Георгі (Каніскі): розьніца паміж вэрсіямі

	Георгі Каніскі
Магілёўскі япіскап
	20 жніўня 1755 — 2 лютага 1795
Адукацыя	Кіева-Магілянская акадэмія (1743)
Дзейнасьць	праваслаўны сьвятар, eparch, Orthodox theologian, філёзаф
Нарадзіўся	9 кастрычніка 1717; места Нежын, Чарнігаўскі полк, Гетманшчына
Памёр	2 лютага 1795; Магілёў, Расейская імпэрыя
Пахаваны	Магілёў
Кананізаваны	6 жніўня 1993
	Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

← Папярэдняя зьмена Наступная зьмена →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Вэрсія ад 15:37, 12 сьнежня 2013

Георгі Каніскі (9 (20) кастрычніка 1717, г. Нежын, цяпер Чарнігаўская вобласьць, Украіна — 2 (13) лютага 1795) — рэчыпаспалітаўскі і расейскі праваслаўны царкоўны і грамадзкі дзеяч, пісьменьнік.

Нарадзіўся ў шляхецкай сям'і. Скончыў Кіева-Магілянскую акадэмію (1743). Прыняў манаскі пострыг у Кіева-Пячэрскай ляўры. У 1745—1755 гадах выкладчык, прафэсар, рэктар Кіева-Магілянскай акадэміі. Вучань і пасьлядоўнік прафэсараў С. Кулябякі, Ф. Пракаповіча, С. Тадароўскага. У 1755 годзе пасьвячоны на япіскапа Магілёўскага (Беларускага).

У 1757 годзе адкрыў у Магілёве пры архірэйскім доме друкарню і перавыдаў скарочаны тэкст «Катэхізысу» Ф. Пракаповіча ў сваім перакладзе на «рускі дыялект». У 1757 годзе стварыў пры Спаскім манастыры школьныя клясы і заснаваў духоўную сэмінарыю. Сабраў шмат дакумэнтаў па гісторыі праваслаўнай царквы. У 1765 годзе на аўдыенцыі караля і вялікага князя Станіслава Аўгуста выступіў з прамовай у абарону правоў праваслаўных і іншых дысыдэнтаў, якая была перакладзена на эўрапейскія мовы як узор абароны верацярплівасьці.

Г. Канінскі зьвяртаўся па дапамогу праваслаўным у Рэчы Паспалітай да расейскіх імпэратрыц Лізаветы і Кацярыны II. Тройчы (1759, 1760, 1768) на жыцьцё Г. Каніскага рыхтаваліся замахі. Ратуючыся ад замаху, у 1768 годзе Каніскі выехаў у Расею (Смаленск), дзе заставаўся Магілёўскім япіскапам у выгнаньні.

Вярнуўся пасьля 1-га падзелу Рэчы Паспалітай у 1772 годзе. У 1793 годзе архіяпіскап Каніскі абраны ў Сынод. Намаганьнямі Г. Канінскага была арганізавана праваслаўная Менская япархія.

Аўтар «Мэмарыялу аб крыўдах праваслаўным», «Правоў і вольнасьці жыхароў грэчаскага веравызнаньня», «Збору павучальных словаў», «Запісак аб тым, што ў Расеі да канца 16 ст. не было ніякай уніі з Рымскай царквой», духоўнага дзёньніку «Думкі», адказу на «Пісьмо Вальтэра да настаўнікаў царквы і багасловаў», драмы «Уваскрэсеньне мёртвых» і інш. Сабраў г.зв. «Архіў Каніскага», аснову якога склалі дакумэнты з архіву Калегіі замежных справаў Расеі.

Памяць

У сьнежні 1992 году ў Магілёве ў гонар Г. Каніскага на архіяпіскапскім доме, дзе ён жыў, адкрыта мэмарыяльная дошка. У жніўні 1993 году рашэньнем Сыноду Беларускай праваслаўнай царквы па блаславеньні патрыярха Аляксія II кананізаваны.

Літаратура

Георгій Каніскі // Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Магілёва. — Мн., 1998. — С. 83;
Каніскі Георгій // БЭ. У 18 т. Т. 7. — Мн., 1998. — С. 585;
Каніскі Георгій // ЭГБ. У 6 т. Т.4. — Мн., 1997. — С. 84-85.

Вонкавыя спасылкі

@@ Радок 47: / Радок 47: @@
 '''Георгі Каніскі''' ([[9 кастрычніка|9]] [[20 кастрычніка|(20) кастрычніка]] [[1717]], г. [[Нежын]], цяпер [[Чарнігаўская вобласьць]], [[Украіна]] — [[2 лютага|2]] [[13 лютага|(13) лютага]] [[1795]]) — рэчыпаспалітаўскі і расейскі праваслаўны царкоўны і грамадзкі дзеяч, пісьменьнік.
-Нарадзіўся ў [[шляхта|шляхецкай]] сям'і. Скончыў [[Кіева-Магілянская акадэмія|Кіева-Магілянскую акадэмію]] (1743). Прыняў манаскі пострыг у [[Кіева-Пячэрская ляўра|Кіева-Пячэрскай ляўры]]. У [[1745]]—[[1755]] гадах выкладчык, прафэсар, рэктар Кіева-Магілянскай акадэміі. Вучань і паслядоўнік прафэсараў С. Кулябякі, [[Ф. Пракаповіч]]а, [[С. Тадароўскі|С. Тадароўскага]]. У [[1755]] годзе пасьвячоны на япіскапа Магілёўскага (Беларускага).
+Нарадзіўся ў [[шляхта|шляхецкай]] сям'і. Скончыў [[Кіева-Магілянская акадэмія|Кіева-Магілянскую акадэмію]] (1743). Прыняў манаскі пострыг у [[Кіева-Пячэрская ляўра|Кіева-Пячэрскай ляўры]]. У [[1745]]—[[1755]] гадах выкладчык, прафэсар, рэктар Кіева-Магілянскай акадэміі. Вучань і пасьлядоўнік прафэсараў С. Кулябякі, [[Ф. Пракаповіч]]а, [[С. Тадароўскі|С. Тадароўскага]]. У [[1755]] годзе пасьвячоны на япіскапа Магілёўскага (Беларускага).
 [[Файл:Г. Магілёў - Былы архірэйскі палац PICT1838.jpg|міні|[[Архірэйскі палац (Магілёў)|Архірэйскі палац]] у Магілёве, узьведзены па замове архіяпіскапа]]
-У [[1757]] годзе адкрыў у Магілёве пры [[Архірэйскі палац (Магілёў)|архірэйскім доме]] друкарню і перавыдаў скарочаны тэкст «Катэхізысу» [[Ф. Пракаповіч]]а ў сваім перакладзе на «рускі дыялект». У 1757 годзе стварыў пры [[Магілёўскі Спаскі манастыр|Спаскім манастыры]] школьныя клясы і заснаваў [[Магілёўская духоўная сэмінарыя|духоўную сэмінарыю]]. Сабраў шмат дакументаў па гісторыі праваслаўнай царквы. У [[1765]] годзе на аўдыенцыі [[Сьпіс каралёў польскіх|караля]] і [[Сьпіс Вялікіх князёў літоўскіх|вялікага князя]] [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станіслава Аўгуста]] выступіў з прамовай у абарону правоў праваслаўных і іншых дысыдэнтаў, якая была перакладзена на эўрапейскія мовы як узор абароны верацярплівасьці.
+У [[1757]] годзе адкрыў у Магілёве пры [[Архірэйскі палац (Магілёў)|архірэйскім доме]] друкарню і перавыдаў скарочаны тэкст «Катэхізысу» [[Ф. Пракаповіч]]а ў сваім перакладзе на «рускі дыялект». У 1757 годзе стварыў пры [[Магілёўскі Спаскі манастыр|Спаскім манастыры]] школьныя клясы і заснаваў [[Магілёўская духоўная сэмінарыя|духоўную сэмінарыю]]. Сабраў шмат дакумэнтаў па гісторыі праваслаўнай царквы. У [[1765]] годзе на аўдыенцыі [[Сьпіс каралёў польскіх|караля]] і [[Сьпіс Вялікіх князёў літоўскіх|вялікага князя]] [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станіслава Аўгуста]] выступіў з прамовай у абарону правоў праваслаўных і іншых дысыдэнтаў, якая была перакладзена на эўрапейскія мовы як узор абароны верацярплівасьці.
 Г. Канінскі зьвяртаўся па дапамогу праваслаўным у [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] да [[Сьпіс Расейскіх імпэратараў|расейскіх імпэратрыц]] [[Лізавета Пятроўна|Лізаветы]] і [[Кацярына II|Кацярыны II]]. Тройчы ([[1759]], [[1760]], [[1768]]) на жыцьцё Г. Каніскага рыхтаваліся замахі. Ратуючыся ад замаху, у [[1768]] годзе Каніскі выехаў у [[Расейская імпэрыя|Расею]] ([[Смаленск]]), дзе заставаўся Магілёўскім япіскапам у выгнаньні.
@@ Радок 58: / Радок 58: @@
 == Памяць ==
-У сьнежні [[1992]] года ў Магілёве ў гонар Г. Каніскага на [[Архірэйскі палац (Магілёў)|архіяпіскапскім доме]], дзе ён жыў, адкрыта мэмарыяльная дошка. У жніўні [[1993]] года рашэньнем [[Сынод Беларускай праваслаўнай царквы|Сыноду Беларускай праваслаўнай царквы]] па блаславеньні [[Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі|патрыярха]] [[Аляксій II|Аляксія II]] кананізаваны.
+У сьнежні [[1992]] году ў Магілёве ў гонар Г. Каніскага на [[Архірэйскі палац (Магілёў)|архіяпіскапскім доме]], дзе ён жыў, адкрыта мэмарыяльная дошка. У жніўні [[1993]] году рашэньнем [[Сынод Беларускай праваслаўнай царквы|Сыноду Беларускай праваслаўнай царквы]] па блаславеньні [[Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі|патрыярха]] [[Аляксій II|Аляксія II]] кананізаваны.
 == Літаратура ==
@@ Радок 70: / Радок 70: @@
 {{DEFAULTSORT:Каніскі Георгій}}
 [[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Нежыне]]
 [[Катэгорыя:Памерлі ў Магілёве]]