Канхалёгія: розьніца паміж вэрсіямі
Knedlik-Pod (гутаркі | унёсак) д робат дадаў {{Commonscat|Illustrations of molluscs}} |
афармленьне |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
[[Файл:Calliostoma_tigris.JPG|міні|Ракавінка малюска]] |
[[Файл:Calliostoma_tigris.JPG|міні|Ракавінка малюска]] |
||
{{Заалёгія|выява=Файл:Neues systematisches Conchylien-CabinetVol2TabLVIII.jpg}} |
{{Заалёгія|выява=Файл:Neues systematisches Conchylien-CabinetVol2TabLVIII.jpg}} |
||
'''Канхалёгія''' (ад {{Мова-grc|κόγχη|скарочана}}, {{Мова-grc|κογχύλιον|скарочана}} — «ракавіна» і {{Мова-grc|λόγος|скарочана}} — «вучэньне»; {{Мова-en|conchology}}, {{Мова-de|Conchologie}}) — разьдзел [[малякалёгія|малякалёгіі]], які вывучае ракавіны малюскаў. У шырокім сэнсе — гэта навуковае, паўнавуковае ці аматарскае вывучэньне ракавін мяккацелых жывёлаў тыпу [[ |
'''Канхалёгія''' (ад {{Мова-grc|κόγχη|скарочана}}, {{Мова-grc|κογχύλιον|скарочана}} — «ракавіна» і {{Мова-grc|λόγος|скарочана}} — «вучэньне»; {{Мова-en|conchology}}, {{Мова-de|Conchologie}}) — разьдзел [[малякалёгія|малякалёгіі]], які вывучае ракавіны малюскаў. У шырокім сэнсе — гэта навуковае, паўнавуковае ці аматарскае вывучэньне ракавін мяккацелых жывёлаў тыпу [[малюскі]]. |
||
== Трактоўка == |
== Трактоўка == |
||
Большасьць прафэсійных аўтараў трактуюць канхалёгію толькі як вывучэньне экзашкілета [[Малюскі|малюскаў]]. Аднак тэрмін «Канхалёгія» (conchology, канхіалёгія) выкарыстоўваецца некаторымі аматарамі, асабліва ў Эўропе, у яшчэ больш шырокім сэнсе, які азначае ўвесь абшар дзейнасьці малякалёгіі. |
Большасьць прафэсійных аўтараў трактуюць канхалёгію толькі як вывучэньне экзашкілета [[Малюскі|малюскаў]]. Аднак тэрмін «Канхалёгія» (conchology, канхіалёгія) выкарыстоўваецца некаторымі аматарамі, асабліва ў Эўропе, у яшчэ больш шырокім сэнсе, які азначае ўвесь абшар дзейнасьці малякалёгіі. |
||
У яго больш вузкім сэнсе азначае вывучэньне толькі ракавін малюскаў, як марскіх, так і прэснаводных і сухапутных. Гэты накірунак падтрымліваецца са старажытных часоў |
У яго больш вузкім сэнсе азначае вывучэньне толькі ракавін малюскаў, як марскіх, так і прэснаводных і сухапутных. Гэты накірунак падтрымліваецца са старажытных часоў калекцыянэрамі прыгожых ракавін і вядовы таксама як ''Канхіяфія''. Маляколягі ж дасьледуюць [[Малюскі|малюскаў]] як цэласны арганізм. |
||
== [[Ракавіна|Ракавіны]] == |
== [[Ракавіна|Ракавіны]] == |
||
Радок 12: | Радок 12: | ||
<gallery> |
<gallery> |
||
Файл:Sandro Botticelli - La nascita di Venere - Google Art Project - edited.jpg|[[Сандра Бацічэлі]], Нараджэньне |
Файл:Sandro Botticelli - La nascita di Venere - Google Art Project - edited.jpg|[[Сандра Бацічэлі]], Нараджэньне Вэнэры, [[Уфіці]], [[Флярэнцыя]] |
||
Файл:Shells of marine Mollusc1.jpg|Ракавіны малюскаў |
Файл:Shells of marine Mollusc1.jpg|Ракавіны малюскаў |
||
</gallery> |
</gallery> |
||
== Музэі == |
== Музэі == |
||
У ЗША: |
У ЗША: |
||
* [[Нацыянальны музэй натуральнай гісторыі (ЗША)|Нацыянальны музэй натуральнай гісторыі]], [[Вашынгтон]] — The Smithsonian Museum of Natural History, у гэтым музэі сабраная адна з найбольш буйнейшых ў сьвеце калекцыя ракавін малюскаў (вялікі ўнёсак належыць марскому біёлягу Dr. Ellen Stronge) |
* [[Нацыянальны музэй натуральнай гісторыі (ЗША)|Нацыянальны музэй натуральнай гісторыі]], [[Вашынгтон (акруга Калюмбія)|Вашынгтон]] — The Smithsonian Museum of Natural History, у гэтым музэі сабраная адна з найбольш буйнейшых ў сьвеце калекцыя ракавін малюскаў (вялікі ўнёсак належыць марскому біёлягу Dr. Ellen Stronge) |
||
* [[Амэрыканскі музэй натуральнай гісторыі]], [[Нью-Ёрк]] |
* [[Амэрыканскі музэй натуральнай гісторыі]], [[Нью-Ёрк]] |
||
* Bailey-Matthews Shell Museum, [[Санібэл (выспа)|выспа Санібэл]], [[ |
* Bailey-Matthews Shell Museum, [[Санібэл (выспа)|выспа Санібэл]], [[Флорыда]]: адзіны ў сьвеце музэй, які цалкам прысьвечаны ракавінам малюскаў. |
||
У Эўропе: |
У Эўропе: |
||
Радок 36: | Радок 35: | ||
== Вонкавыя спасылкі == |
== Вонкавыя спасылкі == |
||
⚫ | |||
* [http://www.shellmuseum.org/ The Bailey-Matthews Shell Museum], [[Sanibel Island]], Florida: музэй ракавін. |
* [http://www.shellmuseum.org/ The Bailey-Matthews Shell Museum], [[Sanibel Island]], Florida: музэй ракавін. |
||
* [http://www.conchologistsofamerica.org/home/ Conchologists of America] |
* [http://www.conchologistsofamerica.org/home/ Conchologists of America] |
||
Радок 45: | Радок 45: | ||
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Animal_shell Свабода пад знаком сьпіралі (часопіс «Вакол сьвету»){{ref-ru}}] |
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Animal_shell Свабода пад знаком сьпіралі (часопіс «Вакол сьвету»){{ref-ru}}] |
||
* [http://school-collection.edu.ru/dlrstore/23ba041b-2e2c-e053-2b84-cd6c2f35cba6/1000269A.htm Ракавіны{{ref-ru}}] |
* [http://school-collection.edu.ru/dlrstore/23ba041b-2e2c-e053-2b84-cd6c2f35cba6/1000269A.htm Ракавіны{{ref-ru}}] |
||
⚫ | |||
[[Катэгорыя:Разьдзелы заалёгіі]] |
[[Катэгорыя:Разьдзелы заалёгіі]] |
Вэрсія ад 14:53, 21 студзеня 2013
Канхалёгія (ад стар.-грэц. κόγχη, стар.-грэц. κογχύλιον — «ракавіна» і стар.-грэц. λόγος — «вучэньне»; па-ангельску: conchology, па-нямецку: Conchologie) — разьдзел малякалёгіі, які вывучае ракавіны малюскаў. У шырокім сэнсе — гэта навуковае, паўнавуковае ці аматарскае вывучэньне ракавін мяккацелых жывёлаў тыпу малюскі.
Трактоўка
Большасьць прафэсійных аўтараў трактуюць канхалёгію толькі як вывучэньне экзашкілета малюскаў. Аднак тэрмін «Канхалёгія» (conchology, канхіалёгія) выкарыстоўваецца некаторымі аматарамі, асабліва ў Эўропе, у яшчэ больш шырокім сэнсе, які азначае ўвесь абшар дзейнасьці малякалёгіі.
У яго больш вузкім сэнсе азначае вывучэньне толькі ракавін малюскаў, як марскіх, так і прэснаводных і сухапутных. Гэты накірунак падтрымліваецца са старажытных часоў калекцыянэрамі прыгожых ракавін і вядовы таксама як Канхіяфія. Маляколягі ж дасьледуюць малюскаў як цэласны арганізм.
Ракавіны
Аб’ектамі ўвагі канхалёгіі зьяўляюцца ўсе ракавінныя малюскі, а значыць ня ўсе малюскі. Такія як кальмары, васьміногі і іншыя Галаваногія малюскі (Cephalopoda) ня маюць зьнешняга шкілету (ракавін) (за выключэньнем Nautiloidea). З-за гэтага канхолягі маюць справу галоўным чынам з чатырма групамі малюскаў (Conchifera): Gastropoda (сьлімакі), Двухстворчатыя малюскі (Bivalvia), Хітоны (Polyplacophora) і Лапатаногія (Scaphopoda).
-
Ракавіны малюскаў
Музэі
У ЗША:
- Нацыянальны музэй натуральнай гісторыі, Вашынгтон — The Smithsonian Museum of Natural History, у гэтым музэі сабраная адна з найбольш буйнейшых ў сьвеце калекцыя ракавін малюскаў (вялікі ўнёсак належыць марскому біёлягу Dr. Ellen Stronge)
- Амэрыканскі музэй натуральнай гісторыі, Нью-Ёрк
- Bailey-Matthews Shell Museum, выспа Санібэл, Флорыда: адзіны ў сьвеце музэй, які цалкам прысьвечаны ракавінам малюскаў.
У Эўропе:
- Музэй натуральнай гісторыі, Вена
- Музэй натуральнай гісторыі, Парыж
- Музэй натуральнай гісторыі, Бэрлін
- Музэй натуральнай гісторыі, Лёндан
- Музэй натуральнай гісторыі, Брусэль (тут знаходзіцца трэцяя па колькасьці калекцыя малюскаў у сьвеце)
- Музэй натуральнай гісторыі, Лейдэн
- Музэй натуральнай гісторыі, Швэцыя
Ракавіны на марках і манэтах
Ракавіны малюскаў можна пабачыць на больш чым 5000 розных марках ва ўсім сьвеце. Выявы ракавін таксама вядомыя і на грашовых знаках некаторых краін сьвету. Напрыклад, багамскі даляр (1974), кубінскае песа (1981), нэпальскія рупіі (1989), філіпінскае песа (1993), а таксама на манэтах Гаіці (Haitian gourde, 1973).
Вонкавыя спасылкі
Канхалёгія — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- The Bailey-Matthews Shell Museum, Sanibel Island, Florida: музэй ракавін.
- Conchologists of America
- Conchological Society of Great Britain and Ireland
- Club Conchylia, the German Society for Shell Collecting
- Belgian Society for Conchology
- [1]
- Ракавіна
- Свабода пад знаком сьпіралі (часопіс «Вакол сьвету») (рас.)
- Ракавіны (рас.)