Малекула: розьніца паміж вэрсіямі
д робат дадаў: tk:Molekula |
д r2.7.2+) (робат зьмяніў tl:Molekula на tl:Mulapik; касмэтычныя зьмены |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
[[Файл:Atisane3.png|міні|справа|360пкс|Трох- і двухмэрныя мадэлі малекулаў]] |
[[Файл:Atisane3.png|міні|справа|360пкс|Трох- і двухмэрныя мадэлі малекулаў]] |
||
'''Малекула''' — найменшая часьцінка дадзенага [[рэчыва]], надзеленая ягонымі якасьцямі, а таксама [[электрычнасьць|электрычна]] нэўтральная група як мінімум з двух [[атам]]аў, якія ўтрымліваюцца разам кавалентным хімічнымі сувязямі<ref>Pauling, Linus (1970). General Chemistry. New York: Dover Publications, Inc.. ISBN 0-486-65622-5.</ref><ref>Ebbin, Darrell, D. (1990). General Chemistry, 3rd Ed.. Boston: Houghton Mifflin Co.. ISBN 0-395-43302-9.</ref>. Хімічныя ўласьцівасьці малекулы вызначаюцца з дапамогай ейнага [[Хімічны склад|складу]] й [[Хімічная будова|хімічнае будовы]]. Малекулы адрозьніваюцца ад [[іён]]аў паводле адсутнасьці [[электрычны зарад|электрычнага зараду]]. Аднак у [[квантавая фізыка|квантавай фізыцы]], [[арганічная хімія|арганічнай хіміі]] й [[біяхімія|біяхіміі]], тэрмін «''малекула''» часта выкарыстоўваецца менш строга й прымяняецца да шмататамных іёнаў. У [[кінэтычная тэорыя|кінэтычнай тэорыі]] [[газ]]аў, тэрмін «''малекула''» часьцяком выкарыстоўваецца для любых газападобных часьцінак, незалежна ад свайго складу. Згодна з гэтым вызначэньнем атамы [[высакародны газ|высакародных газаў]] лічацца малекуламі, нягледзячы на тое, што яны складаюцца з аднаго нязьвязнага атама<ref>Chandra, Sulekh. Comprehensive Inorganic Chemistry. New Age Publishers. ISBN |
'''Малекула''' — найменшая часьцінка дадзенага [[рэчыва]], надзеленая ягонымі якасьцямі, а таксама [[электрычнасьць|электрычна]] нэўтральная група як мінімум з двух [[атам]]аў, якія ўтрымліваюцца разам кавалентным хімічнымі сувязямі<ref>Pauling, Linus (1970). General Chemistry. New York: Dover Publications, Inc.. ISBN 0-486-65622-5.</ref><ref>Ebbin, Darrell, D. (1990). General Chemistry, 3rd Ed.. Boston: Houghton Mifflin Co.. ISBN 0-395-43302-9.</ref>. Хімічныя ўласьцівасьці малекулы вызначаюцца з дапамогай ейнага [[Хімічны склад|складу]] й [[Хімічная будова|хімічнае будовы]]. Малекулы адрозьніваюцца ад [[іён]]аў паводле адсутнасьці [[электрычны зарад|электрычнага зараду]]. Аднак у [[квантавая фізыка|квантавай фізыцы]], [[арганічная хімія|арганічнай хіміі]] й [[біяхімія|біяхіміі]], тэрмін «''малекула''» часта выкарыстоўваецца менш строга й прымяняецца да шмататамных іёнаў. У [[кінэтычная тэорыя|кінэтычнай тэорыі]] [[газ]]аў, тэрмін «''малекула''» часьцяком выкарыстоўваецца для любых газападобных часьцінак, незалежна ад свайго складу. Згодна з гэтым вызначэньнем атамы [[высакародны газ|высакародных газаў]] лічацца малекуламі, нягледзячы на тое, што яны складаюцца з аднаго нязьвязнага атама<ref>Chandra, Sulekh. Comprehensive Inorganic Chemistry. New Age Publishers. ISBN 81-224-1512-1.</ref>. Малекула можа складацца з атамаў аднаго хімічнага элемэнта, як [[кісларод]] (O<sub>2</sub>), альбо розных элемэнтаў, як [[вада]] (H<sub>2</sub>O). Атамы й хімічныя злучэньні, зьвязаныя некавалентнай сувязьзю, як то [[вадарод]]нымі сувязямі альбо іённымі, як правіла, не лічацца адзіночнымі малекуламі<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/388236/molecule Molecule], Encyclopaedia Britannica on-line </ref>. |
||
Малекулы ў якасьці кампанэнтаў рэчываў шырока распаўсюджаны ў арганічнай хіміі. Яны таксама складаюць большую частку [[акіян]]аў і [[атмасфэра Зямлі|атмасфэры]]. Вялікая колькасьць знаёмых цьвёрдых рэчываў, аднак, у тым ліку большасьць [[мінэрал]]аў, якія ўваходзяць у склад [[Зямная кара|кары]], [[мантыя Зямлі|мантыі]] й [[ядро Зямлі|ядра]] [[Зямля (плянэта)|Зямлі]], утрымоўваюць шматлікія хімічныя сувязі, але не складаюцца ў малекулы. Нетыповыя малекулы могуць быць вызначаны іённымі крышталямі, як то [[соль]], і кавалентным крышталямі, як сетка цьвёрдых рэчываў, хоць яны часта складаюцца з паўтаральных элемэнтарных блёкаў, якія разьмешчаны ў плоскасьці, як то [[графэн]], альбо ў трох вымярэньнях, як у [[алмаз]]е альбо [[хлярыд натра|хлярыду натра]]. Блёкавая паўтаральная структура мае месца й для кандэнсаваных фазаў з [[мэталічная сувязь|мэталічнай сувязьзю]]. У [[шкло|шкле]] й цьвёрдых рэчывах, якія існуюць у шклопадобным неўпарадкаваным стане, атамы могуць таксама змацоўвацца хімічнымі сувязяў без якога-небудзь вызначэньня малекулы, але таксама без заканамернасьцяў паўтаральных зьвёнаў, якімі характарызуюцца [[крышталь|крышталі]]. |
Малекулы ў якасьці кампанэнтаў рэчываў шырока распаўсюджаны ў арганічнай хіміі. Яны таксама складаюць большую частку [[акіян]]аў і [[атмасфэра Зямлі|атмасфэры]]. Вялікая колькасьць знаёмых цьвёрдых рэчываў, аднак, у тым ліку большасьць [[мінэрал]]аў, якія ўваходзяць у склад [[Зямная кара|кары]], [[мантыя Зямлі|мантыі]] й [[ядро Зямлі|ядра]] [[Зямля (плянэта)|Зямлі]], утрымоўваюць шматлікія хімічныя сувязі, але не складаюцца ў малекулы. Нетыповыя малекулы могуць быць вызначаны іённымі крышталямі, як то [[соль]], і кавалентным крышталямі, як сетка цьвёрдых рэчываў, хоць яны часта складаюцца з паўтаральных элемэнтарных блёкаў, якія разьмешчаны ў плоскасьці, як то [[графэн]], альбо ў трох вымярэньнях, як у [[алмаз]]е альбо [[хлярыд натра|хлярыду натра]]. Блёкавая паўтаральная структура мае месца й для кандэнсаваных фазаў з [[мэталічная сувязь|мэталічнай сувязьзю]]. У [[шкло|шкле]] й цьвёрдых рэчывах, якія існуюць у шклопадобным неўпарадкаваным стане, атамы могуць таксама змацоўвацца хімічнымі сувязяў без якога-небудзь вызначэньня малекулы, але таксама без заканамернасьцяў паўтаральных зьвёнаў, якімі характарызуюцца [[крышталь|крышталі]]. |
