Шчыты-Дзенцялова: розьніца паміж вэрсіямі
д артаграфія |
д артаграфія |
||
Радок 54: | Радок 54: | ||
|Сайт = |
|Сайт = |
||
}} |
}} |
||
'''Шчыты́-Дзенцяло́ва''' ({{мова-pl|Szczyty-Dzięciołowo}}, дадтковая афіцыйная назва ў беларускай мове: ''Шчыты-Дзенцёлово'', [[Падляскія дыялекты|па-падляску]]: ''Ščytý Dzienciołóvo'') — вёска |
'''Шчыты́-Дзенцяло́ва''' ({{мова-pl|Szczyty-Dzięciołowo}}, дадтковая афіцыйная назва ў беларускай мове: ''Шчыты-Дзенцёлово'', [[Падляскія дыялекты|па-падляску]]: ''Ščytý Dzienciołóvo'') — вёска ва ўсходняй [[Польшча|Польшчы]] ў [[Орля (гміна)|Арлянскай гміне]] [[Бельскі павет|Бельскага павету]]. |
||
У [[1975]]—[[1998]] вёска належала да [[Беластоцкае ваяводзтва (1975—1998)|Беластоцкага ваяводзтва]]. |
У [[1975]]—[[1998]] вёска належала да [[Беластоцкае ваяводзтва (1975—1998)|Беластоцкага ваяводзтва]]. |
||
Жыхары вёскі — этнічныя [[Беларусы ў Польшчы|беларусы]], праваслаўныя, якія паслугоўваюцца [[Падляскія дыялекты|падляскім дыялектам]]. |
Жыхары вёскі — этнічныя [[Беларусы ў Польшчы|беларусы]], праваслаўныя, якія паслугоўваюцца [[Падляскія дыялекты|падляскім дыялектам]]. |
||
У Шчытах-Дзенцялове дзейнічае [[ |
У Шчытах-Дзенцялове дзейнічае [[Цэнтар у карысць адукацыі і прамоцыі беларускай культуры]]<ref name="autonazwa1">{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://http://szczyty.org/aktualnosci.html|загаловак = Сайт ''Цэнтра у карысць адукацыі і прамоцыі беларускай культуры''|фармат = |назва праекту = |выдавец = |дата = 24 лютага 2014|мова = pl|камэнтар = }}</ref>, заснаваны [[Зьвяз беларускай моладзі|Зьвязам беларускае моладзі]] (перайменаваным у 2013 г. у [[Шчыты — Зьвяз у карысьць адукацыі і прамоцыі беларускай культуры]]). |
||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
Вэрсія ад 23:57, 24 лютага 2014
Шчыты-Дзенцялова | |
польск. Szczyty-Dzięciołowo
дадтковая афіцыйная назва па-беларуску: Шчыты-Дзенцёлово | |
Першыя згадкі: | 16 ст. |
Мясцовая назва: | Ščytý Dzienciołóvo |
Краіна: | Польшча |
Ваяводзтва: | Падляскае |
Павет: | Бельскі |
Гміна: | Орля |
Насельніцтва: |
|
Часавы пас: | UTC+1 |
летні час: | UTC+2 |
Паштовы індэкс: | 17-106 |
Геаграфічныя каардынаты: | 52°44′16″ пн. ш. 23°21′24″ у. д. / 52.73778° пн. ш. 23.35667° у. д.Каардынаты: 52°44′16″ пн. ш. 23°21′24″ у. д. / 52.73778° пн. ш. 23.35667° у. д. |
Шчыты-Дзенцялова | |
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы |
Шчыты́-Дзенцяло́ва (па-польску: Szczyty-Dzięciołowo, дадтковая афіцыйная назва ў беларускай мове: Шчыты-Дзенцёлово, па-падляску: Ščytý Dzienciołóvo) — вёска ва ўсходняй Польшчы ў Арлянскай гміне Бельскага павету.
У 1975—1998 вёска належала да Беластоцкага ваяводзтва.
Жыхары вёскі — этнічныя беларусы, праваслаўныя, якія паслугоўваюцца падляскім дыялектам.
У Шчытах-Дзенцялове дзейнічае Цэнтар у карысць адукацыі і прамоцыі беларускай культуры[2], заснаваны Зьвязам беларускае моладзі (перайменаваным у 2013 г. у Шчыты — Зьвяз у карысьць адукацыі і прамоцыі беларускай культуры).
Гісторыя
Назва вёскі паходзіць ад роду Шчытовічаў, уладальнікаў гэтых зямель ужо ў 1520 г.. Другая частка назвы ўзялася ад чарговых уладальнікаў Шчытоў - Ірыковічаў, якія пабудавалі тут двор пад назвай Дзенцялова або Дзенцелева. Вядома, што праваслаўныя сялане Шчытоў-Дзенцялова прыналежалі да парафіі ў суседняй Орлі, а ў 1571 г. годзе вёска разьмяшчалася на 40 валоках зямлі і дзейнічаў тут млын. Пасьля Ірыковічаў Шчытамі-Дзенцяловам валодалі сям'і Талвінскіх, Лакнінскіх і Аляксандраў. У палавіне 18 ст. маёнтак у Шчытах-Дзенцялове ад гэтмана Яна Клемэнса Браніцкага атрымаў род Вянгэрскіх. У 1785 г. Ян Валянцін Вянгэрскі фундаваў уніяцкаю царкву і парафію ў гонар Усекнавеньня Галавы сьв. Яна Хрысьціцеля, якая і захавалася да сёньня. Чарговым уладальнікам вёскі быў Антон Вявёрскі, які пабудаваў новы двор (прастаяў да 1915 г.), ствараючы суседнюю вёску Шчыты-Навадворы. У 1839 г. адбыўся спор паміж вернікамі, якія прайшлі ў праваслаўе, і каталіцкім сьвятаром зь Бельску, наконт скульптуры сьв. Яна Непамуцкага, якая знаходзілася ў тутэйшай церкві. Жыхары Шчытоў-Дзенцялова не аддалі скульптуры і выставілі яе побач царквы (сёньня скульптура называецца сьв. Янам Хрысьціцелям). Спадкаёмцы роду Вявёрскіх пражывалі тут да 1940 г., калі былі вывезяныя бальшавікамі ў Казахстан. Напачатку 20 ст. у Шчыты-Дзенцялова былі асяродкам сялянскай самадзейнасьці, паўсталі тут м.ін. бібліятэка ды крэдытнае таварыства[3].
Гістарычныя каштоўнасьці
-
Усекнавенская царква (1785 г.)
-
Скульптура сьв. Яна Непамуцкага (аўтарства Яна Хрызостама Рэдляра, кан. 18 ст.)
Вонкавыя спасылкі
Шчыты-Дзенцялова — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Крыніцы і заўвагі
- ^ https://bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/062013803062-0038327?var-id=1639616&format=jsonapi
- ^ Сайт Цэнтра у карысць адукацыі і прамоцыі беларускай культуры (пол.) Праверана 24 лютага 2014 г.
- ^ Адкрыцьцё крэдытнага таварыства ў Шчытах-Дзенцялове (1909 г.) (пол.) Праверана 24 лютага 2014 г.
|