Мілена Рудніцкая

Мілена Рудніцкая
Мілена Рудницька
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні	Мілена Іванівна Рудницька
Нарадзілася	15 ліпеня 1892 Збораў, Аўстра-Вугоршчына
Памерла	29 сакавіка 1976 Мюнхэн, Нямеччына
Пахаваная	Мюнхэн, перапахаваная ў Львове, Лычакіўскія могілкі
Сужэнец	Pavlo Lysiak[d]
Дзеці	Ivan Lysiak Rudnytsky[d]
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	Журналістка, пісьменьніца, палітычная дзяячка, настаўніца, фэміністка
Гады творчасьці	1934-1976
Мова	Украінская
Дэбют	1934
Значныя творы	Українська дійсність і завдання жінки (1934)
Мілена Рудніцкая ў Вікісховішчы

Мілéна Руднíцкая (па-ўкраінску: Мілена Рудницька), у замужжы Лысяк (15 ліпеня 1892, Збораў, Аўстра-Вугоршчына — 29 сакавіка 1976, Мюнхэн, Нямеччына) — украінская грамадзка-палітычная дзяячка, журналістка, пісьменьніца, настаўніца. Старшыня цэнтральнай управы Саюзу ўкраінак. Піянэрка ўкраінскага фэмінізму. Доктарка філязофіі (1917).

Жыцьцяпіс

Нарадзілася 15 ліпеня 1892 г. у месьце Збораў (цяпер Тарнопальская вобласьць) у сям’і ўкраінца Івана Рудніцкага і габрэйкі Іды Шпігель. Пры хрышчэньні ейная маці ўзяла сабе імя Вольга.

Навучалася ў Львоўскім, потым Венскім унівэрсытэтах.

Была выкладніцай Вышэйшых пэдагагічных курсаў у Львове (1921—1928), адна з ідэалягіняў і асноўных актывістак жаночага руху ў Заходняй Украіне ў 1920—1930-ыя гады.

Старшыня цэнтральнай управы Саюзу ўкраінак (пад яе старшынствам саюз вырас у моцную нацыянальную арганізацыю), Зьезду Ўкраінак у Станіслававе (1934), Сусьветнага союзу ўкраінак, палітычнай жаночай арганізацыі «Дружина Княгині Ольги»; рэдактарка двухтыднёвіку «Жінка» (1935—1939), часопісу ««Жіночий вістник» (1922); удзельніца і прадстаўніца ўкраінскіх жанчынаў на міжнародных жаночых кангрэсах. Актыўная сябра УНДА (Украінскае нацыянальна-дэмакратычнае аб’яднаньне), была пасолкай у польскім сэйме (1928-1935 гг., працавала ў ягоных камісіях па адукацыі і замежных справах).

Як дэлегатка Ўкраінскага парлямэнцкага прадстаўніцтва яна абараняла ўкраінскія пэтыцыі ў Лізе Нацыяў, у прыватнасьці ў справе г.зв. пацыфікацыі і голаду ў Савецкай Украіне, мела кантакты з урадавымі і грамадзкімі коламі Заходняй Эўропы, выступала на міжнародных кангрэсах.

З 1939 году ў эміграцыі: Кракаў, Бэрлін, Прага, Жэнэву (дзе з 1945 па 1950 г. была дырэктаркай Украінскага дапаможнага камітэту), Нью-Ёрк і Мюнхэн.

Значная частка творчасьці М. Рудніцкай прысьвечаная журналістыцы. У 1918 г. была супрацоўніцай штотыднёвіку «Наша мета» (Львоў), у 1922-1925 гг. рэдагавала штотыднёвую старонку ў газэце «Діло», у 1935 г. была рэдактаркай двухтыднёвіку «Жінка» (ідэалягічны орган Саюзу ўкраінак). З 1919 г. выступала ў друку на палітычныя, фэмінісцкія і асьветніцкія тэмы.

Пахаваная ў Мюнхэне. У 1993 годзе перапахаваная ў Львове ў фамільнай магіле на Лычакіўскіх могілках.

Фэмінізм Мілены Рудніцкай

Мілена Рудніцкая пачынала як актывістка жаночага руху, але сталася да ўсяго фэмінісцкай ідэалягіняй. Яна не засяроджвалася на жаночых справах, а йшла далей — палітызавала «жаночае пытаньне». Калі Гітлер прыйшоў да ўлады, Рудніцкая напісала сатырычны артыкул, які зьявіўся ў часопісе «Жіночий голос», у якім апісвала погляд рэжыму, што жанчыны — гэта пачвары, у якіх няма мэты, акрамя як гатаваць ежу, прыбіраць і нараджаць дзяцей. У той час, калі ўкраінскія жанчыны прытрымлівалася іншай думкі, паводле якой, жанчына мусіць быць палітычна сьвядомай, актыўнай і сацыяльна прадпрымальнай.

У іншым артыкуле яна пазначыла, чаму выбрала фэмінізм — шлях да роўнасьці: «Роўнасьць была для нас толькі сродкам увайсьці ў грамадзкае жыцьцё як вырашальны і суадказны фактар, які дазволіў нам асэнсаваць, пераўтварыць сьвет, сфармаваны мужчынамі».

Творы

• «Українська дійсність і завдання жінки» (1934),

• «Західна Україна під більшовиками» (1958),

• «Дон Боско. Людина, педагог, святий» (1963),

• «Невидимі стигмати» (1970).