Люсі Дэляру-Мардрус

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі

Люсí Дэлярý-Мардрýс (франц. Lucie Delarue-Mardrus; 3 лістапада 1874, Анфлёр, Нармандыя, Францыя26 красавіка 1945, Шато-Гант'е, Маен, Францыя) ― француская паэтка, пісьменьніца, журналістка, скульптарка, гістарыца і ілюстратарка.

Люсі Дэляру-Мардрус
Lucie Delarue-Mardrus
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні Люсі Дэляру / Lucie Delarue
Псэўданімы Princesse Amande
Нарадзілася 3 лістапада 1874
Анфлёр, Нармандыя, Францыя
Памерла 26 красавіка 1945
Шато-Гант'е, Маен, Францыя
Пахаваная Анфлёр, могілкі сьв. Кацярыны
Сужэнец J. C. Mardrus[d]
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці Паэтка, пісьменьніца, журналістка, скульптарка, гістарыцы і ілюстратарка
Гады творчасьці 1901-1945
Мова Француская
Дэбют 1901
Значныя творы Occident (1901), L’Ex-voto (1922), L’Ange et les Pervers (1930), Nos secrètes amours (1951)
Узнагароды
Подпіс Выява аўтографу

Жыцьцяпіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Дачка адваката Жоржа Дэлау і Марыі Люізы Жазэ, Люсі - апошняя дачка ў сям'і з шасьцю дзецьмі, выхоўвалася, як і ейныя пяць сясьцёр, у адпаведнасьці з буржуазнай адукацыяй, падмацаванай вывучэньнем музыкі і ангельскай мовы. Ейная сям'я пераехала ў Парыж у 1880 годзе і часта наведвала мастацкае асяродзьдзе сталіцы[1].

Люсі Дэляру выйшла замуж 5 чэрвеня 1900 г. у 2-й акрузе Парыжу за ўсходазнаўца Жазэфа-Шарля Мардруса (гэты саюз будзе скасаваны 19 чэрвеня 1923 г.). Яна зьдзейсьніла зь ім шмат вандровак па Паўночнай Афрыцы, Эгіпту, Сырыі, Турэччыне, Італіі, рабіла фотарэпартажы і пісала гісторыі[2].

Была палюбоўніцай Наталі Барні, Рамэн Брукс і Жэрмэн дэ Кастра[3].

Падчас Першай сусьветнай вайны Люсі Дэларю-Мардрус была мэдсястрой у Анфлёры ў шпіталі № 13[4].

Яна разьвялася прыкладна ў 1915 г. У гэты час яна пераехала ў дом № 17 на набярэжнай Вальтэра (7-я акруга Парыжу), дзе жыла з 1915 па 1936 год. У гэты пэрыяд яна апублікавала мноства працаў і шмат выступала з лекцыямі[5].

Удзельнічала ў чэмпіянаце Францыі па шахматах сярод жанчынаў у Парыжы ў 1927 годзе[6].

Яна таксама жыла ў Анфлёры на вуліцы Капуцынаў, дом 44 (цяпер гатэль) і правяла апошнія тры гады свайго жыцтця ў Шато-Гант'е, куды выйшла на пэнсію ў 1942 г.

Яна памерла 26 красавіка 1945 году і была пахавана на могілках сьв. Кацярыны ў Анфлёры[7].

Творчасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Творчасьць гэтай плённай аўтаркі, якая пакінула больш за семдзесят раманаў, зборнікаў вершаў, апавяданьняў, жыцьцяпісаў, п'есаў, раскрывае ейныя шматбаковы талент і інтымнае жыцьцё[8].

Ейныя творы раскрываюць жаданьне ўцячы і любоў да роднай Нармандыі. Ейны раман «Ex-Voto» - гэта вельмі чульлівае апісанне навакольнага асяродку і жыцьця рыбакоў Анфлёру пачатку 20-га стагодзьдзя[9].

Яна таксама зьяўляецца аўтаркай штотыднёвых калёнак, літаратурных і музычных аглядаў у прэсе[10].

У 1902-03 гадах яна напісала серыю вершаў пра каханьне да амэрыканскай пісьменьніцы і гаспадыні салёну Наталі Кліфард Барні, апублікаваных пасьмяротна ў 1957 годзе ― «Nos secrètes amours» (Нашы таемныя каханьні)[11]. Яна таксама адлюстравала Барні ў сваім рамане 1930 года «L'Ange et les Pervers» (Анёл і вычварэнцы), у якім, па яе словах, яна «прааналізавала і падрабязна апісала Наталі, а таксама жыцьцё, да якога яна прывяла мяне»[12].

У апошнія гады праявіла сябе як скульптарка. Выстаўляла скульптуры ў Салёне Нацыянальнага таварыства прыгожага мастацтва (статуэтка «Аголеныя танцоры» або «Дзьве танцоркі і абыякавы чалавек»)[13].

Творы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Паэзія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

• Occident, Paris: éditions de la Revue blanche, 1901.

• Ferveur, Paris: éditions de la Revue blanche, Paris, 1902.

• Horizons, Paris: E. Fasquelle, 1904.

• La Figure de proue, Paris: E. Fasquelle, 1908.

• Souffles de tempête, Paris: E. Fasquelle, 1918.

• À Maman, Paris: E. Fasquelle, 1920.

• Poèmes mignons pour les enfants, Paris: Gedalge, 1929.

• Les sept douleurs d'octobre, Paris: Ferenczi et fils, 1930.

• Mort et Printemps, Paris: A. Messein, 1932.

• Temps présents, Paris: Les Cahiers d'art et d'amitié 1939.

• Nos secrètes amours, 1951.

Навэлі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

• «La Pirane» in Les Œuvres libres n°117, Paris: Fayard, 1931.

• Passions américaines et autres, Paris: Ferenczi et fils, 1934.

• Le Cœur sur l'ardoise, Rouen: Maugard, 1941.

Раманы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

• Marie, fille-mère, Paris: E. Fasquelle, 1908.

• Lucie Delarue-Mardrus, L'Ex-voto, 1922.

• Le Roman de six petites filles, Paris: E. Fasquelle, 1909.

• L'Acharnée, Paris: E. Fasquelle, 1910.

• Comme tout le monde, J. Tallandier, 1910.

• Par vents et marées, Paris: E. Fasquelle, 1910.

• Tout l'amour, Paris: E. Fasquelle, 1911.

• L'Inexpérimentée, Paris: E. Fasquelle, 1912.

• La monnaie de singe, Paris: E. Fasquelle, 1912.

• Douce Moitié, Paris: E. Fasquelle, 1913.

• Un Cancre, Paris: E. Fasquelle, 1914.

• Un Roman civil en 1914, Paris: E. Fasquelle, 1916.

• Deux amants, Paris: E. Fasquelle, 1917.

• L'Âme aux trois visages, Paris: E. Fasquelle, 1919.

• Toutoune et son amour, Paris: Albin Michel, 1919.

• Le Château tremblant, Paris: J. Ferenczi, 1920.

• Les Trois Lys, Paris: J. Ferenczi, 1920.

• L'Apparition, Paris: J. Ferenczi, 1921.

• L’Ex-voto, Paris: E. Fasquelle, 1922.

• Le Pain blanc, Paris: J. Ferenczi, 1923.

• La Cigale, Paris: Fayard 1924.

• La Mère et le Fils, Paris: J. Ferenczi, 1924.

• À côté de l’amour, 1925.

• «Hortensia dégénéré, roman inédit et complet» in Les Œuvres libres n°50, Paris: Fayard, 1925.

• Graine au vent, Paris: Ferenczi, 1925.

• La Petite Fille comme ça, Paris: Ferenczi, 1927.

• Rédalga, Paris: Ferenczi, 1928.

• Amanit , Paris: l'Illustration, 1928 en 3 fascicules puis en un volume en 1929.

• Le Beau Baiser, 1929.

• Anatole, Paris: Ferenczi et fils, 1930.

• L’Ange et les Pervers, Paris: Ferenczi et fils, 1930.

• L’Amour à la mer, Paris: A. Lemerre, 1931.

• L’Autre Enfant, Paris: Ferenczi et fils, 1931.

• François et la Liberté, Paris: Ferenczi et fils, 1933. U

• L’Enfant au coq, Paris: Ferenczi, 1934.

• Une femme mûre et l'amour, Paris: Ferenczi et fils, 1935.

• L’Amour attend, Paris: L'Illustration, 1935.

• Chênevieil, Paris: Ferenczi, 1936.

• Roberte n° 10.530, Paris: Ferenczi, 1937.

• Fleurette, Paris: L'Illustration, 1938. Illustré par L.-P. Pouzargues.

• L’Hermine passant, Paris: Ferenczi et fils, 1938.

• La Girl, Paris: Ferenczi et fils, 1939.

• L’Homme du rêve, Paris: Collection "Pour oublier la vie" n°5, 1939.

• Peaux d’lapins, Genève: éditions de la Frégate 1944.

• Le Roi des reflets, Paris: Ferenczi, 1945.

• Verteil et ses amours, Paris: éditions Self, 1945.

• La Perle magique, Paris: éditions Baudinière, 1945.

Жыцьцяпісы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

• Sainte Thérèse de Lisieux, Paris: E. Fasquelle, 1926.

• Les Amours d’Oscar Wilde, Paris, Flammarion, 1929.

• Le Bâtard, vie de Guillaume le Conquérant, Paris: E. Fasquelle, 1931.

• Eve Lavallière, Paris: Albin Michel, 1935.

• La Petite Thérèse de Lisieux, Paris: Fasquelle, 1937.

Эсэ[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

• Aurel et le procès des mondains, Paris: J. Povolozky & Cie, 1921.

• Embellissez-vous, Paris: Éditions de France, 1926.

• Le Cheval, Paris: Nouvelle société d'édition, 1930.

• L’Amérique chez elle, Paris: éditions Albert, 1933.

• Rouen, Rouen: éd. Henri Defontaine, 1935.

• Up to date: essai sur la jeunesse française contemporaine, Paris: R. Allou, 1936.

• El Arab, l'Orient que j'ai connu, éd. Lugdunum, Lyon, 1944.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Francis de Miomandre, «Lucie Delarue-Mardrus», in L'Art moderne, Revue critique hebdomadaire, 28e année, n°8, Bruxelles, 23 février 1908, p.58.
  2. ^ Christophe Dauphin, Lucie Delarue-Mardrus, la princesse amande, livre numérique, Recours au poème éditeurs, 2015.
  3. ^ Sanchez Nelly, «Trois autobiographies féminines dans l'entre-deux-guerres», in Inverses, no 11, «Littérature féminine du début du XXe siècle», 2011, p. 121-132.
  4. ^ Coralie Philibert, Les mille et une vies de Lucie Delarue-Mardrus, Libération, le 16 août 2022, https://www.liberation.fr/culture/livres/les-mille-et-une-vies-de-lucie-delarue-mardrus-20220816_EWNCS6GMRVGPXGG3GCCAVZNWIA/
  5. ^ Christophe Dauphin, Lucie Delarue-Mardrus, la princesse amande, livre numérique, Recours au poème éditeurs, 2015.
  6. ^ Paris 1927 - championnat de France Féminin, le site Héritage des échecs français, http://heritageechecsfra.free.fr/fem1927.htm
  7. ^ André Albert-Sorel, Lucie Delarue-Mardrus, sirène de l'Estuaire, née-native de Honfleur, Éd. de la Lieutenance, Honfleur, 1999.
  8. ^ Christine Planté, Femmes poètes du xixe siècle: une anthologie, Littérature et idéologies au XIXe siècle, Lyon, Presses Universitaires de Lyon, 1998, p. 183.
  9. ^ André Albert-Sorel, Lucie Delarue-Mardrus, sirène de l'Estuaire, née-native de Honfleur, Éd. de la Lieutenance, Honfleur, 1999.
  10. ^ Christine Planté, «Patricia Izquierdo, Devenir poétesse à la belle époque (1900-1914)», Clio. Femmes, Genre, Histoire, 36 | 2012.
  11. ^ Mirande Lucien, Nos secrètes amours, Aurillac, ÉrosOnyx Éditions, 2008, p. 9.
  12. ^ «Postures et imposture de Lucie Delarue-Mardrus de 1908 à 1939», sur openedition.org, Presses universitaires de Rennes, 2016, https://books.openedition.org/pur/55970
  13. ^ «Postures et imposture de Lucie Delarue-Mardrus de 1908 à 1939», sur openedition.org, Presses universitaires de Rennes, 2016, https://books.openedition.org/pur/55970