Памяць: розьніца паміж вэрсіямі
д Bot: Migrating 67 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q492 (translate me) |
артаграфія, афармленьне |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Іншыя значэньні}} |
{{Іншыя значэньні}} |
||
'''Па́мяць''' у філязофскім азначэньні — амбіцыя, прэтэнзія на тое, каб захоўваць вернасьць мінуламу, прасьцей усё тое што было, адбылося да таго, як мы выказаліся аб гэтым. Памяць можна падзяліць на паняць як накіраванасьць (''visée'') і памяць, якая мае на ўвазе рэч (''chose visée''). Калі мы нешта |
'''Па́мяць''' у філязофскім азначэньні — амбіцыя, прэтэнзія на тое, каб захоўваць вернасьць мінуламу, прасьцей усё тое што было, адбылося да таго, як мы выказаліся аб гэтым. Памяць можна падзяліць на паняць як накіраванасьць (''visée'') і памяць, якая мае на ўвазе рэч (''chose visée''). Калі мы нешта ўзгадваем мы міжволі адказваем на пытаньні: «што?», «дзе?», «калі?». Такім чынам наша памяць арыентавана па часе, прывязана да пэўнага месца і ў ёй заўжды ёсьць наша суб’ектыўная ацэнка (усё праходзіць праз нашае «я»). У пэўным сэнсе памяць падобна на вельмі няясны вобраз, вельмі падобны на фантазію, што ставіць вялікія прэтэнзіі да ісьцінасьці прыгадваемага. Істотная характарыстыка памяці — яе своеасаблівая адборлівасьць, мы памятае самае лепшае для нас, тое ж што нам непрыемна падсьвядома імкнемся забыць. |
||
'''[[Калектыўная памяць]]''' (паводле [[Марыс Альбвакс|Марыса Альбвакса]]). Нашы |
'''[[Калектыўная памяць]]''' (паводле [[Марыс Альбвакс|Марыса Альбвакса]]). Нашы ўспаміны зьяўляюцца агульнымі, якія падзяляе пэўная група [[індывід]]аў. Мы выклікаем успаміны, якія ідэнтыфікуюць нас у пэўнай групе, гэта патрабуе ад нас зьмяненьня свайго пункту погляду, на што мы ў прынцыпе здольны. такім чынам мы атрымліваем доступ да [[падзея]]ў, рэканструяваных іншымі, адрознымі ад нас. І так выяўляем сваё месца ў чымсьці агульным, цэласным. |
||
'''Справядлівая памяць'''. Можна казаць аб вернай, справядлівай памяці, таму што калектыўная памяць мае рысу маральнай абавязаннасьці ажыцьцяўляць справядлівасьць ці спрыяць яе ўвасабленьню. |
'''Справядлівая памяць'''. Можна казаць аб вернай, справядлівай памяці, таму што калектыўная памяць мае рысу маральнай абавязаннасьці ажыцьцяўляць справядлівасьць ці спрыяць яе ўвасабленьню. |
||
Радок 10: | Радок 10: | ||
'''Уваскрашэньне ў памяці''' — адвольна ўзьнікаючыя ўспаміны, мае характар пачуцьця. |
'''Уваскрашэньне ў памяці''' — адвольна ўзьнікаючыя ўспаміны, мае характар пачуцьця. |
||
'''Выкліканьне ў памяці''' — мэтанакіраваная спроба знайсьці нешта ў памяці, {{мова-el|anamnesis}} або |
'''Выкліканьне ў памяці''' — мэтанакіраваная спроба знайсьці нешта ў памяці, {{мова-el|anamnesis}} або «пошук». |
||
'''Абавязак памяці''' — найбольш актуальны ў грамадзтвах зьнявечаных жахлівымі падзеямі ў гісторыі, аб якіх вельмі цяжка ўзгадаць. Уяўляе сабою адначасова найвышэйшую кропку выкарыстаньня памяці і злоўжываньня ёю. Ідэя справядлівасьці надае абавязку памяць ролю кіраваньня будучым. |
'''Абавязак памяці''' — найбольш актуальны ў грамадзтвах зьнявечаных жахлівымі падзеямі ў гісторыі, аб якіх вельмі цяжка ўзгадаць. Уяўляе сабою адначасова найвышэйшую кропку выкарыстаньня памяці і злоўжываньня ёю. Ідэя справядлівасьці надае абавязку памяць ролю кіраваньня будучым. |
||
== Глядзіце таксама == |
|||
* [[Месца памяці]] |
|||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
Цяперашняя вэрсія на 12:29, 26 жніўня 2013
Па́мяць у філязофскім азначэньні — амбіцыя, прэтэнзія на тое, каб захоўваць вернасьць мінуламу, прасьцей усё тое што было, адбылося да таго, як мы выказаліся аб гэтым. Памяць можна падзяліць на паняць як накіраванасьць (visée) і памяць, якая мае на ўвазе рэч (chose visée). Калі мы нешта ўзгадваем мы міжволі адказваем на пытаньні: «што?», «дзе?», «калі?». Такім чынам наша памяць арыентавана па часе, прывязана да пэўнага месца і ў ёй заўжды ёсьць наша суб’ектыўная ацэнка (усё праходзіць праз нашае «я»). У пэўным сэнсе памяць падобна на вельмі няясны вобраз, вельмі падобны на фантазію, што ставіць вялікія прэтэнзіі да ісьцінасьці прыгадваемага. Істотная характарыстыка памяці — яе своеасаблівая адборлівасьць, мы памятае самае лепшае для нас, тое ж што нам непрыемна падсьвядома імкнемся забыць.
Калектыўная памяць (паводле Марыса Альбвакса). Нашы ўспаміны зьяўляюцца агульнымі, якія падзяляе пэўная група індывідаў. Мы выклікаем успаміны, якія ідэнтыфікуюць нас у пэўнай групе, гэта патрабуе ад нас зьмяненьня свайго пункту погляду, на што мы ў прынцыпе здольны. такім чынам мы атрымліваем доступ да падзеяў, рэканструяваных іншымі, адрознымі ад нас. І так выяўляем сваё месца ў чымсьці агульным, цэласным.
Справядлівая памяць. Можна казаць аб вернай, справядлівай памяці, таму што калектыўная памяць мае рысу маральнай абавязаннасьці ажыцьцяўляць справядлівасьць ці спрыяць яе ўвасабленьню.
Практыкуемая памяць — памяць, якой навучылі, прымусовае запамінаньне. Такім чынам, дзейнічае ў інтарэсах узгадваньня падзеяў агульнай гісторыі, прызнаных асновапалагаючымі для агульнай ідэнтычнасьці. Можа разумецца, як інструмэнт ідэалёгіі.
Уваскрашэньне ў памяці — адвольна ўзьнікаючыя ўспаміны, мае характар пачуцьця.
Выкліканьне ў памяці — мэтанакіраваная спроба знайсьці нешта ў памяці, па-грэцку: anamnesis або «пошук».
Абавязак памяці — найбольш актуальны ў грамадзтвах зьнявечаных жахлівымі падзеямі ў гісторыі, аб якіх вельмі цяжка ўзгадаць. Уяўляе сабою адначасова найвышэйшую кропку выкарыстаньня памяці і злоўжываньня ёю. Ідэя справядлівасьці надае абавязку памяць ролю кіраваньня будучым.
Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Рикёр П. Память, история, забвение. М.: Издательство гуманитарной литературы, 2004.
Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Памяць — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў