Хвароба Альцгаймэра: розьніца паміж вэрсіямі
д артаграфія |
д →Вонкавыя спасылкі: упс... (артаграфія) |
||
| Радок 19: | Радок 19: | ||
* [http://www.sir35.ru/Karla/Al_702.htm Сучасныя ўяўленьні аб хваробе Альцгаймэра]. {{ref-ru}} |
* [http://www.sir35.ru/Karla/Al_702.htm Сучасныя ўяўленьні аб хваробе Альцгаймэра]. {{ref-ru}} |
||
* [http://www.nia.nih.gov/alzheimers/alzheimers-disease-research-centers Дасьледчы цэнтар хваробы Альцгаймэра]. National Institute of Aging. {{ref-en}} |
* [http://www.nia.nih.gov/alzheimers/alzheimers-disease-research-centers Дасьледчы цэнтар хваробы Альцгаймэра]. National Institute of Aging. {{ref-en}} |
||
* [http://www.alz.org/index.asp |
* [http://www.alz.org/index.asp Альцгаймэраўская асацыяцыя]. {{ref-en}} |
||
[[Катэгорыя:Псыхіятрыя]] |
[[Катэгорыя:Псыхіятрыя]] |
||
Вэрсія ад 22:33, 23 сакавіка 2013
Хвароба Альцгаймэра (таксама сэнільная дэмэнцыя альцгаймэраўскага тыпу) — найбольш распаўсюджаная форма дэмэнцыі, невылечнае дэгенэратыўнае захворваньне, упершыню было апісана ў 1906 годзе нямецкім псыхіятрам Аляісам Альцгаймэрам. Як правіла, яно выяўляецца ў людзей старэйшых за 65 год[1], але існуе і раньняя хвароба Альцгаймэра — рэдкая форма захворваньня. Агульнасусьветная захворваемасьць на 2006 год ацэньвалася ў 26,6 млн чалавек, да 2050 году колькасьць хворых можа вырасьці у чатыры разы[2].
У кожнага чалавека хвароба працякае па-свойму, але пры гэтым назіраецца шэраг агульных сымптомаў[3]. Першыя прыкметныя праявы звычайна па памылцы зьвязваюць з старэчым узростам ці тлумачаць уплывам стрэсу[4].
Найбольш часта на раньніх стадыях распазнаецца засмучэньне памяці, гэты сымптом можа выяўляцца, напрыклад, няздольнасьцю ўспомніць нядаўна завучаную інфармацыю. Пры звароце да лекара й падазрэньні на хваробу Альцгаймэра для ўдакладненьня дыягназу звычайна аналізуюць паводзіны, праводзяць сэрыю кагнітыўных тэстаў, калі магчыма, праводзіцца магнітна-рэзанансная тамаграфія[5].
З разьвіцьцём хваробы выяўляюцца такія сымптомы, як блытлівасьць, раздражняльнасьць і агрэсіўнасьць, ваганьне настрою, парушэньне здольнасьці гаварыць і разумець сказанае (афазія), адбываецца страта доўгачасовай памяці й агульнае самліквідаваньне хворага ад справаў па меры згасаньня сьвядомасьці[4][6]. Паступовая страта функцыяў арганізма вядзе да сьмерці[7]. Індывідуальны прагноз абцяжараны з-за варыяцыяў у працягласьці плыні хваробы, якая можа разьвівацца падспудна на працягу доўгага часу, перш чым стануць прыкметныя сымптомы й будзе пастаўлены дыягназ. Сярэдняя працягласьць жыцьця пасьля ўстанаўленьня дыягназу складае каля сямі гадоў[8], менш трох адсоткаў хворых жывуць больш чатырнаццаці гадоў[9].
У цяперашні час не дасягнута поўнага разуменьня чыньнікаў і ходу хваробы Альцгаймэра. Дасьледаваньні кажуць аб асацыяцыяваньні хваробы з назапашваньнем бляшак і нэўрафібрылярных клубкоў у тканінках мозгу[10]. Сучасныя мэтады тэрапіі толькі некалькі зьмякчаюць сымптомы, але пакуль не дазваляюць ні спыніць, ні запаволіць разьвіцьцё захворваньня. Мноства пэрспэктыўных мэтадаў тэрапіі дасягнулі этапу клінічных выпрабаваньняў, колькасць якіх на 2008 год складала больш за пяцьсот, аднак незразумела, ці будзе даказаная іхная эфэктыўнасьць. У 2012 годзе ЗША спынілі пошукі лекаў ад хваробы Альцгаймэра. Дзьве амэрыканскія кампаніі спынілі распрацоўку некалі пэрспэктыўнага прэпарата для палягчэньня наступстваў страты памяці пры хваробы Альцгаймэра пасьля двух клінічных дасьледаваньняў, падчас якіх сродак ня здолеў дапамагчы хворым.
Хвароба Альцгаймэра належыць да захворваньняў, якія накладваюць самы цяжкі фінансавы груз на грамадзтва ў разьвітых краінах[11][12].
Крыніцы
- ^ Brookmeyer R, Gray S, Kawas C (September 1998). «Projections of Alzheimer's disease in the United States and the public health impact of delaying disease onset». Am J Public Health 88 (9): 1337–1342.
- ^ Brookmeyer R, Johnson E, Ziegler-Graham K, MH Arrighi (July 2007). «Forecasting the global burden of Alzheimer’s disease». Alzheimer's and Dementia 3 (3): 186–191.
- ^ «What is Alzheimer’s disease?». Alzheimers.org.uk
- ^ а б Waldemar G, Dubois B, Emre M, et al (January 2007). «Recommendations for the diagnosis and management of Alzheimer's disease and other disorders associated with dementia: EFNS guideline». Eur. J. Neurol. 14 (1): e1–26.
- ^ «Alzheimer's diagnosis of AD». Alzheimer's Research Trust.
- ^ Tabert MH, Liu X, Doty RL, Serby M, Zamora D, Pelton GH, Marder K, Albers MW, Stern Y, Devanand DP (2005). «A 10-item smell identification scale related to risk for Alzheimer's disease». Ann. Neurol. 58 (1): 155–160.
- ^ «Understanding stages and symptoms of Alzheimer's disease». National Institute on Aging
- ^ Mölsä PK, Marttila RJ, Rinne UK (August 1986). «Survival and cause of death in Alzheimer's disease and multi-infarct dementia». Acta Neurol. Scand. 74 (2): 103–107
- ^ Mölsä PK, Marttila RJ, Rinne UK (March 1995). «Long-term survival and predictors of mortality in Alzheimer's disease and multi-infarct dementia». Acta Neurol. Scand. 91 (3): 159–164.
- ^ Tiraboschi P, Hansen LA, Thal LJ, Corey-Bloom J (June 2004). «The importance of neuritic plaques and tangles to the development and evolution of AD». Neurology 62 (11): 1984–1989.
- ^ Bonin-Guillaume S, Zekry D, Giacobini E, Gold G, Michel JP (January 2005). «Impact économique de la démence (English: The economical impact of dementia)» (French). Presse Med 34 (1): 35–41.
- ^ Meek PD, McKeithan K, Schumock GT (1998). «Economic considerations in Alzheimer's disease». Pharmacotherapy 18 (2 Pt 2): 68–73; discussion 79–82.
Вонкавыя спасылкі
Хвароба Альцгаймэра — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Сучасныя ўяўленьні аб хваробе Альцгаймэра. (рас.)
- Дасьледчы цэнтар хваробы Альцгаймэра. National Institute of Aging. (анг.)
- Альцгаймэраўская асацыяцыя. (анг.)