Вінцэсь Каратынскі: розьніца паміж вэрсіямі
д Bot: Migrating 2 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q3920709 (translate me) |
д +шаблён |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Пісьменьнік |
|||
⚫ | |||
|Імя = Вінцэсь Каратынскі |
|||
|Арыгінал імя = |
|||
|Партрэт = Вінцэсь Каратынскі.jpg |
|||
|Памер = |
|||
|Апісаньне = |
|||
|Імя пры нараджэньні = Вінцэнт Аляксандравіч Каратынскі |
|||
|Псэўданімы = |
|||
|Дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|15|6|1831}} |
|||
|Месца нараджэньня = [[вёска]] [[Селішча (Карэліцкі раён)|Селішча]], [[Наваградзкі павет (Менская губэрня)|Наваградзкі павет]], [[Гарадзенская губэрня]], [[Паўночна-Заходні край]], [[Расейская імпэрыя]] |
|||
|Дата сьмерці = {{Памёр|7|2|1891}} |
|||
|Месца сьмерці = [[Варшава]], [[Прывісьлінскі край]], Расейская імпэрыя |
|||
|Грамадзянства = Расейская імпэрыя |
|||
|Род дзейнасьці = [[Журналіст]] |
|||
|Гады актыўнасьці = [[1851]]—[[1867]] |
|||
|Напрамак = |
|||
|Жанр = [[Паэзія]] |
|||
|Мова = Беларуская |
|||
|Мова2 = польская |
|||
|Дэбют = |
|||
|Значныя творы = [[Паэма]] «Таміла» ([[1858]]) |
|||
|Прэміі = |
|||
|Узнагароды = |
|||
|Подпіс = |
|||
|Апісаньне подпісу = |
|||
|ВікіКрыніца = |
|||
|ВікіКрыніца пераклады на беларускую = |
|||
|Палічка = |
|||
|Камунікат = |
|||
|Сайт = |
|||
}} |
|||
⚫ | |||
== Біяграфія == |
== Біяграфія == |
||
Радок 14: | Радок 45: | ||
* [[Адам Мальдзіс|Мальдзіс А.]] Вінцэсь Каратынскі // Мальдзіс А. Падарожжа ў ХІХ стагоддзе. Мн., 1969. С. 64—74. |
* [[Адам Мальдзіс|Мальдзіс А.]] Вінцэсь Каратынскі // Мальдзіс А. Падарожжа ў ХІХ стагоддзе. Мн., 1969. С. 64—74. |
||
* Каратынскі В. Творы / Уклад., прадм. і камент. У. Мархеля. 2-е выд., дап. Мн., 1994. |
* Каратынскі В. Творы / Уклад., прадм. і камент. У. Мархеля. 2-е выд., дап. Мн., 1994. |
||
{{Накід:Пісьменьнік}} |
|||
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Каратынскі, Вінцэсь}} |
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Каратынскі, Вінцэсь}} |
||
[[Катэгорыя:Нарадзіліся 15 чэрвеня]] |
|||
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1831 годзе]] |
|||
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Карэліцкім раёне]] |
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Карэліцкім раёне]] |
||
[[Катэгорыя:Беларускія літаратары]] |
[[Катэгорыя:Беларускія літаратары]] |
||
[[Катэгорыя:Беларускія перакладчыкі]] |
[[Катэгорыя:Беларускія перакладчыкі]] |
||
[[Катэгорыя:Памерлі 7 лютага]] |
|||
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1891 годзе]] |
Вэрсія ад 00:12, 16 чэрвеня 2015
Вінцэсь Каратынскі | |
Асабістыя зьвесткі | |
---|---|
Імя пры нараджэньні | Вінцэнт Аляксандравіч Каратынскі |
Нарадзіўся | 15 чэрвеня 1831 вёска Селішча, Наваградзкі павет, Гарадзенская губэрня, Паўночна-Заходні край, Расейская імпэрыя |
Памёр | 7 лютага 1891 Варшава, Прывісьлінскі край, Расейская імпэрыя |
Пахаваны | |
Дзеці | Бруна Вінцэнт Каратынскі[d], Людвік Станіслаў Каратынскі[d] і Уладыслаў Райнальд Каратынскі[d] |
Літаратурная дзейнасьць | |
Род дзейнасьці | Журналіст |
Гады творчасьці | 1851—1867 |
Жанр | Паэзія |
Мовы | Беларуская, польская |
Значныя творы | Паэма «Таміла» (1858) |
Подпіс | |
Вінцэнт Аляксандравіч Каратынскі (1831; в. Селішча, цяпер Карэліцкі раён, Гарадзенская вобласьць, Беларусь — 1891; Варшава, цяпер Польшча) — беларускі пісьменьнік і перакладчык.
Біяграфія
Нарадзіўся ў сям’і былога прыгоннага селяніна Аляксандра Каратая, бацька атрымаў вольную ад свайго пана Яна Залескага, верагодна, на просьбу Марка Татароўскага, апекуна Юзафаты з Далiдовiчаў — шляхцянкі зь якой Аляксандар Каратай хацеў ажаніцца. Калі ў Аляксандра з Юзафатай было ўжо трое сыноў — Вінцэсь, Ян і Міхал, ён утапiўся ў Нёмане, а празь нейкi час Юзафата выйшла замуж за свайго былога апекуна. Адукацыю В. Каратынскі набыў самавукам, пад наглядам мясцовага арганiста. Навучыў чытаць і пiсаць малодшых братоў. Працаваў хатнім настаўнікам. У 1850—1862 гадах быў сакратаром У. Сыракомлі. За кароткі час самавукам атрымаў выдатную адукацыю, апроч беларускай і польскай, валодаў расейскай, чэскай, францускай і нямецкай мовамі, троху ведаў з латыні. Граў на скрыпцы. Разам з расейскім пісьменьнікам М. Лясковым падарожнічаў па Літве (Беларусі). Супрацоўнічаў з польскімі газэтамі і часопісамі, друкаваў артыкулы тэматычна зьвязаныя зь беларускім краем.
Дэбютаваў у друку у 1856 годзе. Аўтар зборнік паэзіі «Чым хата багата, тым рада» (па-польску, 1857), паэмы «Таміла» (па-польску, 1858), таксама В. Каратынскаму прыпісваюць ананімныя антыцарскія творы «Гутарка старога дзеда» і «Гутарка суседзяў». Зь беларускамоўных твораў захаваліся вершы «Уставайма, братцы, за дзела, за дзела», «Далі бог-то, Арцём…», «Туга на чужой старане». У 1994 годзе выйшаў збонік твораў.
Перакладаў на польскую мову творы А. Пушкіна, М. Лермантава, Г. Гейне і інш. Пакінуў шмат біяграфічных нататкаў пра Адама Міцкевіча, гістарычна-краязнаўчых нататкаў пра Наваградак і Наваградчыну.
Бібліяграфія
- Каратынскі В. Творы / Уклад., прадм. і камент. У. Мархеля. 2-е выд., дап. Мн., 1994.
Літаратура
- Мальдзіс А. Вінцэсь Каратынскі // Мальдзіс А. Падарожжа ў ХІХ стагоддзе. Мн., 1969. С. 64—74.
- Каратынскі В. Творы / Уклад., прадм. і камент. У. Мархеля. 2-е выд., дап. Мн., 1994.
Гэта — накід артыкула пра пісьменьніка альбо пісьменьніцу. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |