Сусьвет: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д r2.6.5) (робат дадаў: sn:Rudunhumwe
д r2.6.3) (робат дадаў: br, ga, xmf выдаліў: tl зьмяніў: mn
Радок 31: Радок 31:
[[zh-min-nan:Ú-tiū]]
[[zh-min-nan:Ú-tiū]]
[[be:Сусвет]]
[[be:Сусвет]]
[[bs:Svemir]]
[[bg:Вселена]]
[[bg:Вселена]]
[[bs:Svemir]]
[[br:Hollved]]
[[ca:Univers]]
[[ca:Univers]]
[[cv:Çут Тĕнче]]
[[cv:Çут Тĕнче]]
Радок 53: Радок 54:
[[fr:Univers]]
[[fr:Univers]]
[[fy:Hielal]]
[[fy:Hielal]]
[[ga:An Chruinne]]
[[gl:Universo]]
[[gl:Universo]]
[[gu:બ્રહ્માંડ]]
[[gu:બ્રહ્માંડ]]
Радок 83: Радок 85:
[[ml:പ്രപഞ്ചം]]
[[ml:പ്രപഞ്ചം]]
[[mr:विश्व]]
[[mr:विश्व]]
[[xmf:ქიაჩი]]
[[arz:كون]]
[[arz:كون]]
[[ms:Alam semesta]]
[[ms:Alam semesta]]
[[mwl:Ouniberso]]
[[mwl:Ouniberso]]
[[mn:Ертөнц]]
[[mn:Орчлон]]
[[my:စကြဝဠာ]]
[[my:စကြဝဠာ]]
[[nah:Cemānāhuac]]
[[nah:Cemānāhuac]]
Радок 109: Радок 112:
[[ro:Univers]]
[[ro:Univers]]
[[qu:Ch'askancha]]
[[qu:Ch'askancha]]
[[ru:Вселенная]]
[[rue:Весмір]]
[[rue:Весмір]]
[[ru:Вселенная]]
[[stq:Al]]
[[stq:Al]]
[[sq:Gjithësia]]
[[sq:Gjithësia]]
Радок 123: Радок 126:
[[fi:Maailmankaikkeus]]
[[fi:Maailmankaikkeus]]
[[sv:Universum]]
[[sv:Universum]]
[[tl:Sanlibutan]]
[[ta:அண்டம்]]
[[ta:அண்டம்]]
[[te:విశ్వం]]
[[te:విశ్వం]]

Вэрсія ад 01:38, 29 сьнежня 2011

Файл:AstroMSseqF 063aL (18135101).jpg
Сусьвет. Кожна жоўтая кропка ўяўляе сабой асобную галяктыку

Cусьве́т — супольнасьць рэчаў, якія існуюць у іх узаемасувязі. Пад узростам Сусьвету разумеюць час з пачатку яго пашырэньня. Сусьвет ёсьць фундамэнтальны панятак у астраноміі. На практыцы пад Сусьветам часта разумеюць частку матэрыяльнага сьвету, даступную вывучэньню натуральна-навуковымі мэтадамі[1]. Такое вызначэньне ўключае ў сябе дзьве сутнасьці: філязофскую й матэрыяльную, даступную да назіраньняў у цяперашні час альбо ў агляднай будучыні. Калі аўтар адрозьнівае гэтыя сутнасьці, то вынікаючы традыцыі, першую называюць Сусьветам, а іншую — астранамічным Сусьветам.

У гістарычным пляне дзеля абазначэньня «ўсёй прасторы» выкарыстоўваліся розныя словы, уключаючы эквіваленты й варыянты з розных моваў, як то «нябесная сфэра», «космас», «сьвет». Выкарыстоўваўся таксама тэрмін «макракосмас», хоць ён прызначаны для вызначэньня сыстэмаў вялікага маштабу, уключаючы іхныя падсыстэмы й часткі. Аналягічна, слова «мікракосмас» выкарыстоўваецца для абазначэньня сыстэмаў малога маштабу ў складзе значна большай сыстэмы, часткай якой зьяўляецца зыходная сыстэма.

Усякае дасьледаваньне, любое назіраньне, няхай гэта будзе назіраньне дзіцяці за коткай, фізыка — за тым, як расколваецца ядро атама, ці астранома, які вядзе назіраньне за далёкай-далёкай галяктыкай — усё гэта назіраньне за Сусьветам, за ягонымі асобнымі часткамі. Гэтыя часткі служаць прадметам вывучэньня асобных натуральных навукаў, а Сусьвету ў максымальна вялікіх маштабах, і нават Сусьвету як адзіным цэлым займаюцца астраномія й касмалёгія.

Глядзіце таксама

Крыніцы

  1. ^ «Вселенная». Физическая энциклопедия

Вонкавыя спасылкі

Сусьветсховішча мультымэдыйных матэрыялаў