Нарвэжцы: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
выпраўленьне спасылак
MerlIwBot (гутаркі | унёсак)
д робат дадаў: zh, pt, eo, sk, fr, af, mk, hu, it, et, id, sl, os, bg, ur, lt, sv, da зьмяніў: tr:Norveçliler,en:Norwegians
Радок 36: Радок 36:
[[Катэгорыя:Нарвэгія]]
[[Катэгорыя:Нарвэгія]]


[[ur:ناروینی]]
[[bat-smg:Nuorvegā]]
[[bat-smg:Nuorvegā]]
[[zh:挪威人]]
[[af:Noorweërs]]
[[bg:Норвежци]]
[[cs:Norové]]
[[cs:Norové]]
[[da:Nordmænd]]
[[de:Norweger]]
[[de:Norweger]]
[[en:Norwegian people]]
[[et:Norralased]]
[[en:Norwegians]]
[[fi:Norjalaiset]]
[[fi:Norjalaiset]]
[[eo:Norvegoj]]
[[fr:Norvégiens]]
[[hr:Norvežani]]
[[hr:Norvežani]]
[[id:Bangsa Norwegia]]
[[os:Норвегиаг адæм]]
[[it:Norvegesi]]
[[ka:ნორვეგიელები]]
[[ka:ნორვეგიელები]]
[[lt:Norvegai]]
[[hu:Norvégok]]
[[mk:Норвежани]]
[[nl:Noren (volk)]]
[[nl:Noren (volk)]]
[[nn:Nordmenn]]
[[nn:Nordmenn]]
[[no:Nordmenn]]
[[no:Nordmenn]]
[[pl:Norwegowie]]
[[pl:Norwegowie]]
[[sk:Nóri]]
[[sl:Norvežani]]
[[sh:Norvežani]]
[[sh:Norvežani]]
[[pt:Noruegueses]]
[[ru:Норвежцы]]
[[ru:Норвежцы]]
[[tr:Faroeliler]]
[[sv:Norrmän]]
[[tr:Norveçliler]]
[[uk:Норвежці]]
[[uk:Норвежці]]

Вэрсія ад 05:52, 3 чэрвеня 2011

Нарвэ́жцы — народ у Паўночнай Эўропе, асноўнае насельніцтва Нарвэгіі. Агульная колькасьць — больш 5 мільёнаў чалавек, у тым ліку ў Нарвэгіі — каля 4,3 мільёнаў, яшчэ больш 500 тыс. чалавек у ЗША, звыш 150 тыс. у Канадзе, па некалькі дзясяткаў тысяч ва усіх скандынаўскіх краінах-суседзях Нарвэгіі.

Мова і рэлігія

У нарвэскай мове, што належыць да скандынаўскай падгрупы германскай групы індаэўрапейскай моўнай сям’і, значны дыялектны падзел. Існуюць дзьве літаратурныя нормы.

Веравызнаньне нарвэжцаў пераважна лютэранскае, ёсьць прадстаўнікі іншых плыней пратэстантызму і католікі.

Гісторыя

Лічыцца, што нарвэжцы — патомкі германскіх плямёнаў жывёлаводаў і земляробаў, што пасяліліся ў Скандынавіі ў канцы 3-га тысячагодзьдзя да н. э. Даўнейшыя узоры нарвэскай пісьменнасьці — рунічныя надпісы (не пазьней за 8 ст.).

Тэрмін «нарвэжац», менавіта нордман («паўночны чалавек») упершыню фіксуецца ў стараангельскіх крыніцах 9 стагодзьдзя.

Стварэньне ў 10-11 стагодзьдзях раньнефэадальнай дзяржавы і хрысьціянізацыя (з канца 10 ст.) спрыялі фармаваньню нарвэскага народа.

У часы вікінгаў (9-11 ст.) нарвэскія перасяленцы заснавалі калёніі на астравах Паўночнай Атлянтыкі і Ісьляндыі, дзе зьмяшаліся з іншымі этнасамі, ствараючы новыя этнасы — ісьляндцы і фарэрцы.

У канцы 14 ст. нарвежцы трапляюць пад уладу Даніі і адбываюцца працэсы данізацыі, якія яшчэ узмацніліся пасьля Рэфармацыі 1536 году.

У 1814 годзе заключаная швэдзка-нарвэская унія. Зь яе разарваньнем у 1905 годзе Нарвэгія здабывае незалежнасьць.

Сёньня Нарвэгія — адна з найбольш разьвітых дзяржаў сьвету. Разам з нарвэжцамі ў Нарвэгіі зараз жыве і працуе шмат эмігрантаў з іншых краін сьвету.

Вядомыя нарвэжцы

Сярод выдатных нарвэжцаў былі: