Мікалай Бярдзяеў: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д r2.7.1) (робат дадаў: ca:Nikolái Berdiáyev
д r2.6.4) (робат дадаў: kk:Николай Александрович Бердяев; касмэтычныя зьмены
Радок 1: Радок 1:
'''Мікалай Аляксандравіч Бярдзяеў''' ([[6 сакавіка]] [[1874]], [[Кіеў]] — [[23 сакавіка]] [[1948]], [[Клямар]] пад [[Парыж]]ам) — расейскі філёзаф XIX—XX стагодзьдзяў, прадстаўнік рэлігійнага [[экзыстэнцыялізм]]у.
'''Мікалай Аляксандравіч Бярдзяеў''' ([[6 сакавіка]] [[1874]], [[Кіеў]] — [[23 сакавіка]] [[1948]], [[Клямар]] пад [[Парыж]]ам) — расейскі філёзаф XIX—XX стагодзьдзяў, прадстаўнік рэлігійнага [[экзыстэнцыялізм]]у.


==Біяграфія==
== Біяграфія ==
<br />'''1894—1897''' вучыўся ў [[Кіеўскі ўнівэрсытэт|Кіеўскім унівэрсытэце]] Сьв. Уладзімера
<br />'''1894—1897''' вучыўся ў [[Кіеўскі ўнівэрсытэт|Кіеўскім унівэрсытэце]] Сьв. Уладзімера
<br />'''1897''' упершыню арыштаваны за удзел у студэнцкай дэманстрацыі. Выключылі з унівэрсытэту.
<br />'''1897''' упершыню арыштаваны за удзел у студэнцкай дэманстрацыі. Выключылі з унівэрсытэту.
Радок 11: Радок 11:
<br />'''1917''' Кастрычніцкую рэвалюцыю разглядаў першапачаткова як неістотны эпізод, пазбаўлены творчага патэнцыялу.
<br />'''1917''' Кастрычніцкую рэвалюцыю разглядаў першапачаткова як неістотны эпізод, пазбаўлены творчага патэнцыялу.
<br />'''1918''' на кватэры Бярдзяева паўстала Вольная акадэмія духоўнай культуры (ВАДК)
<br />'''1918''' на кватэры Бярдзяева паўстала Вольная акадэмія духоўнай культуры (ВАДК)
<br />'''1918 - 1920''' працаваў у Дзяржаўным інстытуце слова, Маскоўскім унівэрсытэце, Расійскай Акадэміі мастацкіх навук і іншых навуковых установах і навучальных установах. У гэты час ім былі напісаныя кнігі "Філязофія няроўнасьці і "Філязофія Дастаеўскага".
<br />'''1918 - 1920''' працаваў у Дзяржаўным інстытуце слова, Маскоўскім унівэрсытэце, Расійскай Акадэміі мастацкіх навук і іншых навуковых установах і навучальных установах. У гэты час ім былі напісаныя кнігі "Філязофія няроўнасьці і "Філязофія Дастаеўскага".
<br />'''1920''' арыштаваны ВЧК па справе "Тактычнага цэнтра". Дапытваўся [[Фелікс Джяржынскі|Феліксам Джяржынскім]]. Быў адпушчаны.
<br />'''1920''' арыштаваны ВЧК па справе "Тактычнага цэнтра". Дапытваўся [[Фелікс Джяржынскі|Феліксам Джяржынскім]]. Быў адпушчаны.
<br />'''1922''' арыштаваны па абвінавачваньні ў антысавецкай дзейнасьці. Вымушаны зьехаць з краіны.
<br />'''1922''' арыштаваны па абвінавачваньні ў антысавецкай дзейнасьці. Вымушаны зьехаць з краіны.
