Язэп Семяжон: розьніца паміж вэрсіямі
д артаграфія |
шаблён |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Пісьменьнік |
|||
{{Бяз карткі}} |
|||
|Імя = Язэп Семяжон |
|||
⚫ | '''Язэ́п Семяжо́н''' (сапраўднае імя ''Ё́сіф Ігна́тавіч Семяжо́наў''; {{Дата ў старым стылі|[[16 лістапада]]|[[1914]]| |
||
|Арыгінал імя = |
|||
|Жанчына = |
|||
|Партрэт = |
|||
|Памер = |
|||
|Апісаньне = |
|||
|Імя пры нараджэньні = Ёсіф Ігнатавіч Семяжонаў |
|||
|Псэўданімы = |
|||
|Нарадзіўся = [[16 лістапада]] [[1914]] |
|||
|Памёр = [[16 жніўня]] [[1990]] |
|||
|Грамадзянства = |
|||
|Род дзейнасьці = паэзія |
|||
|Гады актыўнасьці = 1931—1990 |
|||
|Напрамак = |
|||
|Жанр = |
|||
|Мова = |
|||
|Мова2 = |
|||
|Дэбют = |
|||
|Значныя творы = |
|||
|Прэміі = |
|||
|Подпіс = |
|||
|Апісаньне подпісу = |
|||
|ВікіКрыніца = |
|||
|ВікіКрыніца пераклады на беларускую = |
|||
|Палічка = |
|||
|Сайт = |
|||
}} |
|||
⚫ | '''Язэ́п Семяжо́н''' (сапраўднае імя ''Ё́сіф Ігна́тавіч Семяжо́наў''; {{Дата ў старым стылі|[[16 лістапада]]|[[1914]]|3 лістапада}} , в. [[Пятровічы (Смалявіцкі раён)|Пятровічы]] [[Ігуменскі павет|Ігуменскага павету]] [[Менская губэрня|Менскае губэрні]], [[Расейская імпэрыя]] (цяпер у [[Смалявіцкі раён|Смалявіцкім раёне]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]]) — [[16 жніўня]] [[1990]], [[Менск]], [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]]) — беларускі перакладнік і паэт. Ляўрэат [[Дзяржаўная прэмія БССР імя Янкі Купалы|Дзяржаўнай прэміі БССР]] ([[1982]]). |
||
== Біяграфія == |
== Біяграфія == |
||
⚫ | Нарадзіўся ў сям’і лесьніка. Пасьля заканчэньня Сьмілавіцкай сярэдняй школы ([[1930]]) працаваў у пятровіцкім калгасе «Перамога» рахункаводам, вучыўся на драматычных курсах у Менску. У [[1932]]—[[1934]] — актор Беларускага дзяржаўнага драмтэатру ([[БДТ-3]]). Скончыў факультэт замежных моваў [[Менскі дзяржаўны пэдагагічны інстытут|Менскага пэдагагічнага інстытуту]] ([[1938]]). |
||
⚫ | Курсант афіцэрскай школы ў [[Масква|Маскве]], у 1938—[[1940]] — камандзір узводу разьведвальнага палку. Удзельнічаў у [[Савецкая агрэсія ў Польшчу 1939 году|паходзе ў Заходнюю Беларусь]], у [[Савецка-фінская вайна|савецка-фінляндзкай вайне]], быў паранены. Настаўнічаў у роднай вёсцы. З канца [[1940]] да сакавіка [[1942]] ізноў у [[Чырвоная армія|Чырвонай арміі]], удзельнічаў у баявых дзеях [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] на заходнім фронце. У 1942-[[1953]] — ваенны перакладнік. Дэмабілізаваўся ў [[1959]]. |
||
⚫ | Нарадзіўся ў сям’і лесьніка. Пасьля заканчэньня Сьмілавіцкай сярэдняй школы ([[1930]]) працаваў у пятровіцкім калгасе «Перамога» рахункаводам, вучыўся на драматычных курсах у Менску. У [[1932]]—[[1934]] — актор Беларускага дзяржаўнага драмтэатру ([[БДТ-3]]). Скончыў факультэт замежных |
||
⚫ | Курсант афіцэрскай школы ў [[Масква|Маскве]], у 1938—[[1940]] — камандзір узводу разьведвальнага палку. Удзельнічаў у [[Савецкая агрэсія ў Польшчу 1939|паходзе ў Заходнюю Беларусь]], у [[Савецка-фінская вайна|савецка-фінляндзкай вайне]], быў паранены. Настаўнічаў у роднай вёсцы. З канца [[1940]] да сакавіка [[1942]] ізноў у [[Чырвоная армія|Чырвонай арміі]], удзельнічаў у баявых дзеях [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] на заходнім фронце. У 1942-[[1953]] — ваенны перакладнік. Дэмабілізаваўся ў [[1959]]. |
||
Выкладаў замежныя мовы ў [[Менская сувораўская вучэльня|Менскай сувораўскай вучэльні]] ([[1953]]—[[1960]]), у [[БДУ]] ([[1961]]—[[1975]]), адначасова працаваў у рэдакцыі часопіса «Беларусь» ([[1962]]—[[1967]]). Сябра [[Саюз пісьменьнікаў БССР|СП БССР]] з [[1954]]. |
Выкладаў замежныя мовы ў [[Менская сувораўская вучэльня|Менскай сувораўскай вучэльні]] ([[1953]]—[[1960]]), у [[БДУ]] ([[1961]]—[[1975]]), адначасова працаваў у рэдакцыі часопіса «Беларусь» ([[1962]]—[[1967]]). Сябра [[Саюз пісьменьнікаў БССР|СП БССР]] з [[1954]]. |
||
Радок 15: | Радок 41: | ||
== Літаратурная дзейнасьць == |
== Літаратурная дзейнасьць == |
||
⚫ | |||
⚫ | Перакладамі пачаў займацца з [[1938]]. Перакладаў з [[Ангельская мова|ангельскай]], [[Француская мова|францускай]], [[Нямецкая мова|нямецкай]], [[Італьянская мова|італьянскай]], [[Польская мова|польскай]], [[Чэская мова|чэскай]], [[Славацкая мова|славацкай]], [[Расейская мова|расейскай]], [[Летувіская мова|летувіскай]] і іншых моў. У яго перакладзе выйшлі «Кароль Лір» [[Ўільям Шэксьпір|У. Шэксьпіра]] («Трагедыі», [[1954]]), кніжка паэзіі [[Джані Радары|Дж. Радары]] «Неапаль без сонца» ([[1955]]), [[Робэрт Бёрнс|Р. Бёрнса]] «Шатландская слава» ([[1957]]) і «Вам слова, Джон Ячмень» ([[1983]]), раман [[Марк Твэн|М. Твэна]] «Жанна д’Арк» (з Н. Цімафеевай, [[1961]]), складанка клясычнай і сучаснай паэзіі [[Віетнам]]а «Апалены лотас» ([[1968]]), паэма беларускага паэта-лацініста [[Мікола Гусоўскі|М. Гусоўскага]] «[[Песьня пра зубра]]» ([[1973]]), кніга выбраных перакладаў паэзіі «Сем цудаў свету» ([[1977]]), раман [[Герберт Ота|Г. Ота]] «Пара ў дарогу, буслы!» (з У. Чапегам, [[1982]]), паэма [[Адам Міцкевіч|А. Міцкевіча]] «[[Пан Тадэвуш]]» ([[1985]]), зборнік [[Джордж Байран|Дж. Байрана]] «Лірыка» ([[1989]]), камедыі У. Шэксьпіра «Дванаццатая ноч, альбо Чаго пажадаеце», «Утаймаванне наравістай» (зборнік У. Шэкспіра «Тры камедыі», [[1989]]). |
||
⚫ | |||
⚫ | Перакладамі пачаў займацца з [[1938]]. Перакладаў з [[Ангельская мова|ангельскай]], [[Француская мова|францускай]], [[Нямецкая мова|нямецкай]], [[ |
||
Выступаў з артыкуламі па пытаньнях мастацкага перакладу. |
Выступаў з артыкуламі па пытаньнях мастацкага перакладу. |
||
== Узнагароды == |
== Узнагароды == |
||
Узнагароджаны ордэнамі [[Ордэн Працоўнага Чырвонага Сьцяга СССР|Працоўнага Чырвонага Сьцяга]], [[Ордэн Дружбы народаў|Дружбы народаў]], [[Ордэн Айчыннай вайны#I ступень|Айчыннай вайны I ступені]], двума [[Ордэн Чырвонай Зоркі|ордэнамі Чырвонай Зоркі]], польскім ордэнам Залатой Зоркі Заслугі і мэдалямі. |
Узнагароджаны ордэнамі [[Ордэн Працоўнага Чырвонага Сьцяга СССР|Працоўнага Чырвонага Сьцяга]], [[Ордэн Дружбы народаў|Дружбы народаў]], [[Ордэн Айчыннай вайны#I ступень|Айчыннай вайны I ступені]], двума [[Ордэн Чырвонай Зоркі|ордэнамі Чырвонай Зоркі]], польскім ордэнам Залатой Зоркі Заслугі і мэдалямі. |
||
Ляўрэат [[Дзяржаўная прэмія БССР імя Янкі Купалы|Дзяржаўнай прэміі імя Я. Купалы]] ([[1982]]) за пераклад паэмы М. Гусоўскага «Песня пра зубра». Заслужаны работнік культуры Беларусі ([[1989]]). |
Ляўрэат [[Дзяржаўная прэмія БССР імя Янкі Купалы|Дзяржаўнай прэміі імя Я. Купалы]] ([[1982]]) за пераклад паэмы М. Гусоўскага «Песня пра зубра». Заслужаны работнік культуры Беларусі ([[1989]]). |
||
== Крыніцы і заўвагі == |
|||
{{зноскі}} |
|||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* Семяжон Язэп // {{Літаратура/Беларускія пісьменьнікі (1917—1990)}} |
* Семяжон Язэп // {{Літаратура/Беларускія пісьменьнікі (1917—1990)}} |
||
* Семяжон Язэп // {{Літаратура/Беларускія пісьменьнікі (1992—1995)}} |
* Семяжон Язэп // {{Літаратура/Беларускія пісьменьнікі (1992—1995)}} |
Вэрсія ад 00:46, 2 сакавіка 2012
Язэп Семяжон | |
Асабістыя зьвесткі | |
---|---|
Імя пры нараджэньні | Ёсіф Ігнатавіч Семяжонаў |
Нарадзіўся | 16 лістапада 1914 |
Памёр | 16 жніўня 1990 (75 гадоў) |
Літаратурная дзейнасьць | |
Род дзейнасьці | паэзія |
Гады творчасьці | 1931—1990 |
Мова | беларуская мова[1], расейская мова[1], ангельская мова[1], француская мова[1], нямецкая[1], італьянская мова[1], польская мова[1], чэская мова[1], славацкая[1] і летувіская мова[1] |
Узнагароды |
Язэ́п Семяжо́н (сапраўднае імя Ё́сіф Ігна́тавіч Семяжо́наў; 16 лістапада [ст. ст. 3 лістапада] 1914 , в. Пятровічы Ігуменскага павету Менскае губэрні, Расейская імпэрыя (цяпер у Смалявіцкім раёне Менскай вобласьці) — 16 жніўня 1990, Менск, БССР) — беларускі перакладнік і паэт. Ляўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР (1982).
Біяграфія
Нарадзіўся ў сям’і лесьніка. Пасьля заканчэньня Сьмілавіцкай сярэдняй школы (1930) працаваў у пятровіцкім калгасе «Перамога» рахункаводам, вучыўся на драматычных курсах у Менску. У 1932—1934 — актор Беларускага дзяржаўнага драмтэатру (БДТ-3). Скончыў факультэт замежных моваў Менскага пэдагагічнага інстытуту (1938).
Курсант афіцэрскай школы ў Маскве, у 1938—1940 — камандзір узводу разьведвальнага палку. Удзельнічаў у паходзе ў Заходнюю Беларусь, у савецка-фінляндзкай вайне, быў паранены. Настаўнічаў у роднай вёсцы. З канца 1940 да сакавіка 1942 ізноў у Чырвонай арміі, удзельнічаў у баявых дзеях Другой сусьветнай вайны на заходнім фронце. У 1942-1953 — ваенны перакладнік. Дэмабілізаваўся ў 1959.
Выкладаў замежныя мовы ў Менскай сувораўскай вучэльні (1953—1960), у БДУ (1961—1975), адначасова працаваў у рэдакцыі часопіса «Беларусь» (1962—1967). Сябра СП БССР з 1954.
Быў чальцом Беларускага таварыства дружбы і культурных сувязяў з замежнымі краінамі, чальцом Беларускага Рэспубліканскага Камітэту «За вяртаньне на Радзіму».
Памёр 16 жніўня 1990 году ў Менску, пахаваны на Паўночных могілках.
Літаратурная дзейнасьць
Дэбютаваў вершамі ў 1931 годзе ў часопісе «Беларуская работніца і сялянка» (публікацыя ня выяўлена).
Перакладамі пачаў займацца з 1938. Перакладаў з ангельскай, францускай, нямецкай, італьянскай, польскай, чэскай, славацкай, расейскай, летувіскай і іншых моў. У яго перакладзе выйшлі «Кароль Лір» У. Шэксьпіра («Трагедыі», 1954), кніжка паэзіі Дж. Радары «Неапаль без сонца» (1955), Р. Бёрнса «Шатландская слава» (1957) і «Вам слова, Джон Ячмень» (1983), раман М. Твэна «Жанна д’Арк» (з Н. Цімафеевай, 1961), складанка клясычнай і сучаснай паэзіі Віетнама «Апалены лотас» (1968), паэма беларускага паэта-лацініста М. Гусоўскага «Песьня пра зубра» (1973), кніга выбраных перакладаў паэзіі «Сем цудаў свету» (1977), раман Г. Ота «Пара ў дарогу, буслы!» (з У. Чапегам, 1982), паэма А. Міцкевіча «Пан Тадэвуш» (1985), зборнік Дж. Байрана «Лірыка» (1989), камедыі У. Шэксьпіра «Дванаццатая ноч, альбо Чаго пажадаеце», «Утаймаванне наравістай» (зборнік У. Шэкспіра «Тры камедыі», 1989).
Выступаў з артыкуламі па пытаньнях мастацкага перакладу.
Узнагароды
Узнагароджаны ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сьцяга, Дружбы народаў, Айчыннай вайны I ступені, двума ордэнамі Чырвонай Зоркі, польскім ордэнам Залатой Зоркі Заслугі і мэдалямі.
Ляўрэат Дзяржаўнай прэміі імя Я. Купалы (1982) за пераклад паэмы М. Гусоўскага «Песня пра зубра». Заслужаны работнік культуры Беларусі (1989).
Літаратура
- Семяжон Язэп // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік; Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. ISBN 5-340-00709-X.
- Семяжон Язэп // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: БелЭн, 1992—1995.
Вонкавыя спасылкі
- Язэп Семяжон. Беларусік перакладчык, крытык, празаік, паэт Біяграфіі. Родныя вобразы (14 кастрычніка 2009). Праверана 3 чэрвеня 2010 г.
- Нарадзіліся 16 лістапада
- Нарадзіліся ў 1914 годзе
- Нарадзіліся ў Смалявіцкім раёне
- Памерлі 16 жніўня
- Памерлі ў 1990 годзе
- Памерлі ў Менску
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны I ступені
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны II ступені
- Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сьцягу
- Кавалеры ордэна «Дружбы Народаў»
- Кавалеры ордэна Чырвонай Зоркі
- Узнагароджаныя мэдалём «За перамогу над Нямеччынай у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
- Узнагароджаныя мэдалём «Ветэран Працы»
- Асобы па альфабэце
- Выпускнікі Беларускага дзяржаўнага пэдагагічнага ўнівэрсытэту
- Выкладчыкі БДУ
- Беларускія паэты і паэткі
- Беларускія перакладчыкі