Сяргей Новік-Пяюн: розьніца паміж вэрсіямі
д →Біяграфія: кірылічная «і» |
д афармленьне |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Пісьменьнік |
{{Пісьменьнік |
||
| |
|Імя = Сяргей Новік-Пяюн |
||
| |
|Арыгінал імя = |
||
| |
|Партрэт =Siarhiej Novik-Piajun1939.jpg |
||
| |
|Памер = 200px |
||
|Апісаньне = Сяргей Новік-Пяюн у 1939 годзе |
|||
| Памер = 200px |
|||
| |
|Імя пры нараджэньні = Сяргей Міхайлавіч Новік |
||
⚫ | |||
| Імя пры нараджэньні = Сяргей Міхайлавіч Новік |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|Дата сьмерці = 26 жніўня 1994 |
|||
⚫ | |||
| |
|Месца сьмерці = [[Менск]], [[Беларусь]] |
||
⚫ | |||
| Месца сьмерці = [[Менск]], [[Беларусь]] |
|||
⚫ | |||
| Грамадзянства = |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
|Жанр = верш, проза |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
| |
|Значныя творы = верш «Зорачкі» |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
| Значныя творы = верш «Зорачкі» |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
}} |
}} |
||
'''Сяргей Новік-Пяюн''' (сапр. ''Сяргей Міхайлавіч Новік''; {{Дата ў старым стылі|[[14 жніўня]]|[[1906]]|[[27 жніўня]]}}, в. [[Лявонавічы (Нясьвіскі раён)|Лявонавічы]], [[Слуцкі павет]], [[Менская губэрня]] (цяпер [[Нясьвіскі раён]]) [[Менская вобласьць]] — [[26 жніўня]] [[1994]], [[Менск]]) — [[беларусы|беларускі]] [[паэт]] і празаік. |
'''Сяргей Новік-Пяюн''' (сапр. ''Сяргей Міхайлавіч Новік''; {{Дата ў старым стылі|[[14 жніўня]]|[[1906]]|[[27 жніўня]]}}, в. [[Лявонавічы (Нясьвіскі раён)|Лявонавічы]], [[Слуцкі павет]], [[Менская губэрня]] (цяпер [[Нясьвіскі раён]]) [[Менская вобласьць]] — [[26 жніўня]] [[1994]], [[Менск]]) — [[беларусы|беларускі]] [[паэт]] і празаік. |
||
Псэўданімы: ''Алесь Бярозка''; ''С.Каліноўскі''; ''Малады Дзядок''; ''Сяргей Пяюн''; ''С. Стапанчык''; ''Н.Сяргееў''; ''Od naszego morza''; ''Dziecko Pomorza''; ''Gіos Њwiecki''; ''Krasnoludek''; ''Krasnoludek z Borуw Tucholskich''; ''Stary Dziadok''; Крыптанімы: ''Н.''; ''С. Н.''; ''С. П.''; ''N.'' |
Псэўданімы: ''Алесь Бярозка''; ''С. Каліноўскі''; ''Малады Дзядок''; ''Сяргей Пяюн''; ''С. Стапанчык''; ''Н. Сяргееў''; ''Od naszego morza''; ''Dziecko Pomorza''; ''Gіos Њwiecki''; ''Krasnoludek''; ''Krasnoludek z Borуw Tucholskich''; ''Stary Dziadok''; Крыптанімы: ''Н.''; ''С. Н.''; ''С. П.''; ''N.''{{Заўвага|Пэўна ў артыкул Гарэлік Л. М. Новік-Пяюн Сяргей. // Беларускія пісьменнікі. Біябібліяграфічны слоўнік у 6 тамах. Т. 4. Мінск. 1994. С. 397. закралася памылка і псеўданімы Сяргея Новіка-Пяюна Od naszego morza, Dziecko Pomorza, Głos Świecki — гэта назвы перыядычных выданняў ў Паморскім ваяводстве Польшчы, куды ён дасылаў свае творы пад псеўданімам Krasnoludek ды Krasnoludek z Borów Tucholskich – гл. Саламевіч Я. Слоўнік беларускіх псеўданімаў і крыптанімаў /XVI-XX стст./. Мінск. 1983. С. 149.}} |
||
== Біяграфія == |
== Біяграфія == |
||
Радок 48: | Радок 46: | ||
