Юзэф Панятоўскі: розьніца паміж вэрсіямі

Перайсьці да навігацыі Перайсьці да пошуку

Юзэф Панятоўскі (рэдагаваць)

Вэрсія ад 13:27, 18 лістапада 2014

15 байтаў выдалена ,  7 гадоў таму
д
артаграфія, вікіфікацыя using AWB
д (Выява Image:Cannaletto_Vienna_Spanish_Riding_School_1773.PNG замененая на Image:Bellotto_Colonel_Piotr_Koenigsfels.png карыстальнікам Steinsplitter. Прычына: [[commons:COM:FR|F...)
д (артаграфія, вікіфікацыя using AWB)
'''Юзэф Панятоўскі''' ({{мова-pl|Józef Antoni Poniatowski}}; [[7 траўня]] [[1763]], [[Вена]] — [[19 кастрычніка]] [[1813]], [[Ляйпцыг]]) — князь і генэрал Рэчы Паспалітай, [[маршал Францыі]], пляменьнік караля [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станіслава Аўгуста Панятоўскага]].
 
[[Файл:Bellotto_Colonel_Piotr_KoenigsfelsBellotto Colonel Piotr Koenigsfels.png|міні|Палкоўнік Пётар Кёнігсфэл дае ўрокі вярхавой язды Юзэфу Панятоўскаму]]
[[Файл:Woodville Richard Caton - Poniatowski's Last Charge at Leipzig 1912.jpg|міні|зьлева|[[Рычард Кэйтан Вудзьвіль]]. «Апошні напад Панятоўскага» ([[1812]])]]
== Біяграфія ==
Першапачаткова служыў у аўстрыйскай арміі. З [[1789]] займаўся арганізацыяй войска Рэчы Паспалітай, а падчас [[Вайна Расеі з Рэччу Паспалітай 1792 году|вайны Расеі з Рэччу Паспалітай 1792 году]] быў камандуючым корпусам польскай арміі, дзеючым на УкраінеЎкраіне. Вызначыўся ў [[Бітва пад Зяленцамі|бітве пад Зяленцамі]] — першай пераможнай бітве войска Рэчы Паспалітай з часоў [[Ян III Сабескі|Яна Сабескага]]. Перамога дала падставу для зацьвярджэньня ордэна [[Virtuti Militari]]. Першымі узнагароджаныміўзнагароджанымі былі Юзэф Панятоўскі і [[Тадэвуш Касьцюшка]].
[[Файл:Napoleon i Poniatowski Lipsk.jpg|міні|Напалеон і Панятоўскі ў бітве пад [[Лейпцыг|Лейпцыгам]]ам]]
 
Пасьля паразы Рэчы Паспалітай ўу вайне з Расеяй эміграваў, затым вярнуўся зноў на радзіму й служыў пад начальствам [[Тадэвуш Касьцюшка|Касьцюшкі]] ў час [[Паўстаньне 1794 году|Паўстаньня 1794 году]]. Пасьля падаўленьня паўстаньня заставаўся некаторы час у [[Варшава|Варшаве]]. Яго маёнткі былі канфіскаваныя. Адмовіўшыся уступіцьўступіць ў расейскую армію, атрымаў прадпісаньне пакінуць Польшчу й выехаў у [[Вена|Вену]].
 
[[Павал I]] вярнуў маёнткі Панятоўскім і спрабаваў прыцягнуць яго на расейскую службу. У [[1798]] годзе Панятоўскі прыяжджаў у [[Санкт-Пецярбург]] на пахаваньне дзядзькі й застаўся на некалькі месяцаў для ўладжваньня маёмасных і спадчынных справаў. Зь Пецярбургу паехаў у Варшаву, да таго часу занятую Прусіяй.
На [[Востраў Сьвятая Гэлена|востраве Сьвятая Гэлена]] Напалеон казаў, што лічыў Панятоўскага народжаным для трону: «Сапраўдным каралём Польшчы быў Панятоўскі, ён валодаў для гэтага усімі тытуламі й ўсімі талентамі… Гэта быў высакародны ды адважны чалавек, чалавек гонару. Калі б у імяне атрымалася расейская кампанія, я зрабіў бы яго каралём палякаў».
 
Мэмарыяльная пліта ў памяць аб Панятоўскім ўсталяваная на [[Помнік Бітве народаў|помніку Бітве народаў]]. У Варшаве усталяваныўсталяваны конны помнік князю Юзэфу Панятоўскаму(скульптар Бэртэль Торвальдсэн). Сярод скульптурных малюнкаў, якія ўпрыгожваюць фасад [[Люўр]]у, знаходзіцца статуя Панятоўскага.
 
== Літаратура ==
Liashko
13 309

зьменаў

Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Спэцыяльныя:MobileDiff/1751114»

Навігацыйнае мэню