Яўген Кулік: розьніца паміж вэрсіямі

Яўген Кулік
	Яўген Кулік
	Аўтапартрэт
Дата нараджэньня	31 кастрычніка 1937
Месца нараджэньня	Менск
Дата сьмерці	12 студзеня 2002
Месца сьмерці	Менск
Месца пахаваньня	Кальварыйскія могілкі;
Адукацыя	Менская мастацкая вучэльня (1957), Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1963)
Месца вучобы	Менскі дзяржаўны мастацкі каледж імя Аляксея Глебава; Беларуская дзяржаўная акадэмія мастацтваў;
Занятак	жывапіс, графіка
Плынь	этнаграфізм; («На Паддашку»)
Працы	«Помнікі дойлідзтва Гарадзеншчыны» (1974), малюнкі-рэканструкцыі «Замкі Беларусі» (1977), аркушы «На куцьцю» (паводле паэмы Янкі Купалы (1982)) і «Памяці Алены Кіш» (1983)

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

← Папярэдняя зьмена Наступная зьмена →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Вэрсія ад 01:46, 2 жніўня 2017

Яўге́н Сярге́евіч Кулі́к (31 кастрычніка 1937, Менск, БССР — 12 студзеня 2002, Менск, Беларусь) — беларускі мастак, кніжны графік, бібліяфіл. Мастацкі рэдактар часопісаў «Бярозка» і «Вясёлка». Аўтар рэканструкцыяў беларускіх замкаў, партрэтаў дзеячоў Беларушчыны. Адзін з заснавальнікаў суполкі «Пагоня»^[1]. Аўтар эталёну гербу «Пагоня» ў якасьці дзяржаўнага гербу Рэспублікі Беларусь у 1991—1995 гг.^[2]

Жыцьцяпіс

Па вайне скончыў Менскую мастацкую вучэльню (1957), а пасьля Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут (1963). Ад 1963 году браў удзел у мастацкіх выставах. Яго майстэрня, што знаходзілася ў Менску насупраць будынку КДБ, стала ў 1960-я гады нацыянальным асяродкамі сталіцы і атрымала назоў «На паддашку».

Сябра Беларускага саюзу мастакоў з 1965 году. Старшыня камісіі БСМ па народным мастацтве.

Ня быў сябрам камсамолу й камуністычнай партыі, ён гаварыў выключна па-беларуску.^[3]

Апошнія гады жыцьця Яўгена Куліка былі надзвычай цяжкімі. З гадамі ў яго пачала праяўляцца рэдкая хвароба суставаў. Мастака нібыта скручвала, косткі рабіліся крохкімі. Раз, пасьлізнуўшыся ўзімку, Кулік атрымаў дванаццаць пераломаў.^[3]

Пахаваны на Кальварыйскіх могілках у Менску. У лістападзе 2005 году на могілках быў адкрыты помнік Куліку.^[4]

Творчасьць

Вельмі вядомыя яго графічныя нізкі «Помнікі дойлідзтва Гарадзеншчыны», «Замкі Беларусі», «Храмы Беларусі», «Сьцяжынамі Язэпа Драздовіча», «Паўстаньне 1863 г. у Беларусі». У 1970—80-я гады займаўся кніжнай графікай, аформіў дзясяткі кніжак, і найлепшымі зь іх былі: «Слова аб палку Ігаравым», «Ад гоману бароў» Александровіча, «Мушка-зелянушка і Камарык-насаты тварык» М. Багдановіча, «Сонечны клубочак» В. Зуёнка. Сапраўдным шэдэўрам мастака сталася кніга «Песьня пра зубра» М. Гусоўскага.

Разам са сваім аднадумцам Л. Баразной Кулік стварыў цэлую нацыянальна-рамантычную плынь у беларускім паваенным мастацтве.^[3]

У 1991 годзе, разам з Уладзімерам Крукоўскім, стаў адным з аўтараў эталёну гербу «Пагоня», які выкарыстоўваўся як дзяржаўны герб Беларусі да 1995 году.

Асоба

	Яўген Кулік [быў нібы] ганец, якога ў старажытныя часы высылалі з княскага войска несьці на Бацькаўшчыну добрыя весткі. Кулік прынёс беларусам вестку пра Адраджэньне.
—Уладзімер Басалыга^[5]

	Гэты невысокі, згорблены чалавек з кароткім порсткім прозьвішчам быў з тае вялікае жменькі людзей, якія ўзгадавалі адраджэньне, адваявалі незалежнасьць. Зь вялікае жменькі нацыяналістаў-заснавальнікаў.
—Эдвард Людовіч^[5]

	Калі гаворыш пра Куліка, цяжка пазьбегнуць патасу. …Гэтая постаць як гара, будзе вырастаць з году ў год, чым далей мы будзем ад яе адыходзіць. Чалавек згуртаваў вакол сябе бліскучую плеяду беларускае інтэлігенцыі — мастакоў, літаратараў, гісторыкаў, стварыў дзяржаўны герб незалежнае Беларусі. Кулік быў ідэйным цэнтрам супольнасьці інтэлігенцыі. …Тут ён рабіў працу, падобную да той, якую ў Польшчы выконваў рэдактар парыскай «Культуры» Ежы Гедройц. …Кулік назаўжды застанецца сымбалям непадкупнасьці і нязломнасьці, няскоранасьці духу.
—Сяргей Харэўскі^[3]

Крыніцы

^ «Мастак, які ў душы нёс сьцяг Беларушчыны» Радыё Свабода Праверана 31 кастрычніка 2012 г.
^ http://www.svaboda.org/content/article/24756568.html
^ ^а ^б ^в ^г Гаспадар «Паддашка» Наша Ніва Праверана 31 кастрычніка 2012 г.
^ Альгерд Невяроўскі, На Кальварыйскіх могілках Менску адкрыты помнік мастаку Яўгену Куліку // Радыё Свабода, 6 лістапада 2005 г.
^ ^а ^б Стаў часткай гісторыі Наша Ніва Праверана 31 кастрычніка 2012 г.

Літаратура

Харэўскі С. Мастацтва таталітарызму. // У кн. Таталітарызм. Курс лекцыяў. Рэд. А. І. Анціпенка. — Мн: Беларускі Калегіюм, 2007.

Вонкавыя спасылкі

С. Харэўскі. Мастацтва таталітарызму на сайце «Беларускі калегіюм»
Э. Людовіч. Стаў часткай гісторыі / «Наша Ніва», 3 лютага 2002 на сайце «Наша Ніва»
Ул. Арлоў. Яўген Кулік / Радыё Свабода, 31 кастрычніка 2006 на сайце «Радыё Свабода»
П. Васілеўскі. Яўген Кулік
С. Харэўскі. Гаспадар «Паддашка» / «Наша Ніва», 12 студзеня 2012 на сайце «Наша Ніва»
Выстаўка твораў Яўгена Куліка — «Кніжнік» на сайце Беларт
І. Студзінская. «Мастак, які ў душы нёс сьцяг Беларушчыны» / Радыё Свабода, 31 кастрычніка 2012 на сайце «Радыё Свабода»
Ю. Ускоў. «На родную мову перайшоў прынцыпова» / «Наша Ніва», 3 лістапада 2012

[rs-1] «Мастак, які ў душы нёс сьцяг Беларушчыны» Радыё Свабода Праверана 31 кастрычніка 2012 г.

[2] ttp://www.svaboda.org/content/article/24756568.html

[har-3] а ^б ^в ^г Гаспадар «Паддашка» Наша Ніва Праверана 31 кастрычніка 2012 г.

[4] Альгерд Невяроўскі, На Кальварыйскіх могілках Менску адкрыты помнік мастаку Яўгену Куліку // Радыё Свабода, 6 лістапада 2005 г.

[nn-5] а ^б Стаў часткай гісторыі Наша Ніва Праверана 31 кастрычніка 2012 г.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Радок 11: / Радок 11: @@
 | Грамадзянства = [[Беларусь]]
 | Заняткі = [[жывапіс]], [[графіка]]
-| Вучоба = [[Менская мастацкая вучэльня]] ([[1957]]), [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]] ([[1963]])
+| Вучоба = [[Менская мастацкая вучэльня]] (1957), [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]] (1963)
 | Плынь = [[этнаграфізм]]<br />(«На Паддашку»)
-| Працы = «Помнікі дойлідзтва Гарадзеншчыны» ([[1974]]), малюнкі-рэканструкцыі «Замкі Беларусі» ([[1977]]), аркушы «На куцьцю» (паводле [[На куцьцю|паэмы]] [[Янка Купала|Янкі Купалы]] ([[1982]])) і «Памяці Алены Кіш» ([[1983]])
+| Працы = «Помнікі дойлідзтва Гарадзеншчыны» (1974), малюнкі-рэканструкцыі «Замкі Беларусі» (1977), аркушы «На куцьцю» (паводле [[На куцьцю|паэмы]] [[Янка Купала|Янкі Купалы]] (1982)) і «Памяці Алены Кіш» (1983)
 }}
-'''Яўге́н Сярге́евіч Кулі́к''' (31 кастрычніка 1937, [[Менск]], [[БССР]] — [[12 студзеня]] [[2002]], [[Менск]], [[Беларусь]]) — беларускі мастак, кніжны графік, бібліяфіл. Мастацкі рэдактар часопісаў [[Бярозка (часопіс)|«Бярозка»]] і [[Вясёлка (часопіс)|«Вясёлка»]]. Аўтар рэканструкцыяў беларускіх замкаў, партрэтаў дзеячоў Беларушчыны. Адзін з заснавальнікаў суполкі «[[Пагоня (мастацкая суполка)|Пагоня]]»<ref name="rs">{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = Студзінская| імя = Іна| аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = 31 кастрычніка 2012| url = http://www.svaboda.org/content/article/24755884.html| загаловак = «Мастак, які ў душы нёс сьцяг Беларушчыны» | фармат = | назва праекту = Радыё Свабода| выдавец = | дата = 31 кастрычніка 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>. Аўтар эталёну гербу «[[Пагоня]]» ў якасьці [[Герб Беларусі|дзяржаўнага гербу Рэспублікі Беларусь]] у [[1991]]—[[1995]] гг.<ref>http://www.svaboda.org/content/article/24756568.html</ref>
+'''Яўге́н Сярге́евіч Кулі́к''' (31 кастрычніка 1937, [[Менск]], [[БССР]] — 12 студзеня 2002, [[Менск]], [[Беларусь]]) — беларускі мастак, кніжны графік, бібліяфіл. Мастацкі рэдактар часопісаў [[Бярозка (часопіс)|«Бярозка»]] і [[Вясёлка (часопіс)|«Вясёлка»]]. Аўтар рэканструкцыяў беларускіх замкаў, партрэтаў дзеячоў Беларушчыны. Адзін з заснавальнікаў суполкі «[[Пагоня (мастацкая суполка)|Пагоня]]»<ref name="rs">{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = Студзінская| імя = Іна| аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 31 кастрычніка 2012| url = http://www.svaboda.org/content/article/24755884.html| загаловак = «Мастак, які ў душы нёс сьцяг Беларушчыны» | фармат = | назва праекту = Радыё Свабода| выдавец = | дата = 31 кастрычніка 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>. Аўтар эталёну гербу «[[Пагоня]]» ў якасьці [[Герб Беларусі|дзяржаўнага гербу Рэспублікі Беларусь]] у 1991—1995 гг.<ref>http://www.svaboda.org/content/article/24756568.html</ref>
 == Жыцьцяпіс ==
-Па вайне скончыў Менскую мастацкую вучэльню ([[1957]]), а пасьля [[Беларуская акадэмія мастацтваў|Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут]] ([[1963]]). Ад [[1963]] году браў удзел у мастацкіх выставах. Яго майстэрня, што знаходзілася ў [[Менск]]у насупраць будынку [[КДБ]], стала ў [[1960-я]] гады нацыянальным асяродкамі [[Менск|сталіцы]] і атрымала назоў «На паддашку».
+Па вайне скончыў Менскую мастацкую вучэльню (1957), а пасьля [[Беларуская акадэмія мастацтваў|Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут]] (1963). Ад 1963 году браў удзел у мастацкіх выставах. Яго майстэрня, што знаходзілася ў [[Менск]]у насупраць будынку [[КДБ]], стала ў 1960-я гады нацыянальным асяродкамі [[Менск|сталіцы]] і атрымала назоў «На паддашку».
-Сябра [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюзу мастакоў]] з [[1965]] году. Старшыня камісіі [[Беларускі саюз мастакоў|БСМ]] па народным мастацтве.
+Сябра [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюзу мастакоў]] з 1965 году. Старшыня камісіі [[Беларускі саюз мастакоў|БСМ]] па народным мастацтве.
 Ня быў сябрам камсамолу й камуністычнай партыі, ён гаварыў выключна па-беларуску.<ref name="har"/>
@@ Радок 26: / Радок 26: @@
 Апошнія гады жыцьця Яўгена Куліка былі надзвычай цяжкімі. З гадамі ў яго пачала праяўляцца рэдкая хвароба суставаў. Мастака нібыта скручвала, косткі рабіліся крохкімі. Раз, пасьлізнуўшыся ўзімку, Кулік атрымаў дванаццаць пераломаў.<ref name="har"/>
-Пахаваны на [[Кальварыйскія могілкі|Кальварыйскіх могілках]] у [[Менск]]у. У лістападзе [[2005]] году на могілках быў адкрыты помнік Куліку.<ref>Альгерд Невяроўскі, [http://www.svaboda.org/content/article/802207.html На Кальварыйскіх могілках Менску адкрыты помнік мастаку Яўгену Куліку] // [[Радыё Свабода]], 6 лістапада 2005 г.</ref>
+Пахаваны на [[Кальварыйскія могілкі|Кальварыйскіх могілках]] у [[Менск]]у. У лістападзе 2005 году на могілках быў адкрыты помнік Куліку.<ref>Альгерд Невяроўскі, [http://www.svaboda.org/content/article/802207.html На Кальварыйскіх могілках Менску адкрыты помнік мастаку Яўгену Куліку] // [[Радыё Свабода]], 6 лістапада 2005 г.</ref>
 [[Файл:Coat of Arms of Belarus (1991).svg|значак|Эталён «Пагоні» ў якасьці дзяржаўнага гербу Рэспублікі Беларусь у 1991—1995 гг. аўтарства Яўгена Куліка]]
 == Творчасьць ==
-Вельмі вядомыя яго графічныя нізкі «Помнікі [[дойлідзтва]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзеншчыны]]», «Замкі Беларусі», «Храмы Беларусі», «Сьцяжынамі [[Язэп Драздовіч|Язэпа Драздовіча]]», [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|«Паўстаньне 1863 г. у Беларусі»]]. У [[1970-я|1970]]—[[1980-я|80-я]] гады займаўся кніжнай графікай, аформіў дзясяткі кніжак, і найлепшымі зь іх былі: «Слова аб палку Ігаравым», «Ад гоману бароў» Александровіча, «Мушка-зелянушка і Камарык-насаты тварык» [[Максім Багдановіч|М. Багдановіча]], «Сонечны клубочак» [[Васіль Зуёнак|В. Зуёнка]]. Сапраўдным шэдэўрам мастака сталася кніга «Песьня пра зубра» [[Мікола Гусоўскі|М. Гусоўскага]].
+Вельмі вядомыя яго графічныя нізкі «Помнікі [[дойлідзтва]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзеншчыны]]», «Замкі Беларусі», «Храмы Беларусі», «Сьцяжынамі [[Язэп Драздовіч|Язэпа Драздовіча]]», [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|«Паўстаньне 1863 г. у Беларусі»]]. У 1970—80-я гады займаўся кніжнай графікай, аформіў дзясяткі кніжак, і найлепшымі зь іх былі: «Слова аб палку Ігаравым», «Ад гоману бароў» Александровіча, «Мушка-зелянушка і Камарык-насаты тварык» [[Максім Багдановіч|М. Багдановіча]], «Сонечны клубочак» [[Васіль Зуёнак|В. Зуёнка]]. Сапраўдным шэдэўрам мастака сталася кніга «Песьня пра зубра» [[Мікола Гусоўскі|М. Гусоўскага]].
 Разам са сваім аднадумцам [[Лявон Баразна|Л. Баразной]] Кулік стварыў цэлую нацыянальна-рамантычную плынь у беларускім паваенным мастацтве.<ref name="har"/>
-У [[1991]] годзе, разам з [[Уладзімер Крукоўскі|Уладзімерам Крукоўскім]], стаў адным з аўтараў эталёну гербу «[[Пагоня]]», які выкарыстоўваўся як дзяржаўны [[герб Беларусі]] да [[1995]] году.
+У 1991 годзе, разам з [[Уладзімер Крукоўскі|Уладзімерам Крукоўскім]], стаў адным з аўтараў эталёну гербу «[[Пагоня]]», які выкарыстоўваўся як дзяржаўны [[герб Беларусі]] да 1995 году.
 == Асоба ==
-{{Цытата|Яўген Кулік [быў нібы] ганец, якога ў старажытныя часы высылалі з княскага войска несьці на Бацькаўшчыну добрыя весткі. Кулік прынёс беларусам вестку пра Адраджэньне.|[[Уладзімер Басалыга]]<ref name="nn">{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = Людовіч| імя = Эдвард| аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = | url = http://nn.by/2002/03/02.htm| загаловак = Стаў часткай гісторыі| фармат = | назва праекту = Наша Ніва| выдавец = | дата = 31 кастрычніка 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>}}
+{{Цытата|Яўген Кулік [быў нібы] ганец, якога ў старажытныя часы высылалі з княскага войска несьці на Бацькаўшчыну добрыя весткі. Кулік прынёс беларусам вестку пра Адраджэньне.|[[Уладзімер Басалыга]]<ref name="nn">{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = Людовіч| імя = Эдвард| аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://nn.by/2002/03/02.htm| загаловак = Стаў часткай гісторыі| фармат = | назва праекту = Наша Ніва| выдавец = | дата = 31 кастрычніка 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>}}
 {{Цытата|Гэты невысокі, згорблены чалавек з кароткім порсткім прозьвішчам быў з тае вялікае жменькі людзей, якія ўзгадавалі адраджэньне, адваявалі незалежнасьць. Зь вялікае жменькі нацыяналістаў-заснавальнікаў.|Эдвард Людовіч<ref name="nn"/>}}
-{{Цытата|Калі гаворыш пра Куліка, цяжка пазьбегнуць патасу. …Гэтая постаць як гара, будзе вырастаць з году ў год, чым далей мы будзем ад яе адыходзіць. Чалавек згуртаваў вакол сябе бліскучую плеяду беларускае інтэлігенцыі — мастакоў, літаратараў, гісторыкаў, стварыў дзяржаўны герб незалежнае Беларусі. Кулік быў ідэйным цэнтрам супольнасьці інтэлігенцыі. …Тут ён рабіў працу, падобную да той, якую ў Польшчы выконваў рэдактар парыскай «Культуры» Ежы Гедройц. …Кулік назаўжды застанецца сымбалям непадкупнасьці і нязломнасьці, няскоранасьці духу.|[[Сяргей Харэўскі]]<ref name="har">{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = Харэўскі| імя = Сяргей| аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = 12 студзеня 2012| url = http://nn.by/?c=ar&i=66531| загаловак = Гаспадар «Паддашка»| фармат = | назва праекту = Наша Ніва| выдавец = | дата = 31 кастрычніка 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>}}
