BIOS: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 16:48, 6 верасьня 2016

BIOS ([ˈbaɪ.oʊs]), па-ангельску: Basic Input/Output System — «базавая сыстэма ўводу-вываду») — невялікая ўбудаваная сыстэмная праграма, якая запускаецца адразу па ўключэньні кампутара і стварае API-доступ для апэрацыйнай сыстэмы да апаратуры кампутара і падключаных да яго прыстрояў уводу/вываду (манітораў, клявіятураў, мышак і да т. п.). Назва BIOS паходзіць ад базавае сыстэмы ўводу-вываду, якая выкарыстоўвалася ў апэрацыйнай сыстэме CP/M у 1975^[1].

У пэрсанальных IBM PC-сумяшчальных кампутарах, якія выкарыстоўваюць мікраархітэктуру x86, BIOS уяўляе сабой набор запісаных на мікрасхему EEPROM (ЭСППЗП) пэрсанальнага кампутара мікрапраграмаў (якія ўтвараюць сыстэмнае праграмнае забесьпячэньне), што забясьпечвае пачатковую загрузку кампутара і наступны запуск апэрацыйнай сыстэмы.

У наш час для новых плятформаў кампанія Intel на замену традыцыйнаму BIOS прапануе Extensible Firmware Interface (UEFI).

Асноўныя вытворцы BIOS для ноўтбукаў, пэрсанальных кампутараў і сэрвэраў (акрамя прадаўцоў-вытворцаў):

Для кампутараў на базе іншых плятформаў для абазначэньня ўбудаванага ПЗ выкарыстоўваюцца іншыя тэрміны. Напрыклад, у архітэктуры SPARC такі набор мікрапраграмаў можа звацца PROM ці Boot.

Крыніцы

^ Gary A. Kildall. The History of CP/M. The Evolution of an Industry: One person's viewpoint (анг.) // Dr. Dobb's Journal of Computer Calisthenics & Orthodontia. — студзень 1980. — Т. 5. — № 41. — С. 6-7.

Вонкавыя спасылкі

BIOS — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Глясарый наладаў Intel BIOS па мэню (анг.)
Глясарый наладаў Intel BIOS у альфабэтным парадку (анг.)
Частыя пытаньні пра BIOS (рас.)

[1] Gary A. Kildall. The History of CP/M. The Evolution of an Industry: One person's viewpoint (анг.) // Dr. Dobb's Journal of Computer Calisthenics & Orthodontia. — студзень 1980. — Т. 5. — № 41. — С. 6-7.

