Эміграцыя: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Lš-k. (гутаркі | унёсак)
д артаграфія, вікіфікацыя using AWB
выпраўленьне спасылак
Радок 1: Радок 1:
[[Файл:Ford Madox Brown2.jpg|thumb|right|Апошні погляд на берагі Ангельшчыны]]
[[Файл:Ford Madox Brown2.jpg|thumb|right|Апошні погляд на берагі Ангельшчыны]]
'''Эміграцыя''' ({{Мова-la|emigratio}} — высяленьне, перасяленьне) — вымушаная ці добраахвотная зьмена месца пражываньня людзей (эмігрантаў, перасяленцаў), перасяленьне са сваёй радзімы, краіны дзе яны нарадзіліся і вырасьлі ў іншыя краіны [[Глябальнае грамадзтва|глябальнага грамадзтва]] па эканамічных, палітычных або рэлігійных прычынах.
'''Эміграцыя''' ({{Мова-la|emigratio}} — высяленьне, перасяленьне) — вымушаная ці добраахвотная зьмена месца пражываньня людзей (эмігрантаў, перасяленцаў), перасяленьне са сваёй радзімы, краіны дзе яны нарадзіліся і вырасьлі ў іншыя краіны [[Глябальнае грамадзтва|глябальнага грамадзтва]] па эканамічных, палітычных або рэлігійных прычынах.


== Сумежныя і зьвязаныя паняцьці: эміграцыя, міграцыя, дэпартацыя, дыяспара, рээміграцыя, іміграцыя ==
== Сумежныя і зьвязаныя паняцьці: эміграцыя, міграцыя, дэпартацыя, дыяспара, рээміграцыя, іміграцыя ==


Эміграцыя — гэта выезд за межы краіны пражываньня ў іншую краіну, які абавязкова прадугледжвае перасячэньне [[Дзяржаўная мяжа|дзяржаўнай мяжы]]. Само паняцьце эміграцыі ўзьнікае з усталяваньнем і разьвіцьцём дзяржавы. Раньнія перасяленьне людзей, як і сучасныя перасяленьня ў межах адной дзяржавы — мясцовасьці, раёну і г.д., завуць [[Міграцыя|міграцыі]].
Эміграцыя — гэта выезд за межы краіны пражываньня ў іншую краіну, які абавязкова прадугледжвае перасячэньне [[Дзяржаўная мяжа|дзяржаўнай мяжы]]. Само паняцьце эміграцыі ўзьнікае з усталяваньнем і разьвіцьцём дзяржавы. Раньнія перасяленьне людзей, як і сучасныя перасяленьня ў межах адной дзяржавы — мясцовасьці, раёну і г. д., завуць [[Міграцыя|міграцыі]].


Эміграцыя ажыцьцяўляецца з мэтай пастаяннага — доўгачасовага або часовага — пражываньня ў іншай краіне і часта з адпаведным зьмяненьнем прававога статусу, чым і адрозьніваецца ад мэтавых, турыстычных паездак і г.д. У той жа час эміграцыя не заўсёды зьвязана альбо цягне [[Натуралізацыя|натуралізацыі]], то бок зьмену [[грамадзянства]] або падданства.
Эміграцыя ажыцьцяўляецца з мэтай пастаяннага — доўгачасовага або часовага — пражываньня ў іншай краіне і часта з адпаведным зьмяненьнем прававога статусу, чым і адрозьніваецца ад мэтавых, турыстычных паездак і г. д. У той жа час эміграцыя не заўсёды зьвязана альбо цягне [[Натуралізацыя|натуралізацыі]], то бок зьмену [[грамадзянства]] або падданства.


Эміграцыя можа быць, і добраахвотнай, і вымушанай, — але ажыцьцяўленьне ўсіх працэдур па выезду (эміграцыі) з краіны адбываецца асобай, якая зьяжджае з краіны, добраахвотна. Прымусовае (нярэдка гвалтоўнае) перасяленьня або высяленьня асобы/асобаў, зьдзейсьненае прадстаўнікамі дзяржаўных органаў краіны, адкуль адбываецца перасяленьне, называюць [[дэпартацыя]]й.
Эміграцыя можа быць, і добраахвотнай, і вымушанай, — але ажыцьцяўленьне ўсіх працэдур па выезду (эміграцыі) з краіны адбываецца асобай, якая зьяжджае з краіны, добраахвотна. Прымусовае (нярэдка гвалтоўнае) перасяленьня або высяленьня асобы/асобаў, зьдзейсьненае прадстаўнікамі дзяржаўных органаў краіны, адкуль адбываецца перасяленьне, называюць [[дэпартацыя]]й.


Эміграцыяй называюць і сукупнасьць эмігрантаў за межамі бацькаўшчыны. Паняцьці ня нашмат адрозьніваецца ад паняцьця [[дыяспара]]: апошняе зрэшты шырэй, бо ахоплівае ня толькі асобаў, якія выехалі з айчыны, — але і тых, якія ў сілу розных абставінаў, нікуды не перасяляючыся, апынуліся ў той ці іншай краіне з прычыны зьмены дзяржаўных межаў [[Этнас|этнічнай]] радзімы ; паняцьце двтычыцца таксама іх нашчадкаў (наступных пакаленьняў), і першых эмігрантаў. Акрамя таго, дыяспара — паняцьце, зьвязанае з этнічнасьцю, этнічным паходжаньнем асобаў, а эміграцыя — з грамадзянствам, гэта значыць з прававой сувязьзю з той ці іншай дзяржавай. Менавіта таму могуць быць дыяспары недзяржаўных народаў, напрыклад, «[[курды|курдзкія]] дыяспары» у [[Турэччына|Турэччыны]], [[Ірак]]у і г.д., а эміграцыі — няма.
Эміграцыяй называюць і сукупнасьць эмігрантаў за межамі бацькаўшчыны. Паняцьці ня нашмат адрозьніваецца ад паняцьця [[дыяспара]]: апошняе зрэшты шырэй, бо ахоплівае ня толькі асобаў, якія выехалі з айчыны, — але і тых, якія ў сілу розных абставінаў, нікуды не перасяляючыся, апынуліся ў той ці іншай краіне з прычыны зьмены дзяржаўных межаў [[Этнас|этнічнай]] радзімы; паняцьце двтычыцца таксама іх нашчадкаў (наступных пакаленьняў), і першых эмігрантаў. Акрамя таго, дыяспара — паняцьце, зьвязанае з этнічнасьцю, этнічным паходжаньнем асобаў, а эміграцыя — з грамадзянствам, гэта значыць з прававой сувязьзю з той ці іншай дзяржавай. Менавіта таму могуць быць дыяспары недзяржаўных народаў, напрыклад, «[[курды|курдзкія]] дыяспары» у [[Турэччына|Турэччыны]], [[Ірак]]у і г. д., а эміграцыі — няма.


«Рээміграцыя» — гэта вяртаньне эмігранта ў краіну першапачатковага пражываньня, то бок зваротная эміграцыя.
«Рээміграцыя» — гэта вяртаньне эмігранта ў краіну першапачатковага пражываньня, то бок зваротная эміграцыя.


[[Антонім]] да слова «эміграцыя» — [[іміграцыя]], г.зн. прыезд у краіну для пастаяннага жыхарства.
[[Антонім]] да слова «эміграцыя» — [[іміграцыя]], г.зн. прыезд у краіну для пастаяннага жыхарства.


== Эміграцыя (гістарычны аспэкт) ==
== Эміграцыя (гістарычны аспэкт) ==
[[Файл:GermanEmigrantsBoardingAShipInHamburg.jpg|thumb|right|Нямецкія эмігранты сядають на судно, якое адплывае да Амэрыкі, 1850-я гады]]
[[Файл:GermanEmigrantsBoardingAShipInHamburg.jpg|thumb|right|Нямецкія эмігранты сядають на судно, якое адплывае да Амэрыкі, 1850-я гады]]
У XV-XIX стагодзьдзях мела месца перш за ўсё эканамічная эміграцыя. Як прыклад — перасяленьне вялікай колькасьці людзей з [[Эўропа|Эўропы]] ў [[Амэрыка|Амэрыку]].
У XV—XIX стагодзьдзях мела месца перш за ўсё эканамічная эміграцыя. Як прыклад — перасяленьне вялікай колькасьці людзей з [[Эўропа|Эўропы]] ў [[Амэрыка|Амэрыку]].
У ХХ стагодзьдзі адбываліся самыя масавыя эміграцыі, зьвязаныя з [[Першая сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайной]] і [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайной]], шматлікімі міжнароднымі і лякальнымі канфліктамі, зьменамі дзяржаў сьвету (утварэньне дзяржавы [[Ізраіль]], распад [[СССР]] і г.д.), унутранай і зьнешняй палітыкай асобных дзяржаў (палітычныя і культурныя прыгнёту ў СССР, [[КНР]] і інш.)
У ХХ стагодзьдзі адбываліся самыя масавыя эміграцыі, зьвязаныя з [[Першая сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайной]] і [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайной]], шматлікімі міжнароднымі і лякальнымі канфліктамі, зьменамі дзяржаў сьвету (утварэньне дзяржавы [[Ізраіль]], распад [[СССР]] і г. д.), унутранай і зьнешняй палітыкай асобных дзяржаў (палітычныя і культурныя прыгнёту ў СССР, [[КНР]] і інш.)


Няспынныя эміграцыі, як эканамічныя, так і палітычныя зьяўляецца прыкметай сучаснасьці. Напрыклад, у АфрыкаАфрыцы з прычыны палітычных хваляваньняў і паўстаньняў, міжэтнічных канфліктаў і эканамічных праблем, выкліканых засухамі і неўраджаямі, назіраюцца частыя эміграцыі з [[Конга]], [[Бурундзі]], [[Руанда|Руанды]], [[Самалі]], [[Этыёпія|Этыёпіі]] і г.д.; [[Далай-лама]] [[Тыбэт]]у, якія перасьледуюцца кітайскімі ўладамі, зьяўляецца палітычным эмігрантам, жыве ў [[Індыя|Індыі]].
Няспынныя эміграцыі, як эканамічныя, так і палітычныя зьяўляецца прыкметай сучаснасьці. Напрыклад, у АфрыкаАфрыцы з прычыны палітычных хваляваньняў і паўстаньняў, міжэтнічных канфліктаў і эканамічных праблем, выкліканых засухамі і неўраджаямі, назіраюцца частыя эміграцыі з [[Конга]], [[Бурундзі]], [[Руанда|Руанды]], [[Самалі]], [[Этыёпія|Этыёпіі]] і г. д.; [[Далай-лама XIV]] [[Тыбэт]]у, якія перасьледуюцца кітайскімі ўладамі, зьяўляецца палітычным эмігрантам, жыве ў [[Індыя|Індыі]].


== Глядзіце таксама ==
== Глядзіце таксама ==

Вэрсія ад 15:03, 27 жніўня 2014

Апошні погляд на берагі Ангельшчыны

Эміграцыя (па-лацінску: emigratio — высяленьне, перасяленьне) — вымушаная ці добраахвотная зьмена месца пражываньня людзей (эмігрантаў, перасяленцаў), перасяленьне са сваёй радзімы, краіны дзе яны нарадзіліся і вырасьлі ў іншыя краіны глябальнага грамадзтва па эканамічных, палітычных або рэлігійных прычынах.

Сумежныя і зьвязаныя паняцьці: эміграцыя, міграцыя, дэпартацыя, дыяспара, рээміграцыя, іміграцыя

Эміграцыя — гэта выезд за межы краіны пражываньня ў іншую краіну, які абавязкова прадугледжвае перасячэньне дзяржаўнай мяжы. Само паняцьце эміграцыі ўзьнікае з усталяваньнем і разьвіцьцём дзяржавы. Раньнія перасяленьне людзей, як і сучасныя перасяленьня ў межах адной дзяржавы — мясцовасьці, раёну і г. д., завуць міграцыі.

Эміграцыя ажыцьцяўляецца з мэтай пастаяннага — доўгачасовага або часовага — пражываньня ў іншай краіне і часта з адпаведным зьмяненьнем прававога статусу, чым і адрозьніваецца ад мэтавых, турыстычных паездак і г. д. У той жа час эміграцыя не заўсёды зьвязана альбо цягне натуралізацыі, то бок зьмену грамадзянства або падданства.

Эміграцыя можа быць, і добраахвотнай, і вымушанай, — але ажыцьцяўленьне ўсіх працэдур па выезду (эміграцыі) з краіны адбываецца асобай, якая зьяжджае з краіны, добраахвотна. Прымусовае (нярэдка гвалтоўнае) перасяленьня або высяленьня асобы/асобаў, зьдзейсьненае прадстаўнікамі дзяржаўных органаў краіны, адкуль адбываецца перасяленьне, называюць дэпартацыяй.

Эміграцыяй называюць і сукупнасьць эмігрантаў за межамі бацькаўшчыны. Паняцьці ня нашмат адрозьніваецца ад паняцьця дыяспара: апошняе зрэшты шырэй, бо ахоплівае ня толькі асобаў, якія выехалі з айчыны, — але і тых, якія ў сілу розных абставінаў, нікуды не перасяляючыся, апынуліся ў той ці іншай краіне з прычыны зьмены дзяржаўных межаў этнічнай радзімы; паняцьце двтычыцца таксама іх нашчадкаў (наступных пакаленьняў), і першых эмігрантаў. Акрамя таго, дыяспара — паняцьце, зьвязанае з этнічнасьцю, этнічным паходжаньнем асобаў, а эміграцыя — з грамадзянствам, гэта значыць з прававой сувязьзю з той ці іншай дзяржавай. Менавіта таму могуць быць дыяспары недзяржаўных народаў, напрыклад, «курдзкія дыяспары» у Турэччыны, Іраку і г. д., а эміграцыі — няма.

«Рээміграцыя» — гэта вяртаньне эмігранта ў краіну першапачатковага пражываньня, то бок зваротная эміграцыя.

Антонім да слова «эміграцыя» — іміграцыя, г.зн. прыезд у краіну для пастаяннага жыхарства.

Эміграцыя (гістарычны аспэкт)

Нямецкія эмігранты сядають на судно, якое адплывае да Амэрыкі, 1850-я гады

У XV—XIX стагодзьдзях мела месца перш за ўсё эканамічная эміграцыя. Як прыклад — перасяленьне вялікай колькасьці людзей з Эўропы ў Амэрыку. У ХХ стагодзьдзі адбываліся самыя масавыя эміграцыі, зьвязаныя з Першай сусьветнай вайной і Другой сусьветнай вайной, шматлікімі міжнароднымі і лякальнымі канфліктамі, зьменамі дзяржаў сьвету (утварэньне дзяржавы Ізраіль, распад СССР і г. д.), унутранай і зьнешняй палітыкай асобных дзяржаў (палітычныя і культурныя прыгнёту ў СССР, КНР і інш.)

Няспынныя эміграцыі, як эканамічныя, так і палітычныя зьяўляецца прыкметай сучаснасьці. Напрыклад, у АфрыкаАфрыцы з прычыны палітычных хваляваньняў і паўстаньняў, міжэтнічных канфліктаў і эканамічных праблем, выкліканых засухамі і неўраджаямі, назіраюцца частыя эміграцыі з Конга, Бурундзі, Руанды, Самалі, Этыёпіі і г. д.; Далай-лама XIV Тыбэту, якія перасьледуюцца кітайскімі ўладамі, зьяўляецца палітычным эмігрантам, жыве ў Індыі.

Глядзіце таксама