||
Радок 111: | Радок 111: | ||
[[fi:Molekyyli]] |
[[fi:Molekyyli]] |
||
[[sv:Molekyl]] |
[[sv:Molekyl]] |
||
[[tl: |
[[tl:Mulapik]] |
||
[[ta:மூலக்கூறு]] |
[[ta:மூலக்கூறு]] |
||
[[tt:Молекула]] |
[[tt:Молекула]] |
Вэрсія ад 08:55, 7 лютага 2013
Малекула — найменшая часьцінка дадзенага рэчыва, надзеленая ягонымі якасьцямі, а таксама электрычна нэўтральная група як мінімум з двух атамаў, якія ўтрымліваюцца разам кавалентным хімічнымі сувязямі[1][2]. Хімічныя ўласьцівасьці малекулы вызначаюцца з дапамогай ейнага складу й хімічнае будовы. Малекулы адрозьніваюцца ад іёнаў паводле адсутнасьці электрычнага зараду. Аднак у квантавай фізыцы, арганічнай хіміі й біяхіміі, тэрмін «малекула» часта выкарыстоўваецца менш строга й прымяняецца да шмататамных іёнаў. У кінэтычнай тэорыі газаў, тэрмін «малекула» часьцяком выкарыстоўваецца для любых газападобных часьцінак, незалежна ад свайго складу. Згодна з гэтым вызначэньнем атамы высакародных газаў лічацца малекуламі, нягледзячы на тое, што яны складаюцца з аднаго нязьвязнага атама[3]. Малекула можа складацца з атамаў аднаго хімічнага элемэнта, як кісларод (O2), альбо розных элемэнтаў, як вада (H2O). Атамы й хімічныя злучэньні, зьвязаныя некавалентнай сувязьзю, як то вадароднымі сувязямі альбо іённымі, як правіла, не лічацца адзіночнымі малекуламі[4].
Малекулы ў якасьці кампанэнтаў рэчываў шырока распаўсюджаны ў арганічнай хіміі. Яны таксама складаюць большую частку акіянаў і атмасфэры. Вялікая колькасьць знаёмых цьвёрдых рэчываў, аднак, у тым ліку большасьць мінэралаў, якія ўваходзяць у склад кары, мантыі й ядра Зямлі, утрымоўваюць шматлікія хімічныя сувязі, але не складаюцца ў малекулы. Нетыповыя малекулы могуць быць вызначаны іённымі крышталямі, як то соль, і кавалентным крышталямі, як сетка цьвёрдых рэчываў, хоць яны часта складаюцца з паўтаральных элемэнтарных блёкаў, якія разьмешчаны ў плоскасьці, як то графэн, альбо ў трох вымярэньнях, як у алмазе альбо хлярыду натра. Блёкавая паўтаральная структура мае месца й для кандэнсаваных фазаў з мэталічнай сувязьзю. У шкле й цьвёрдых рэчывах, якія існуюць у шклопадобным неўпарадкаваным стане, атамы могуць таксама змацоўвацца хімічнымі сувязяў без якога-небудзь вызначэньня малекулы, але таксама без заканамернасьцяў паўтаральных зьвёнаў, якімі характарызуюцца крышталі.
Глядзіце таксама
Крыніцы
- ^ Pauling, Linus (1970). General Chemistry. New York: Dover Publications, Inc.. ISBN 0-486-65622-5.
- ^ Ebbin, Darrell, D. (1990). General Chemistry, 3rd Ed.. Boston: Houghton Mifflin Co.. ISBN 0-395-43302-9.
- ^ Chandra, Sulekh. Comprehensive Inorganic Chemistry. New Age Publishers. ISBN 81-224-1512-1.
- ^ Molecule, Encyclopaedia Britannica on-line
Вонкавыя спасылкі
Малекула — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Гэта — накід артыкула па хіміі. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |