Эміграцыя

Апошні погляд на берагі Ангельшчыны

Эміграцыя (па-лацінску: emigratio - высяленьне, перасяленьне) - вымушаная ці добраахвотная зьмена месца пражываньня людзей (эмігрантаў, перасяленцаў), перасяленьне са сваёй радзімы, краіны дзе яны нарадзіліся і вырасьлі ў іншыя краіны глябальнага грамадзтва па эканамічных, палітычных або рэлігійных прычынах.

Сумежныя і зьвязаныя паняцьці: эміграцыя, міграцыя, дэпартацыя, дыяспара, рээміграцыя, іміграцыя

Эміграцыя - гэта выезд за межы краіны пражываньня ў іншую краіну, які абавязкова прадугледжвае перасячэньне дзяржаўнай мяжы. Само паняцьце эміграцыі узьнікае з усталяваньнем і разьвіцьцём дзяржавы. Раньнія перасяленьне людзей, як і сучасныя перасяленьня ў межах адной дзяржавы - мясцовасьці, раёна і г.д., завуць міграцыі.

Эміграцыя ажыцьцяўляецца з мэтай пастаяннага - доўгачасовага або часовага - пражываньня ў іншай краіне і часта з адпаведным зьмяненьнем прававога статусу, чым і адрозьніваецца ад мэтавых, турыстычных паездак і г.д. У той жа час эміграцыя не заўсёды зьвязана альбо цягне натуралізацыі, то бок зьмену грамадзянства або падданства.

Эміграцыя можа быць, і добраахвотнай, і вымушанай, - але ажыцьцяўленьне усіх працэдур па выезду (эміграцыі) з краіны адбываецца асобай, якая зьяжджае з краіны, добраахвотна. Прымусовае (нярэдка гвалтоўнае) перасяленьня або высяленьня асобы/асобаў, здзейсьненае прадстаўнікамі дзяржаўных органаў краіны, адкуль адбываецца перасяленьне, называюць дэпартацыяй.

Эміграцыяй называюць і сукупнасьць эмігрантаў за межамі бацькаўшчыны. Паняцьці не нашмат адрозьніваецца ад паняцьця дыяспара: апошняе зрэшты шырэй, бо ахоплівае не толькі асоб, якія выехалі з айчыны, - але і тых, якія ў сілу розных абставінаў, нікуды не перасяляючыся, апынуліся ў той ці іншай краіне з прычыны зьмены дзяржаўных межаў этнічнай радзімы ; паняцьце двтычыцца таксама іх нашчадкаў (наступных пакаленьняў), і першых эмігрантаў. Акрамя таго, дыяспара - паняцьце, зьвязанае з этнічнасьцю, этнічным паходжаньнем асоб, а эміграцыя - з грамадзянствам, гэта значыць з прававой сувязьзю з той ці іншай дзяржавай. Менавіта таму могуць быць дыяспары недзяржаўных народаў, напрыклад, «курдзкія дыяспары» у Турэччыны, Іраку і г.д., а эміграцыі - няма.

«Рээміграцыя» - гэта вяртаньне эмігранта ў краіну першапачатковага пражываньня, то бок зваротная эміграцыя.

Антонім да слова «эміграцыя» - іміграцыя, г.зн. прыезд у краіну для пастаяннага жыхарства.

Эміграцыя (гістарычны аспэкт)

Нямецкія эмігранты сядають на судно, якое адплывае да Амэрыкі, 1850-я гады

У XV-XIX стагодзьдзях мела месца перш за усё эканамічная эміграцыя. Як прыклад - перасяленьне вялікай колькасьці людзей з Эўропы ў Амэрыку. У ХХ стагодзьдзі адбываліся самыя масавыя эміграцыі, зьвязаныя з Першай сусьветнай вайной і Другой сусьветнай вайной, шматлікімі міжнароднымі і лякальнымі канфліктамі, зьменамі дзяржаў сьвету (утварэньне дзяржавы Ізраіль, распад СССР і г.д.), унутранай і зьнешняй палітыкай асобных дзяржаў (палітычныя і культурныя прыгнёту ў СССР, КНР і інш.)

Няспынныя эміграцыі, як эканамічныя, так і палітычныя зьяўляецца прыкметай сучаснасьці. Напрыклад, у АфрыкаАфрыцы з прычыны палітычных хваляваньняў і паўстаньняў, міжэтнічных канфліктаў і эканамічных праблем, выкліканых засухамі і неўраджаямі, назіраюцца частыя эміграцыі з Конга, Бурундзі, Руанды, Самалі, Этыёпіі і г.д.; Далай-лама Тыбэту, якія перасьледуюцца кітайскімі уладамі, зьяўляецца палітычным эмігрантам, жыве ў Індыі.

Глядзіце таксама

• Іміграцыя
• Дэпартацыя
• Дыяспара
• Беларусы ў Польшчы
• Беларусы ва Ўкраіне
• Беларусы ў Латвіі
• Беларусы ў Малдове
• Беларусы ў Расеі