Вялікая дэпрэсія: розьніца паміж вэрсіямі
Артыкул пазначаны як некатэгарызаваны using AWB |
д r2.5.2) (робат выдаліў: sk:Veľká hospodárska kríza зьмяніў: hi:महामन्दी |
||
Радок 13: | Радок 13: | ||
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы]] |
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[ar:الكساد الكبير]] |
[[ar:الكساد الكبير]] |
||
⚫ | |||
[[ba:Бөйөк депрессия]] |
[[ba:Бөйөк депрессия]] |
||
⚫ | |||
[[be:Вялікая дэпрэсія]] |
[[be:Вялікая дэпрэсія]] |
||
[[bg:Голямата депресия]] |
[[bg:Голямата депресия]] |
||
Радок 25: | Радок 26: | ||
[[da:Depressionen]] |
[[da:Depressionen]] |
||
[[de:Weltwirtschaftskrise]] |
[[de:Weltwirtschaftskrise]] |
||
[[et:Suur depressioon]] |
|||
[[el:Παγκόσμια οικονομική ύφεση 1929]] |
[[el:Παγκόσμια οικονομική ύφεση 1929]] |
||
[[en:Great Depression]] |
[[en:Great Depression]] |
||
[[eo:Granda depresio]] |
|||
[[es:Gran Depresión]] |
[[es:Gran Depresión]] |
||
[[ |
[[eo:Granda depresio]] |
||
[[eu:Depresio Handia]] |
[[eu:Depresio Handia]] |
||
[[fa:رکود بزرگ]] |
[[fa:رکود بزرگ]] |
||
[[ |
[[hif:Great Depression]] |
||
⚫ | |||
[[fr:Grande Dépression]] |
[[fr:Grande Dépression]] |
||
[[fy:Grutte Depresje]] |
[[fy:Grutte Depresje]] |
||
[[ga:An Spealadh Mór]] |
[[ga:An Spealadh Mór]] |
||
[[gl:Gran Depresión]] |
[[gl:Gran Depresión]] |
||
[[ko:대공황]] |
|||
⚫ | |||
[[hi: |
[[hi:महामन्दी]] |
||
[[hif:Great Depression]] |
|||
[[hr:Velika gospodarska kriza]] |
[[hr:Velika gospodarska kriza]] |
||
⚫ | |||
[[id:Depresi Besar]] |
[[id:Depresi Besar]] |
||
⚫ | |||
[[is:Kreppan mikla]] |
[[is:Kreppan mikla]] |
||
[[it:Grande depressione]] |
[[it:Grande depressione]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[ka:დიდი დეპრესია]] |
[[ka:დიდი დეპრესია]] |
||
[[ |
[[sw:Mdororo Mkuu]] |
||
[[la:Depressio oeconomica magna]] |
[[la:Depressio oeconomica magna]] |
||
⚫ | |||
[[lv:Lielā depresija]] |
[[lv:Lielā depresija]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[mk:Големата криза]] |
[[mk:Големата криза]] |
||
[[ml:മഹാസാമ്പത്തികമാന്ദ്യം]] |
[[ml:മഹാസാമ്പത്തികമാന്ദ്യം]] |
||
Радок 57: | Радок 57: | ||
[[mwl:Grande Depresson]] |
[[mwl:Grande Depresson]] |
||
[[my:ကမ္ဘာ့စီးပွားပျက်ကပ်ကြီး]] |
[[my:ကမ္ဘာ့စီးပွားပျက်ကပ်ကြီး]] |
||
⚫ | |||
[[nl:Grote Depressie]] |
[[nl:Grote Depressie]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[no:Den store depresjonen]] |
[[no:Den store depresjonen]] |
||
⚫ | |||
[[oc:Crisi economica de 1929]] |
[[oc:Crisi economica de 1929]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[pnb:گریٹ ڈیپریشن]] |
[[pnb:گریٹ ڈیپریشن]] |
||
⚫ | |||
[[pt:Grande Depressão]] |
[[pt:Grande Depressão]] |
||
[[ro:Marea criză economică]] |
[[ro:Marea criză economică]] |
||
[[ru:Великая депрессия]] |
[[ru:Великая депрессия]] |
||
[[sah:Улуу кэхтии]] |
[[sah:Улуу кэхтии]] |
||
⚫ | |||
[[simple:Great Depression]] |
[[simple:Great Depression]] |
||
[[sk:Veľká hospodárska kríza]] |
|||
[[sl:Velika gospodarska kriza]] |
[[sl:Velika gospodarska kriza]] |
||
[[sr:Велика криза]] |
[[sr:Велика криза]] |
||
⚫ | |||
[[fi:1930-luvun lama]] |
|||
[[sv:Den stora depressionen]] |
[[sv:Den stora depressionen]] |
||
[[sw:Mdororo Mkuu]] |
|||
[[ta:பெரும் பொருளியல் வீழ்ச்சி]] |
[[ta:பெரும் பொருளியல் வீழ்ச்சி]] |
||
[[th:ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่]] |
[[th:ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่]] |
||
Радок 82: | Радок 81: | ||
[[ur:کساد عظیم]] |
[[ur:کساد عظیم]] |
||
[[vi:Đại khủng hoảng]] |
[[vi:Đại khủng hoảng]] |
||
⚫ | |||
[[war:Hilarom nga Kabidoan]] |
[[war:Hilarom nga Kabidoan]] |
||
[[yi:וועלט ווירטשאפט קריזיס]] |
[[yi:וועלט ווירטשאפט קריזיס]] |
||
⚫ | |||
[[zh-yue:大蕭條]] |
[[zh-yue:大蕭條]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ |
Вэрсія ад 15:57, 26 студзеня 2012
Вялікая дэпрэсія (па-ангельску: Great Depression) — рэцэсія сусьветнай эканомікі, якая пачалася ў большасьці месцаў у 1929 і скончылася ў пачатку 1933. Да 1939 сьвет выходзіў з дэпрэсіі, таму 1930-я ўвогуле лічацца пэрыядам Вялікай дэпрэсіі. У вузкім сэнсе гэты тэрмін прымяняецца толькі ў адносінах да ЗША, а ў дачыненьні да ўсяго сьвету гавораць пра сусьветны эканамічны крызыс.
Спад найбольш закрануў разьвітыя краіны Захаду: ЗША, Канаду, Вялікабрытанію, Нямеччыну й Францыю. Моцна пацярпелі прамысловыя гарады, ў шэрагу краін практычна спынілася будаўніцтва, цэны на сельскагаспадарчую прадукцыю з-за адсутнасьці плацежаздольнага попыту ўпалі на 40-60%.
Прычынай эканамічнага крызысу, верагодна, стала сукупнасьць фактараў: недахоп грашовай масы, крызыс перавытворчасьці, імклівы прырост насельніцтва, скарачэньне міжнароднага гандлю, біржавыя спэкуляцыі, зьмяншэньне ваенных заказаў па заканчэньні Першай сусьветнай вайны.
Пад канец пэрыяду рэцэсіі ўзровень прамысловай вытворчасьці быў адкінуты да ўзроўню пачатку 20 стагодзьдзя. Колькасьць беспрацоўных у краінах Захаду дасягнула 30 млн. чалавек, моцна пагоршыўся стан рабочых, фэрмэраў, дробных гандляроў, прадстаўнікоў сярэдняга клясу, многія зь іх апынуліся за рысай беднасьці. Вырасла колькасьць прыхільнікаў радыкальных ідэалёгій.
Як вынік Вялікай дэпрэсіі, кейнсіянскія падыходы ў эканоміцы пацясьнілі клясычны эканамічны лібэралізм і дамініравалі да 1970-х. Вялікая дэпрэсія стала асноўным фактарам усталяваньня сацыял-дэмакратыі і плянавай эканомікі ў эўрапейскіх краінах пасьля Другой сусьветнай вайны.