+{{Цытата|Калі гаворыш пра Куліка, цяжка пазьбегнуць патасу. …Гэтая постаць як гара, будзе вырастаць з году ў год, чым далей мы будзем ад яе адыходзіць. Чалавек згуртаваў вакол сябе бліскучую плеяду беларускае інтэлігенцыі — мастакоў, літаратараў, гісторыкаў, стварыў дзяржаўны герб незалежнае Беларусі. Кулік быў ідэйным цэнтрам супольнасьці інтэлігенцыі. …Тут ён рабіў працу, падобную да той, якую ў Польшчы выконваў рэдактар парыскай «Культуры» Ежы Гедройц. …Кулік назаўжды застанецца сымбалям непадкупнасьці і нязломнасьці, няскоранасьці духу.|[[Сяргей Харэўскі]]<ref name="har">{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = Харэўскі| імя = Сяргей| аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 12 студзеня 2012| url = http://nn.by/?c=ar&i=66531| загаловак = Гаспадар «Паддашка»| фармат = | назва праекту = Наша Ніва| выдавец = | дата = 31 кастрычніка 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>}}
 == Крыніцы ==
-{{Зноскі}}
+{{Крыніцы}}
 == Літаратура ==
@@ Радок 50: / Радок 50: @@
 == Вонкавыя спасылкі ==
 * [http://baj.by/belkalehium/tatalitarysm/lekcyja17.htm  [[Сяргей Харэўскі|С. Харэўскі]]. Мастацтва таталітарызму] на сайце [http://baj.by/belkalehium «Беларускі калегіюм»]
-* [http://nn.by/2002/03/02.htm Э. Людовіч. Стаў часткай гісторыі / [[Наша Ніва|«Наша Ніва»]], [[3 лютага]] [[2002]]] на сайце [http://nn.by «Наша Ніва»]
+* [http://nn.by/2002/03/02.htm Э. Людовіч. Стаў часткай гісторыі / [[Наша Ніва|«Наша Ніва»]], 3 лютага 2002] на сайце [http://nn.by «Наша Ніва»]
-* [http://www.svaboda.org/content/Transcript/775281.html [[Уладзімер Арлоў|Ул. Арлоў]]. Яўген Кулік / [[Радыё Свабода]], [[31 кастрычніка]] [[2006]]] на сайце [http://www.svaboda.org «Радыё Свабода»]
+* [http://www.svaboda.org/content/Transcript/775281.html [[Уладзімер Арлоў|Ул. Арлоў]]. Яўген Кулік / [[Радыё Свабода]], 31 кастрычніка 2006] на сайце [http://www.svaboda.org «Радыё Свабода»]
 * [http://slounik.org/153689.html П. Васілеўскі. Яўген Кулік]
-* [http://nn.by/?c=ar&i=66531 [[Сяргей Харэўскі|С. Харэўскі]]. Гаспадар «Паддашка» / [[Наша Ніва|«Наша Ніва»]], [[12 студзеня]] [[2012]]] на сайце [http://nn.by «Наша Ніва»]
+* [http://nn.by/?c=ar&i=66531 [[Сяргей Харэўскі|С. Харэўскі]]. Гаспадар «Паддашка» / [[Наша Ніва|«Наша Ніва»]], 12 студзеня 2012] на сайце [http://nn.by «Наша Ніва»]
 * [http://bel-art.by/news/press16.php Выстаўка твораў Яўгена Куліка — «Кніжнік»] на сайце [http://bel-art.by Беларт]
 * [http://www.svaboda.org/content/article/24755884.html І. Студзінская. «Мастак, які ў душы нёс сьцяг Беларушчыны»] / [[Радыё Свабода]], 31 кастрычніка 2012 на сайце [http://www.svaboda.org «Радыё Свабода»]