Кэршкаўская атамная электрастанцыя

«Кэршкаўская АЭС»
Краіна	Славенія
Месцазнаходжаньне	Вэрбіна, гарадзкая грамада Кэршко, Пасаўская вобласьць
Пачатак будаўніцтва	17 лютага 1975 (50 гадоў таму)
Пачатак эксплюатацыі	1 студзеня 1983 (42 гады таму)
Кошт будаўніцтва	649 млн $
Уласьнік	Ген энэргія[d] і Харвацкая электраэнэргетыка
Эксплюатуючая арганізацыя	«Ген энэргія» (Любляна)
Колькасьць супрацоўнікаў	659 чал. (31 сьнежня 2023)
Тэхнічныя парамэтры
Колькасьць энэргаблёкаў	1
Тып рэактараў	легкаводны пад ціскам
Дзейных рэактараў	1
На вадаёме	Сава
Генэруючая магутнасьць	1994 МВат (цеплавая), 737 МВат (электрычная)
Месцазнаходжаньне
Геаграфічныя каардынаты	45° пн. ш. 15° у. д. / 45; 15
«Кэршкаўская АЭС» на мапе Славеніі «Кэршкаўская АЭС»
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

«Кэ́ршкаўская атамная электрастанцыя» (славен. Nuklearna elektrarna Krško) — атамная электрастанцыя Славеніі, запушчаная ў студзені 1983 году ў Вэрбіне (цяпер Пасаўская вобласьць).

На 2025 год забясьпечвала 20 % электраэнэргіі ў Славеніі і 16 % — у Харватыі. Была таварыствам з абмежаванай адказнасьцю ў адпаведнасьці з Пагадненьнем між урадамі Славеніі і Харватыі «Аб рэгуляваньні статусных і іншых правадачыненьняў, зьвязаных з укладаньнем у Кэршкаўскую атамную электрастанцыю, яе выкарыстаньнем і разборам» і Пагадненьнем «Аб Таварыстве», заключанымі ў 2003 годзе. У роўных долях пастаўляла электраэнэргію ў Славенію і Харватыю. Працавала з пакрыцьцём усіх выдаткаў без прыбыткаў і стратаў. Пароўну належала «Ген энэргіі» (Любляна, Славенія) і «Харвацкай электраэнэргетыцы». За 2005—2025 гады сярэднюю вытворчасьць электраэнэргіі павялічылі з 4,5 да 5,6 тэрават-гадзіна дзякуючы штогадоваму пераабсталяваньню.

Старшынёй Управы быў Гаразд Пфайфэр, а Назіральнай рады — харвацкі прадстаўнік Казімір Вранкіч. У кіраўніцтве пасады пароўну займалі супрацоўнікі са Славеніі і Харватыі. Звыш паловы супрацоўнікаў мелі вышэйшую асьвету. На канец 2020 году налічвалася 630 супрацоўнікаў, зь якіх 70 мелі дазвол на працу ў дыспэтчарскім пакоі.

Будова

На 2025 год «Кэршкаўская атамная электрастанцыя» мела энэргаблёк, дзе месьціўся ядзерны рэактар з цеплавыдзяляльнымі зборкамі (ЦВЗ), якія ўтваралі актыўную паласу. Ачышчаная астуджальная вада кружляла праз рэактар пад ціскам і адводзіла вылучанае цяпло ў выпарнік, дзе выпрацоўвалася пара для прываду турбіны і затым электрагенэратара. Усё абстаяваньне рэактара месьцілася пад ахоўным дахам. Энэргаблёк быў зачынены падчас працы. АЭС спынялі для замены ядзернага паліва. Паліўны цыкль між 2-ма заменамі адпрацаванага паліва на сьвежыя ЦВЗ складаў 18 месяцаў. «Кэршкаўская АЭС» падзялялася на 3 асноўныя цепларухомыя кругі: першасны, другасны і троесны. Вада кружляла ў гэтых адасобленых адзін ад аднаго кругах. Першыя 2 кругі былі замкнёнымі, а трэці злучаўся з навакольлем праз выкарыстаньне вады з ракі Савы для астуджэньня пары.

Першасны круг

Вылучанае ў актыўнай паласе рэактара цяпло награвае ваду, якая кружляе ў першасным крузе «Кэршкаўскай АЭС». Задачамі гэга круга былі выпрацоўка і перадача цяпла ад рэактара да выпарнікаў, дзе ўтваралася пара. Сярэдняя гарачыня цепланосьбіта рэактара пры яго поўнай магутнасьці складала +305 ˚C. Ціск у першасным коле складаў 15,4 мэгапаскаляў (154 бар). Складнікамі першаснага круга былі:

1. ядзерны рэактар, дзе пад ціскам у актыўнай паласе цякла вада ў якасьці цепланосьбіту, які паглынаў цяпло ў выніку ядзернага дзяленьня ў паліве;
2. выпарнікі, якія былі цеплаабменьнікамі, дзе цяпло перадавалася ад першаснага да другаснага круга для вытворчасьці пары, патрэбнай для працы турбіны, а таксама былі фізычнай мяжой, якая замінала пераносу радыёактыўных матэрыялаў у другасны круг;
3. помпы, якія праводзілі цепланосьбіт праз актыўную паласу рэактара, трубаправоды і выпарнікі дзеля забесьпячэньня пастаяннай цеплааддачы;
4. нагнятальнік, які вызначаў ціск з дапамогай электранагравальніка і халоднага душу.

Замена ядзернага паліва ў рэактары «Кэршкаўскай АЭС» (2009 год)

У якасьці ядзернага паліва выкарыстоўвалі двувокіс урану ў выглядзе сьпечаных таблетак з прамерам цыліндру каля 1 см. Іх устаўлялі ў цеплавыдзяляльныя стрыжні, 235 якіх складалі ў цеплавыдзяляльную зборку (ЦВЗ). Актыўная паласа рэактара складалася са 121 ЦВЗ. Вага новай паліўнай ЦВЗ складала ад 500 да 600 кг пры вышыні каля 4-х м. Цеплавыдзяляльныя зборкі злучалі ў матрыцу 16х16. Кожная ЦВЗ зьмяшчала 235 паліўных цеплавыдзяляльных стрыжняў, 20 накіравальнікаў для стрыжняў кіраваньня (паглынальнікаў нэўтронаў) і накіравальнік пасярод для вымярэньня патоку нэўтронаў. Пасярэдзіне дзяліліся ядры ўрану-235, у выніку чаго ўтвараліся па 2—3 нэўтроны. У сярэднім толькі адзін нэўтрон расшчапляў новае ядро, тады як астатнія паглыналіся борнай кісьляй і стрыжнямі кіраваньня, затрымліваліся ў паліве, дзе маглі ўтвараць новыя ядры з наступным дзяленьнем, або пакідалі актыўную паласу рэактара.

