Пціч: розьніца паміж вэрсіямі
стыль |
стыль, дапаўненьне |
||
Радок 5: | Радок 5: | ||
|подпіс = Рака Пціч у верхняй плыні |
|подпіс = Рака Пціч у верхняй плыні |
||
|даўжыня = 421 км |
|даўжыня = 421 км |
||
|выток = каля в. [[Нарэйкі (Путчынскі сельсавет)| |
|выток = каля в. [[Нарэйкі (Путчынскі сельсавет)|Нарэйкаў]] |
||
|вышыня_вытоку = |
|вышыня_вытоку = |
||
|вусьце = [[Прыпяць]] |
|вусьце = [[Прыпяць]] |
||
Радок 17: | Радок 17: | ||
|мапа = |
|мапа = |
||
}} |
}} |
||
'''Пціч''' (таксама ''Птыч''<ref>[[Віктар Мухін]] |
'''Пціч''' (таксама ''Птыч''<ref>[[Віктар Мухін|Мухін В.]] [http://knihi.com/www/nazvy/ Спрадвечныя назовы]</ref>) — рака ў Беларусі, левы і найбольшы прыток [[Прыпяць|Прыпяці]] (басэйн [[Дняпро|Дняпра]]). Цячэ ў [[Менская вобласьць|Менскай]], [[Магілёўская вобласьць|Магілёўскай]] і [[Гомельская вобласьць|Гомельскай]] абласьцях. Даўжыня 421 км. Плошча вадазбору 9470 км². [[Выдатак вады]] ў вусьці 49,7 м³/с. Агульны спад ракі 176 м. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,4 [[праміле|‰]]. |
||
== Асноўныя прытокі == |
== Асноўныя прытокі == |
||
Радок 24: | Радок 24: | ||
== На рацэ == |
== На рацэ == |
||
* ''[[гарадзкі пасёлак|Мястэчкі]]'': [[Праўдзінскі]], [[Глуск]], [[Капаткевічы]] |
* ''[[гарадзкі пасёлак|Мястэчкі]]'': [[Праўдзінскі]], [[Глуск]], [[Капаткевічы]] |
||
* '' |
* ''Гістарычныя мястэчкі'': [[Гарадок (Глускі раён)|Глуск Пагарэлы (Гарадок)]], [[Дудзічы]], [[Самахвалавічы]] |
||
* ''Вадасховішчы'': [[Воўчкавіцкае вадасховішча|Воўчкавіцкае]] |
* ''Вадасховішчы'': [[Воўчкавіцкае вадасховішча|Воўчкавіцкае]] |
||
== Агульныя зьвесткі == |
== Агульныя зьвесткі == |
||
Пачынаецца на вышыні 295 м над узроўнем мора за 1 км на захад ад вёскі [[Нарэйкі (Путчынскі сельсавет)| |
Пачынаецца на вышыні 295 м над узроўнем мора за 1 км на захад ад вёскі [[Нарэйкі (Путчынскі сельсавет)|Нарэйкаў]] [[Койданаўскі раён|Койданаўскага раёну]], вусьце за 1 км на ўсход ад вёскі [[Багрымавічы|Багрымавічаў]] [[Петрыкаўскі раён|Петрыкаўскага раёну]]. Верхняя плынь у межах [[Менскае ўзвышша|Менскага ўзвышша]], сярэдняя — на захадзе [[Цэнтральнабярэзінская раўніна|Цэнтральнабярэзінскай раўніны]], ніжняя — на нізіне [[Прыпяцкае Палесьсе|Прыпяцкім Палесьсі]]. |
||
Паводле будовы даліна і рэчышча падзяляюцца на 2 дзялянкі: верхняя (ад вытоку да вёскі Дараганава Асіповіцкага раёну, 203 км) і ніжняя (ад вёскі [[Дараганава]] да вусьця, 218 км). Даліна на ўсім працягу пераважна трапэцападобная (шырыня ад 1,5 км да 5,5 км, у вытоку да 0,1 км), у нізоўі невыразная. [[Абалона]] двухбаковая, яе шырыня да вёскі [[Гарадзішча (Шчомысьліцкі сельсавет)|Гарадзішча]] Менскага раёну ад 60 м да 300 м, ніжэй 1—3 км, каля вёскі [[Пясчанка (Асіповіцкі раён)| |
Паводле будовы даліна і рэчышча падзяляюцца на 2 дзялянкі: верхняя (ад вытоку да вёскі Дараганава Асіповіцкага раёну, 203 км) і ніжняя (ад вёскі [[Дараганава]] да вусьця, 218 км). Даліна на ўсім працягу пераважна трапэцападобная (шырыня ад 1,5 км да 5,5 км, у вытоку да 0,1 км), у нізоўі невыразная. [[Абалона]] двухбаковая, яе шырыня да вёскі [[Гарадзішча (Шчомысьліцкі сельсавет)|Гарадзішча]] Менскага раёну ад 60 м да 300 м, ніжэй 1—3 км, каля вёскі [[Пясчанка (Асіповіцкі раён)|Пясчанкі]] Асіповіцкага раёну да 5 км. Рэчышча вольна мэандруе, разгаліноўваецца пратокамі, якія ўтвараюць выспы. Яго шырыня ў верхняй плыні да вусьця ракі [[Асачанка|Асачанкі]] (85 км ад вытоку) 5—10 м, ніжэй 20—45 м, у ніжняй плыні 45—70 м. |
||
Разводзьдзе ў канцы сакавіка, у верхняй плыні каля 40 дзён, у |
Разводзьдзе ў канцы сакавіка, у верхняй плыні каля 40 дзён, у ніжняй 84 дні. Найвышэйшы ўзровень разводзьдзя ў пачатку красавіка, сярэдняя вышыня над межанным узроўнем 1,4—3,2 м, найбольшая — 3,7 м. Замярзае ў сярэдзіне сьнежня, крыгалом у канцы сакавіка. У час веснавога разводзьдзя частка вады з Пцічы пераліваецца ў [[Сьвіслач (басэйн Дняпра)|Сьвіслач]] празь [[Цітаўка (рака)|Цітаўку]] і [[Трэмля (рака)|Трэмлю]]. Каля вёскі [[Лучыца|Лучыцы]] Петрыкаўскага раёну (60 км ад вусьця) найбольшы выдатак вады 800 м³/с (1931 год), найменшы 5,76 м³/с (1915 год)<ref>{{Літаратура/Блакітная кніга Беларусі|к}}</ref>. |
||
Расьліннасьць прадстаўляюць [[мяшаныя лясы]]. Лясістасьць — 35%. Балоты ў асноўным нізінныя, |
Расьліннасьць прадстаўляюць [[мяшаныя лясы]]. Лясістасьць — 35%. Балоты ў асноўным нізінныя, пашыраныя ў сярэдняй і ніжняй частках вадазбору. Азёраў мала (менш за 1%). У большасьці гэта невялікія, нярэдка абалонавыя, дробныя, зарослыя вадаёмы<ref>[http://pogoda.by/315/gid.html?ind=333 Гідрамэтцэнтар Беларусі]{{ref-ru}}</ref>. |
||
== Крыніцы == |
== Крыніцы == |
Вэрсія ад 11:49, 8 чэрвеня 2017
Пціч | |
Рака Пціч у верхняй плыні | |
Агульныя зьвесткі | |
---|---|
Выток | каля в. Нарэйкаў |
Вусьце | Прыпяць |
Краіны басэйну | Беларусь |
Вобласьці | Магілёўская вобласьць, Менская вобласьць і Гомельская вобласьць |
Даўжыня | 421 км |
Сярэднегадавы сьцёк | 49,7 м³/с |
Плошча басэйну | 9470 км² |
Нахіл воднай паверхні | 0,4 ‰ |
Пціч (таксама Птыч[1]) — рака ў Беларусі, левы і найбольшы прыток Прыпяці (басэйн Дняпра). Цячэ ў Менскай, Магілёўскай і Гомельскай абласьцях. Даўжыня 421 км. Плошча вадазбору 9470 км². Выдатак вады ў вусьці 49,7 м³/с. Агульны спад ракі 176 м. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,4 ‰.
Асноўныя прытокі
На рацэ
- Мястэчкі: Праўдзінскі, Глуск, Капаткевічы
- Гістарычныя мястэчкі: Глуск Пагарэлы (Гарадок), Дудзічы, Самахвалавічы
- Вадасховішчы: Воўчкавіцкае
Агульныя зьвесткі
Пачынаецца на вышыні 295 м над узроўнем мора за 1 км на захад ад вёскі Нарэйкаў Койданаўскага раёну, вусьце за 1 км на ўсход ад вёскі Багрымавічаў Петрыкаўскага раёну. Верхняя плынь у межах Менскага ўзвышша, сярэдняя — на захадзе Цэнтральнабярэзінскай раўніны, ніжняя — на нізіне Прыпяцкім Палесьсі.
Паводле будовы даліна і рэчышча падзяляюцца на 2 дзялянкі: верхняя (ад вытоку да вёскі Дараганава Асіповіцкага раёну, 203 км) і ніжняя (ад вёскі Дараганава да вусьця, 218 км). Даліна на ўсім працягу пераважна трапэцападобная (шырыня ад 1,5 км да 5,5 км, у вытоку да 0,1 км), у нізоўі невыразная. Абалона двухбаковая, яе шырыня да вёскі Гарадзішча Менскага раёну ад 60 м да 300 м, ніжэй 1—3 км, каля вёскі Пясчанкі Асіповіцкага раёну да 5 км. Рэчышча вольна мэандруе, разгаліноўваецца пратокамі, якія ўтвараюць выспы. Яго шырыня ў верхняй плыні да вусьця ракі Асачанкі (85 км ад вытоку) 5—10 м, ніжэй 20—45 м, у ніжняй плыні 45—70 м.
Разводзьдзе ў канцы сакавіка, у верхняй плыні каля 40 дзён, у ніжняй 84 дні. Найвышэйшы ўзровень разводзьдзя ў пачатку красавіка, сярэдняя вышыня над межанным узроўнем 1,4—3,2 м, найбольшая — 3,7 м. Замярзае ў сярэдзіне сьнежня, крыгалом у канцы сакавіка. У час веснавога разводзьдзя частка вады з Пцічы пераліваецца ў Сьвіслач празь Цітаўку і Трэмлю. Каля вёскі Лучыцы Петрыкаўскага раёну (60 км ад вусьця) найбольшы выдатак вады 800 м³/с (1931 год), найменшы 5,76 м³/с (1915 год)[2].
Расьліннасьць прадстаўляюць мяшаныя лясы. Лясістасьць — 35%. Балоты ў асноўным нізінныя, пашыраныя ў сярэдняй і ніжняй частках вадазбору. Азёраў мала (менш за 1%). У большасьці гэта невялікія, нярэдка абалонавыя, дробныя, зарослыя вадаёмы[3].
Крыніцы
- ^ Мухін В. Спрадвечныя назовы
- ^ Блакітная кніга Беларусі. Энцыкл. — Мн.: 1994.
- ^ Гідрамэтцэнтар Беларусі (рас.)
Літаратура
- Блакітная кніга Беларусі: энцыкл / Рэдкал.: Н. А. Дзісько, М. М. Курловіч, Я. В. Малашэвіч і інш.; Маст. В. Г. Загародні. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — ISBN 5-85700-133-1
- Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Дзяржынскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 2004. — 704 с.: іл. ISBN 985-6302-64-1.
- Государственный водный кадастр: Водные ресурсы, их использование и качество вод (за 2004 год) / М-во природных ресурсов и охраны окружающей среды. — Мн., 2005. — 135 с.
- Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1—2. — Л., 1971.
Вонкавыя спасылкі
Пціч — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў