Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў (Селішча)

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў
Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў
Краіна	Беларусь
Вёска	Селішча
Каардынаты	55°11′19″ пн. ш. 28°25′31″ у. д.
Канфэсія	Каталіцкая царква
Эпархія	Віцебская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	барока
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў на мапе Беларусі Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў
Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў на Вікісховішчы

Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў — помнік архітэктуры XVIII ст. у Селішчы. Знаходзіцца на беразе возера Селішча. З савецкіх часоў ня дзейнічае, стаіць у руінах. Твор архітэктуры барока. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя

Касьцёл да рэканструкцыі

Вялікае Княства Літоўскае

У 1726 годзе з фундацыі падчашніка і ротмістра полацкага Яна Язэпа Рагозы, полацкага падсудка Язафата Антонія Сялявы і ягонай жонкі Элеаноры з Коцелаў у мястэчку Селішчы збудавалі мураваны касьцёл пры кляштары бэрнардынаў.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Селішча апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл і кляштар працягвалі дзейнічаць. Па здушэньні вызвольнага паўстаньня (1830—1831) у 1832 годзе расейскія ўлады ліквідавалі кляштар. Касьцёл часткова перабудавалі ў сярэдзіне XIX ст.

3 гвалтоўнай пераробкай пад царкву Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы) касьцёла ў суседнім мястэчку Кублічах (1867 год), тамтэйшае начыньне перанесьлі ў Селішча.

Найноўшы час

У 1930-я гады савецкія ўлады зачынілі касьцёл. Будынак касьцёла пацярпеў у Другую сусьветную вайну.

Архітэктура

Касьцёл

Касьцёл — помнік архітэктуры барока. Гэта 3-нэфавая базыліка з трансэптам і паўцыркульнай 2-яруснай апсыдай. Галоўны (усходні) фасад флянкуюць 3-ярусныя вежы, паміж якімі шчыт з 3-кутным франтонам, 2 валютамі з бакоў і аркавым акном у цэнтры. Роўніца галоўнага фасаду мае вытанчаную архітэктурную плястыку: 3 ярусы аркавых эксэдраў, высокія лапаткі, тонкапрафіляваныя карнізы, высокі аркавы ўходны праём. Сьцены падзяляюцца шырокімі пілястрамі і лучковымі вокнамі, якія на другім ярусе паўцыркульныя. Цыліндрычныя з распалубкамі скляпеністыя перакрыцьці нэфаў абапіраюцца на 4 масіўныя слупы і магутны пэрымэтральны антаблемэнт. Апсыда вылучаецца з глыбіні цэнтральнага нэфа паміж 2 закрысьціямі.

Інтэр’ер аздаблялі 5 алтароў. Высокімі мастацкімі якасьцямі вылучаўся алтар Сьвятога Антонія з скульптурнай групай у завяршэньні. У галоўным алтары захоўваўся прывезены з Кублічаў абраз Божай Маці ў срэбнай рызе, перад якім былі ўкленчаныя выявы фундатараў касьцёла. Над нартэксам на магутнай арцы разьмяшчаліся хоры, на якіх стаяў барокавы арган. Закрысьція вылучалася багатым сьвятарскім аблачэньнем з выкарыстаньнем слуцкіх паясоў.

Кляштар

Да касьцёла з паўночнага боку далучаецца 2-павярховы Г-падобны ў пляне будынак кляштарнага корпусу пад высокім вальмавым дахам.

Галерэя

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  Па рэканструкцыі, 1913 г.
• 
  Прэзьбітэрыюм, 1913 г.
• 
  Хоры, 1913 г.

• 
  Алтар Сьвятога Антонія, 1913 г.
• 
  Бочны алтар Пана Езуса, 1913 г.
• 
  1941—1944 гг.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  Руіны кляштару
• 
  Інтэр’ер
• 
  Алтар

Літаратура

• Кулагін А. Каталіцкія храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; маст. І. Бокі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2001. — 216 с.: іл. ISBN 985-11-0199-0.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  212Г000807

• Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў у Селішчы, Radzima.org
• Увидеть, пока не исчез. Энтузиаст снял с высоты полуразрушенный костел в Витебской области (рас.)