Жабінцы]], [[Бяроза (горад)|Бярозе]] і іншых. Гародніна і садавіна перапрацоўваецца ў [[Ляхавічы|Ляхавічах]], [[Пружаны|Пружанах]], [[Янаў|Янаве]], [[Маларыта|Маларыце]].
Сельская гаспадарка спэцыялізуецца на мясной і малочнай жывёлагадоўлі, вырошчваньні бульбы, зерневых, цукровага бураку, гародніны. Прадпрыемствы харчовай прамысловасьці выкарыстоўваюць мясцовую сыравіну — мяса, малако і цукар у [[Жабінка|Жабінцы]], [[Бяроза (горад)|Бярозе]] і іншых. Гародніна і садавіна перапрацоўваецца ў [[Ляхавічы|Ляхавічах]], [[Пружаны|Пружанах]], [[Янаў|Янаве]], [[Маларыта|Маларыце]].


== Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел ==
== Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел ==

Вэрсія ад 17:46, 12 студзеня 2019

Берасьцейская вобласьць

Сьцяг
Агульныя зьвесткі
Краіна Беларусь
Статус вобласьць
Адміністрацыйны цэнтар Берасьце
Улучае 16 раёнаў
Найбуйнейшыя гарады Баранавічы
Пінск
Дата ўтварэньня 4 сьнежня 1939 року
Старшыня аблвыканкаму Анатоль Ліс
Насельніцтва (2018)
1 384 476[1] (15%, 3-е месца)
Шчыльнасьць 42 чал./км² (1—2-е месца)
Нацыянальны склад беларусы — 88%
расейцы — 6,4%
украінцы — 2,9%
палякі — 1,3%[2]
Плошча 32,8 тыс[3] км² (15,7%)
Вышыня па-над узр. м.
 · найвышэйшы пункт
 · сярэдняя вышыня
 · найніжэйшы пункт

 267 м
 136 м[4]
 121 м
Месцазнаходжаньне Берасьцейскай вобласьці
Берасьцейская вобласьць на мапе
Мэдыя-зьвесткі
Часавы пас UTC +3
Код ISO 3166-2 BY-BR
Тэлефонны код +375-16
Паштовыя індэксы 224 xxx, 225 xxx
Код аўтам. нумароў 1
Афіцыйны сайт
   Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы

Берасьце́йская во́бласьць — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Беларусі. Плошча вобласьці складае 32,8 км². Насельніцтва на 2018 год — 1 384 476 чалавек[1]. Адміністрацыйны цэнтар — места Берасьце.

Гісторыя

Герб Берасьцейскага ваяводзтва

Геаграфічнае становішча

Берасьцейская вобласьць разьмешчаная ў паўднёва-заходняй частцы Беларусі. Максымальная працягласьць тэрыторыі з поўначы на поўдзень — 166 км, а з усходу на захад — 300 км. Тэрыторыя вобласьці складае 32,791 км² (15,7% тэрыторыі Беларусі).

На ўсходзе Берасьцейская вобласьць мяжуе зь Менскай, на поўначы — з Гарадзенскай, на поўдні — з Ровенскай і Валынскай абласьцямі Ўкраіны, на паўднёвым захадзе — зь Люблінскім, на захадзе — з Падляскім ваяводзтвамі Польшчы.

Насельніцтва

  • 2018 год — 1 384 476 чал.[1]
  • 2017 год — 1 386 351 чал.[7]
  • 2016 год — 1 386 982 чал.[8]
  • 2014 год — 1 388 600 чал.[9]
  • 2009 год — 1 401 177 чал.[10]

Найбуйнейшыя сельскія населеныя пункты вобласьці (больш за 3 тысячы чалавек): Альшаны, Рубель, Моталь, Пінкавічы, Дзівін, Новыя Засімавічы, Жамчужны, Манькавічы.

Рэльеф

Рэльеф раўнінны і нізінны. Пераважаюць вышыні 140—200 м над узроўнем мора. Паўднёва-заходнюю частку займае раўніннае Берасьцейскае Палесьсе, усходнюю — нізіннае Прыпяцкае Палесьсе, паміж імі знаходзіцца падобная на плято раўніна Загародзьдзе; на паўночным захадзе вялікая частка Прыбужанскай раўніны, на поўначы Баранавіцкая раўніна і частка Наваградзкага ўзвышша.

