Кукуруза: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Ercé (гутаркі | унёсак)
Няма апісаньня зьменаў
д афармленьне
Радок 1: Радок 1:
{{Таксанамічная інфармацыя
{{Таксанамічная інфармацыя
|Назва = Кукуруза
|Назва = Кукуруза
|Выява = Maispflanze.jpg
|Выява = Maispflanze.jpg
|Подпіс да выявы = Кукуруза цукровая
|Подпіс да выявы = Кукуруза цукровая
|Царства = [[Расьліны]]
|Царства = [[Расьліны]]
|Аддзел = [[Пакрытанасенныя]]
|Аддзел = [[Пакрытанасенныя]]
|Ккляса = [[Аднадольныя]]
|Кляса = [[Аднадольныя]]
|Парадак = [[Метлюжковакветныя]]
|Парадак = [[Метлюжковакветныя]]
|Сямейства = [[Метлюжковыя]]
|Сямейства = [[Метлюжковыя]]
|Род = Кукуруза
|Род = Кукуруза
|Від = '''Кукуруза'''
|Від = '''Кукуруза'''
|Лацінская назва = Zea
|Лацінская назва = Zea
|Commons = Zea
|Commons = Zea
|ITIS = 42268
|ITIS = 42268
|NCBI = 4575
|NCBI = 4575
}}
}}
[[Файл:Zea mays fraise MHNT.BOT.2011.18.21.jpg|міні|''Zea mays "fraise"'']]

[[File:Zea mays fraise MHNT.BOT.2011.18.21.jpg|thumb|''Zea mays "fraise"'']]
[[Файл:Zea mays 'Ottofile giallo Tortonese' MHNT.BOT.2015.34.1.jpg|міні|''Zea mays 'Ottofile giallo Tortonese''']]
[[File:Zea mays 'Ottofile giallo Tortonese' MHNT.BOT.2015.34.1.jpg|thumb|''Zea mays 'Ottofile giallo Tortonese''']]

'''Кукуруза''' ({{мова-la|Zea}} L. ssp. ''mays'' ці ''Zea saccharata'' Sturtev) — адзіны культурны прадстаўнік роду кукуруза (''Zea'' L.) зь сямейства [[метлюжковыя|злакаў]] (''Poaceae''). Кукуруза — высакарослая аднагадовая травяністая расьліна, якая дасягае вышыні 3 м (у выключных выпадках — да 6 м і больш), з добра разьвітай каранёвай сыстэмай. На ніжніх вузлах сьцябла могуць утварацца паветраныя апорныя карані.
'''Кукуруза''' ({{мова-la|Zea}} L. ssp. ''mays'' ці ''Zea saccharata'' Sturtev) — адзіны культурны прадстаўнік роду кукуруза (''Zea'' L.) зь сямейства [[метлюжковыя|злакаў]] (''Poaceae''). Кукуруза — высакарослая аднагадовая травяністая расьліна, якая дасягае вышыні 3 м (у выключных выпадках — да 6 м і больш), з добра разьвітай каранёвай сыстэмай. На ніжніх вузлах сьцябла могуць утварацца паветраныя апорныя карані.


Радок 25: Радок 23:
Цукровая кукуруза падзяляецца на 9 батанічных групаў, якія адрозьніваюцца па будове і [[Марфалёгія расьлін|марфалёгіі]] [[Зярно|зярна]]: [[крамяністая кукуруза]] (''Zea mays indurata''), [[зубападобная кукуруза]] (''Zea mays indentata''), [[паўзубападобная кукуруза]] (''Zea mays semidentata''), [[папкорн]] (''Zea mays everta''), [[цукровая кукуруза]] (''Zea mays saccharata''), [[крухмалістая кукуруза]] (''Zea mays amylacea''), [[крухмаліста-цукровая кукуруза]] (''Zea mays amyleosaccharata''), [[васкавая кукуруза]] (''Zea mays ceratina'') і [[плёнчатая кукуруза]] (''Zea mays tunicata'')<ref name="БСЭ"/>.
Цукровая кукуруза падзяляецца на 9 батанічных групаў, якія адрозьніваюцца па будове і [[Марфалёгія расьлін|марфалёгіі]] [[Зярно|зярна]]: [[крамяністая кукуруза]] (''Zea mays indurata''), [[зубападобная кукуруза]] (''Zea mays indentata''), [[паўзубападобная кукуруза]] (''Zea mays semidentata''), [[папкорн]] (''Zea mays everta''), [[цукровая кукуруза]] (''Zea mays saccharata''), [[крухмалістая кукуруза]] (''Zea mays amylacea''), [[крухмаліста-цукровая кукуруза]] (''Zea mays amyleosaccharata''), [[васкавая кукуруза]] (''Zea mays ceratina'') і [[плёнчатая кукуруза]] (''Zea mays tunicata'')<ref name="БСЭ"/>.


[[Альмэкі]] пачалі вырошчваць кукурузу яшчэ ў [[14 стагодзьдзе да н. э.|XIV стагодзьдзі да н. э]].
[[Альмэкі]] пачалі вырошчваць кукурузу яшчэ ў XIV стагодзьдзі да н. э.


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
Радок 31: Радок 29:


== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
{{Commonscat|Corncobs}}

{{Накід:Батаніка}}


[[Катэгорыя:Метлюжковыя]]
[[Катэгорыя:Метлюжковыя]]

Вэрсія ад 16:40, 7 лістапада 2017

Кукуруза
Кукуруза цукровая
Клясыфікацыя
ЦарстваРасьліны
АддзелПакрытанасенныя
КлясаАднадольныя
АтрадМетлюжковакветныя
СямействаМетлюжковыя
РодКукуруза
ВідКукуруза
Бінамінальная намэнклятура
Zea
Zea mays "fraise"
Zea mays 'Ottofile giallo Tortonese'

Кукуруза (па-лацінску: Zea L. ssp. mays ці Zea saccharata Sturtev) — адзіны культурны прадстаўнік роду кукуруза (Zea L.) зь сямейства злакаў (Poaceae). Кукуруза — высакарослая аднагадовая травяністая расьліна, якая дасягае вышыні 3 м (у выключных выпадках — да 6 м і больш), з добра разьвітай каранёвай сыстэмай. На ніжніх вузлах сьцябла могуць утварацца паветраныя апорныя карані.

Акрамя культурнай кукурузы, род кукуруза ўключае чатыры відыZea diploperennis, Zea perennis, Zea luxurians, Zea nicaraguensis — і тры дзікарослыя падвіды Zea mays: ssp. parviglumis, ssp. mexicana і ssp. huehuetenangensis. Лічыцца, што многія з названых таксонаў згулялі ролю ў сэлекцыі культурнай кукурузы ў старажытнай Мэксыцы. Існуе меркаваньне, што кукуруза — самая старажытная хлебная расьліна ў сьвеце[1].

Цукровая кукуруза падзяляецца на 9 батанічных групаў, якія адрозьніваюцца па будове і марфалёгіі зярна: крамяністая кукуруза (Zea mays indurata), зубападобная кукуруза (Zea mays indentata), паўзубападобная кукуруза (Zea mays semidentata), папкорн (Zea mays everta), цукровая кукуруза (Zea mays saccharata), крухмалістая кукуруза (Zea mays amylacea), крухмаліста-цукровая кукуруза (Zea mays amyleosaccharata), васкавая кукуруза (Zea mays ceratina) і плёнчатая кукуруза (Zea mays tunicata)[1].

Альмэкі пачалі вырошчваць кукурузу яшчэ ў XIV стагодзьдзі да н. э.

Крыніцы

  1. ^ а б Кукуруза. Артыкул БСЭ. 3-е выданьне

Вонкавыя спасылкі

Кукурузасховішча мультымэдыйных матэрыялаў