У [[1959]] вярнуўся ў Беларусь. Жыў у [[Слонім]]е, [[Нясьвіж]]ы; з [[1960]] — у [[Менск]]у. Выступаў у беларускім рэспубліканскім друку. Некаторыя песьні на словы Новік-Пяюна лічацца народнымі, найбольш вядомыя з іх «Зорачкі» і «Над Шчарай» («Слонімскі вальс»). Пісаў на беларускай, рускай, польскай мовах і на [[эспэранта]]. Аўтар зборнікаў вершаў «Заўсёды з песьняй» ([[1984]]), кніжкі вершаў для дзяцей «Зорачкі ясныя» ([[1986]]), «[[Песьні з-за кратаў]]» ([[1993]]). Напісаў некалькі песень на свае вершы («Зорачкі», «Над Шчарай» і інш.). |
У [[1959]] вярнуўся ў Беларусь. Жыў у [[Слонім]]е, [[Нясьвіж]]ы; з [[1960]] — у [[Менск]]у. Выступаў у беларускім рэспубліканскім друку. Некаторыя песьні на словы Новік-Пяюна лічацца народнымі, найбольш вядомыя з іх «Зорачкі» і «Над Шчарай» («Слонімскі вальс»). Пісаў на беларускай, рускай, польскай мовах і на [[эспэранта]]. Аўтар зборнікаў вершаў «Заўсёды з песьняй» ([[1984]]), кніжкі вершаў для дзяцей «Зорачкі ясныя» ([[1986]]), «[[Песьні з-за кратаў]]» ([[1993]]). Напісаў некалькі песень на свае вершы («Зорачкі», «Над Шчарай» і інш.). |
||
Сябра СП Беларусі з |
Сябра СП Беларусі з 1984 году. Сябра СП СССР з 1984 году. Асабовая справа Н.-П. № П-5614 з фатаздымкам захоўваецца ў архіве УКДБ [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. |
||
== Бібліяграфія == |
== Бібліяграфія == |
||
Радок 54: | Радок 52: | ||
* Зорачкі ясныя: Вершы. Мн., 1986. |
* Зорачкі ясныя: Вершы. Мн., 1986. |
||
* «[[Песьні з-за кратаў]]». Вершы, песені, паэмы. Мн., 1993. |
* «[[Песьні з-за кратаў]]». Вершы, песені, паэмы. Мн., 1993. |
||
== Заўвагі == |
|||
{{Заўвагі}} |
|||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
Радок 62: | Радок 63: | ||
== Вонкавыя спасылкі == |
== Вонкавыя спасылкі == |
||
{{Commons |
{{Commons}} |
||
* [http://www.slovo.ws/bio/bel/13/0011.html Новік-Пяюн Сяргей. Біяграфія |
* [http://www.slovo.ws/bio/bel/13/0011.html Новік-Пяюн Сяргей. Біяграфія] |
||
* [http://vershy.ru/category/syargei-novik-pyayun Вершы C. Новік-Пяюна на Нацыянальным паэтычным партале «Вершы.ru»] |
* [http://vershy.ru/category/syargei-novik-pyayun Вершы C. Новік-Пяюна на Нацыянальным паэтычным партале «Вершы.ru»] |
||
Вэрсія ад 14:32, 12 кастрычніка 2017
Сяргей Новік-Пяюн | |
Сяргей Новік-Пяюн у 1939 годзе | |
Асабістыя зьвесткі | |
---|---|
Імя пры нараджэньні | Сяргей Міхайлавіч Новік |
Псэўданімы | Алесь Бярозка, Сяргей Пяюн і інш. |
Нарадзіўся | 14 жніўня [ст. ст. 27 жніўня] 1906 в. Лявонавічы, Слуцкі павет, Менская губэрня (цяпер Нясьвіскі раён) Менская вобласьць |
Памёр | 26 жніўня 1994 Менск, Беларусь |
Пахаваны | |
Літаратурная дзейнасьць | |
Род дзейнасьці | паэт, празаік |
Гады творчасьці | 1925—1984 |
Жанр | верш, проза |
Мова | беларуская мова, польская мова, расейская мова і эспэранта |
Дэбют | верш «Ня бядуй» (у часопісе «Студэнцкая думка» № 4, 1925 г.) |
Значныя творы | верш «Зорачкі» |
Сяргей Новік-Пяюн (сапр. Сяргей Міхайлавіч Новік; 14 жніўня [ст. ст. 27 жніўня] 1906, в. Лявонавічы, Слуцкі павет, Менская губэрня (цяпер Нясьвіскі раён) Менская вобласьць — 26 жніўня 1994, Менск) — беларускі паэт і празаік.
Псэўданімы: Алесь Бярозка; С. Каліноўскі; Малады Дзядок; Сяргей Пяюн; С. Стапанчык; Н. Сяргееў; Od naszego morza; Dziecko Pomorza; Gіos Њwiecki; Krasnoludek; Krasnoludek z Borуw Tucholskich; Stary Dziadok; Крыптанімы: Н.; С. Н.; С. П.; N.[a]
Біяграфія
Нарадзіўся 27 жніўня 1906 году ў вёсцы Лявонавічы Нясьвіскага раёна Менскай вобласьці ў сялянскай сям’і.
У 1918—1924 гадах вучыўся ў Нясьвіскай гімназіі, дзе прымаў удзел у скаўцкім руху; у 1925—1926 гадах на беларускіх настаўніцкіх курсах у Вільні.
У 1925 апублікаваў свой першы верш «Ня бядуй» у часопісе «Студэнцкая думка» (№ 4), пачаў выступаць у віленскіх прагрэсіўных беларускіх газэтах і часопісах з вершамі. У 1926 стварыў у роднай вёсцы хор (з 1963 народны) і тэатар. Арганізаваў гурток ТБШ, беларускую бібліятэку і тайныя школы ў Лявонавічах і навакольлі, за што ў 1926 за культурна-асьветніцкую работу высланы польскімі ўладамі ў Сьвеце над Віслай. Адбыў пяцігадовую ссылку на Памор’і (1926—1931).
У 1927—1931 супрацоўнік віленскага часопісу для дзяцей «Заранка», афармляў часопіс. У Вільні асобнымі выданьнямі выйшлі яго п’есы «Цудоўная ноч» (1927), «Ёлка Дзеда Мароза» (1927), «Прадка над крыжам» (1939), у зборніку «Сцэнічныя творы» (1927) — п’еса «Пакой у наймы».
Пасьля вяртаньня ў родныя мясьціны ў 1931 зноў арыштаваны і высланы пад нагляд паліцыі ў Слонім. Разам з жонкай Людмілай у 1938—1939 выдаваў польскамоўную газэту «Gazeta Słonimska». Чарговы раз арыштаваны польскімі ўладамі ў сакавіку 1939; сядзеў ў турме ў Баранавічах. Быў вызвалены пасьля прыходу Чырвонай Арміі.
У 1939—1940 працаваў у сыстэме народнай адукацыі інспэктарам Слонімскага раённага аддзела народнай асьветы, потым дырэктарам Слонімскага раённага краязнаўчага музэя (1940-1941). У чэрвені 1941 выратаваў экспанаты музэя разам з І. Стаброўскім, схаваўшы іх на ўскраіне горада.
Падтрымліваў сувязі з партызанамі. У 1943 годзе за сувязь з партызанамі арыштаваны СД; адпраўлены ў лягер сьмерці Калдычэва (быў прыгавораны фашысцкімі ўладамі да пакараньня сьмерцю). 4 ліпеня 1944 году падчас расстрэлу групы вязьняў (600 чалавек) паранены, прыкінуўся мёртвым, што і выратавала.
Пасьля вызваленьня Слоніму працаваў дырэктарам Слонімскага гістарычна-краязнаўчага музэя (1944). 14 сьнежня 1944 арыштаваны органамі НКДБ; 24 сакавіка 1945 ваенным трыбуналам войск НКУС Баранавіцкай вобласьці асуджаны за «здраду радзіме» на 10 гадоў пазбаўленьня волі і адпраўлены на Калыму. Вызвалены і рэабілітаваны Ваенным трыбуналам Беларускай ваеннай акругі ў пэрыяд з 5 лістапада 1958 да 18 сьнежня 1958.
У 1959 вярнуўся ў Беларусь. Жыў у Слоніме, Нясьвіжы; з 1960 — у Менску. Выступаў у беларускім рэспубліканскім друку. Некаторыя песьні на словы Новік-Пяюна лічацца народнымі, найбольш вядомыя з іх «Зорачкі» і «Над Шчарай» («Слонімскі вальс»). Пісаў на беларускай, рускай, польскай мовах і на эспэранта. Аўтар зборнікаў вершаў «Заўсёды з песьняй» (1984), кніжкі вершаў для дзяцей «Зорачкі ясныя» (1986), «Песьні з-за кратаў» (1993). Напісаў некалькі песень на свае вершы («Зорачкі», «Над Шчарай» і інш.).
Сябра СП Беларусі з 1984 году. Сябра СП СССР з 1984 году. Асабовая справа Н.-П. № П-5614 з фатаздымкам захоўваецца ў архіве УКДБ Гарадзенскай вобласьці.
Бібліяграфія
- Заўсёды з песняй. Мн., 1984;
- Зорачкі ясныя: Вершы. Мн., 1986.
- «Песьні з-за кратаў». Вершы, песені, паэмы. Мн., 1993.
Заўвагі
- ^ Пэўна ў артыкул Гарэлік Л. М. Новік-Пяюн Сяргей. // Беларускія пісьменнікі. Біябібліяграфічны слоўнік у 6 тамах. Т. 4. Мінск. 1994. С. 397. закралася памылка і псеўданімы Сяргея Новіка-Пяюна Od naszego morza, Dziecko Pomorza, Głos Świecki — гэта назвы перыядычных выданняў ў Паморскім ваяводстве Польшчы, куды ён дасылаў свае творы пад псеўданімам Krasnoludek ды Krasnoludek z Borów Tucholskich – гл. Саламевіч Я. Слоўнік беларускіх псеўданімаў і крыптанімаў /XVI-XX стст./. Мінск. 1983. С. 149.
Літаратура
- Ліс А. Іскры з вогнішча // ЛіМ. 1966, 22 лют.;
- Пяткевіч А. Сцежкамі роднага краю // Наднёманскія былі. Мн., 1968;
- Лойка А. Душа рвалася да песень // ЛіМ. 1981, 9 кастр.;
- Шишигина К. Музы Несвижа. Мн., 1986;|БП, т. 4.
Вонкавыя спасылкі
Сяргей Новік-Пяюн — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Пахаваныя ў Менскай вобласьці
- Нарадзіліся 14 жніўня
- Нарадзіліся ў 1906 годзе
- Нарадзіліся ў Нясьвіскім раёне
- Беларускія літаратары
- Беларускія паэты і паэткі
- Рэпрэсаваныя ў Польскай Рэспубліцы (1918—1939)
- Рэпрэсаваныя ў Трэцім Райху й яго акупаваных тэрыторыях
- Рэпрэсаваныя ў БССР
- Сасланыя на Калыму
- Памерлі 26 жніўня
- Памерлі ў 1994 годзе
- Памерлі ў Менску