Найвышэйшы пункт вобласьці — 267 мэтраў — разьмешчаны на паўднёвых схілах Наваградзкага ўзвышша. Найніжэйшае месца — 121 м — разьмешчанае ў даліне ракі Заходні Буг на мяжы з Польшчай.

Карысныя выкапні

Вобласьць мае карысныя выкапні, якія зьяўляюцца асновай для разьвіцьця прамысловай вытворчасьці з выкарыстаньнем мясцовых прыродных рэсурсаў. Гэта, перш за ўсё, будаўнічае каменьне, легкаплаўкія й тугаплаўкія гліны, шкляныя, фармовачныя і будаўнічыя пяскі, торф, бузы, жвір, выяўленыя паклады гаручых сланцаў і бурага вугалю.

Клімат і расьліннасьць

Клімат умерана-кантынэнтальны. Сярэдняя тэмпэратура студзеня ад −4,4°С у Берасьці да −6°С у Баранавічах, ліпеня 18 — 18,8°С. Для вобласьці характэрная цёплая зіма з частымі адлігамі. Працягласьць вэгетацыйнага пэрыяду вагаецца ад 258—260 дзён на паўднёвым захадзе — да 240—245 дзён на паўночным усходзе. Ападкаў выпадае 550—645 мм у год.

Лясы (хваёвыя, бярозавыя, чорнаалешнікавыя) займаюць каля 36% тэрыторыі. Захаваліся буйныя лясныя масівы — Белавеская, Ружанская і Шарашоўская пушчы. Балоты пераважна нізінныя, займаюць каля 20% тэрыторыі.

У вобласьці шмат унікальных прыродных комплексаў і помнікаў прыроды. Прырода стварыла і пранесла скрозь стагодзьдзі да нашых дзён непаўторную прыгажосьць ляндшафтаў і незвычайную шматстатнасьць выглядаў жывёлін і расьлінаў. Найбольш каштоўныя прыродныя тэрыторыі і аб’екты ўзятыя пад ахову. У вобласьці вылучаныя 117 асабіста ахоўных тэрыторыяў і аб’ектаў. Зь іх: 1 нацыянальны парк — 57,4 тыс. га (Дзяржаўны нацыянальны парк Белавеская пушча); 19 заказьнікаў нацыянальнага значэньня — 327,2 тыс. га; заказьнікаў мясцовага значэньня — 36,7 тыс. га; 37 помнікаў прыроды нацыянальнага значэньня; 31 помнік прыроды мясцовага значэньня. Акрамя таго, перададзеныя пад ахову землекарыстальнікам 579 месцаў пасяленьня (гадаваньня) 77 рэдкіх відаў жывёлін і расьлінаў, занесеных у Чырвоную кнігу Беларусі.

Гідраграфія

Рэкі належаць да басэйнаў Дняпра (Прыпяць з прытокам Пінай), Нёману (Шчара), Заходняга Бугу (Мухавец). Дняпроўска-Бускі, Агінскі, Мікашэвіцкі каналы. Найбуйнейшыя азёры — Выганашчанскае, Чорнае, Спораўскае, Бабровіцкае. Вадасховішчы — Локтышы, Сялец, Пагост.

Разам — 44 возеры і 30 вадасховішчаў, працякае больш за 80 рэчак.

Транспарт

Па тэрыторыі вобласьці праходзіць транзытны калідор Бэрлін — Варшава — Берасьце — Менск — Масква, разгалінаваная сетка чыгуначных і аўтамабільных шляхоў, просты шлях у Вільню і Кіеў, што стварае спрыяльныя ўмовы для перавозак пасажыраў і грузаў з эўрапейскіх краінаў у Расею, Украіну і іншыя краіны. Асноўныя чыгуначныя вузлы вобласьці — Берасьце, Баранавічы, Лунінец, Жабінка. Галоўныя аўтамагістралі вобласьці: Берасьце — Менск, Берасьце — Гомель. На 2012 г. у Берасьцейскай вобласьці налічвалася 2200 км дарог рэспубліканскага значэньня, 70% якіх мелі міжрамонтны тэрмін звыш 30 гадоў пры патрэбе капітальнага рамонту прынамсі кожныя 17 гадоў[11].

У вобласьці (горад Берасьце) маецца міжнародны аэрапорт 1-й катэгорыі, які дазваляе прымаць і абслугоўваць цяжкія самалёты тыпу «Боінг-747». Па рэках Прыпяць, Піна, Мухавец, Стыр, Гарынь, Дняпроўска-Бужанскім канале зьдзяйсьняецца суднаходзтва. Мікашэвіцкі канал служыць для вывазу прадукцыі РУП «Граніт» на р. Прыпяць і далей на Дняпро. Па тэрыторыі вобласьці праходзяць таксама нафтаправод «Дружба» і газаправоды Таржок — Менск — Івацэвічы і Кобрынь — Берасьце — Варшава.

Прамысловасьць і сельская гаспадарка

Асноўнымі галінамі спэцыялізацыі прамысловасьці зьяўляюцца харчовая, лёгкая, машынабудаваньне. На іх долю прыходзіцца амаль 2/3 усяго аб’ёму прамысловай вытворчасьці. Разьвітыя таксама электраэнэргетыка, лясная, дрэваапрацоўчая, цэлюлозна-папяровая, мукамольна-крупяная і камбікормавая прамысловасьць. На тэрыторыі вобласьці працуе Бярозаўская ГРЭС. Агульнарэспубліканскае значэньне мае РУП «Граніт» па здабычы будаўнічага каменьня ў Мікашэвічах. Інвэстыцыі для мадэрнізацыі вытворчых магутнасьцяў прадпрыемства «Граніт» склалі 3,5 млн дал. ЗША — гэта найбуйнейшы сумесны праект зь Летувой.

Сельская гаспадарка спэцыялізуецца на мясной і малочнай жывёлагадоўлі, вырошчваньні бульбы, зерневых, цукровага бураку, гародніны. Прадпрыемствы харчовай прамысловасьці выкарыстоўваюць мясцовую сыравіну — мяса, малако і цукар у Жабінцы, Бярозе і іншых. Гародніна і садавіна перапрацоўваецца ў Ляхавічах, Пружанах, Янаве, Маларыце.

Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел

Вобласьць налічвае 16 раёнаў, 21 места, 8 мястэчак, 2178 вёсак.

Глядзіце таксама

Крыніцы

  1. ^ а б в Численность населения на 1 января 2018 г. и среднегодовая численность населения за 2017 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа (рас.) Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь
  2. ^ Перепись населения — 2009. Брестская область. Национальный состав населения (рас.) Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь
  3. ^ «Дзяржаўны зямельны кадастар Рэспублікі Беларусь» (па стане на 1 студзеня 2011 г.)
  4. ^ GeoNames (анг.) — 2005.
  5. ^ Валерый Пазднякоў. Берасцейскі павет // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 1. С. 321
  6. ^ У якіх межах былі абвешчаныя Беларуская Народная Рэспубліка і БССР? // 150 пытанняў і адказаў з гісторыі Беларусі / Уклад. Іван Саверчанка, Зьміцер Санько. — Вільня: Наша Будучыня, 2002. — 238 с. ISBN 9986-9229-6-1.
  7. ^ Численность населения на 1 января 2017 г. и среднегодовая численность населения за 2016 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа (рас.) Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь
  8. ^ Численность населения на 1 января 2016 г. и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа (рас.) Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь
  9. ^ Demographic situation in January 2014 (анг.). Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі БеларусьПраверана 9 лютага 2014 г. Архіўная копія ад 9 лютага 2014 г.
  10. ^ Национальный состав населения Брестской области  (рас.) // Общая численность населения, его состав по возрасту, полу, состоянию в браке, уровню образования, национальностям, языку и источникам средств к существованию. Брестская область. — Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь, паводле вынікаў перапісу 2009.
  11. ^ Алена Даўжанок, Сьвятлана Яскевіч. Гаспадарка РУП «Берасьцеаўтадар» — 2200 кілямэтраў рэспубліканскіх дарог // Зьвязда : газэта. — 19 красавіка 2012. — № 76-77 (27191-27192). — С. 5. — ISSN 1990-763x.

Літаратура

  • Брестская область // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. — Мн., 2007. — 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9.

Вонкавыя спасылкі

Берасьцейская вобласьцьсховішча мультымэдыйных матэрыялаў