Лявонці Тарасевіч: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Lš-k. (гутаркі | унёсак)
д Typo fixing, replaced: а У → а Ў, ддзя → дзьдзя, з Бе → зь Бе, форм → формаў using AWB
Радок 15: Радок 15:
|Працы =
|Працы =
}}
}}
'''Лявонцій Тарасевіч''' ([[1650]]? — [[1710]]?) — [[Беларусь|беларускі]], [[Летува|летувіскі]] і [[Украіна|ўкраінскі]] [[Графіка, мастацтва |графік]]; працаваў у тэхніцы [[медзярыт]]у (афорту).
'''Лявонцій Тарасевіч''' ([[1650]]? — [[1710]]?) — [[Беларусь|беларускі]], [[Летува|летувіскі]] і [[Украіна|ўкраінскі]] [[Графіка, мастацтва|графік]]; працаваў у тэхніцы [[медзярыт]]у (афорту).


== Біяграфічныя зьвесткі ==
== Біяграфічныя зьвесткі ==
Верагодна, брат [[Аляксандр Тарасевіч|Аляксандра Тарасевіча]], магчыма, як і брат, нарадзіўся ў [[Глуск]]у. Як мяркуюць, вучыўся ў [[Аўгсбург]]у, у гравёраў Кіліянаў.
Верагодна, брат [[Аляксандр Тарасевіч|Аляксандра Тарасевіча]], магчыма, як і брат, нарадзіўся ў [[Глуск]]у. Як мяркуюць, вучыўся ў [[Аўгсбург]]у, у гравёраў Кіліянаў.


Раньні пэрыяд творчасьці зьвязаны з Беларусьсю. У [[1680-я]] гады пераехаў на Украіну. У [[1688]] запрошаны ў [[Масква|Маскву]].
Раньні пэрыяд творчасьці зьвязаны зь Беларусьсю. У [[1680-я]] гады пераехаў на Ўкраіну. У [[1688]] запрошаны ў [[Масква|Маскву]].


== Творчасьць ==
== Творчасьць ==
Радок 27: Радок 27:


[[Файл:Тарасевіч Рацыянальныя асновы.jpg|thumb|Франтысьпіс кнігі М. Буйноўскага «Рацыянальныя асновы выбару». 1688]]
[[Файл:Тарасевіч Рацыянальныя асновы.jpg|thumb|Франтысьпіс кнігі М. Буйноўскага «Рацыянальныя асновы выбару». 1688]]
Важны пэрыяд дзейнасьці Л. Тарасевіча зьвязаны з [[Віленская акадэмічная друкарня|Віленскай акадэмічнай]] і [[Супрасльская друкарня|Супрасьльскай друкарнямі]]. У выданьнях, выпушчаных тут, Л. Тарасевіч паўстае як вопытны майстар, які ня толькі выдатна валодае тэхнікай гравіраваньня, але мае бліскучыя якасьці мастака з тонкім густам, свабодна аперыруе складанымі і разнастайнымі кампазыцыйнымі, плястычнымі прыёмамі. Гэта бачна, напрыклад, па вырашэньні франтысьпіса і ілюстрацый у кнізе М. Буйноўскага «Рацыянальныя асновы выбару» ([[Вільня]], 1688).<ref>Б. Лазука</ref>
Важны пэрыяд дзейнасьці Л. Тарасевіча зьвязаны з [[Віленская акадэмічная друкарня|Віленскай акадэмічнай]] і [[Супрасльская друкарня|Супрасьльскай друкарнямі]]. У выданьнях, выпушчаных тут, Л. Тарасевіч паўстае як вопытны майстар, які ня толькі выдатна валодае тэхнікай гравіраваньня, але мае бліскучыя якасьці мастака з тонкім густам, свабодна аперыруе складанымі і разнастайнымі кампазыцыйнымі, плястычнымі прыёмамі. Гэта бачна, напрыклад, па вырашэньні франтысьпіса і ілюстрацый у кнізе М. Буйноўскага «Рацыянальныя асновы выбару» ([[Вільня]], 1688).<ref name="Б. Лазука">Б. Лазука</ref>


Асабліва яскрава магчымасьці мастака адлюстраваліся ў стварэньні тытульнага ліста «Літургіёна, або Служэбніка» (Вільня, [[Супрасль]], 1692—95). Яго адрозьнівае бездакорнае адчуваньне прапарцыянальных суадносін паміж масамі выяўленчых форм і свабодным аб’ёмам аркуша, прызначаным для разьмяшчэньня тэкста. Плястыка аркуша вызначаецца выразнай вытанчанасьцю. На крыху высунутых уперад падножжах калён стаяць фігуры сьвятых [[Васіль Вялікі|Васіля Вялікага]] і [[Ян Златавуст|Яна Златавуста]]. Вышэй над імі паказаны [[анёлы]] і Сьвяты [[Георгі Дваяслоў]]. 3 пышнай дэкаратыўнай аздобай верхняй часткі аркуша перагукаецца вырашэньне кампазыцыі ўнізе, куды ўваходзяць [[картуш]] з гербам у сярэдзіне, прыгожая гірлянда зь лістоў, кветак і садавіны<ref>Б. Лазука</ref>.
Асабліва яскрава магчымасьці мастака адлюстраваліся ў стварэньні тытульнага ліста «Літургіёна, або Служэбніка» (Вільня, [[Супрасль]], 1692—95). Яго адрозьнівае бездакорнае адчуваньне прапарцыянальных суадносін паміж масамі выяўленчых формаў і свабодным аб’ёмам аркуша, прызначаным для разьмяшчэньня тэкста. Плястыка аркуша вызначаецца выразнай вытанчанасьцю. На крыху высунутых уперад падножжах калён стаяць фігуры сьвятых [[Васіль Вялікі|Васіля Вялікага]] і [[Ян Златавуст|Яна Златавуста]]. Вышэй над імі паказаны [[анёлы]] і Сьвяты [[Георгі Дваяслоў]]. 3 пышнай дэкаратыўнай аздобай верхняй часткі аркуша перагукаецца вырашэньне кампазыцыі ўнізе, куды ўваходзяць [[картуш]] з гербам у сярэдзіне, прыгожая гірлянда зь лістоў, кветак і садавіны<ref name="Б. Лазука"/>.


[[Файл:Тарасевіч Партрэт Гасеўскага.jpg|thumb|Партрэт Б. Гасеўскага. 1690-ыя г.]]
[[Файл:Тарасевіч Партрэт Гасеўскага.jpg|thumb|Партрэт Б. Гасеўскага. 1690-ыя г.]]
Значнай і па-мастацку цікавай часткай спадчыны Лявонція Тарасевіча зьяўляюцца партрэтныя і гербавыя выявы. Яны друкаваліся на асобных аркушах ці ўключаліся ў кнігі, зьмяшчаліся на франтысьпісах, пераўтвараючыся ў своеасаблівыя ілюстрацыі. Напрыклад, у «Літургіёне, або Служэбніку» ёсьць партрэт [[Караль Радзівіл (1669-1719)|К. Радзівіла]]. Франтысьпісы шэрагу кніг упрыгожылі гербы буйных магнацкіх радоў: [[Агінскія|Агінскіх]], [[Браніцкія|Браніцкіх]], [[Сапегі|Сапегаў]], [[Бжастоўскія|Бжастоўскіх]]. У [[1690-я]] гг. мастак выгравіраваў партрэтныя выявы падстолія ашмянскага Георгія Зямлі і будучага епіскапа-суфрагана беларускага [[Багуслаў Гасеўскі|Багуслава Гасеўскага]]. Калі ў першым прыкладзе характарыстыка вобраза дапаўняецца сымбалічнымі ўвасабленьнямі «Ісьціны», «Разважнасьці», персаніфікацыяй «Славы», то ў другім вырашэньне менш складанае. Гэта пышны картуш з партрэтам Б. Гасеўскага. Яго, як і герб, трымаюць анёлы.<ref>Б. Лазука</ref>
Значнай і па-мастацку цікавай часткай спадчыны Лявонція Тарасевіча зьяўляюцца партрэтныя і гербавыя выявы. Яны друкаваліся на асобных аркушах ці ўключаліся ў кнігі, зьмяшчаліся на франтысьпісах, пераўтвараючыся ў своеасаблівыя ілюстрацыі. Напрыклад, у «Літургіёне, або Служэбніку» ёсьць партрэт [[Караль Радзівіл (1669-1719)|К. Радзівіла]]. Франтысьпісы шэрагу кніг упрыгожылі гербы буйных магнацкіх радоў: [[Агінскія|Агінскіх]], [[Браніцкія|Браніцкіх]], [[Сапегі|Сапегаў]], [[Бжастоўскія|Бжастоўскіх]]. У [[1690-я]] гг. мастак выгравіраваў партрэтныя выявы падстолія ашмянскага Георгія Зямлі і будучага епіскапа-суфрагана беларускага [[Багуслаў Гасеўскі|Багуслава Гасеўскага]]. Калі ў першым прыкладзе характарыстыка вобраза дапаўняецца сымбалічнымі ўвасабленьнямі «Ісьціны», «Разважнасьці», персаніфікацыяй «Славы», то ў другім вырашэньне менш складанае. Гэта пышны картуш з партрэтам Б. Гасеўскага. Яго, як і герб, трымаюць анёлы.<ref name="Б. Лазука"/>


== Глядзіце таксама ==
== Глядзіце таксама ==

Вэрсія ад 14:38, 1 ліпеня 2013

Лявонці Тарасевіч
Дата нараджэньня 1650?
Месца нараджэньня Глуск, Беларусь
Дата сьмерці 1710
Месца сьмерці невядома
Адукацыя Аўгсбург
Занятак гравюра

Лявонцій Тарасевіч (1650? — 1710?) — беларускі, летувіскі і ўкраінскі графік; працаваў у тэхніцы медзярыту (афорту).

Біяграфічныя зьвесткі

Верагодна, брат Аляксандра Тарасевіча, магчыма, як і брат, нарадзіўся ў Глуску. Як мяркуюць, вучыўся ў Аўгсбургу, у гравёраў Кіліянаў.

Раньні пэрыяд творчасьці зьвязаны зь Беларусьсю. У 1680-я гады пераехаў на Ўкраіну. У 1688 запрошаны ў Маскву.

Творчасьць

Гравюра, зробленная Лявонціем Тарасевічам з абраза Маці Божай з Дзіцяткам, які захоўваўся ў галоўным алтары мінскага касьцёла бернардзінак

Творы адметныя жыцьцёвасьцю вобразаў, цэласнасьцю кампазыцыі, дакладнасьцю малюнка, разнастайнасьцю штрыхоўкі. У раньні пэрыяд створана гравюра «Апосталы Пётр і Павел з цудадзейным абразом Жыровіцкай Багародзіцы», партрэты К. Радзівіла, ашмянскага прыстольніка Г. Зямлі, смаленскага япіскапа Б. Корвін-Гасеўскага (канец 1690-х г.), гербы віленскага епіскапа К. Бжастоўскага (1682), Агінскіх (1686) і інш., афармленьне «Служэбніка» (1695). У творах шырока выкарыстаны барочныя сымбалі і алегорыі. У Маскве выканаў партрэт рускай царэўны Соф’і. Значныя творы гэтага пэрыяду: гравюры да кнігі «Пацярык Пячэрскі» (1702). «Псалтыр» і «Эвангельле» (абодва 1703)[1].

Франтысьпіс кнігі М. Буйноўскага «Рацыянальныя асновы выбару». 1688

Важны пэрыяд дзейнасьці Л. Тарасевіча зьвязаны з Віленскай акадэмічнай і Супрасьльскай друкарнямі. У выданьнях, выпушчаных тут, Л. Тарасевіч паўстае як вопытны майстар, які ня толькі выдатна валодае тэхнікай гравіраваньня, але мае бліскучыя якасьці мастака з тонкім густам, свабодна аперыруе складанымі і разнастайнымі кампазыцыйнымі, плястычнымі прыёмамі. Гэта бачна, напрыклад, па вырашэньні франтысьпіса і ілюстрацый у кнізе М. Буйноўскага «Рацыянальныя асновы выбару» (Вільня, 1688).[2]

Асабліва яскрава магчымасьці мастака адлюстраваліся ў стварэньні тытульнага ліста «Літургіёна, або Служэбніка» (Вільня, Супрасль, 1692—95). Яго адрозьнівае бездакорнае адчуваньне прапарцыянальных суадносін паміж масамі выяўленчых формаў і свабодным аб’ёмам аркуша, прызначаным для разьмяшчэньня тэкста. Плястыка аркуша вызначаецца выразнай вытанчанасьцю. На крыху высунутых уперад падножжах калён стаяць фігуры сьвятых Васіля Вялікага і Яна Златавуста. Вышэй над імі паказаны анёлы і Сьвяты Георгі Дваяслоў. 3 пышнай дэкаратыўнай аздобай верхняй часткі аркуша перагукаецца вырашэньне кампазыцыі ўнізе, куды ўваходзяць картуш з гербам у сярэдзіне, прыгожая гірлянда зь лістоў, кветак і садавіны[2].

Партрэт Б. Гасеўскага. 1690-ыя г.

Значнай і па-мастацку цікавай часткай спадчыны Лявонція Тарасевіча зьяўляюцца партрэтныя і гербавыя выявы. Яны друкаваліся на асобных аркушах ці ўключаліся ў кнігі, зьмяшчаліся на франтысьпісах, пераўтвараючыся ў своеасаблівыя ілюстрацыі. Напрыклад, у «Літургіёне, або Служэбніку» ёсьць партрэт К. Радзівіла. Франтысьпісы шэрагу кніг упрыгожылі гербы буйных магнацкіх радоў: Агінскіх, Браніцкіх, Сапегаў, Бжастоўскіх. У 1690-я гг. мастак выгравіраваў партрэтныя выявы падстолія ашмянскага Георгія Зямлі і будучага епіскапа-суфрагана беларускага Багуслава Гасеўскага. Калі ў першым прыкладзе характарыстыка вобраза дапаўняецца сымбалічнымі ўвасабленьнямі «Ісьціны», «Разважнасьці», персаніфікацыяй «Славы», то ў другім вырашэньне менш складанае. Гэта пышны картуш з партрэтам Б. Гасеўскага. Яго, як і герб, трымаюць анёлы.[2]

Глядзіце таксама

Крыніцы

  1. ^ В. Шматаў
  2. ^ а б в Б. Лазука

Літаратура

  • Лазука Б. Гісторыя беларускага мастацтва (у двух тамах). Том 1 — Мн.: Беларусь, 2007.
  • Шматаў В. Беларуская кніжная гравюра XVI—XVIII стагоддзяў — Мн.: Навука і тэхніка, 1984.

Вонкавыя спасылкі

Лявонці Тарасевічсховішча мультымэдыйных матэрыялаў