Вайсковыя могілкі (Менск): розьніца паміж вэрсіямі
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Славутасьць |
|||
[[Файл:Belarus-Minsk-Military Cemetery-Graves of Bulaev Family.jpg|thumb|Вайсковыя могілкі, Менск]] |
|||
|Тып = Могілкі |
|||
⚫ | '''Вайсковыя могілкі''' [[Менск]]у зьяўляюцца, нароўні з [[Кальварыйскія могілкі|Кальварыйскімі могілкамі]], адным з самых старых [[Нэкропаль|нэкропаляў]] у межах |
||
|Назва = Вайсковыя могілкі |
|||
|Арыгінальная назва = |
|||
|Выява = Vajskovyja mohilki.JPG |
|||
|Подпіс выявы = Уваходная брама |
|||
|Шырыня выявы = |
|||
|Статус = |
|||
|Краіна = Беларусь |
|||
|Назва месцазнаходжаньня = горад |
|||
|Месцазнаходжаньне = Менск |
|||
|Канфэсія = |
|||
|Эпархія = |
|||
|Ордэнская прыналежнасьць = |
|||
|Тып кляштара = |
|||
|Тып будынка = |
|||
|Архітэктурны стыль = |
|||
|Аўтар праекту = |
|||
|Будаўнік = |
|||
|Заснавальнік = |
|||
|Першае згадваньне = 40-я гады [[XIX ст.]] |
|||
|Заснаваньне = |
|||
|Асноўныя даты = {{Славутасьць/Даты||||||}} |
|||
|Скасаваны = |
|||
|Пачатак будаўніцтва = |
|||
|Канчатак будаўніцтва = |
|||
|Будынкі = {{Славутасьць/Будынкі||||||}} |
|||
|Прыбудоўкі = |
|||
|Вядомыя насельнікі = |
|||
|Рэліквіі = |
|||
|Плябан = |
|||
|Стан = |
|||
|Шырата паўшар'е = паўночнае |
|||
|Шырата градусаў = 53 |
|||
|Шырата хвілінаў = 54 |
|||
|Шырата сэкундаў = 30.94 |
|||
|Даўгата паўшар'е = усходняе |
|||
|Даўгата градусаў = 27 |
|||
|Даўгата хвілінаў = 35 |
|||
|Даўгата сэкундаў = 11.39 |
|||
|Назва мапы = |
|||
|Пазыцыя подпісу на мапе = |
|||
|Водступ подпісу на мапе = |
|||
|Сайт = |
|||
|Commons = Military cemetery, Minsk |
|||
}} |
|||
⚫ | '''Вайсковыя могілкі''' — могілкі ў [[Менск]]у, зьяўляюцца, нароўні з [[Кальварыйскія могілкі|Кальварыйскімі могілкамі]], адным з самых старых [[Нэкропаль|нэкропаляў]] у межах гораду, дзе пахаваныя шматлікія выбітныя людзі Беларусі. Месьцяцца ў [[Савецкі раён (Менск)|Савецкім раёне]] гораду, па адрасе: [[Вуліца Казлова (Менск)|вул. Казлова]], 11. |
||
== Гісторыя == |
|||
Гісторыя вайсковых могілак у Менску пачынаецца ў 40-х гадах [[19 стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]] — першы аб’ект такога тыпу месьціўся на вуліцы Шпітальнай на Доўгім Бродзе. Пад канец стагодзьдзя нэкропаль быў перапоўнены, і ў [[1895]] годзе было прынятае рашэньне аб яго закрыцьці. |
|||
Новыя вайсковыя могілкі былі заснаваныя побач. Алеі падзялілі іх тэрыторыю на чатыры часткі — у дзьвюх частках хавалі пяхотнікаў, у дзьвюх іншых — артылерыстаў і прадстаўнікоў іншых родаў войскаў. |
|||
Урачыстае асьвячэньне могілак адбылося [[2 чэрвеня]] [[1895]] году, цырымонію праводзіў духоўнік 30-й пяхотнай дывізіі айцец Павал Багдановіч. Была распачатая праца па будаўніцтве каменнай капліцы, аднак канчатковым рашэньнем было ўзьвядзеньне каменнага праваслаўнага храма, прысьвечанага ахвярам [[Расейска-турэцкая вайна|расейска-турэцкай вайны]]. Цагляная [[Царква Аляксандра Неўскага (Менск)|царква Аляксандра Неўскага]] была збудаваная ў [[1898]] годзе. Усярэдзіне бажніцы —пліты з выбітымі на іх імёнамі 118 беларусаў-ваяроў Каломенскага палку й артылерыйскай брыгады, якія загінулі на вайне<ref>{{Спасылка | аўтар = Кастусь Лукашэвіч| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 2 лістапада 2009| url = http://news.tut.by/otklik/151307.html | копія = | дата копіі = | загаловак = Фотафакт. Вайсковыя могілкі ў Мінску: пантэон герояў| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[TUT.BY]]| дата = 23 верасьня 2013 | мова = | камэнтар = }}</ref>. |
|||
У [[1917]]-м годзе могілкі перайшлі ў рукі дзяржавы й сёньня зьяўляюцца ўласнасьцю гораду. Зараз яны не зьяўляецца выключна праваслаўнымі могілкамі, стаўшы даступнымі для менчукоў усіх веравызнаньняў і атэістаў. |
|||
== Сярод пахаваных на могілках == |
|||
[[Файл:Pomnik Jakubu Kolasu.JPG|150пкс|значак|зьлева|Помнік Якубу Коласу]] |
|||
[[Файл:Pomnik Janku Kupalu.JPG|значак|Помнік [[Янка Купала|Янку Купалу]]]] |
|||
* [[Іван Пуліхаў]] ([[1879]]—[[1906]]) — рэвалюцыянэр, тэрарыст |
|||
* [[Сяргей Кавалік]] ([[1846]]—[[1926]]) — рэвалюцыянэр |
|||
* [[Ёсіф Апанскі]] ([[1897]]—[[1927]]) — супрацоўнік савецкіх спэцслужбаў |
|||
* [[Паўлюк Трус]] ([[1904]]—[[1929]]) — беларускі паэт |
|||
* [[Усевалад Ігнатоўскі]] ([[1881]]—[[1931]]) — беларускі гісторык, грамадзкі й палітычны дзяяч |
|||
* [[Мікалай Бліядуха]] ([[1878]]—[[1935]]) — беларускі геоляг, акадэмік [[БелАН]] |
|||
* [[Уладзімер Крыловіч]] ([[1895]]—[[1937]]) — беларускі актор, адзін з заснавальнікаў беларускага тэатру |
|||
* [[Аляксандар Чарвякоў]] ([[1892]]—[[1937]]) — дзяржаўны дзяяч [[БССР]] |
|||
* [[Алесь Гурло]] ([[1892]]—[[1938]]) — беларускі паэт, празаік, перакладчык |
|||
* [[Эдуард Самуйлёнак]] ([[1907]]—[[1939]]) — беларускі празаік, драматург |
|||
* [[Бянігна Луцэвіч]] ([[1857]]—[[1942]]) — маці [[Янка Купала|Янкі Купалы]] |
|||
* [[Янка Купала]] ([[1882]]—[[1942]]) — клясык беларускае літаратуры |
|||
* [[Кузьма Чорны]] ([[1900]]—[[1944]]) — беларускі празаік, драматург, публіцыст |
|||
* [[Арсеній Арсенка]] ([[1903]]—[[1945]]) — беларускі савецкі сьпявак (барытон). Народны артыст [[БССР]] |
|||
* [[Рут Ўолер]] ([[1921]]—[[1946]]) — амэрыканская місіянэрка, чалец беларускай місіі ААН у справе дапамогі й аднаўленьня |
|||
* [[Валянцін Таўлай]] ([[1914]]—[[1947]]) — беларускі паэт, літаратуразнаўца |
|||
* [[Нестар Сакалоўскі]] ([[1902]]—[[1950]]) — беларускі кампазытар, аўтар музыкі да гімну «[[Мы, беларусы]]» |
|||
* [[Еўсьцігней Міровіч]] ([[1878]]—[[1952]]) — беларускі драматург і тэатральны рэжысэр |
|||
* [[Міхась Клімковіч]] ([[1899]]—[[1954]]) — беларускі паэт, драматург, празаік, крытык, аўтар гімну Беларусі «[[Мы, беларусы]]» |
|||
* [[Парфён Савіцкі]] ([[1904]]—[[1954]]) — беларускі гісторык, дзяржаўны дзяяч |
|||
* [[Якуб Колас]] ([[1882]]—[[1956]]) — клясык беларускае літаратуры |
|||
* [[Уладзіслава Луцэвіч]] ([[1891]]—[[1960]]) — беларуская літаратуразнаўца, жонка [[Янка Купала|Янкі Купалы]] |
|||
Тут месьцяцца таксама брацкія магілы салдат [[Чырвоная Армія|Чырвонай Арміі]], якія загінулі ў баях за Менск у ліпені [[1944]] году. |
|||
== Крыніцы й заўвагі == |
|||
{{Крыніцы}} |
|||
== Вонкавыя спасылкі == |
== Вонкавыя спасылкі == |
||
{{Commons|Category:Military cemetery, Minsk}} |
{{Commons|Category:Military cemetery, Minsk}} |
||
[http://genealogia.ru/archives/602 Інфармацыя пра пахаваньні дарэвалюцыйнага пэрыяду Ч1 {{ref-ru}}] |
|||
{{Накід:Менск}} |
|||
[http://genealogia.ru/archives/605 Інфармацыя пра пахаваньні дарэвалюцыйнага пэрыяду Ч2 {{ref-ru}}] |
|||
{{Менск}} |
{{Менск}} |
Вэрсія ад 00:51, 24 верасьня 2013
Могілкі | |
Вайсковыя могілкі
| |
Уваходная брама
| |
Краіна | Беларусь |
Горад | Менск |
Каардынаты | 53°54′30.94″ пн. ш. 27°35′11.39″ у. д. / 53.9085944° пн. ш. 27.5864972° у. д.Каардынаты: 53°54′30.94″ пн. ш. 27°35′11.39″ у. д. / 53.9085944° пн. ш. 27.5864972° у. д. |
Першае згадваньне | 40-я гады XIX ст. |
Вайсковыя могілкі | |
Вайсковыя могілкі на Вікісховішчы |
Вайсковыя могілкі — могілкі ў Менску, зьяўляюцца, нароўні з Кальварыйскімі могілкамі, адным з самых старых нэкропаляў у межах гораду, дзе пахаваныя шматлікія выбітныя людзі Беларусі. Месьцяцца ў Савецкім раёне гораду, па адрасе: вул. Казлова, 11.
Гісторыя
Гісторыя вайсковых могілак у Менску пачынаецца ў 40-х гадах XIX стагодзьдзя — першы аб’ект такога тыпу месьціўся на вуліцы Шпітальнай на Доўгім Бродзе. Пад канец стагодзьдзя нэкропаль быў перапоўнены, і ў 1895 годзе было прынятае рашэньне аб яго закрыцьці. Новыя вайсковыя могілкі былі заснаваныя побач. Алеі падзялілі іх тэрыторыю на чатыры часткі — у дзьвюх частках хавалі пяхотнікаў, у дзьвюх іншых — артылерыстаў і прадстаўнікоў іншых родаў войскаў.
Урачыстае асьвячэньне могілак адбылося 2 чэрвеня 1895 году, цырымонію праводзіў духоўнік 30-й пяхотнай дывізіі айцец Павал Багдановіч. Была распачатая праца па будаўніцтве каменнай капліцы, аднак канчатковым рашэньнем было ўзьвядзеньне каменнага праваслаўнага храма, прысьвечанага ахвярам расейска-турэцкай вайны. Цагляная царква Аляксандра Неўскага была збудаваная ў 1898 годзе. Усярэдзіне бажніцы —пліты з выбітымі на іх імёнамі 118 беларусаў-ваяроў Каломенскага палку й артылерыйскай брыгады, якія загінулі на вайне[1].
У 1917-м годзе могілкі перайшлі ў рукі дзяржавы й сёньня зьяўляюцца ўласнасьцю гораду. Зараз яны не зьяўляецца выключна праваслаўнымі могілкамі, стаўшы даступнымі для менчукоў усіх веравызнаньняў і атэістаў.
Сярод пахаваных на могілках
- Іван Пуліхаў (1879—1906) — рэвалюцыянэр, тэрарыст
- Сяргей Кавалік (1846—1926) — рэвалюцыянэр
- Ёсіф Апанскі (1897—1927) — супрацоўнік савецкіх спэцслужбаў
- Паўлюк Трус (1904—1929) — беларускі паэт
- Усевалад Ігнатоўскі (1881—1931) — беларускі гісторык, грамадзкі й палітычны дзяяч
- Мікалай Бліядуха (1878—1935) — беларускі геоляг, акадэмік БелАН
- Уладзімер Крыловіч (1895—1937) — беларускі актор, адзін з заснавальнікаў беларускага тэатру
- Аляксандар Чарвякоў (1892—1937) — дзяржаўны дзяяч БССР
- Алесь Гурло (1892—1938) — беларускі паэт, празаік, перакладчык
- Эдуард Самуйлёнак (1907—1939) — беларускі празаік, драматург
- Бянігна Луцэвіч (1857—1942) — маці Янкі Купалы
- Янка Купала (1882—1942) — клясык беларускае літаратуры
- Кузьма Чорны (1900—1944) — беларускі празаік, драматург, публіцыст
- Арсеній Арсенка (1903—1945) — беларускі савецкі сьпявак (барытон). Народны артыст БССР
- Рут Ўолер (1921—1946) — амэрыканская місіянэрка, чалец беларускай місіі ААН у справе дапамогі й аднаўленьня
- Валянцін Таўлай (1914—1947) — беларускі паэт, літаратуразнаўца
- Нестар Сакалоўскі (1902—1950) — беларускі кампазытар, аўтар музыкі да гімну «Мы, беларусы»
- Еўсьцігней Міровіч (1878—1952) — беларускі драматург і тэатральны рэжысэр
- Міхась Клімковіч (1899—1954) — беларускі паэт, драматург, празаік, крытык, аўтар гімну Беларусі «Мы, беларусы»
- Парфён Савіцкі (1904—1954) — беларускі гісторык, дзяржаўны дзяяч
- Якуб Колас (1882—1956) — клясык беларускае літаратуры
- Уладзіслава Луцэвіч (1891—1960) — беларуская літаратуразнаўца, жонка Янкі Купалы
Тут месьцяцца таксама брацкія магілы салдат Чырвонай Арміі, якія загінулі ў баях за Менск у ліпені 1944 году.
Крыніцы й заўвагі
- ^ Кастусь Лукашэвіч (2 лістапада 2009) Фотафакт. Вайсковыя могілкі ў Мінску: пантэон герояў. TUT.BY. Праверана 23 верасьня 2013 г.
Вонкавыя спасылкі
Вайсковыя могілкі (Менск) — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў Інфармацыя пра пахаваньні дарэвалюцыйнага пэрыяду Ч1 (рас.) Інфармацыя пра пахаваньні дарэвалюцыйнага пэрыяду Ч2 (рас.)