Народнасьць: розьніца паміж вэрсіямі
+пачатак |
д афармленьне |
||
| Радок 1: | Радок 1: | ||
'''Народнасьць''' — [[Мова|моўная]] супольнасьць [[Племя|плямёнаў]] на аснове сумеснага пражываньня ў адной мясцовасьці, гаспадарчых дачыненьняў і агульнай [[Культура|культуры]]. Узьнікла пры пераходзе да [[Стан (сацыяльная група)|саслоўнага]] [[грамадзтва]] ([[Рабства|рабаўладальніцтва]] і [[фэадалізм]])<ref name="э"/>. |
'''Народнасьць''' — [[Мова|моўная]] супольнасьць [[Племя|плямёнаў]] на аснове сумеснага пражываньня ў адной мясцовасьці, гаспадарчых дачыненьняў і агульнай [[Культура|культуры]]. Узьнікла пры пераходзе да [[Стан (сацыяльная група)|саслоўнага]] [[грамадзтва]] ([[Рабства|рабаўладальніцтва]] і [[фэадалізм]])<ref name="э"/>. |
||
Найбольш старажытныя: [[грэкі]], [[кітайцы]] і [[Копты|эгіпцяне]]. У сярэдзіне |
Найбольш старажытныя: [[грэкі]], [[кітайцы]] і [[Копты|эгіпцяне]]. У сярэдзіне IX ст., пасьля распаду [[Франкія|Франкіі]], пачалі ўтварацца ў [[Заходняя Эўропа|Заходняй Эўропе]]. У IX — пачатку XII ст. у рамках [[Кіеўская Русь|Кіеўскай Русі]] на [[Усходняя Эўропа|ўсходзе Эўропы]] склаліся [[Русіны (гістарычны этнонім)|русіны]]<ref name="э"/>. |
||
== Беларусы == |
== Беларусы == |
||
[[Усходнія славяне|Усходне-славянскія]] плямёны ([[дрыгавічы]], [[крывічы]], [[радзімічы]]) засялялі землі сучаснай Беларусі ў |
[[Усходнія славяне|Усходне-славянскія]] плямёны ([[дрыгавічы]], [[крывічы]], [[радзімічы]]) засялялі землі сучаснай Беларусі ў VI—VIII стагодзьдзях. У IX ст. княствы перанялі вяршэнства [[Улада|ўлады]] ў племяннога ўладкаваньня ўсходніх славянаў. У IX—XII ст. на землях Беларусі існавала больш за 10 [[княства]]ў, якія траплялі ў залежнасьць ад Кіеўскай Русі. Пасьля здабыцьця незалежнасьці [[Наваградзкае княства|Наваградзкае]], [[Полацкае княства|Полацкае]] і [[Тураўскае княства|Тураўскае]] княствы ўвайшлі ў [[Вялікае Княства Літоўскае]] (ВКЛ). У канцы XIII—XVI ст. пры панаваньні ў ВКЛ адзінай [[Старабеларуская мова|старабеларускай мовы]] і культуры, пашырэньні фэадальных дачыненьняў згуртаваліся [[беларусы]]. Лучнасьці спрыяла [[Мясцовае самакіраваньне|самакіраваньне]] княстваў ([[Віцебскае княства|Віцебскае]], [[Мсьціслаўскае княства|Мсьціслаўскае]], Полацкае, [[Слуцкае княства|Слуцкае]] і Тураўскае), пашырэньне [[Гандаль|гандлю]] ў выніку разьвіцьця промыслаў і [[Рамяство|рамёстваў]] у [[места]]х, упарадкаваньне агульнадзяржаўнага права. У XVII — сярэдзіне XIX ст. адмоўны ўплыў мелі акаталічваньне і [[апалячваньне]]. У выніку [[Падзелы Рэчы Паспалітай|далучэньня]] земляў Беларусі да [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]] (1772, 1793, 1795 гг.) да шкодных умоваў дадалася [[Русіфікацыя Беларусі|русіфікацыя]]. У 2-й палове XIX ст. пры пераходзе да [[капіталізм]]у пачалося [[Беларускае нацыянальнае адраджэньне|адражэньне беларусаў]]<ref name="э">{{Кніга|аўтар=[[Васіль Бандарчык]].|частка=Народнасьць|загаловак=[[Беларуская энцыкляпэдыя]] ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=http://files.knihi.com/Slounik/02/enc/Bielaruskaja_encyklapedyja.torrent|адказны=гал.рэд. [[Генадзь Пашкоў]]|выданьне=|месца=Менск|выдавецтва=[[Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі]]|год=2000|том=11|старонкі=169|старонак=560|сэрыя=|isbn=985-11-0188-5|наклад=10 000}}</ref>. |
||
== Крыніцы == |
== Крыніцы == |
||
{{Крыніцы}} |
{{Крыніцы}} |
||
== Вонкавыя спасылкі == |
|||
{{Накід:Грамадзтва}} |
|||
[[Катэгорыя:Этналёгія]] |
[[Катэгорыя:Этналёгія]] |
||
Цяперашняя вэрсія на 15:24, 23 ліпеня 2018
Народнасьць — моўная супольнасьць плямёнаў на аснове сумеснага пражываньня ў адной мясцовасьці, гаспадарчых дачыненьняў і агульнай культуры. Узьнікла пры пераходзе да саслоўнага грамадзтва (рабаўладальніцтва і фэадалізм)[1].
Найбольш старажытныя: грэкі, кітайцы і эгіпцяне. У сярэдзіне IX ст., пасьля распаду Франкіі, пачалі ўтварацца ў Заходняй Эўропе. У IX — пачатку XII ст. у рамках Кіеўскай Русі на ўсходзе Эўропы склаліся русіны[1].
Беларусы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Усходне-славянскія плямёны (дрыгавічы, крывічы, радзімічы) засялялі землі сучаснай Беларусі ў VI—VIII стагодзьдзях. У IX ст. княствы перанялі вяршэнства ўлады ў племяннога ўладкаваньня ўсходніх славянаў. У IX—XII ст. на землях Беларусі існавала больш за 10 княстваў, якія траплялі ў залежнасьць ад Кіеўскай Русі. Пасьля здабыцьця незалежнасьці Наваградзкае, Полацкае і Тураўскае княствы ўвайшлі ў Вялікае Княства Літоўскае (ВКЛ). У канцы XIII—XVI ст. пры панаваньні ў ВКЛ адзінай старабеларускай мовы і культуры, пашырэньні фэадальных дачыненьняў згуртаваліся беларусы. Лучнасьці спрыяла самакіраваньне княстваў (Віцебскае, Мсьціслаўскае, Полацкае, Слуцкае і Тураўскае), пашырэньне гандлю ў выніку разьвіцьця промыслаў і рамёстваў у местах, упарадкаваньне агульнадзяржаўнага права. У XVII — сярэдзіне XIX ст. адмоўны ўплыў мелі акаталічваньне і апалячваньне. У выніку далучэньня земляў Беларусі да Расейскай імпэрыі (1772, 1793, 1795 гг.) да шкодных умоваў дадалася русіфікацыя. У 2-й палове XIX ст. пры пераходзе да капіталізму пачалося адражэньне беларусаў[1].
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ а б в Васіль Бандарчык. Народнасьць // Беларуская энцыкляпэдыя ў 18 тамах / гал.рэд. Генадзь Пашкоў. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі, 2000. — Т. 11. — С. 169. — 560 с. — 10 000 ас. — ISBN 985-11-0188-5