Бітва пад Опсай
Бітва ў раёне мястэчка Опса адбылася паміж часткай расейскіх карпусоў князя Даўгарукага й татарскім палком арміі Вялікага Княства Літоўскага пад камандаваньнем Міхала Кіркора.
Сытуацыя перад боем[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Расейскі корпус князя Даўгарукава (9000 жаўнераў) перасёк Даўгаву 22 траўня, пры гэтым большасьць войскаў і флёту перасеклі Дынабург, у той час як астатняя частка войска пад камандаваньнем ґенэрала Раўтэнфэльда пераправілася праз раку ў Краслава. Затым абедзьве калёны расейскага корпусу перайшлі да Браславу.
Неўзабаве пасьля пераходу ў іншы бок Даўгавы ґенэрал Раўтэнфэльд паслаў на выведку ў кірунку Друі атрад данскіх казакоў, які набыў інфармацыю пра тое, што ў горадзе дысьлякуецца татарскі полк капітана Рэйжэўскага. Вяртаючыся, казакі разьбілі маленькі атрад з татарскага палку, які быў высланы Міхалам Кіркорам, захапіўшы пры гэтым 2 уланаў. Пасьля іх вяртаньня Раўтэнфэльд неадкладна адправіў ў раён Друі 160 жаўнераў, але Рэйжэўскі, даведаўшыся пра набліжэньне расейцаў, выйшаў са сваім атрадам да Глыбокага. У гэтай сытуацыі Раўтэнфэльд адмовіўся ад перасьледу й працягваў ісьці на Браслаў, які паў 26 траўня.
Бітва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Маюцца два даклады з апісаньнем бітвы каля Опса — адзін паводле Шымона Забэлы, другі Юзэфа Сулкоўскага.
Апісаньне бітвы Сымона Забэлы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Калі Раўтэнфэльд захапіў Браслаў, асноўная частка корпусу Даўгарукава рушыла на Опсу. У авангардзе расейскай арміі пайшлі 100 данскіх казакоў на чале з капітанам Белагародцавым. Маршуючы ў авангардзе сіл Даўгарукава, Белагордцаў накіраваў атрад, колькасьцю 7 чалавек на выведку, які натыкнуўся на падобны атрад выведкі татарскага палку Міхала Кіркора. Неўзабаве пачаліся баявыя дзеяньні, у якіх полк Кіркора біўся з атрадам данскіх казакоў пад кіраўніцтвам палкоўніка Кірэева. Пасьля некалькіх гадзін барацьбы літоўскі полк быў вымушаны адступіць. Быў узяты ў палон ротмістар Мілашэвіч, а паручнік Ахматавіч быў цяжка паранены. Шыман Забела сьцьвярджаў, што ў баі былі забітыя некалькі дзясяткаў расейцаў, акрамя таго, ён абвінавачвае ў здрадзе аднаго з габрэяў, які даў ілжывую інфармацыю пра расейскую кавалерыю.
Апісаньне бітвы Юзэфа Сулкоўскага[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Дысьлякаваны ў Опсе татарскі полк Міхала Кіркора назіраў за рухам расейскіх войскаў. Генэрал Раўтэнфэльд, жадаючы пазбавіцца ад татарскага войска, ужо ноччу 25 траўня акружыў горад. Кіркор хацеў пазьбегнуць расейскага палону і таму кінуў свой полк у адчайную атаку, што дазволіла яму вырвацца з акружэньня. Падчас бітвы з абодвух бакоў загінула каля 300 жаўнераў.
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Piotr Borawski. Tatarzy w dawnej Rzeczypospolitej. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1986, ISBN 978—985-524-083-0, ст. 224—225