Ядзернае паліва

Уласьцівасьць	Паказьнік
Даўжыня паліўнай таблеткі	9,8 мм
Прамер паліўнай таблеткі	8,192 мм
Хімічны склад паліва	двувокіс урану
Матэрыял абгорткі	Цыркон нізкай ступені акісьленьня (ЦырНА)
Таўшчыня абгорткі	0,572 мм
Даўжыня актыўнай часткі ЦВЗ	3,658 м
Разьмяшчэньне ЦВЗ	16х16
Цеплавыдзяляльных стрыжняў у ЦВЗ	235
ЦВЗ у актыўнай паласе	121

Магутнасьць рэактара і выгараньне паліва вызначалі апусканьнем і падыманьнем стрыжняў кіраваньня і засяроджаньнем борнай кісьлі ў цепланосьбіце. Стрыжні кіраваньня складаліся са срэбра, інду і кадму, якія добра паглыналі нэўтроны. Засяроджаньне борнай кісьлі, якая таксама паглынала нэўтроны, мянялі павольна падчас штодзённай працы, а для хуткага зьмяненьня рэактыўнасьці выкарыстоўвалі стрыжні кіраваньня.

Стрыжні кіраваньня

Уласьцівасьць	Паказьнік
Матэрыял абгорткі	Нержавейная сталь 304 (18% хрому і 8% нікелю)
Таўшчыня абгорткі	0,445 мм
Прамер стрыжня	8,36 мм
Паглынальнік нэўтронаў	Срэбра-інд-кадм
Склад паглынальніка	80, 15 і 5 %
Вага пучка кіраваньня	52,2 кг
Паглынальных стрыжняў у пучку	20
Пучкоў кіраваньня	33

Ачышчаная вада з борнай кісьляй кружляла па рэактары для адводу цяпла, якое вылучалася пры ланцуговай ядзернай рэакцыі. Таксама астуджальная вада запавольвала нэўтроны і ўтрымлівала іх ў актыўнай паласе. Хуткія нэўтроны выдзяляліся пры расшчапленьні ядраў дзяленьня. Пры гэтым імавернасьць дзяленьня ўрану-235 узрастала пры меншай хуткасьці нэўтронаў.

Астуджальная вада

Уласьцівасьць	Паказьнік
Гарачыня на выхадзе з рэактара	+324 °C (пры поўнай магутнасьці)
Гарачыня на ўваходзе ў рэактар	+287 °C (пры поўнай магутнасьці)
Агульны абсяг	197 кубамэтраў
Ціск	15,41 мэгапаскаляў
Агульны масавы выдатак	9021 кг/с
Дадатак	Борная кісьля
Асноўнае рэчыва	Вада

Выкарыстоўвалі 2 рэактарныя помпы для кружляньня цепланосьбіта ў першасным крузе, бо мелі 2 выпарнікі. Помпа забясьпечвала напор, патрэбны для пераадоленьня супраціву вады ў актыўнай паласе рэактара, трубаправодах і выпарніках. У кожным крузе астуджэньня працавала цэнтрабежная цыркуляцыйная помпа магутнасьцю 5,2 мэгават (7000 конскіх сілаў). Намінальная прадукцыйнасьць кожнай помпы складала 22 711 м³/гадзіна. На верхнім баку вала рухавіка месьціўся махавік, які павялічваў час прыпынку помпы і астуджэньне ў выпадку адключэньня электрасілкаваньня. Пры звычайнай працы элекстрастанцыі абедзьве помпы працавалі незалежна ад магутнасьці рэактара, што забясьпечвала сымэтрычны адвод цяпла ад рэактара і зьмешваньне першаснага цепланосьбіта для выраўноўваньня засяроджаньня борнай кісьлі.

Нагнятальнік падтрымліваў ціск падчас звычайнай працы і абмяжоўваў яго зьмяненьне падчас пераходных умоваў. У ніжняй частцы напорнага бака месьціліся электранагравальнікі, якія падтрымлівалі ціск, аў верхняй частцы таго бака былі душавыя кабіны, якія маглі паніжаць ціск пры патрэбе. Нагнятальнік мог вызначаць ціск толькі пры наяўнасьці паравой падушкі. Ціск у першасным крузе падтрымлівалі на ўзроўні 15,41 МПа. Вадзяная і паравая фазы нагнятальніка знаходзіліся ва ўмовах насычэньня. Агульная магутнасьць награвальнікаў нагнятальніка складала 1000 кіляватаў.

Замена выпарнікаў падчас капітальнага рамонту (2000 год)

Выпарнік меў выгляд цеплаабменьніка з U-падобнымі трубкамі. Цяпло першага круга перадавалася вадзе другаснага круга празь сьценкі трубаў выпарніка. Выпарнікі перадавалі цяпло ад цепланосьбіта рэактара да другаснага круга і выраблялі сухую насычаную пару для працы турбіны. Перашкоды між цепланосьбіта рэактар і парай для прываду турбіны прадухілялі распаўсюд радыяактыўных матэрыялаў у другасны круг. Выпарнікі выраблялі пераважна з вугляродзістай сталі. Унутраную паверхню ўваходных камэраў і соблаў аббівалі нержавейнай стальлю.

Выпарнікі

Уласьцівасьць	Паказьнік
Агульная паверхня цеплаабмену	7177 м²
U-падобных трубак у выпарніку	5428
Вага выпарніка	345 тонаў
Вышыня выпарніка	20,6 м
Масавы паток пары ад абодвух выпарнікаў	1088 кг/сэкунда
Гарачыня вады на ўваходзе	+220 °C
Гарачыня пары на выхадзе	+280 °C
Ціск пары на выхадзе	6,5 мэгапаскаляў
Выпарнікаў	2
Матэрыял U-падобнай трубкі	інканэль 690 ТТ (58% нікелю і 28% хрому)
Таўшчыня U-падобнай трубкі	1,09 мм
Вонкавы прамер U-падобнай трубкі	19,05 мм

Другасны круг

Выпарныя трубкі ў другасным крузе былі запоўненыя вадой, якая пастаянна выпарвалася празь ніжэйшы ціск. Пры адначаснай падачы вады і адводзе пары цяпло безупынна адводзілася ад першаснага цепланосьбіта і рэактара. Атрыманую пару затым падавалі па трубах да турбінаў высокага і нізкага ціску, у якіх пара пашыралася і мэханічна прыводзіла ў рух турбіну. Тая турбіна прыводзіла ўрух генэратар, які перадаваў электраэнэргію ў электрасетку. Пасьля выхаду зь 2-х турбінаў нізкага ціску пара трапляла ў кандэнсатар, дзе звадкоўвалася. Затым помпы другаснага круга вярталі ваду праз награвальнікі ў выпарнік.

• Паравыя турбіны высокага і нізкага ціску. Пара з выпарніка па параправодзе падавалася да лопасьцяў ротара турбінаў высокага і нізкага ціску, у якіх энэргія пары пераўтваралася ў мэханічную энэргію. Такім чынам, пара круціла ротар турбіны, які круціў ротар электрагенэратара. Пара пад ціскам каля 64 бар паступала ў турбіну высокага ціску праз кіраваныя запорныя кляпаны, дзе пашыралася да ціску 9 бар. Затым вільготная пара паступала ў падзяляльнік і перагравальнік пары. Падзяляльнік вільгаці выдаляў утвораныя кроплі вады, а насычаная пара перагравалася для павышэньня эфэктыўнасьці другаснага круга. Такім чынам, перагрэтая пара ў 2-х турбінах нізкага ціску выкарыстоўвалася і пакідала турбіну пад ціскам 0,03 бар пры цеплыні каля +25 °C, то-бок амаль у стане спакою, бо перадала ўсю сваю энэргію турбіне. Цеплыня ракі Савы вызначала кропку астываньня пары, што ўплывала на цепларухомую спраўнасьць АЭС.

Поўная магутнасьць АЭС

Уласьцівасьць	Паказьнік
Хуткасьць кручэньня турбіны	1500 абаротаў у хвіліну
Гарачыня сьвежай пары	+280 °C
Ціск на ўваходзе сьвежай пары	6,4 мэгапаскаляў (64 бар)
Паток пары	1090 кг/сэкунда
Найбольшая магутнасьць	730 мэгаватаў

• Генэратар электрычнага току. Быў трохфазным і меў магутнасьць у 850 мэгавольт-ампэр пры напрузе ў 21 кілявольтаў. У электрычным генэратары мэханічная энэргія пераўтваралася ў электраэнэргію. Сынхронны генэратар прызначаўся для пераўтварэньня энэргіі на частасьці ў 50 гэрцаў. Асноўнымі складнікамі генэратара былі статар і ротар з абмоткамі. Працоўная магутнасьць генэратара складала 730 МВат, зь якіх 35 МВат выкарыстоўвалі для працы АЭС, а 695 Мват разьмяроўвалі ў сетку электраперадачы. Хуткасьць кручэньня генэратара складала 1500 абаротаў у хвіліну, яго намінальны косынус Ø — 0,876.

• Кандэнсатар. Служыў цеплаабменьнікам. Халодная вада з Савы цякла па трубах, па якіх працякала выкарыстаная пара з турбінаў нізкага ціску. Пара разрэджвалася пры дотыку з халоднымі трубамі, якія вялі ў раку Саву. Два кандэнсатары служылі цеплаадводам для другаснага круга, у якім зьбіралася пара ад 2-х турбінаў нізкага ціску. Пара пераўтвараліся ў ваду без істотнага зьмяненьня цеплыні. Кандэнсатары месьціліся пад турбінамі нізкага ціску, адкуль вада пасьля нагрэву ў аднаўляльных награвальніках для павышэньня спраўнасьці АЭС перапампоўвалася назад у выпарнікі. Кандэнсатар мог астуджацца 2-ма спосабамі: 1) уся патрэбная для астуджэньня вада бралася з ракі Савы і вярталася ў яе на хуткасьці 25 кубамэтар/сэкунда; 2) пры спалучаным астуджэньня частка вады цякла па замкнёным крузе праз градзірні, што дазваляла працаваць на поўную магутнасьць пры неспрыяльным сьцёку ракі.

• Трансфарматар. Пераўтвараў напругу генэратара з 21 кілявольту ў напругу электрасеткі на 400 кВольт. Вышэйшая напруга памяншала страты пры перадачы электраэнэргіі на вялікую адлегласьць. Абодва галоўныя трансфарматары мелі магутнасьць па 500 мэгавольт-ампэр і пераўтваралі напругу для залучэньня ў энэргасыстэму Славеніі і суседняй Харватыі празь лініі электраперадачы (ЛЭП). Асноўныя трансфарматары ГТ1 і ГТ2, а таксама трансфарматары ўласнага сілкаваньня Т1 і Т2 былі пераважнай крыніцай энэргіі. Дапаможны трансфарматар Т3 быў запасной крыніцай энэргіі, бо падлучаўся да Брэстаніцкай цеплаэлектрастанцыі, якая спальвала прыродны газ, праз падстанцыю Кэршко і ЛЭП напругай 110 кВольт. Брэстаніцкая ЦЭС магла сілкаваць «Кэршкаўскую АЭС» пры адсутнасьці іншых вонкавых крыніцаў энэргіі. Рэгуляваньне блёкавых трансфарматараў пад нагрузкай магло складаць да +/-10 %.

Троесны круг

Троесны круг «Кэршкаўскай АЭС» прызначаўся для адводу цяпла ў навакольле празь немагчымасьць скарыстаць у вытворчасьці электраэнэргіі. Помпы прапампоўвалі ваду з ракі Савы праз кандэнсатара і вярталі яе ў раку. Хуткасьць патоку праз кандэнсатар складала каля 25 м³/сэк. Троесны круг утваралі: кандэнсатар, астуджальныя помпы, градзірні і трубаправоды. Пры праходзе праз кандэнсатар вада з Савы награвалася, бо паглынала цяпло выпарэньня адпрацаванай пары. Градзірні задзейнічалі для вымушанага астуджэньня, калі тое награвала раку больш як на 3 °C. Астуджэньне кандэнсатара на «Кэршкаўскай АЭС» абмяжоўвалася павышэньнем цеплыні ракі ў кропцы зьмешваньня да 3 °C за 24 гадзіны.

• Помпа астуджальнай вады. Саўскую ваду ачышчалі праз грубыя фільтры і рухомыя кручэльныя краты. Затым тры помпы прапампоўвалі ачышчаную ваду праз кандэнсатар і цеплаабменьнікі, пасьля чаго вярталі яе ў раку Саву. Гэтыя помпы забясьпечвалі ваду для астуджэньня кандэнсатара. Для адводу цяпла ад АЭС выкарыстоўвалі хуткасьць сьцёку ў рацэ Саве пры 25 м³/сэк. Астуджальную ваду, якая атрымала ваду ад кандэнсатара, маглі вярнуць у раку або часткова прапусьціць праз градзірні перад вяртаньнем у Саву. Астуджэньне кандэнсатара і цеплаабменьніка засталавалася важным для працы АЭС па-за ядзернай бясьпекай.

