Мустафа Кемаль Ататурк: розьніца паміж вэрсіямі
Няма апісаньня зьменаў |
не па-беларуску |
||
Радок 5: | Радок 5: | ||
|подпіс_пад_выявай = |
|подпіс_пад_выявай = |
||
|пасада = [[Файл:Emblem of the President of Turkey.svg|20пкс]] 1-ы [[Прэзыдэнт Турэцкае рэспублікі]] |
|пасада = [[Файл:Emblem of the President of Turkey.svg|20пкс]] 1-ы [[Прэзыдэнт Турэцкае рэспублікі]] |
||
|пачатак_тэрміну = |
|пачатак_тэрміну = 29 кастрычніка 1923 |
||
|канец_тэрміну = |
|канец_тэрміну = 10 лістапада 1938 |
||
|прэм'ер-міністар = |
|прэм'ер-міністар = |
||
|папярэднік = пасада заснаваная |
|папярэднік = пасада заснаваная |
||
Радок 26: | Радок 26: | ||
|дзеці = |
|дзеці = |
||
|адукацыя = |
|адукацыя = |
||
|рэлігія = [[іслам]] |
|||
|рэлігія = См. ''[[:en:Mustafa Kemal Atatürk's personal life#Religious beliefs|Рэлігійныя вераванні Атацюрка]]'' (па-ангельску) |
|||
|бацька = [[Алі Рыза-эфэндзі]] |
|бацька = [[Алі Рыза-эфэндзі]] |
||
|маці = [[Зюбэйдэ-ханым]] |
|маці = [[Зюбэйдэ-ханым]] |
||
Радок 32: | Радок 32: | ||
|узнагароды = |
|узнагароды = |
||
}} |
}} |
||
'''Мустафа́ Кема́ль Атату́рк''' ({{мова-tr|Mustafa Kemal Atatürk}}; |
'''Мустафа́ Кема́ль Атату́рк''' ({{мова-tr|Mustafa Kemal Atatürk}}; 19 траўня 1881, [[Тэсалёнікі]], [[Асманская імпэрыя]] — 10 лістапада 1938, [[Стамбул]], [[Турэччына]]) — турэцкі палітык, генэрал, заснавальнік і першы прэзыдэнт (1923—1938) [[Турэцкая Рэспубліка|Турэцкае Рэспублікі]]. |
||
Ататурк скасаваў канчаткова разбураную ў выніку [[Першая сусьветная вайна|Першае сусьветнае вайны]] [[Асманская імпэрыя|Асманскую імпэрыю]], што прайснавала да таго ўжо 6 стагодзьдзяў, абвесьціў рэспубліку, ажыцьцявіў шматлікія радыкальныя палітычныя, сацыяльныя, эканамічныя і культурныя рэформы. Ён дамогся пераводу турэцкае мовы з арабскай пісьменнасьці на лацінку, забараніў традыцыйную вопратку. |
Ататурк скасаваў канчаткова разбураную ў выніку [[Першая сусьветная вайна|Першае сусьветнае вайны]] [[Асманская імпэрыя|Асманскую імпэрыю]], што прайснавала да таго ўжо 6 стагодзьдзяў, абвесьціў рэспубліку, ажыцьцявіў шматлікія радыкальныя палітычныя, сацыяльныя, эканамічныя і культурныя рэформы. Ён дамогся пераводу турэцкае мовы з арабскай пісьменнасьці на лацінку, забараніў традыцыйную вопратку. |
||
== Біяграфія == |
== Біяграфія == |
||
Мустафа Кемаль нарадзіўся ў [[Тэсалёнікі|Салёніках]] (цяпер у [[Грэцыя|Грэцыі]]) у |
Мустафа Кемаль нарадзіўся ў [[Тэсалёнікі|Салёніках]] (цяпер у [[Грэцыя|Грэцыі]]) у 1881 годзе (пазьней абраў сабе датай нараджэньня дзень пачатку барацьбы за незалежнасьць Турэччыны — 19 траўня). У 1911 годзе ўдзельнічаў у вайне з італьянцамі ў [[Лібія|Лібіі]], у 1913 — у [[Другая Балканская вайна|Другой Балканскай вайне]]. Праявіў сябе падчас Першае сусьветнае вайны. Пасьля капітуляцыі Турэччыны ў кастрычніку 1918 Кемаль стаў адным з правадыроў партыі, што выступала за захаваньне Турэччыны ў яе сёньняшніх межах. Разам зь некалькімі паплечнікамі арганізаваў рух «Нацыянальная сіла» ({{мова-tr|Kuva-i Milliye}}), што змагаўся з грэкамі і іншымі акупацыйнымі войскамі Антанты. У [[1920]] Кемаля абралі кіраўніком Нацыянальнага сходу. У 1923 пасьля вываду войскаў Антанты ён заснаваў Турэцкую Рэспубліку і быў абраны яе першым прэзыдэнтам (пераабіраўся ў 1927, 1931 і 1935). |
||
Памёр |
Памёр 10 лістапада 1938 году ад цырозу печані, спрычыненага застарэлым [[алькагалізм]]ам. У Турэччыне склаўся [[культ асобы]] Ататурка, які збольшага нагадвае культ асобы [[Уладзімер Ленін|Леніна]] ў [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]]. |
||
== Вонкавыя спасылкі == |
== Вонкавыя спасылкі == |
Вэрсія ад 12:07, 17 красавіка 2017
Мустафа Кемаль Ататурк | |
Файл:Emblem of the President of Turkey.svg 1-ы Прэзыдэнт Турэцкае рэспублікі | |
---|---|
29 кастрычніка 1923 — 10 лістапада 1938 | |
Папярэднік: | пасада заснаваная |
Наступнік: | Ісмэт Інёню |
Асабістыя зьвесткі | |
Нарадзіўся: |
19 траўня 1881 Тэсалёнікі, Асманская імпэрыя |
Памёр: |
10 лістапада 1938 (57 гадоў) Стамбул, Турэччына |
Партыя: | Рэспубліканская народная партыя |
Сужэнец: | Латыфэ Ушаклагіль |
Дзеці: | Сабіга Гёкчэн[d], Юлькю Адатэпэ[d], Абдурахім Тунджак[d], Афэт Інан[d], Зэхра Айлін[d], Рукіе Эркін[d], Нэбіле Ірдэлп[d] і Сыгыртмач Мустафа[d] |
Бацька: | Алі Рыза-эфэндзі |
Маці: | Зюбэйдэ-ханым |
Адукацыя: | |
Узнагароды: | |
Мустафа́ Кема́ль Атату́рк (па-турэцку: Mustafa Kemal Atatürk; 19 траўня 1881, Тэсалёнікі, Асманская імпэрыя — 10 лістапада 1938, Стамбул, Турэччына) — турэцкі палітык, генэрал, заснавальнік і першы прэзыдэнт (1923—1938) Турэцкае Рэспублікі.
Ататурк скасаваў канчаткова разбураную ў выніку Першае сусьветнае вайны Асманскую імпэрыю, што прайснавала да таго ўжо 6 стагодзьдзяў, абвесьціў рэспубліку, ажыцьцявіў шматлікія радыкальныя палітычныя, сацыяльныя, эканамічныя і культурныя рэформы. Ён дамогся пераводу турэцкае мовы з арабскай пісьменнасьці на лацінку, забараніў традыцыйную вопратку.
Біяграфія
Мустафа Кемаль нарадзіўся ў Салёніках (цяпер у Грэцыі) у 1881 годзе (пазьней абраў сабе датай нараджэньня дзень пачатку барацьбы за незалежнасьць Турэччыны — 19 траўня). У 1911 годзе ўдзельнічаў у вайне з італьянцамі ў Лібіі, у 1913 — у Другой Балканскай вайне. Праявіў сябе падчас Першае сусьветнае вайны. Пасьля капітуляцыі Турэччыны ў кастрычніку 1918 Кемаль стаў адным з правадыроў партыі, што выступала за захаваньне Турэччыны ў яе сёньняшніх межах. Разам зь некалькімі паплечнікамі арганізаваў рух «Нацыянальная сіла» (па-турэцку: Kuva-i Milliye), што змагаўся з грэкамі і іншымі акупацыйнымі войскамі Антанты. У 1920 Кемаля абралі кіраўніком Нацыянальнага сходу. У 1923 пасьля вываду войскаў Антанты ён заснаваў Турэцкую Рэспубліку і быў абраны яе першым прэзыдэнтам (пераабіраўся ў 1927, 1931 і 1935).
Памёр 10 лістапада 1938 году ад цырозу печані, спрычыненага застарэлым алькагалізмам. У Турэччыне склаўся культ асобы Ататурка, які збольшага нагадвае культ асобы Леніна ў СССР.
Вонкавыя спасылкі
Мустафа Кемаль Ататурк — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў