Люнд: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
афармленьне
Радок 1: Радок 1:
{{Мястэчка
{{Мястэчка
| Назва = Люнд
| Назва = Люнд
| Назва ў родным склоне =
| Назва ў родным склоне = Люнду
| Няпэўная назва =
| Няпэўная назва =
| Арыгінальная назва =
| Арыгінальная назва =
Радок 51: Радок 51:
| Колер = {{Колер|Швэцыя}}
| Колер = {{Колер|Швэцыя}}
}}
}}
'''Люнд''' ({{мова-sv|Lund}}) - горад на поўдні [[Швэцыя|Швэцыі]], у [[лэн]]е [[Сконэ (лэн)|Сконэ]], у [[Сконэ (ляндзкап)|аднайменным]] [[ляндзкап]]е, цэнтар [[Люнд (камуна)|Люндзкай]] [[Камуны Швэцыі|камуны]], у прадмесьці [[Мальмё]].
'''Люнд''' ({{мова-sv|Lund}}) горад на поўдні [[Швэцыя|Швэцыі]], у [[лэн]]е [[Сконэ (лэн)|Сконэ]], у [[Сконэ (ляндзкап)|аднайменным]] [[ляндзкап]]е, цэнтар [[Люнд (камуна)|Люндзкай]] [[Камуны Швэцыі|камуны]], у прадмесьці [[Мальмё]].


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
Люнд быў заснаваны каля 990 году. Такім чынам, ён зьяўляецца, разам з [[Сыгтуна]]й ды [[Скара]]й адным з найстарэйшых гарадоў [[Швэцыя|Швэцыі]], аднак у адрозьненьне ад вышэйназваных, ён не зьяўляецца спрадвечна швэдзкім: як і ўвесь [[Сконэ (лэн)|Сконэ]], ён быў далучаны да [[Швэцыя|Швэцыі]] толькі ў 1658 годзе, а дагэтуль быў [[Данія|данскім]]. У [[XI стагодзьдзе|XI стагодзьдзі]] [[Люнд]] становіцца цэнтрам [[біскупства]]. У той сама час, гэта быў найбуйнейшы горад [[Данія|Даніі]]: ў ім жыло прыкладна 3-4 тысячы жыхароў. Аднак пачынаючы з [[XIV стагодзьдзе|XIV стагодзьдзя]], ён паступова страчвае сваю значнасьць з-за росту суседняга [[Мальмё]]. Неўзабаве пасьля далучэньня да [[Швэцыя|Швэцыі]], у 1666 годзе тут быў заснаваны [[Люндзкі унівэрсытэт|унівэрсытэт]], аднак да [[XIX стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]] ў ім кожны год навучалася ўсяго толькі сотня студэнтаў. На пачатку [[XVIII стагодзьдзе|XVIII стагодзьдзя]] горад перажыў некалькі пожараў і чуму. У 1716-1718 гг. тут жыў і кіраваў краінай кароль [[Карл XII]]. У 1856 годзе ў [[Люнд]] з [[Мальмё]] была пракладзена [[чыгунка]], і пачалася індустрыялізацыя гораду, а напрыканцы [[XIX стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]] значна павялічылася колькасьць студэнтаў. Апасьля [[Другая Сусьветная вайна|Другой Сустветнай вайны]] горад пачынае расьці па-сапраўднаму: насельніцтва вырасла з 40 000 чалавек у 1950 годзе да амаль 74 000 чалавек у 2000, былі пабудаваны новыя дарогі, жылыя кварталы, заснавана Вышэйшая Тэхнічная школа.
Люнд быў заснаваны каля 990 году. Такім чынам, ён зьяўляецца, разам з [[Сыгтуна]]й ды [[Скара]]й адным з найстарэйшых гарадоў [[Швэцыя|Швэцыі]], аднак у адрозьненьне ад вышэйназваных, ён не зьяўляецца спрадвечна швэдзкім: як і ўвесь [[Сконэ (лэн)|Сконэ]], ён быў далучаны да [[Швэцыя|Швэцыі]] толькі ў 1658 годзе, а дагэтуль быў [[Данія|дацкім]]. У [[XI стагодзьдзе|XI стагодзьдзі]] Люнд становіцца цэнтрам [[біскупства]]. У той самы час, гэта быў найбуйнейшы горад [[Данія|Даніі]]: у ім жыло прыкладна 3—4 тысячы жыхароў. Аднак пачынаючы з [[XIV стагодзьдзе|XIV стагодзьдзя]], ён паступова страчвае сваю значнасьць з-за росту суседняга [[Мальмё]]. Неўзабаве пасьля далучэньня да [[Швэцыя|Швэцыі]], у 1666 годзе тут быў заснаваны [[Люндзкі ўнівэрсытэт|ўнівэрсытэт]], аднак да [[XIX стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]] ў ім кожны год навучалася ўсяго толькі сотня студэнтаў. На пачатку [[XVIII стагодзьдзе|XVIII стагодзьдзя]] горад перажыў некалькі пожараў і чуму. У 1716—1718 гадах тут жыў і кіраваў краінай кароль [[Карл XII]]. У 1856 годзе ў Люнд з [[Мальмё]] была пракладзена [[чыгунка]], і пачалася індустрыялізацыя гораду, а напрыканцы [[XIX стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]] значна павялічылася колькасьць студэнтаў. Апасьля [[Другая сусьветная вайна|Другой сустветнай вайны]] горад пачынае расьці па-сапраўднаму: насельніцтва вырасла з 40 000 чалавек у 1950 годзе да амаль 74 000 чалавек у 2000, былі пабудаваны новыя дарогі, жылыя кварталы, заснавана Вышэйшая Тэхнічная школа.


== Славутасьці ==
== Славутасьці ==
[[File:Lund domkyrkan2007.jpg|thumb|left|250px|[[Люндзкі сабор]].]]
[[Файл:Lund domkyrkan2007.jpg|міні|зьлева|250пкс|[[Люндзкі сабор]]]]
[[File:Stäket, Lund.jpg|thumb|right|250px|Сярэдневечны дом Стэкет, [[Люнд]].]]
[[Файл:Stäket, Lund.jpg|міні|250пкс|Сярэдневечны дом Стэкет]]
*[[Люндзкі сабор|Катэдральны сабор]] - найбуйнейшы ў [[Раманскі стыль|Раманскім стыле]] сабор [[Швэцыя|Швэцыі]] й найстарэйшы сабор [[Скандынавія|Скандынавіі]] (1103 год).
* [[Люндзкі сабор|Катэдральны сабор]] найбуйнейшы ў [[Раманскі стыль|Раманскім стыле]] сабор [[Швэцыя|Швэцыі]] й найстарэйшы сабор [[Скандынавія|Скандынавіі]] (1103 год)
*Дом "Стэкет" (XVI ст.)
* Дом «Стэкет» (XVI ст.)
*"Каралеўскі дом", альбо Старая Акадэмія (1578-1584).
* «Каралеўскі дом», альбо Старая Акадэмія (1578—1584)
*Wickmanska gården - [[фахвэрк]]авы будынак XVIII ст. (згарэў у 2002, цалкам адбудаваны ў 2004).
* Wickmanska gården [[фахвэрк]]авы будынак XVIII ст. (згарэў у 2002, цалкам адбудаваны ў 2004)


== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commonsbilder|Category:Lund}}
{{Commons|Category:Lund}}


[[Катэгорыя: Гарады Швэцыі]]
[[Катэгорыя:Гарады Швэцыі]]


[[af:Lund]]
[[af:Lund]]

Вэрсія ад 15:32, 10 жніўня 2011

Люнд
Герб Люнду
Першыя згадкі: 990
Насельніцтва (2010)
• колькасьць:
• шчыльнасьць:

82 800
32,15
Часавы пас:
• летні час:
UTC+1
UTC+2
Геаграфічныя каардынаты: 55°42′ пн. ш. 13°12′ у. д. / 55.7° пн. ш. 13.2° у. д. / 55.7; 13.2Каардынаты: 55°42′ пн. ш. 13°12′ у. д. / 55.7° пн. ш. 13.2° у. д. / 55.7; 13.2
Люнд на мапе Швэцыі
Люнд
Люнд
Люнд
Галерэя здымкаў у Wikimedia Commons

Люнд (па-швэдзку: Lund) — горад на поўдні Швэцыі, у лэне Сконэ, у аднайменным ляндзкапе, цэнтар Люндзкай камуны, у прадмесьці Мальмё.

Гісторыя

Люнд быў заснаваны каля 990 году. Такім чынам, ён зьяўляецца, разам з Сыгтунай ды Скарай адным з найстарэйшых гарадоў Швэцыі, аднак у адрозьненьне ад вышэйназваных, ён не зьяўляецца спрадвечна швэдзкім: як і ўвесь Сконэ, ён быў далучаны да Швэцыі толькі ў 1658 годзе, а дагэтуль быў дацкім. У XI стагодзьдзі Люнд становіцца цэнтрам біскупства. У той самы час, гэта быў найбуйнейшы горад Даніі: у ім жыло прыкладна 3—4 тысячы жыхароў. Аднак пачынаючы з XIV стагодзьдзя, ён паступова страчвае сваю значнасьць з-за росту суседняга Мальмё. Неўзабаве пасьля далучэньня да Швэцыі, у 1666 годзе тут быў заснаваны ўнівэрсытэт, аднак да XIX стагодзьдзя ў ім кожны год навучалася ўсяго толькі сотня студэнтаў. На пачатку XVIII стагодзьдзя горад перажыў некалькі пожараў і чуму. У 1716—1718 гадах тут жыў і кіраваў краінай кароль Карл XII. У 1856 годзе ў Люнд з Мальмё была пракладзена чыгунка, і пачалася індустрыялізацыя гораду, а напрыканцы XIX стагодзьдзя значна павялічылася колькасьць студэнтаў. Апасьля Другой сустветнай вайны горад пачынае расьці па-сапраўднаму: насельніцтва вырасла з 40 000 чалавек у 1950 годзе да амаль 74 000 чалавек у 2000, былі пабудаваны новыя дарогі, жылыя кварталы, заснавана Вышэйшая Тэхнічная школа.

Славутасьці

Люндзкі сабор
Сярэдневечны дом Стэкет

Вонкавыя спасылкі

Люндсховішча мультымэдыйных матэрыялаў