Смаленскі павет: розьніца паміж вэрсіямі
д удакл. |
|||
Радок 49: | Радок 49: | ||
'''Смале́нскі паве́т''' — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе [[Смаленскае ваяводзтва|Смаленскага ваяводзтва]] [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. Сталіца — [[места]] [[Смаленск]]. |
'''Смале́нскі паве́т''' — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе [[Смаленскае ваяводзтва|Смаленскага ваяводзтва]] [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. Сталіца — [[места]] [[Смаленск]]. |
||
Месты: [[Белы]], [[Дарагабуж]], [[Красны |
Месты: [[Белы]], [[Дарагабуж]], [[Красны]], [[Рослаў]], [[Сярпейск]]. |
||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
[[Файл:Smalensk. Смаленск (1701-50).jpg|150px|значак|зьлева|Смаленск, да 1750]] |
[[Файл:Smalensk. Смаленск (1701-50).jpg|150px|значак|зьлева|Смаленск, да 1750]] |
||
У [[1613]] [[Сойм Вялікага Княства Літоўскага|Вальны сойм]] аднавіў Смаленскае ваяводзтва ў складзе Вялікага Княства Літоўскага, што вызнала [[Маскоўская дзяржава]] пры складаньні [[Дэвулінскае замірэньне|Дэвулінскага замірэньня]] ([[1618]])<ref>[[Валеры Пазднякоў| |
У [[1613]] [[Сойм Вялікага Княства Літоўскага|Вальны сойм]] аднавіў Смаленскае ваяводзтва ў складзе Вялікага Княства Літоўскага, што вызнала [[Маскоўская дзяржава]] пры складаньні [[Дэвулінскае замірэньне|Дэвулінскага замірэньня]] ([[1618]])<ref>[[Валеры Пазднякоў|Пазднякоў В.]] Смаленскае ваяводства // {{Літаратура/ЭВКЛ|2к}} С. 598.</ref>. У [[1625]] утварыліся Старадубскі і Смаленскі паветы, у склад апошняга ўвайшлі Смаленскі, Вельскі, Дарагабускі, Рослаўскі, Сярпейскі, Невельскі, Себескі і Краснагорскі «ўезды» (колішнія адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі [[Маскоўская дзяржава|Маскоўскай дзяржавы]])<ref>С. Думин. [http://www.heraldik.ru/books/statyi/smolensk_voevod.htm Гербы городов Смоленского воеводства Речи Посполитой] // «Вестник геральдиста» № 1 (4), 1991.</ref>. |
||
У [[1633]] з Смаленскага вылучыўся [[Невельскі павет]], скасаваны аднак у [[1634]]. Паводле ўмоваў [[Палянаўскі мір|Палянаўскага міру]] ([[1634]]), у складзе Маскоўскай дзяржавы апынулася Сярпейская воласьць. У [[1638]] Невельская, Себеская і Краснагорская воласьці перайшлі да [[Полацкае ваяводзтва|Полацкага ваяводзтва]]. |
У [[1633]] з Смаленскага вылучыўся [[Невельскі павет]], скасаваны аднак у [[1634]]. Паводле ўмоваў [[Палянаўскі мір|Палянаўскага міру]] ([[1634]]), у складзе Маскоўскай дзяржавы апынулася Сярпейская воласьць. У [[1638]] Невельская, Себеская і Краснагорская воласьці перайшлі да [[Полацкае ваяводзтва|Полацкага ваяводзтва]]. |
Вэрсія ад 01:12, 23 ліпеня 2017
Смаленскі павет | |
Агульныя зьвесткі | |
---|---|
Краіна | Вялікае Княства Літоўскае |
Статус | павет[d] |
Адміністрацыйны цэнтар | Смаленск |
Старосты | Старосты смаленскія |
Час існаваньня | 1625—1667 |
Месцазнаходжаньне Смаленскага павету | |
Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы |
Смале́нскі паве́т — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Смаленскага ваяводзтва Вялікага Княства Літоўскага. Сталіца — места Смаленск.
Месты: Белы, Дарагабуж, Красны, Рослаў, Сярпейск.
Гісторыя
У 1613 Вальны сойм аднавіў Смаленскае ваяводзтва ў складзе Вялікага Княства Літоўскага, што вызнала Маскоўская дзяржава пры складаньні Дэвулінскага замірэньня (1618)[1]. У 1625 утварыліся Старадубскі і Смаленскі паветы, у склад апошняга ўвайшлі Смаленскі, Вельскі, Дарагабускі, Рослаўскі, Сярпейскі, Невельскі, Себескі і Краснагорскі «ўезды» (колішнія адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі Маскоўскай дзяржавы)[2].
У 1633 з Смаленскага вылучыўся Невельскі павет, скасаваны аднак у 1634. Паводле ўмоваў Палянаўскага міру (1634), у складзе Маскоўскай дзяржавы апынулася Сярпейская воласьць. У 1638 Невельская, Себеская і Краснагорская воласьці перайшлі да Полацкага ваяводзтва.
У вайну Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай (1654—1667) маскоўскія войскі захапілі Смаленшчыну. Згодна з Андрусаўскім замірэньнем (1667) тэрыторыя павету апынулася пад уладай Масквы. Аднак у Вялікім Княстве Літоўскім працягвалі існаваць намінальныя павятовыя пасады, смаленская шляхта-выгнанцы зьбіралася на павятовыя соймікі ў Вільні.
Ураднікі
- Асноўны артыкул: Старосты смаленскія
Мясцовая шляхта абірала двух паслоў на Вальны сойм і двух дэпутатаў на Галоўны Трыбунал.
Галерэя
-
Прачысьценская царква ў Красным
-
Мікольская царква ў Зьвяровічах
-
Мікольская царква ў Ядрэвічах
-
Смаленская ратуша
-
Смаленскія гарадзкія ўмацаваньні
-
Каралеўскі бастыён, Смаленск
-
Прачысьценская саборная царква з элемэнтамі магілёўскага барока[4]
Крыніцы
- ^ Пазднякоў В. Смаленскае ваяводства // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 598.
- ^ С. Думин. Гербы городов Смоленского воеводства Речи Посполитой // «Вестник геральдиста» № 1 (4), 1991.
- ^ Ширяев С. Д. Этюды по истории архитектуры Смоленска и белорусской Смоленщины. — Смоленск, 1924.
- ^ Антон Астаповіч. Падняпроўскія цэрквы — прыгажосць магілёўскага барока, planetabelarus.by
Літаратура
- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0
|