<br />'''1922 - 1924''' жыў у [[Бэрлін|Бэрлін]], разглядаючы [[Нямеччыну|Нямеччыну]] як пераходны пункт паміж Расіяй і Заходняй Еўропай. У канцы 1922 на кватэры Бярдзяева адбылася сустрэча філёзафаў, высланых з Расіі, і удзельнікаў Белага руху, на якой Бярдзяеў у рэзкай форме адмежаваўся ад "Белай ідэі", лічыў, што [[бальшавізм|бальшавізм]] можа быць пераадолены толькі павольным унутраным працэсам рэлігійнага пакаяньня і духоўнага адраджэньня рускага народа.
<br />'''1922 - 1924''' жыў у [[Бэрлін]], разглядаючы [[Нямеччыну]] як пераходны пункт паміж Расіяй і Заходняй Еўропай. У канцы 1922 на кватэры Бярдзяева адбылася сустрэча філёзафаў, высланых з Расіі, і удзельнікаў Белага руху, на якой Бярдзяеў у рэзкай форме адмежаваўся ад "Белай ідэі", лічыў, што [[бальшавізм]] можа быць пераадолены толькі павольным унутраным працэсам рэлігійнага пакаяньня і духоўнага адраджэньня рускага народа.
<br />'''1922'''' па яго ініцыятыве і пры садзейнічаньні Амэрыканскага хрысьціянскага саюза маладых людзей была адчыненая рэлігійна-філясофская акадэмія.
<br />'''1922'''' па яго ініцыятыве і пры садзейнічаньні Амэрыканскага хрысьціянскага саюза маладых людзей была адчыненая рэлігійна-філясофская акадэмія.
<br />'''1923''' удзельнічаў у працы першага зьезду "Рускага студэнцкага хрысьціянскага руху" ([[РСХР|РСХР]]).
<br />'''1923''' удзельнічаў у працы першага зьезду "Рускага студэнцкага хрысьціянскага руху" ([[РСХР]]).
<br />'''1924''' па матэрыяльных меркаваньнях пераехаў у Францыю.
<br />'''1924''' па матэрыяльных меркаваньнях пераехаў у Францыю.
<br />'''1924''' пад старшынствам Бярдзяева ў Парыжы пачатку працаваць Рэлігійна-філязофская акадэмія.
<br />'''1924''' пад старшынствам Бярдзяева ў Парыжы пачатку працаваць Рэлігійна-філязофская акадэмія.
<br />'''1924''' быў рэдактарам выдавецтва ([[YMCA-Press|YMCA-Press]]).
<br />'''1924''' быў рэдактарам выдавецтва ([[YMCA-Press]]).
<br />'''1925-1940''' рэдагаваў часопіс "Шлях. Орган рускай рэлігійнай думкі".
<br />'''1925-1940''' рэдагаваў часопіс "Шлях. Орган рускай рэлігійнай думкі".
<br />'''1935''' выступіў у абарону [[Міхаіл Булгакаў|Булгакава]], указам мітрапаліта Сергія абвінавачанага ў ерасі за свае багаслоўскія погляды.
<br />'''1935''' выступіў у абарону [[Міхаіл Булгакаў|Булгакава]], указам мітрапаліта Сергія абвінавачанага ў ерасі за свае багаслоўскія погляды.
Радок 26: Радок 26:
<br />'''24 сакавіка 1948''' памёр за пісьмовым сталом і пахаваны на могілках ў [[Клямар|Клямары]].
<br />'''24 сакавіка 1948''' памёр за пісьмовым сталом і пахаваны на могілках ў [[Клямар|Клямары]].


==Філязофія==
== Філязофія ==
У цэнтры філязофскай творчасьці Бярдзяева знаходзіцца праблема чалавека. Таму яго філязофія ў вышэйшай ступені антрапалягічна. Паставіць праблему чалавека — гэта значыць паставіць праблему [[свабода|свабоды]], творчасьці, асобы, духа і гісторыі.
У цэнтры філязофскай творчасьці Бярдзяева знаходзіцца праблема чалавека. Таму яго філязофія ў вышэйшай ступені антрапалягічна. Паставіць праблему чалавека — гэта значыць паставіць праблему [[свабода|свабоды]], творчасьці, асобы, духа і гісторыі.


==Свабода==
== Свабода ==
Свабода вызначае царства духа. Дуалізм у яго мэтафізіцы — гэта [[Бог]] і свабода. Свабода заўгодная Богу, але ў той жа час яна - не ад Бога. Існуе "першасная" свабода, над якой Бог не ўладны. Гэтая жа воля, парушаючы "чароўную іерархію быцьця", спараджае зло. Ірацыянальная, "цёмная" свабода зьменьваецца чароўнай любоўю, ахвярай Хрыста "знутры", "без гвалту над ёй", "не адпрэчваючы сьвету свабоды". Хрыстос ёсьць свабода, Сын робіць нас свабоднымі. Свабода ляжыць у сапраўдным хрысьціянстве. Богачалавечыя адносіны непарыўна зьвязаныя з праблемай свабоды: чалавечая свабода мае абсалютнае значэньне.
Свабода вызначае царства духа. Дуалізм у яго мэтафізіцы — гэта [[Бог]] і свабода. Свабода заўгодная Богу, але ў той жа час яна - не ад Бога. Існуе "першасная" свабода, над якой Бог не ўладны. Гэтая жа воля, парушаючы "чароўную іерархію быцьця", спараджае зло. Ірацыянальная, "цёмная" свабода зьменьваецца чароўнай любоўю, ахвярай Хрыста "знутры", "без гвалту над ёй", "не адпрэчваючы сьвету свабоды". Хрыстос ёсьць свабода, Сын робіць нас свабоднымі. Свабода ляжыць у сапраўдным хрысьціянстве. Богачалавечыя адносіны непарыўна зьвязаныя з праблемай свабоды: чалавечая свабода мае абсалютнае значэньне.


==Творчасьць па Бярдзяеву==
== Творчасьць па Бярдзяеву ==
Праблема творчасьці займае цэнтральнае месца ў сьветапоглядзе Бярдзяева. Чалавек быў створаны для таго, каб стаць у сваю чаргу творцам. Ён прызнаны да творчай працы ў сьвеце, ён працягвае, тварэньне сьвету. Творчасьць заўсёды ёсьць пераход ад нябыту да быцьця, з. тварэньне з нічога. Творчасьць з нічога ёсьць творчасьць з свабоды. Аднак у адрозьненьні ад Бога чалавек патрабуецца ў матэрыяле, для таго каб дзеяць. У сваім вытоку творчасьць ёсьць узьлёт, перамога над цяжарам сьвету. Трагедыя творчасьці складаецца ў неадпаведнасьці творчай задумы з яго ажыцьцяўленьнем. Творчасьць уяўляе сабой поўную супрацьлегласьць эвалюцыі. Эвалюция ёсьць дэтэрмінізм. Творчасьць жа ёсьць воля, Сьвет не перастаў дзеяцца, ён не скончаны: тварэньне працягваецца.
Праблема творчасьці займае цэнтральнае месца ў сьветапоглядзе Бярдзяева. Чалавек быў створаны для таго, каб стаць у сваю чаргу творцам. Ён прызнаны да творчай працы ў сьвеце, ён працягвае, тварэньне сьвету. Творчасьць заўсёды ёсьць пераход ад нябыту да быцьця, з. тварэньне з нічога. Творчасьць з нічога ёсьць творчасьць з свабоды. Аднак у адрозьненьні ад Бога чалавек патрабуецца ў матэрыяле, для таго каб дзеяць. У сваім вытоку творчасьць ёсьць узьлёт, перамога над цяжарам сьвету. Трагедыя творчасьці складаецца ў неадпаведнасьці творчай задумы з яго ажыцьцяўленьнем. Творчасьць уяўляе сабой поўную супрацьлегласьць эвалюцыі. Эвалюция ёсьць дэтэрмінізм. Творчасьць жа ёсьць воля, Сьвет не перастаў дзеяцца, ён не скончаны: тварэньне працягваецца.


==Бярдзяеў і камунізм==
== Бярдзяеў і камунізм ==
Бярдзяеў, адышоўшы ад [[марксізм]]у і прыняўшы Бога, прапагандаваў пакаяньне ў грахах [[камунізму]]. Чалавек ёсьць рэлігійнае жывёліна, якая можа адмовіць праўдзівага, адзінага Бога і стварыць сабе ілжывых багоў, ідалаў і куміраў, і пакланяецца ім. Такімі кумірамі былі [[Ленін]] і [[Сталін]]. Камунізм, па Бярдзяеву, — [[рэлігія]].
Бярдзяеў, адышоўшы ад [[марксізм]]у і прыняўшы Бога, прапагандаваў пакаяньне ў грахах [[камунізму]]. Чалавек ёсьць рэлігійнае жывёліна, якая можа адмовіць праўдзівага, адзінага Бога і стварыць сабе ілжывых багоў, ідалаў і куміраў, і пакланяецца ім. Такімі кумірамі былі [[Ленін]] і [[Сталін]]. Камунізм, па Бярдзяеву, — [[рэлігія]].


== Бібліяграфія==
== Бібліяграфія ==
* «Философия свободы»
* «Философия свободы»
* «Смысл творчества»
* «Смысл творчества»
Радок 56: Радок 56:
* «Диалектика божественного и человеческого»
* «Диалектика божественного и человеческого»


== Вонкавыя спасылкі==
== Вонкавыя спасылкі ==
* http://www.hrono.ru/biograf/berdyaev.html
* http://www.hrono.ru/biograf/berdyaev.html
* http://www.peoples.ru/science/philosophy/nikolay_berdayev/index.html
* http://www.peoples.ru/science/philosophy/nikolay_berdayev/index.html
Радок 80: Радок 80:
[[it:Nikolaj Aleksandrovič Berdjaev]]
[[it:Nikolaj Aleksandrovič Berdjaev]]
[[jv:Nikolai Berdyaev]]
[[jv:Nikolai Berdyaev]]
[[kk:Николай Александрович Бердяев]]
[[lt:Nikolajus Berdiajevas]]
[[lt:Nikolajus Berdiajevas]]
[[nl:Nikolaj Berdjajev]]
[[nl:Nikolaj Berdjajev]]

Вэрсія ад 06:00, 22 жніўня 2011

Мікалай Аляксандравіч Бярдзяеў (6 сакавіка 1874, Кіеў23 сакавіка 1948, Клямар пад Парыжам) — расейскі філёзаф XIX—XX стагодзьдзяў, прадстаўнік рэлігійнага экзыстэнцыялізму.

Біяграфія


1894—1897 вучыўся ў Кіеўскім унівэрсытэце Сьв. Уладзімера
1897 упершыню арыштаваны за удзел у студэнцкай дэманстрацыі. Выключылі з унівэрсытэту.
1898 арыштавалі ў другі раз па абвінавачваньні ва удзеле ў антыўрадавых выступах.
1900 высланы на тры гады ў Валагоцкую губэрню, дзе яго ідэі марксізму спалучаліся з ідэалізмам. Знаёміцца з Булгакавым. Прыходзіць да Бога.
1909 пераехаў у Маскву з Пецярбургу. прымае удзел у Рэлігійна-Філязофскіх агранізацыях (РФА), Псыхалягічнага грамадзтва пры Маскоўскім унівэрсытэце. разам з Булгакавым увайшоў у склад рэдакцыі часопіса "Новы шлях"
1905 рэдагаваў часопіс "Пытаньні жыцьця". Друкаваўся ў часопісах "Пытаньні філязофіі і псыхалёгіі", "Сьвет Божы", "Палярная зорка" й іншых. Прымаў удзел у зборніках "Праблемы ідэалізму" і "Вехі".
1914 выдаў кнігу "Сэнс творчасьці. Досьлед апраўданьня чалавека"
1917 Кастрычніцкую рэвалюцыю разглядаў першапачаткова як неістотны эпізод, пазбаўлены творчага патэнцыялу.
1918 на кватэры Бярдзяева паўстала Вольная акадэмія духоўнай культуры (ВАДК)
1918 - 1920 працаваў у Дзяржаўным інстытуце слова, Маскоўскім унівэрсытэце, Расійскай Акадэміі мастацкіх навук і іншых навуковых установах і навучальных установах. У гэты час ім былі напісаныя кнігі "Філязофія няроўнасьці і "Філязофія Дастаеўскага".
1920 арыштаваны ВЧК па справе "Тактычнага цэнтра". Дапытваўся Феліксам Джяржынскім. Быў адпушчаны.
1922 арыштаваны па абвінавачваньні ў антысавецкай дзейнасьці. Вымушаны зьехаць з краіны.
1922 - 1924 жыў у Бэрлін, разглядаючы Нямеччыну як пераходны пункт паміж Расіяй і Заходняй Еўропай. У канцы 1922 на кватэры Бярдзяева адбылася сустрэча філёзафаў, высланых з Расіі, і удзельнікаў Белага руху, на якой Бярдзяеў у рэзкай форме адмежаваўся ад "Белай ідэі", лічыў, што бальшавізм можа быць пераадолены толькі павольным унутраным працэсам рэлігійнага пакаяньня і духоўнага адраджэньня рускага народа.
1922' па яго ініцыятыве і пры садзейнічаньні Амэрыканскага хрысьціянскага саюза маладых людзей была адчыненая рэлігійна-філясофская акадэмія.
1923 удзельнічаў у працы першага зьезду "Рускага студэнцкага хрысьціянскага руху" (РСХР).
1924 па матэрыяльных меркаваньнях пераехаў у Францыю.
1924 пад старшынствам Бярдзяева ў Парыжы пачатку працаваць Рэлігійна-філязофская акадэмія.
1924 быў рэдактарам выдавецтва (YMCA-Press).
1925-1940 рэдагаваў часопіс "Шлях. Орган рускай рэлігійнай думкі".
1935 выступіў у абарону Булгакава, указам мітрапаліта Сергія абвінавачанага ў ерасі за свае багаслоўскія погляды.
1927 - 1928 апублікавана "Філязофія вольнага духу", якая атрымала прэмію Францускай Акадэміі маральных навук
1947 Кэмбрыджскім універсітэтам было прысуджана ганаровае званьне Honoris causa
24 сакавіка 1948 памёр за пісьмовым сталом і пахаваны на могілках ў Клямары.

Філязофія

У цэнтры філязофскай творчасьці Бярдзяева знаходзіцца праблема чалавека. Таму яго філязофія ў вышэйшай ступені антрапалягічна. Паставіць праблему чалавека — гэта значыць паставіць праблему свабоды, творчасьці, асобы, духа і гісторыі.

Свабода

Свабода вызначае царства духа. Дуалізм у яго мэтафізіцы — гэта Бог і свабода. Свабода заўгодная Богу, але ў той жа час яна - не ад Бога. Існуе "першасная" свабода, над якой Бог не ўладны. Гэтая жа воля, парушаючы "чароўную іерархію быцьця", спараджае зло. Ірацыянальная, "цёмная" свабода зьменьваецца чароўнай любоўю, ахвярай Хрыста "знутры", "без гвалту над ёй", "не адпрэчваючы сьвету свабоды". Хрыстос ёсьць свабода, Сын робіць нас свабоднымі. Свабода ляжыць у сапраўдным хрысьціянстве. Богачалавечыя адносіны непарыўна зьвязаныя з праблемай свабоды: чалавечая свабода мае абсалютнае значэньне.

Творчасьць па Бярдзяеву

Праблема творчасьці займае цэнтральнае месца ў сьветапоглядзе Бярдзяева. Чалавек быў створаны для таго, каб стаць у сваю чаргу творцам. Ён прызнаны да творчай працы ў сьвеце, ён працягвае, тварэньне сьвету. Творчасьць заўсёды ёсьць пераход ад нябыту да быцьця, з. тварэньне з нічога. Творчасьць з нічога ёсьць творчасьць з свабоды. Аднак у адрозьненьні ад Бога чалавек патрабуецца ў матэрыяле, для таго каб дзеяць. У сваім вытоку творчасьць ёсьць узьлёт, перамога над цяжарам сьвету. Трагедыя творчасьці складаецца ў неадпаведнасьці творчай задумы з яго ажыцьцяўленьнем. Творчасьць уяўляе сабой поўную супрацьлегласьць эвалюцыі. Эвалюция ёсьць дэтэрмінізм. Творчасьць жа ёсьць воля, Сьвет не перастаў дзеяцца, ён не скончаны: тварэньне працягваецца.

Бярдзяеў і камунізм

Бярдзяеў, адышоўшы ад марксізму і прыняўшы Бога, прапагандаваў пакаяньне ў грахах камунізму. Чалавек ёсьць рэлігійнае жывёліна, якая можа адмовіць праўдзівага, адзінага Бога і стварыць сабе ілжывых багоў, ідалаў і куміраў, і пакланяецца ім. Такімі кумірамі былі Ленін і Сталін. Камунізм, па Бярдзяеву, — рэлігія.

Бібліяграфія

  • «Философия свободы»
  • «Смысл творчества»
  • «Миросозерцание Достоевского»
  • «Алексей Степанович Хомяков»
  • «Константин Леонтьев» Очерк из истории русской религиозной мысли
  • «Философия неравенства» Письма к недругам по социальной философии
  • «Судьба человека в современном мире» (К пониманию нашей эпохи)
  • «Истоки и смысл русского коммунизма»
  • «Я и мир объектов» (Опыт философии одиночества и общения)
  • «Философия свободного духа»
  • «О рабстве и свободе человека» Опыт персоналистической философии
  • «Истина и откровение» Пролегомены к критике Откровения
  • «Самопознание» (Опыт философской авиобиографии)
  • «Судьба России (Опыты по психологии войны и национальности)»
  • «Дух и реальность»
  • «Диалектика божественного и человеческого»

Вонкавыя спасылкі