Лес: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Рэдагаваньні 101.99.1.105 (гутаркі) скасаваныя да папярэдняй вэрсіі TetrixBot
Dymitr (гутаркі | унёсак)
крыніца — https://be.wikipedia.org/wiki/Лес?oldid=1688836
Радок 1: Радок 1:
[[Файл:Pine tree forest02.jpg|міні|250пкс]]
[[Файл:Pine tree forest02.jpg|міні|250пкс]]

'''Лес''' — комплекс разнастайнай (у асноўным драўлянай) расьліннасьці ўласьцівы для дадзенага геаграфічнага рэгіёну. У наш час лясы займаюць каля трэці зямной паверхні. Агульная плошча лясоў на [[Зямля|Зямлі]] складае каля 38 000 000 км². Палова гэтай лясной зоны належыць трапічным лясам, чвэрць разьмяшчаецца ў паўночным паўшар’і.
'''Лес''' — комплекс разнастайнай (у асноўным драўлянай) расьліннасьці ўласьцівы для дадзенага геаграфічнага рэгіёну. У наш час лясы займаюць каля трэці зямной паверхні. Агульная плошча лясоў на [[Зямля|Зямлі]] складае каля 38 000 000 км². Палова гэтай лясной зоны належыць трапічным лясам, чвэрць разьмяшчаецца ў паўночным паўшар’і.


Лес узьдзейнічае на працэсы глебаўтварэньня, [[клімат]], кругазварот вільгаці, зьяўляецца адным з плянэтарных акумулятараў жывога рэчыва ў [[біясфэра|біясфэры]]; актыўна ўзаемадзейнічае з [[трапасфэра]]й і вызначае ўзровень кіслароднага і вугляроднага абмену. Выконвае водаахоўную, глебаахоўную, рэкрэацыйную і іншыя функцыі. Выключная роля лесу ў экалягічнай раўнавазе біясфэры, захаваньні генэтычнай разнастайнасьці расьлінаў і жывёлаў, як крыніц рэсурсаў для розных галін прамысловасьці і сельскай гаспадаркі, робяць неабходнымі мерапрыемствы па ахове лясоў, аднаўленьні лясоў, лесаразьвядзеньні.
У паветры лясоў прысутнічае болей 300 назваў розных хімічных злучэньняў. Лясы актыўна пераўтвараюць паветраныя забруджваньні. Самай вялікай акісьляючай здольнасьцю валодаюць [[іглічныя лясы]]. Лес актыўна паглынае прамысловыя забруджваньні ([[пыл]], [[вуглевадароды]]). Лясы, асабліва іглічныя, выдзяляюць лятучыя рэчывы, якія забіваюць шматлікія хвораўтвараючыя мікробы.


У паветры лясоў прысутнічае болей 300 назваў розных хімічных злучэньняў. Лясы актыўна пераўтвараюць паветраныя забруджваньні. Самай вялікай акісьляючай здольнасьцю валодаюць [[Іглічны лес|іглічныя лясы]]. Лес актыўна паглынае прамысловыя забруджваньні ([[пыл]], [[вуглевадароды]]). Лясы, асабліва іглічныя, выдзяляюць лятучыя рэчывы, якія забіваюць шматлікія хвораўтвараючыя мікробы.
Лясныя прадукты актыўна выкарыстоўваюцца чалавекам як:


Лясныя прадукты актыўна выкарыстоўваюцца чалавекам як:
* крыніца харчаваньня ([[грыбы]], [[ягады]], зьверы, птушкі і г.д.)
* крыніца харчаваньня ([[грыбы]], [[ягады]], зьверы, птушкі і г.д.)
* крыніца [[энэргія|энэргіі]] ([[дровы]])
* крыніца [[энэргія|энэргіі]] ([[дровы]])
Радок 12: Радок 12:
* сыравіна для вытворчасьці ([[папера]] і г.д.)
* сыравіна для вытворчасьці ([[папера]] і г.д.)
* штучныя лясы для абароны глебы
* штучныя лясы для абароны глебы

Лес зьяўляецца ўзнаўляльным прыродным рэсурсам, які забясьпечвае ўстойлівасьць біясфэры. Важны кампанэнт геаграфічных [[ляндшафт]]аў. Вывучэньнем лесу займаюцца лесазнаўства і лесаводзтва. На жаль, у наш час вырубка лясоў значна перавышае яго аднаўленьне.


У [[Беларусь|Беларусі]] самым вялікім лясным масівам зьяўляецца [[Белавеская пушча]].
У [[Беларусь|Беларусі]] самым вялікім лясным масівам зьяўляецца [[Белавеская пушча]].


== Структура ==
На жаль, у наш час вырубка лясоў значна перавышае яго аднаўленьне.
Структура лясоў залежыць ад фізыка-геаграфічных умоваў асяродзьдзя, відавога складу і біялягічных асаблівасьцей расьлін. Для лесу характэрна ярусная будова. Звычайна вылучаюць [[дрэва]]выя ярусы (дрэвастой), ярус [[Хмызьняк|куставага]] падлеску, кусьцікавае, паўкусьцікавае і травяністае покрыва, ярус імхоў і лішайнікаў, пазаярусныя расьліны, як то [[ліяна|ліяны]], эпіфііныя расьліны на ствалах і ў кронах дрэваў. У залежнасьці ад складу, умоваў і асаблівасьцей разьвіцьця вылучаюць вечназялёныя (вільготныя [[трапічны лес|трапічныя лясы]], мангравыя лясы, хвойныя лясы), лістападныя (дробна- і шыракалістыя лясы, мусонныя, саваннавыя і іншыя). Паводле тыпу аднаўленьня адрозьніваюць насенныя і парасткавыя, паводле паходжаньня — натуральныя і штучнаствораныя, паводле гісторыі фармаваньня — карэнныя і другасныя, паводле складу пародаў — чыстыя і зьмяшаныя.


== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==

Вэрсія ад 01:44, 5 красавіка 2014

Лес — комплекс разнастайнай (у асноўным драўлянай) расьліннасьці ўласьцівы для дадзенага геаграфічнага рэгіёну. У наш час лясы займаюць каля трэці зямной паверхні. Агульная плошча лясоў на Зямлі складае каля 38 000 000 км². Палова гэтай лясной зоны належыць трапічным лясам, чвэрць разьмяшчаецца ў паўночным паўшар’і.

Лес узьдзейнічае на працэсы глебаўтварэньня, клімат, кругазварот вільгаці, зьяўляецца адным з плянэтарных акумулятараў жывога рэчыва ў біясфэры; актыўна ўзаемадзейнічае з трапасфэрай і вызначае ўзровень кіслароднага і вугляроднага абмену. Выконвае водаахоўную, глебаахоўную, рэкрэацыйную і іншыя функцыі. Выключная роля лесу ў экалягічнай раўнавазе біясфэры, захаваньні генэтычнай разнастайнасьці расьлінаў і жывёлаў, як крыніц рэсурсаў для розных галін прамысловасьці і сельскай гаспадаркі, робяць неабходнымі мерапрыемствы па ахове лясоў, аднаўленьні лясоў, лесаразьвядзеньні.

У паветры лясоў прысутнічае болей 300 назваў розных хімічных злучэньняў. Лясы актыўна пераўтвараюць паветраныя забруджваньні. Самай вялікай акісьляючай здольнасьцю валодаюць іглічныя лясы. Лес актыўна паглынае прамысловыя забруджваньні (пыл, вуглевадароды). Лясы, асабліва іглічныя, выдзяляюць лятучыя рэчывы, якія забіваюць шматлікія хвораўтвараючыя мікробы.

Лясныя прадукты актыўна выкарыстоўваюцца чалавекам як:

  • крыніца харчаваньня (грыбы, ягады, зьверы, птушкі і г.д.)
  • крыніца энэргіі (дровы)
  • будаўнічыя матэрыялы
  • сыравіна для вытворчасьці (папера і г.д.)
  • штучныя лясы для абароны глебы

Лес зьяўляецца ўзнаўляльным прыродным рэсурсам, які забясьпечвае ўстойлівасьць біясфэры. Важны кампанэнт геаграфічных ляндшафтаў. Вывучэньнем лесу займаюцца лесазнаўства і лесаводзтва. На жаль, у наш час вырубка лясоў значна перавышае яго аднаўленьне.

У Беларусі самым вялікім лясным масівам зьяўляецца Белавеская пушча.

Структура

Структура лясоў залежыць ад фізыка-геаграфічных умоваў асяродзьдзя, відавога складу і біялягічных асаблівасьцей расьлін. Для лесу характэрна ярусная будова. Звычайна вылучаюць дрэвавыя ярусы (дрэвастой), ярус куставага падлеску, кусьцікавае, паўкусьцікавае і травяністае покрыва, ярус імхоў і лішайнікаў, пазаярусныя расьліны, як то ліяны, эпіфііныя расьліны на ствалах і ў кронах дрэваў. У залежнасьці ад складу, умоваў і асаблівасьцей разьвіцьця вылучаюць вечназялёныя (вільготныя трапічныя лясы, мангравыя лясы, хвойныя лясы), лістападныя (дробна- і шыракалістыя лясы, мусонныя, саваннавыя і іншыя). Паводле тыпу аднаўленьня адрозьніваюць насенныя і парасткавыя, паводле паходжаньня — натуральныя і штучнаствораныя, паводле гісторыі фармаваньня — карэнныя і другасныя, паводле складу пародаў — чыстыя і зьмяшаныя.

Вонкавыя спасылкі

Лессховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Шаблён:Link GA