[1]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 [[Файл:Award BIOS setup utility.png|значак|Мэню наладаў BIOS кампаніі [[Award Software|AWARD]]]]
-'''BIOS''' ({{IPA|[ˈbaɪ.oʊs]}}), {{Мова-en|Basic Input/Output System}} — «базавая сыстэма ўводу-вываду») — [[Убудаванае праграмнае забесьпячэньне|невялікая ўбудаваная]] [[Сыстэмнае праграмнае забесьпячэньне|сыстэмная праграма]], якая запускаецца адразу па ўключэньні кампутара і стварае [[Інтэрфэйс праграмаваньня дадаткаў|API]]-досяг для [[Апэрацыйная сыстэма|апэрацыйнай сыстэмы]] да [[Апаратная плятформа кампутара|апаратуры кампутара]] і падключаных да яго прыстрояў уводу/вываду ([[манітор]]аў, [[клявіятура]]ў, [[Кампутарная мыш|мышак]] і да т. п.). Назва BIOS паходзіць ад базавае сыстэмы ўводу-вываду, якая выкарыстоўвалася ў апэрацыйнай сыстэме [[CP/M]] у 1975<ref>{{Артыкул|аўтар = Gary A. Kildall.|загаловак = The History of CP/M. The Evolution of an Industry: One person's viewpoint|арыгінал = |спасылка = http://www.retrotechnology.com/dri/CPM_history_kildall.txt|аўтар выданьня = |выданьне = Dr. Dobb's Journal of Computer Calisthenics & Orthodontia|тып = |месца = |выдавецтва = |год = студзень 1980|выпуск = |том = 5|нумар = 41|старонкі = 6-7|isbn = |мова = en}}</ref>.
+'''BIOS''' ({{IPA|[ˈbaɪ.oʊs]}}), {{Мова-en|Basic Input/Output System}} — «базавая сыстэма ўводу-вываду») — [[Убудаванае праграмнае забесьпячэньне|невялікая ўбудаваная]] [[Сыстэмнае праграмнае забесьпячэньне|сыстэмная праграма]], якая запускаецца адразу па ўключэньні кампутара і стварае [[Інтэрфэйс праграмаваньня дадаткаў|API]]-доступ для [[Апэрацыйная сыстэма|апэрацыйнай сыстэмы]] да [[Апаратная плятформа кампутара|апаратуры кампутара]] і падключаных да яго прыстрояў уводу/вываду ([[манітор]]аў, [[клявіятура]]ў, [[Кампутарная мыш|мышак]] і да т. п.). Назва BIOS паходзіць ад базавае сыстэмы ўводу-вываду, якая выкарыстоўвалася ў апэрацыйнай сыстэме [[CP/M]] у 1975<ref>{{Артыкул|аўтар = Gary A. Kildall.|загаловак = The History of CP/M. The Evolution of an Industry: One person's viewpoint|арыгінал = |спасылка = http://www.retrotechnology.com/dri/CPM_history_kildall.txt|аўтар выданьня = |выданьне = Dr. Dobb's Journal of Computer Calisthenics & Orthodontia|тып = |месца = |выдавецтва = |год = студзень 1980|выпуск = |том = 5|нумар = 41|старонкі = 6-7|isbn = |мова = en}}</ref>.
 У пэрсанальных [[IBM PC-сумяшчальны кампутар|IBM PC-сумяшчальных кампутарах]], якія выкарыстоўваюць [[Мікраархітэктура|мікраархітэктуру]] [[x86]], BIOS уяўляе сабой набор запісаных на [[Інтэгральная схема|мікрасхему]] [[EEPROM]] ({{Падказка|ЭСППЗП|Электрычна сьціральная перапраграмавальная пастаянная запамінаючая прылада}}) пэрсанальнага кампутара мікрапраграмаў (якія ўтвараюць сыстэмнае праграмнае забесьпячэньне), што забясьпечвае [[Пачатковая загрузка кампутара|пачатковую загрузку кампутара]] і наступны запуск апэрацыйнай сыстэмы.
@@ Радок 18: / Радок 18: @@
 == Вонкавыя спасылкі ==
+{{Commons}}
-{{Commonscat|{{#property:P373}}}}
-* [ftp://download.intel.com/support/motherboards/desktop/sb/biosglossarybymenu_v05.pdf Глясарый наладаў Intel BIOS па мэню] {{ref-en}}
+* [ftp://download.intel.com/support/motherboards/desktop/sb/biosglossarybymenu_v05.pdf Глясарый наладаў Intel BIOS па мэню]{{ref-en}}
-* [ftp://download.intel.com/support/motherboards/desktop/sb/biosglossaryalpha_v05.pdf Глясарый наладаў Intel BIOS у альфабэтным парадку] {{ref-en}}
+* [ftp://download.intel.com/support/motherboards/desktop/sb/biosglossaryalpha_v05.pdf Глясарый наладаў Intel BIOS у альфабэтным парадку]{{ref-en}}
-* [http://www.ixbt.com/mainboard/faq/biosfaq.shtml#q1/ Частыя пытаньні пра BIOS] {{ref-ru}}
+* [http://www.ixbt.com/mainboard/faq/biosfaq.shtml#q1/ Частыя пытаньні пра BIOS]{{ref-ru}}
 [[Катэгорыя:BIOS| ]]