Народны фронт
Народны фронт — палітычная арганізацыя. Народныя франты пачалі паўставаць у 1930-я рокі, выступалі супраць фашызму ды вайны, у абарону эканамічных інтарэсаў працоўных. У Францыі ў 1936—1938, Гішпаніі ў 1936—1939, Чылі ў 1938—1941 дзеялі кіраўніцтвы Народных франтоў. У рокі Другой сусьветнай вайны ў некаторых дзяржавах былі створаныя нацыянальныя антыфашысцкія народныя франты.
У савецкіх рэспубліках
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У СССР прыкладна між 1989 і 1992 тэрмін «Народны фронт» атрымаў зусім іншае значэньне. Афіцыйна дзейнасьць Народных франтоў была накіраваная на падтрымку перабудовы, але пазьней яны пачалі ставіць пытаньне пра выхад іхніх рэспублік са складу СССР. У балтыйскіх дзяржавах Народныя франты неўзабаве сталі асноўнаю палітычнаю сілаю і кіраўнікамі дысыдэнцкага руху, яны вымагалі большае аўтаноміі сваім дзяржавам, а пасьля й незалежнасьці. Яны таксама сталі асноўнаю альтэрнатываю Камуністычнай партыі ў Малдове, Украіне, Армэніі ды Азэрбайджане. Народны фронт быў таксама заснаваны ў Грузіі.
Рэспубліка | Назва нацыянальнага руху | Дата заснаваньня |
---|---|---|
Азэрбайджанская ССР | Народны фронт Азэрбайджану | ліпень 1988 |
Армянская ССР | Карабаскі камітэт | люты 1988 |
Беларуская ССР | Беларускі народны фронт «Адраджэньне» | чэрвень 1989 |
Грузінская ССР | Камітэт нацыянальнага выратаваньня | кастрычнік 1989 |
Казаская ССР | Рух «Нэвада — Сяміпалацінск» | люты 1989 |
Кыргыская ССР | Адкрытасьць (Ашар) | ліпень 1989 |
Латвійская ССР | Народны фронт Латвіі | ліпень 1988 |
Летувіская ССР | Саюдзіс | чэрвень 1988 |
Малдаўская ССР | Народны фронт Малдовы | травень 1989 |
Расейская СФСР | Дэмакратычная Расея | 1990 |
Узбэцкая ССР | Еднасьць (Бірлык) | лістапад 1988 |
Украінская ССР | Народны Рух Украіны | лістапад 1988 |
Таджыцкая ССР | Адкрытасьць (Ашкара) | чэрвень 1989 |
Туркмэнская ССР | Еднасьць (Агзыбірлык) | студзень 1990 |
Эстонская ССР | Рахварыннэ | ліпень 1988 |
Народныя франты ў несацыялістычных дзяржавах
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Народны фронт (Францыя)
- Народны фронт (Сэнэгал)
- Народны фронт (Гішпанія)
- Народны фронт (Маўрытанія)
- Народны фронт (Чылі)
- Народны зьвяз (Чылі)
- Народны фронт Індыі
- Народны фронт (Філіпіны)
- Народны фронт за вызваленьне Аману
- Народны фронт за вызваленьне Бахрэйну
- Народны фронт за вызваленьне Палестыны
- Народны Дэмакратычны фронт (Італія, 1948)