Сяргей Новік-Пяюн: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д →‎Біяграфія: кірылічная «і»
д афармленьне
Радок 1: Радок 1:
{{Пісьменьнік
{{Пісьменьнік
| Імя = Сяргей Новік-Пяюн
|Імя = Сяргей Новік-Пяюн
| Арыгінал імя =
|Арыгінал імя =
| Жанчына =
|Партрэт =Siarhiej Novik-Piajun1939.jpg
| Партрэт =Siarhiej Novik-Piajun1939.jpg
|Памер = 200px
|Апісаньне = Сяргей Новік-Пяюн у 1939 годзе
| Памер = 200px
| Апісаньне = Сяргей Новік-Пяюн у [[1939]] годзе
|Імя пры нараджэньні = Сяргей Міхайлавіч Новік
|Псэўданімы = Алесь Бярозка, Сяргей Пяюн і інш.
| Імя пры нараджэньні = Сяргей Міхайлавіч Новік
|Дата нараджэньня = {{Дата ў старым стылі|14 жніўня|1906|27 жніўня}}
| Псэўданімы = Алесь Бярозка, Сяргей Пяюн і інш.
|Месца нараджэньня = в. [[Лявонавічы (Нясьвіскі раён)|Лявонавічы]], [[Слуцкі павет]], [[Менская губэрня]] (цяпер [[Нясьвіскі раён]]) [[Менская вобласьць]]
| Дата нараджэньня = {{Дата ў старым стылі|[[14 жніўня]]|1906|[[27 жніўня]]}}
|Дата сьмерці = 26 жніўня 1994
| Месца нараджэньня = в. [[Лявонавічы (Нясьвіскі раён)|Лявонавічы]], [[Слуцкі павет]], [[Менская губэрня]] (цяпер [[Нясьвіскі раён]]) [[Менская вобласьць]]
| Дата сьмерці = [[26 жніўня]] [[1994]]
|Месца сьмерці = [[Менск]], [[Беларусь]]
|Род дзейнасьці = паэт, празаік
| Месца сьмерці = [[Менск]], [[Беларусь]]
|Гады актыўнасьці = 1925—1984
| Грамадзянства =
|Напрамак =
| Род дзейнасьці = паэт, празаік
|Жанр = верш, проза
| Гады актыўнасьці = [[1925]]—[[1984]]
|Дэбют = верш «Ня бядуй» (у часопісе «Студэнцкая думка» № 4, 1925 г.)
| Напрамак =
| Жанр = верш, проза
|Значныя творы = верш «Зорачкі»
|Прэміі =
| Дэбют = верш «Ня бядуй» (у часопісе «Студэнцкая думка» № 4, [[1925]] г.)
|ВікіКрыніца =
| Значныя творы = верш «Зорачкі»
|ВікіКрыніца пераклады на беларускую =
| Прэміі =
|Палічка =
| ВікіКрыніца =
|Сайт =
| ВікіКрыніца пераклады на беларускую =
| Палічка =
| Сайт =
}}
}}
'''Сяргей Новік-Пяюн''' (сапр. ''Сяргей Міхайлавіч Новік''; {{Дата ў старым стылі|[[14 жніўня]]|[[1906]]|[[27 жніўня]]}}, в. [[Лявонавічы (Нясьвіскі раён)|Лявонавічы]], [[Слуцкі павет]], [[Менская губэрня]] (цяпер [[Нясьвіскі раён]]) [[Менская вобласьць]] — [[26 жніўня]] [[1994]], [[Менск]]) — [[беларусы|беларускі]] [[паэт]] і празаік.
'''Сяргей Новік-Пяюн''' (сапр. ''Сяргей Міхайлавіч Новік''; {{Дата ў старым стылі|[[14 жніўня]]|[[1906]]|[[27 жніўня]]}}, в. [[Лявонавічы (Нясьвіскі раён)|Лявонавічы]], [[Слуцкі павет]], [[Менская губэрня]] (цяпер [[Нясьвіскі раён]]) [[Менская вобласьць]] — [[26 жніўня]] [[1994]], [[Менск]]) — [[беларусы|беларускі]] [[паэт]] і празаік.


Псэўданімы: ''Алесь Бярозка''; ''С.Каліноўскі''; ''Малады Дзядок''; ''Сяргей Пяюн''; ''С. Стапанчык''; ''Н.Сяргееў''; ''Od naszego morza''; ''Dziecko Pomorza''; ''Gіos Њwiecki''; ''Krasnoludek''; ''Krasnoludek z Borуw Tucholskich''; ''Stary Dziadok''; Крыптанімы: ''Н.''; ''С. Н.''; ''С. П.''; ''N.''. .[Пэўна ў артыкул Гарэлік Л. М. Новік-Пяюн Сяргей. // Беларускія пісьменнікі. Біябібліяграфічны слоўнік у 6 тамах. Т. 4. Мінск. 1994. С. 397. закралася памылка і псеўданімы Сяргея Новіка-Пяюна Od naszego morza, Dziecko Pomorza, Głos Świecki гэта назвы перыядычных выданняў ў Паморскім ваяводстве Польшчы, куды ён дасылаў свае творы пад псеўданімам Krasnoludek ды Krasnoludek z Borów Tucholskich – гл. Саламевіч Я. Слоўнік беларускіх псеўданімаў і крыптанімаў /XVI-XX стст./. Мінск. 1983. С. 149.]
Псэўданімы: ''Алесь Бярозка''; ''С. Каліноўскі''; ''Малады Дзядок''; ''Сяргей Пяюн''; ''С. Стапанчык''; ''Н. Сяргееў''; ''Od naszego morza''; ''Dziecko Pomorza''; ''Gіos Њwiecki''; ''Krasnoludek''; ''Krasnoludek z Borуw Tucholskich''; ''Stary Dziadok''; Крыптанімы: ''Н.''; ''С. Н.''; ''С. П.''; ''N.''{{Заўвага|Пэўна ў артыкул Гарэлік Л. М. Новік-Пяюн Сяргей. // Беларускія пісьменнікі. Біябібліяграфічны слоўнік у 6 тамах. Т. 4. Мінск. 1994. С. 397. закралася памылка і псеўданімы Сяргея Новіка-Пяюна Od naszego morza, Dziecko Pomorza, Głos Świecki гэта назвы перыядычных выданняў ў Паморскім ваяводстве Польшчы, куды ён дасылаў свае творы пад псеўданімам Krasnoludek ды Krasnoludek z Borów Tucholskich – гл. Саламевіч Я. Слоўнік беларускіх псеўданімаў і крыптанімаў /XVI-XX стст./. Мінск. 1983. С. 149.}}


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Радок 48: Радок 46:
У [[1959]] вярнуўся ў Беларусь. Жыў у [[Слонім]]е, [[Нясьвіж]]ы; з [[1960]] — у [[Менск]]у. Выступаў у беларускім рэспубліканскім друку. Некаторыя песьні на словы Новік-Пяюна лічацца народнымі, найбольш вядомыя з іх «Зорачкі» і «Над Шчарай» («Слонімскі вальс»). Пісаў на беларускай, рускай, польскай мовах і на [[эспэранта]]. Аўтар зборнікаў вершаў «Заўсёды з песьняй» ([[1984]]), кніжкі вершаў для дзяцей «Зорачкі ясныя» ([[1986]]), «[[Песьні з-за кратаў]]» ([[1993]]). Напісаў некалькі песень на свае вершы («Зорачкі», «Над Шчарай» і інш.).
У [[1959]] вярнуўся ў Беларусь. Жыў у [[Слонім]]е, [[Нясьвіж]]ы; з [[1960]] — у [[Менск]]у. Выступаў у беларускім рэспубліканскім друку. Некаторыя песьні на словы Новік-Пяюна лічацца народнымі, найбольш вядомыя з іх «Зорачкі» і «Над Шчарай» («Слонімскі вальс»). Пісаў на беларускай, рускай, польскай мовах і на [[эспэранта]]. Аўтар зборнікаў вершаў «Заўсёды з песьняй» ([[1984]]), кніжкі вершаў для дзяцей «Зорачкі ясныя» ([[1986]]), «[[Песьні з-за кратаў]]» ([[1993]]). Напісаў некалькі песень на свае вершы («Зорачкі», «Над Шчарай» і інш.).


Сябра СП Беларусі з [[1984]]. Сябра СП СССР з [[1984]] г. Асабовая справа Н.-П. № П-5614 з фотаздымкам захоўваецца ў архіве УКДБ [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]].
Сябра СП Беларусі з 1984 году. Сябра СП СССР з 1984 году. Асабовая справа Н.-П. № П-5614 з фатаздымкам захоўваецца ў архіве УКДБ [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]].