Градзірні «Кэршкаўскай АЭС» (2010 год)

• Градзірні. Выкарыстоўвалі навакольнае паветра для астуджэньня нагрэтай вады перад скіданьнем у Саву. Іх задзейнічалі пры непагодзе, надта высокім або нізкім узроўні вады ў Саве, а таксама пры павышаным утрыманьні наносаў у рачной вадзе. Дзьве помпы градзірні маглі адводзіць 15 м³/сэк астуджальнай вадкасьці ў градзірню. Вада з градзірняў затым вярталася да ўсіх помпаў астуджальнай саўскай вады пад узьдзеяньнем сілы цяжару. Пры патрэбе магла працаваць толькі адна помпа ў розных спалучэньнях градзірняў і вэнтылятараў або на любой абранай градзірні, што дазваляла мяняць працу ў адпаведнасьці з умовамі надвор’я і вадацёку ракі. Калі паток Савы памяншаўся, градзірні запускалі, каб абмяжоўваць павышэньне прыроднай цеплыні ракі 3-ма °C. Градзірні маглі выдаляць 400—600 мэгаватаў цеплавой энэргіі ў залежнасьці ад надвор’я.
  • Помпа градзірні. Падавала нагрэтую саўскую ваду праз градзірні і забясьпечвала кружляньне вады між градзірнямі і ўліваньне ў кандэнсатар. Дзьве помпы забясьпечваліся вадой з басэйна астуджальнай вады, які месьціўся ў канцы зваротнага канала астуджальнай вады з ракі Савы. Помпы перапампоўвалі ваду ў градзірні, дзе тую астуджалі вэнтылятарамі.

Помпы градзірні

Уласьцівасьць	Паказьнік
Хуткасьць кручэньня	420 абаротаў у хвіліну
Магутнасьць помпы	2000 кіляватаў
Помпаў	2
Паток помпы	7,5 кубамэтар/сэкунда

• Плаціна на Саве. Забясьпечвала дастаткова вышыню вады пры розных патоках і роўнях вады ў рацэ Саве для астуджэньня кандэнсатара і іншага абсталяваньня АЭС. Брэжыцкая гідраэлектрастанцыя забясьпечвала ровень вады ў рацэ пры звычайных умовах. Саматужнае і ручное кіраваньне шлюзамі на рацэ забясьпечвала «Кэршкаўскую АЭС» дастатковай колькасьцю вады. Узьведзеная плаціна служыла зарукай найменшай патрэбнай вышыні вадасховішча ў 150 м над узроўнем мора, каб прапампаваць 25 кубамэтраў астуджальнай вады ў сэкунду для звычайнай працы АЭС. Складалася з 6 вадазьліваў шырынёй па 15 м кожнага. Даўжыня складала 115 м, а шырыня з падводным вадаспадам — 18,8 м. Пасьля ўзьвядзеньня плаціны Брэжыцкай ГЭС ровень вады ў рацэ каля АЭС павысіўся на 3 м, таму цяпер ГЭС вызначае ровень вады. Таму браму плаціны АЭС узьнялі і падрыхтавалі да рэгуляваньня, калі спатрэбіцца замена брамы плаціны ГЭС.

Іншыя часткі АЭС

• Дыспэтчарскі пакой. Месца кіраваньня апэратарамі прыладамі для ўсталяваньня патрэбнага стану электрастанцыі. Служыў для апрацоўкі паказчыкаў абсталяваньня, якія вызначалі яго стан. Таксама існаваў дапаможны дыспэтчарскі пакой для астуджэньня АЭС да халоднага спыненьня і кіраваньня пры надзвычайным здарэньні.
• Гермэтычная абалонка. Энэргаблёк, у якім месьціўся рэактар з кругамі астуджэньня і сеткамі бясьпекі, складаўся з унутранай сталёвай абалонкі і вонкавага жалезабэтоннага корпуса. Гермэтычная абалонка яддзяляла асноўнае абсталяваньне і радыяактыўныя матэрыялы ад навакольля і абараняла ад вонкавых аскепкаў. Пад гермэтычнай абалонкай месьцілася абсталяваньне першага круга астуджэньня і важныя прылады бясьпекі. Уваходныя праходы ў энэргаблёк для людзей і абсталяваньня былі абсталяваныя гермэтычнымі камэрамі з падвойнымі дзьвярыма. Шматлікія тунэлі для трубаправодаў і кабэляў, якія вялі празь сьцены гермэтычнай абалонкі, мелі падвойную гермэтызацыю. Гермэтычная абалонка была разьлічаная на празьмерны ціск у выпадку разьліву ў першым крузе. Вышыня жалезабэтоннага корпуса складала 71 м, а ўнутраны і вонкавы прамеры гермэтычнай абалонкі — 35 і 38 м адпаведна.
• Сховішча нізка- і сярэднерадыяактыўных адкідаў (НСРАА). Месьцілася ў межах агароджы АЭС і прызначалася для цьвёрдых адкідаў, у якіх засяроджаньне радыянуклідаў перавышала дапушчальныя значэньні. Іх пераўтваралі ў бясьпечны для захоўваньня і перавозкі выгляд, у якім забясьпечвалася абарона людзей і навакольля ад іянізавальнага выпраменьваньня. Часовае сховішча ўяўляла сабой сэйсмаўстойлівы жалезабэтонны будынак. Канчатковую перапрацоўку ажыцьцяўлялі Славенскае агенцтва радыяактыўных адкідаў і харвацкі Фонд перапрацоўкі адпрацаванага ядзернага паліва Кэршкаўскай АЭС. Колькасьць утвораных адкідаў залежала ад устойлівасьці працы АЭС і абсягу рамонту. Штогод на «Кэршкаўскай атамнай электрастанцыі» ўтваралася ў сярэднім каля 30 кубамэтраў НСРАА.
• Басэйн адпрацаванага паліва. Месьціўся ў будынку выкарыстаньня паліва. Часова захоўваў адпрацаваныя цеплавыдзяляльныя зборкі (ЦВЗ). Запаўняўся вадой з даданьнем борнай кісьлі для паглынаньня нэўтронаў, каб прадухіліць ланцуговую ядзерную рэакцыю ў паліве. Пры гэтым вада, якая кружляла праз цеплаабменьнік, астуджала адпрацаванае паліва. Адпрацаваным ядзерным палівам называлі ЦВЗ, якія дасягнулі межаў сваёй гаспадарчай карыснасьці. Паводле ўдзельнай актыўнасьці адпрацаваныя ЦВЗ былі высокарадыяактыўнымі адкідамі, якія захоўвалі да заканчэньня выкарыстаньня «Кэршкаўскай АЭС». Басэйн прапаноўваў мокрае захоўваньне з актыўным астуджэньнем. Ён меў даўжыню 16 м, шырыню 8 м і глыбіню 12 м. Басэйн зьмяшчаў стэляжы для 1694 адпрацаваных ЦВЗ. Васьмімэтровы слой вады над адпрацаванымі ЦВЗ служыў шчытом ад радыяцыі і сродкам расьсейваньня цяпла. Колькасьць рэшткавага цяпла і выпраменьваньня памяншаецца пасьля 5 гадоў захоўваньня ў басэйне настолькі, што дазваляе перайсьці да сухога захоўваньня ў кантэйнэрах з пасіўным астуджэньнем. Пры мокрым захоўваньні ў басэйне для астуджэньня вады выкарыстоўвалі цеплаабменьнікі і помпы.
• Сухое сховішча адпрацаванага паліва. Было пасіўным без патрэбы дадатковай энэргіі. Служыла найлепшым часовым рашэньнем. Прызначаўся для захоўваньня адпрацаваных ЦВЭЗ пасьля 5 гадоў у басэйне адпрацаванага паліва. Забясьпечваў доўгатэрміновае астуджэньне прыродным патокам паветра. Кантэйнэры абаранялі ад непагоды і землятрусу, а таксама падзеньня аскепкаў з паветра. Сховішча ўзводзілі ў тэхнічнай чыстцы «Кэршкаўскай АЭС».
• Разьмеркавальная прылада. Электраэнэргія паступала ад генэратара праз 2 трансфарматары ў электрасетку напругай 400 кілявольтаў. Адсюль ішла лінія электраперадачы (ЛЭП) ў Марыбор, а таксама па 2 ЛЭП у Любляну і Заграб (Харватыя). АЭС улучала сетку перадачы электраэнэргіі для славенскага прадпрыемства «Элес» і «Харвацкай электраэнэргетыкі». На захадзе АЭС месьцілася разьмеркавальная прылада напругай 110 кВольт, да якой была падлучаная ЛЭП да Брэстаніцкай цеплаэлекстанцыі, што працавала на прыродным газе. Гэтая разьмеркавальная прылада зябясьпечвала запасное электрасілкаваньне для ўласных патрэбаў АЭС, калі яна не працавала і адсутнічала падача празь сетку напругай 400 кВ. У выніку Брэстаніцкая ЦЭС магла забясьпечыць «Кэршкаўскую АЭС» энэргіяй пры адсутнічасьці іншых вонкавых крыніцаў.
• Будынак апрацоўкі радыяактыўных грузаў. Зьмяшчаў прэс высокага ціску і дадатковую цыстэрну для адпрацаванай астуджальнай вады рэактара, а таксама вымяральнае абсталяваньне. Даваў дадатковую прастору для захоўваньня нізка- і сярэднерадыяактыўных адкідаў (НСРАА) да пабудовы пастаяннага сховішча для іх.
• 1-ы бункер. Месьціўся асобна ад ядзернай часткі электрастанцыі. Прызначаўся для кіраваньня спыненьнем і астуджэньнем АЭС. Меў дадатковыя крыніцы электраэнэргіі для ўласных патрэбаў. Забясьпечваў інфармацыйную інфраструктуру і ўмовы жыцьця для кіраўніцтва на выпадак надзвычайнага здарэньня.
• 2-і бункер. Улучаў прылады бясьпекі для зьмякчэньня наступстваў здарэньня. Меў плошчу 38х32 м. У яго ўклалі 3500 кубамэтраў бэтону і 380 т арматуры. Адпавядаў патрабаваньням устойлівасьці да землятрусу, паводкі і авіяздарэньня. Зьмяшчаў рэзэрвуар з бораванай і звычайнай вадой і помпай для ўпырску вады ў ядзеры рэактар і абодва выпарнікі.
• Будынак дэзактывацыі. Прымаў забруджанае абсталяваньне для ачышчэньня ад радыянуклідаў. Абсталяваньне таксама захоўвалі для памяншэньня радыяактыўнасьці з часам. Зьмяшчаў старыя выпарнікі, замененыя ў 2000 годзе, і галоўку рэактара, замененую ў 2012 годзе. У асобным пакоі месьціўся макет ніжняй часткі выпарнікаў, якім карысталіся для навучаньня пэрсаналу.

Вытворчасьць энэргіі

На 2025 год «Кэршкаўская атамная электрастанцыя» выкарыстоўвала да 35 мэгаватаў электраэнэргіі для ўласных патрэбаў, а астатнія 696 МВат перадавала ў электрасетку напругай 400 кілявольтаў спажыўцам Славеніі і Харватыі. Легкаводны рэактар пад ціскам меў цеплавую магутнасьць 1994 МВат і электрычную — 730 МВат. Цеплавая эфэктыўнасьць складала 36 %. Крыніцай цяпла для выпрацоўкі электраэнэргіі служыла дзяленьне ядраў у ядзерным паліве. Такім палівам быў ізатоп урану-235, які складаў да 5 % ад агульнай масы паліва. Астатнія 95 % складаў ізатоп урану-238, які ня быў непасрэдным палівам. Празь ядзерныя рэакцыі з гэтага ізатопа павольна выраблялі паліва. У рэактары мелі: 121 паліўную цеплавыдзяляльную зборку (ЦВЗ), кожная зь якіх зьмяшчала 235 паліўных стрыжняў даўжынёй па 3,658 м. У кожным стрыжні было 360 таблетак двувокісу ўрану. Кожная паліўная ЦВЗ вытрымлівала 3 гады, якія складалі 2 паліўныя цыклі ў актыўнай паласе рэактара, пасьля чаго тую замянялі на новую ЦВЗ. Агульная вага ўрану ў актыўнай паласе складала 49 тонаў. Капітальны рамонт выконвалі кожныя 18 месяцаў, у ходзе якога рабілі: тэхнічнае абслугоўваньне абсталяваньня, пераабсталяваньне АЭС, выпрабаваньне прыладаў бясьпекі і замену паловы са 121 ЦВЗ у актыўнай паласе рэактара для адновы яго энэргетычнай здольнасьці. Падчас рамонту ўсе ЦВЗ пераводзілі ў басэйн адпрацаванага паліва, дзе іх дадаткова правяралі на прыдатнасьць для вяртаньня ў актыўную паласу рэактара. Ядзернае паліва забіралі і дадавалі самі апэратары АЭС. Вада абсягам 197 кубамэтраў служыла цепланосьбітам рэактара, дзе знаходзілася пад ціскам 15,41 мэгапаскаляў. Яе гарачыня перад уваходам у рэактар складала +287 °C, а на выхадзе павышалася да +324 °C.

Намінальная магутнасьць генэратара складала 850 МВат, а напруга — 21 кілявольт. Сіла току ад генэратара пры поўнай магутнасьці дасягала 20 кіляампэраў, а хуткасьць кручэньня турбіны і генэратара — 1500 абаротаў у хвіліну.

Вытворчасьць электраэнэргіі на АЭС спараджала нізка- і сярэднерадыяактыўныя адкіды (НСРАА). «Кэршкаўская АЭС» захоўвала каля 35 кубамэтраў такіх адкідаў за год. Такімі адкідамі было і зношанае абсталяваньне ў радыялягічна кіраванай паласе, якое немагчыма дэзактываваць і перапрацаваць пасьля выкарыстаньня. Прыкладамі НСРАА былі: выкарыстаная ахоўная вопратка, перапрацаваныя вадкія адкіды ў выглядзе фільтраў і смалы, а таксама матэрыялы, утвораныя пры абслугоўваньні абсталяваньня ў радыяцыйна кіраванай паласе. Усе адпаведныя адкіды, якія ўтварыліся з пачатку выкарыстаньня АЭС у 1981 годзе, захоўвалі ў часовым сховішчы. Агульны абсяг такіх адкідаў складаў 2488 м³, якія зьмяшчаліся ў прасторы 20х20х6 м. Зьніжэньня іх абсягу дасягалі шляхам сартаваньня, засяроджаньня, плаўленьня і спальваньня. За мяжой заказвалі паслугі спальваньня і плаўленьня. Гэтак спальваньне скарачала абсяг адкідаў да 20 разоў. Наступствам узьдзеяньня АЭС для навакольля служыла пацяпленьне ракі Савы на некалькі градусаў. Рачная вада ў кандэнсатары безь непасрэднага дотыку і зьмешваньня астуджала пару і пераўтварала яе ў ваду, якую помпы выштурхоўвалі назад у выпарнікі. Вада ў другасным крузе АЭС была дэмінэралізаванай і надта чыстай, таму варта пазьбягаць яе зьмешваньня з рачной вадой. Пры пераўтварэньні цеплавой энэргіі ў электраэнэргію немагчыма скарыстаць усю цеплыню праз уласьцівасьць фізычнай падзеі. Таму частка гэтага цяпла ў выглядзе нагрэтай вады пераходзіла ў раку Саву. Два выпарнікі вагой па 345 т і вышынёй 20,6 м выдавалі пад ціскам 6,5 МПа пару гарачынёй +280 °C. У 1996 годзе ўпершыню распрацавалі праграму вываду з выкарыстаньня «Кэршкаўскай АЭС». У 2020 годзе Міждзяржаўная камісія зацьвердзіла 3-і перагляд той праграмы. Згодна з правілам пакрыцьця выдаткаў на вывад з выкарыстаньня за кошт выгадаатрымальнікаў АЭС яе абодва пайшчыкі славенская «Ген энэргія» і «Харвацкая электраэнэргетыка» плацілі пэўную суму з кожнай выпрацаванай на АЭС мэгават-гадзіны ў Фонд перапрацоўкі радыяактыўных адкідаў і Фонд перапрацоўкі адпрацаванага ядзернага паліва адпаведна.

У 2020 годзе эфэктыўная доза ўзьдзеяньня АЭС на насельніцтва ў непасрэднай блізкасьці склала 0,07 мікразывэрта, што складала 0,003 % ад прыроднага фону ў выніку радыяактыўнасьці Зямлі і выпраменьваньня з космасу. Гадавую дозу радыяцыі для працаўнікоў абмяжоўвалі 20 мілізывэртамі, як для лекараў і прамысловых рэнтгенолягаў праз пагрозу для здароўя пры вышэйшай дозе. Сярэдняя газавая доза апраменьваньня працаўніка АСЭ складала каля 0,42 міліЗывэрт. Найвышэйшыя дозы каля 6,68 мЗв атрымлівалі некаторыя працаўнікі падчас капітальнага рамонту, што было 3-кратна меншай дозай за дапушчальную паводле заканадаўства. Ад прыроднага выпраменьваньня атрымлівалі дозу ў 2,4 мЗв за год. За астуджэньне першаснага круга АЭС адказвалі 2 помпы першаснага цепланосьбіта, якія мелі магутнасьць рухавіка 5,22 МВат, агульны масавы выдатак 9 тона/сэк і агульны абсягавы выдатак 12,6 кубамэтар/сэк.

Мінуўшчына

У 1964 годзе ў Сацыялістычнай Рэспубліцы Славенія (Югаславія) пачалося дасьледаваньне Кэршкаўскага поля ў якасьці месца для ядзернай электрастанцыі. У кастрычніку 1970 году старшыня Скупшчыны СР Славенія Стане Каўчыч і старшыня Сабору СР Харватыя Драгуцін Харамія падпісалі Пагадненьне «Аб будаўніцтве атамнай электрастанцыі». У красавіку 1971 году заснавальнікі падпісалі Пагадненьне «Аб падрыхтоўцы да будаўніцтва Кэршаўскай АЭС» і абвясьцілі міжнародны конкурс на яе ўзьвядзеньне. У лістападзе 1971 годзе пастаўніком абсталяваньня пасьля ацэнкі заявак абралі амэрыканскае прадпрыемства «Ўэстынгхаўс» (штат Пэнсыльванія). У траўні 1972 году заснавалі аб’яднанае прадпрыемства «Электрагаспадарка Славеніі». У лістападзе 1973 году падпісалі ліст аб намерах з «Ўэстынгхаўсам» пасьля ўзгадненьня з працоўнай групай выканаўчых радаў. У жніўні 1974 году Сакратарыят горадабудаўніцтва СР Славенія выдаў дазвол наконт месца будаўніцтва патрэбных для Кэршаўскай АЭС збудаваньняў. У сьнежні 1974 годзе заклалі першы камень у падмурак 1-й у Югаславіі ядзернай электрастанцыі.

17 лютага 1975 году Сакратарыят прамысловасьці СР Славенія выдаў дазвол на падрыхтоўчыя працы на будаванай Кэршаўскай АЭС. У лютым 1975 году на будоўлі пачалі земляныя працы. У чэрвені 1976 году ў марскі порт Рыекі (СР Харватыя) прыбыло першае абсталяваньне для ядзернай часткі элекстрастанцыі. У кастрычніку 1976 годзе скончылі мантаж рэактарнай часткі. У сьнежні 1976 году ў СР Славенія запусьцілі электрасетку напругай 400 кілявольт. У кастрычніку 1977 году пачалі зборку турбагенэратара. У красавіку 1978 году ўсталявалі выпарнікі і корпус рэактара. У лістападзе 1979 году скончылі яго выпрабаваньне ціскам. У кастрычніку 1980 году завезьлі ядзернае паліва. У лістападзе 1980 году ў першасным крузе электрастанцыі дасягнулі намінальным паказчыкаў ціску і цеплыні. У траўня 1981 году ў корпус рэактара зьмясьцілі паліва для першай ступені выпрабавальнага выкарыстаньня. 11 верасьня 1981 году дасягнулі самападтрымоўванай ланцуговай рэакцыі. 2 кастрычніка 1981 году генэратар сынхранізавалі з электрасеткай, у выніку чаго «Кэршкаўская АЭС» пачала перадаваць першыя кіляваты электраэнэргіі ў энэргасыстэму. У лютым 1982 году элекстрастанцыю ўпершыню выйшла на поўную магутнасьць. У ліпені 1982 году дапрацавалі сетку сілкаваньня выпарніка. У жніўні 1982 году АЭС пачала працу на поўнай магутнасьці.

У студзені 1983 году пачалося камэрцыйнае выкарыстаньне АЭС. У ліпені 1983 году пачалі 1-ы штогадовы капітальны рамонт і 1-я замена паліва. У 1984 годзе Міжнароднае агенцтва атамнай энэргіі (Аўстрыя) накіравала на «Кэршкаўскую АЭС» Дружыну агляду бясьпекі дзейнасьці. 6 лютага 1984 году АЭС атрымала атрымала дазвол на пастаяннае выкарыстаньне. У 1986 годзе Міжнароднае агенцтва атамнай энэргіі (МААЭ) накіравала на «Кэршкаўскую АЭС» Дружыну ацэнкі бясьпекі істотных падзеяў. У траўні 1989 году на ўстаноўчай нарадзе ў Маскве кіраўнік «Кэршкаўскай АЭС» Стане Рожман падпісаў дэклярацыю аб сяброўстве ў Сусьветным аб’яднаньні ядзерных апэратараў (Ангельшчына). У 1989 году Камітэт прамысловасьці і будаўніцтва СР Славенія выдаў дазвол на выкарыстаньне электрастанцыі. У 1990 годзе Дружына агляду бясьпекі дзейнасьці МААЭ выдала свае высновы, а Ўрад СР Славенія пастанавіў прыпыніць здабычу ўранавай руды ў рудніку Жыроўскі верх (Верхняя Крайна). У ліпені 1991 году электрастанцыю адключылі ў сувязі са Славенскай вызваленчай вайной ад Югаславіі.

У 1992 годзе Ўрад Славеніі пастанавіў канчаткова спыніць здабычу ўрану на рудніку Жыроўскі верх. У 1993 годзе МААЭ накіравала чарговую Дружыну агляду бясьпекі дзейнасьці (ДАБД) на АЭС, а таксама ўтварылі Міжнародную камісію незалежнага агляду бясьпекі Кэршаўскай АЭС. У 1994 годзе Дружына агляду бясьпекі дзейнасьці МААЭ выдала свае высновы. У 1995 годзе Сусьветнае аб’яднаньне ядзерных апэратараў (САЯА) выдала Супольніцкі агляд. У 1996 годзе прыбыла Дружына ацэнкі бясьпекі істотных падзеяў (ДАБІП) ад МААЭ. У 1998 годзе ўкаранілі сушку нізка- і сярэднерадыяактыўных адкідаў у бочцы для іх зьмяншэньня ў часовым захоўваньні на электрастанцыі. У 1999 годзе САЯА выдала паўторны Супольніцкі агляд. У чэрвені замянілі выпарнікі, што павялічыла магутнасьць электрастанцыі да 707 мэгаватаў. Таксама паставілі трэнажор для падрыхтоўкі пэрсаналу. У траўні 2001 году замянілі галоўны трансфарматар ГТ1 і перабудавалі адну зь дзьвюх градзірняў. У траўні 2002 году падлучылі новы цеплаабменьнік для астуджэньня басэйну адпрацаванага паліва, а таксама перабудавалі 2-ю градзірню. У 2003 годзе ўпершыню за 10 гадоў правялі комплексную праверку бясьпекі АЭС, а таксама прынялі Дружыну агляду бясьпекі дзейнасьці (ДАБД) МААЭ.

Паводка на Саве каля «Кэршкаўскай АЭС» (2010 год)

У сакавіку 2003 году падпісалі Пагадненьне між Урадамі Славеніі і Харватыі «Аб рэгуляваньні статусных і іншых правадачыненьняў, зьвязаных з укладаньнем у Кэршкаўскую атамную электрастанцыю, яе выкарыстаньнем і разборам» і Пагадненьнем «Аб Таварыстве». У траўні 2003 году абнавілі краты захоўваньня ў басэйне адпрацаванага паліва. У кастрычніку 2004 году пры капітальным рамонце замянілі накапляльныя батарэі пастаяннага току на 220 вольт, сетку безупыннага замеру бору і аналягавую сетку радыялягічнага нагляду, а таксама перайшлі на 18-месячны паліўны цыкль. У лістападзе 2004 году падпісалі калектыўную дамову з прафэсійным зьвязам. У 2005 годзе даставілі новыя турбіны нізкага ціску з Такасага (Японія) праз Копэрскі порт, а Дружына агляду бясьпекі дзейнасьці МААЭ даслала сваю справаздачу. У красавіку 2006 году замянілі 1-ы з 2-х галоўных трансфарматараў і ротары абедзьвюх турбінаў нізкага ціску. У выніку ў чэрвені 2006 году намінальную магутнасьць АЭС павялічылі да 727 Мват на электрагенэратары. У кастрычніку 2007 году замянілі рухавік помпы першаснага круга, а таксама другасныя падагравальнікі і падагравальнік пары зь вільгацеаддзяляльнікам. У 2008 годзе паставілі новую градзірню ЦТ3 і ўсталявалі 4 новыя астуджальныя камэры. У красавіку 2009 году ўкаранілі новае лічбавае кіраваньне турбінай і перабудавалі разьмеркавальную прыладу напругай 110 кілявольтаў. У кастрычніку 2010 году замянілі рухавік 2-й помпы першаснага круга і статар электрагенэратара.

У 2011 годзе правялі выпрабаваньне бясьпекі пасьля аварыі на АЭС Фукусіма I у Японіі і пабудавалі корпус 3-га дызэль-генэратара. У лістападзе 2011 году закупілі рухомае абсталяваньне для забесьпячэньня электраэнэргіяй, сьціснутым паветрам і астуджальнай вадой на выпадак адмовы стацыянарнага абсталяваньня. У 2012 годзе ўзьвялі супрацьпаводкавыя набярэжныя. У красавіку 2012 году замянілі ротар электрагенэратара, галоўку корпуса рэактара і сетку кіраваньня турбінай. Таксама падлучылі новы 3-і дызэль-генэратар і перабудавалі разьмеркавальную прыладу на 400 кілявольт і лінію электраперадачы (ЛЭП) Марыборскае поле. У чэрвені 2012 году Управа ядзернай бясьпекі Славеніі зацьвердзіла зьмяненьні для доўгатэрміновага выкарыстаньня «Кэршкаўскай АЭС». У 2013 годзе ўсталявалі аварыйны фільтар і пасіўны аўтакаталітычны рэкамбінатар вадароду, а таксама скончылі 2-ю комплексную праверку бясьпекі за 10 гадоў. У кастрычніку 2013 году замянілі 2-і з двух галоўных трансфарматараў і выявілі пашкоджаньні паліўных стрыжняў у 3-х цеплавыдзяляльных зборках (ЦВЗ). Таксама выдалілі абыходную сетку цеплавых чуйнікаў першаснага круга. 28 сьнежня 2014 году на 398-ы дзень безупыннай працы гадавая выпрацоўка ўпершыню перавысіла 6 млрд кіляват-гадзіна электраэнэргіі ў бягучым годзе. У красавіку 2015 году зьмянілі перанакіраваньне патоку вады ў корпусе рэактара і адрамантавалі сетку электрасілкаваньня ўласнага карыстаньня сумесна з прадпрыемствам «Элес». Таксама пачалося павышэньне ўзроўню вады ў рацэ Саве ў сувязі з будаўніцтвам вадасховішча для Брэжыцкай гідраэлектрастанцыі.

У ліпені 2015 году Міждзяржаўная камісія падтрымала рашэньне абодвух пайшчыкаў аб падаўжэньні тэрміну выкарыстаньня «Кэршкаўскай АЭС» да 2043 году. У 2016 годзе САЯА выдала высновы Супольніцкага агляду. У кастрычніку 2016 году замянілі паратурбінную помпу для дапаможнай падачы вады і галоўны выключальнік генэратара. Таксама зьмянілілі кружляньне астуджальнай вады і працу плаціны на Саве ў сувязі з узьвядзеньнем Брэжыцкай ГЭС. У жніўні 2017 году зьмянілі ўваходныя збудаваньні ў сувязі з уплывам Брэжыцкай ГЭС. У красавіку 2018 году ўсталявалі запасны адвод рэшткавага цяпла ад першаснага круга і ахоўнай гермэтычнай абалонкі, а таксама замянілі сетку ўзбуджэньня галоўнага электрагенэратара. У 2019 годзе дабудавалі запасны камандны пакой і новы асяродак тэхнічнай падтрымкі. У кастрычніку 2019 году замянілі ўласны трансфарматар электрастанцыі. У 2020 годзе дабудавалі запасное ахалоджваньне ахоўнай гермэтычнай абалонкі і басэйна адпрацаванага паліва. У красавіку 2022 году ўзьвялі бункер з помпай нагнятаньня і помпай падачы вады з пастаянных сьвідравінаў. У студзені 2023 году збудавалі сухое сховішча ядзернага паліва.

Генсакратар Міжнароднага агенцтва атамнай энэргіі Рафаэль Гросі на «Кэршкаўскай АЭС» (2024 год)

На канец 2023 году «Кэршкаўская АЭС» налічвала 659 супрацоўнікаў. За 2023 год спажыўцам паставілі 5,332 млн мэгават-гадзіна электраэнэргіі пры паніжанай даступнасьці 88 % праз уцечку трубаправода 6 кастрычніка, што вылікала адключэньне ад электрасеткі да 17 лістапада. Даход склаў 239,991 млн эўра, а выдаткі 239,869 млн эўра, што пасьля падатку на прыбытак зьвяло вынік у ноль паводле статуту прадпрыемства. На канец 2023 году сукупныя сродкі склалі 573,913 млн эўра, а ўласны капітал — 478,959 млн эўра. 12 км вакол АЭС 13 саматужных вымяральных станцыяў рабілі замеры радыяцыі. Уніз па цячэньні Савы на 30 км ладзіўся нагляд незалежнымі арганізацыямі. Гадавая доза дарослага, які харчаваўся мясцовай ежай, складала 0,5 мікразывэрта пры дапушчальнай мяжы ў 50 мкЗывэрт. Радыяцыйныя наступствы ад АЭС для мясцовага насельніцтва ў 2023 годзе склалі 0,12 мікразывэртаў, што складала 0,24 % ад вышэйзгаданай мяжы. Выкіды ў паветра і ваду на адлегласьці 500 м ад рэактара замяралі штомесяц, пры разьліку якіх вынік за 2023 год склаў 0,67 мікразывэрта (1,34 % ад гадавой мяжы). На канец 2023 году налічвалася 4599 пакункаў радыяцыйных адкідаў абсягам 2518 кубамэтраў і агульнай актыўнасьцю 19,5 тэрабэкерэляў. У басэйне адпрацаванага паліва захоўвалі 840 патрыманых ЦВЗ з 32-х паліўных цыкляў. У сухім сховішчы адпрацаванага паліва знаходзілася 592 адпрацаваныя ЦВЗ. Разам вага адпрацаванага паліва складала 556,1 т.

Кіраўнікі

1. Янез Дулар (1974—1988)
2. Стане Рожман (жнівень 1988 — 10 красавіка 2023)
3. Гаразд Пфайфэр (ад 2023 году)

Вонкавыя спасылкі

• Навіны (слав.) // ТАА «Кэршкаўская атамная электрастанцыя», 2025 г. Архіўная копія ад 2025 г. Праверана 25 красавіка 2025 г.
  • Дадзеныя пра электрастанцыю і навакольле (слав.)
  • Выданьні