== Бібліяграфія ==
== Бібліяграфія ==
Радок 54: Радок 52:
* Зорачкі ясныя: Вершы. Мн., 1986.
* Зорачкі ясныя: Вершы. Мн., 1986.
* «[[Песьні з-за кратаў]]». Вершы, песені, паэмы. Мн., 1993.
* «[[Песьні з-за кратаў]]». Вершы, песені, паэмы. Мн., 1993.

== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
Радок 62: Радок 63:


== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Siarhiej Novik-Piajun}}
{{Commons}}
* [http://www.slovo.ws/bio/bel/13/0011.html Новік-Пяюн Сяргей. Біяграфія.]
* [http://www.slovo.ws/bio/bel/13/0011.html Новік-Пяюн Сяргей. Біяграфія]
* [http://vershy.ru/category/syargei-novik-pyayun Вершы C. Новік-Пяюна на Нацыянальным паэтычным партале «Вершы.ru»]
* [http://vershy.ru/category/syargei-novik-pyayun Вершы C. Новік-Пяюна на Нацыянальным паэтычным партале «Вершы.ru»]



Вэрсія ад 14:32, 12 кастрычніка 2017

Сяргей Новік-Пяюн
Сяргей Новік-Пяюн у 1939 годзе
Сяргей Новік-Пяюн у 1939 годзе
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні Сяргей Міхайлавіч Новік
Псэўданімы Алесь Бярозка, Сяргей Пяюн і інш.
Нарадзіўся 14 жніўня [ст. ст. 27 жніўня] 1906
в. Лявонавічы, Слуцкі павет, Менская губэрня (цяпер Нясьвіскі раён) Менская вобласьць
Памёр 26 жніўня 1994
Менск, Беларусь
Пахаваны
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці паэт, празаік
Гады творчасьці 1925—1984
Жанр верш, проза
Мова беларуская мова, польская мова, расейская мова і эспэранта
Дэбют верш «Ня бядуй» (у часопісе «Студэнцкая думка» № 4, 1925 г.)
Значныя творы верш «Зорачкі»

Сяргей Новік-Пяюн (сапр. Сяргей Міхайлавіч Новік; 14 жніўня [ст. ст. 27 жніўня] 1906, в. Лявонавічы, Слуцкі павет, Менская губэрня (цяпер Нясьвіскі раён) Менская вобласьць — 26 жніўня 1994, Менск) — беларускі паэт і празаік.

Псэўданімы: Алесь Бярозка; С. Каліноўскі; Малады Дзядок; Сяргей Пяюн; С. Стапанчык; Н. Сяргееў; Od naszego morza; Dziecko Pomorza; Gіos Њwiecki; Krasnoludek; Krasnoludek z Borуw Tucholskich; Stary Dziadok; Крыптанімы: Н.; С. Н.; С. П.; N.[a]

Біяграфія

Нарадзіўся 27 жніўня 1906 году ў вёсцы Лявонавічы Нясьвіскага раёна Менскай вобласьці ў сялянскай сям’і.

У 19181924 гадах вучыўся ў Нясьвіскай гімназіі, дзе прымаў удзел у скаўцкім руху; у 19251926 гадах на беларускіх настаўніцкіх курсах у Вільні.

У 1925 апублікаваў свой першы верш «Ня бядуй» у часопісе «Студэнцкая думка» (№ 4), пачаў выступаць у віленскіх прагрэсіўных беларускіх газэтах і часопісах з вершамі. У 1926 стварыў у роднай вёсцы хор (з 1963 народны) і тэатар. Арганізаваў гурток ТБШ, беларускую бібліятэку і тайныя школы ў Лявонавічах і навакольлі, за што ў 1926 за культурна-асьветніцкую работу высланы польскімі ўладамі ў Сьвеце над Віслай. Адбыў пяцігадовую ссылку на Памор’і (19261931).

У 19271931 супрацоўнік віленскага часопісу для дзяцей «Заранка», афармляў часопіс. У Вільні асобнымі выданьнямі выйшлі яго п’есы «Цудоўная ноч» (1927), «Ёлка Дзеда Мароза» (1927), «Прадка над крыжам» (1939), у зборніку «Сцэнічныя творы» (1927) — п’еса «Пакой у наймы».

Пасьля вяртаньня ў родныя мясьціны ў 1931 зноў арыштаваны і высланы пад нагляд паліцыі ў Слонім. Разам з жонкай Людмілай у 19381939 выдаваў польскамоўную газэту «Gazeta Słonimska». Чарговы раз арыштаваны польскімі ўладамі ў сакавіку 1939; сядзеў ў турме ў Баранавічах. Быў вызвалены пасьля прыходу Чырвонай Арміі.

У 19391940 працаваў у сыстэме народнай адукацыі інспэктарам Слонімскага раённага аддзела народнай асьветы, потым дырэктарам Слонімскага раённага краязнаўчага музэя (1940-1941). У чэрвені 1941 выратаваў экспанаты музэя разам з І. Стаброўскім, схаваўшы іх на ўскраіне горада.

Падтрымліваў сувязі з партызанамі. У 1943 годзе за сувязь з партызанамі арыштаваны СД; адпраўлены ў лягер сьмерці Калдычэва (быў прыгавораны фашысцкімі ўладамі да пакараньня сьмерцю). 4 ліпеня 1944 году падчас расстрэлу групы вязьняў (600 чалавек) паранены, прыкінуўся мёртвым, што і выратавала.

Пасьля вызваленьня Слоніму працаваў дырэктарам Слонімскага гістарычна-краязнаўчага музэя (1944). 14 сьнежня 1944 арыштаваны органамі НКДБ; 24 сакавіка 1945 ваенным трыбуналам войск НКУС Баранавіцкай вобласьці асуджаны за «здраду радзіме» на 10 гадоў пазбаўленьня волі і адпраўлены на Калыму. Вызвалены і рэабілітаваны Ваенным трыбуналам Беларускай ваеннай акругі ў пэрыяд з 5 лістапада 1958 да 18 сьнежня 1958.

У 1959 вярнуўся ў Беларусь. Жыў у Слоніме, Нясьвіжы; з 1960 — у Менску. Выступаў у беларускім рэспубліканскім друку. Некаторыя песьні на словы Новік-Пяюна лічацца народнымі, найбольш вядомыя з іх «Зорачкі» і «Над Шчарай» («Слонімскі вальс»). Пісаў на беларускай, рускай, польскай мовах і на эспэранта. Аўтар зборнікаў вершаў «Заўсёды з песьняй» (1984), кніжкі вершаў для дзяцей «Зорачкі ясныя» (1986), «Песьні з-за кратаў» (1993). Напісаў некалькі песень на свае вершы («Зорачкі», «Над Шчарай» і інш.).

Сябра СП Беларусі з 1984 году. Сябра СП СССР з 1984 году. Асабовая справа Н.-П. № П-5614 з фатаздымкам захоўваецца ў архіве УКДБ Гарадзенскай вобласьці.

Бібліяграфія

  • Заўсёды з песняй. Мн., 1984;
  • Зорачкі ясныя: Вершы. Мн., 1986.
  • «Песьні з-за кратаў». Вершы, песені, паэмы. Мн., 1993.

Заўвагі

  1. ^ Пэўна ў артыкул Гарэлік Л. М. Новік-Пяюн Сяргей. // Беларускія пісьменнікі. Біябібліяграфічны слоўнік у 6 тамах. Т. 4. Мінск. 1994. С. 397. закралася памылка і псеўданімы Сяргея Новіка-Пяюна Od naszego morza, Dziecko Pomorza, Głos Świecki — гэта назвы перыядычных выданняў ў Паморскім ваяводстве Польшчы, куды ён дасылаў свае творы пад псеўданімам Krasnoludek ды Krasnoludek z Borów Tucholskich – гл. Саламевіч Я. Слоўнік беларускіх псеўданімаў і крыптанімаў /XVI-XX стст./. Мінск. 1983. С. 149.

Літаратура

  • Ліс А. Іскры з вогнішча // ЛіМ. 1966, 22 лют.;
  • Пяткевіч А. Сцежкамі роднага краю // Наднёманскія былі. Мн., 1968;
  • Лойка А. Душа рвалася да песень // ЛіМ. 1981, 9 кастр.;
  • Шишигина К. Музы Несвижа. Мн., 1986;|БП, т. 4.

Вонкавыя спасылкі

Сяргей Новік-Пяюнсховішча мультымэдыйных матэрыялаў