Боцеўград

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Боцеўград
баўг. Ботевград
Боцеўград
Герб Боцеўграду


Краіна: Баўгарыя
Вобласьць: Сафійская
Кмет: Ivan Gavalugov[d]
Плошча: 53,298 км²
Вышыня: 500 м н. у. м.
Насельніцтва (2010)
колькасьць: 21 666 чал.
шчыльнасьць: 406,51 чал./км²
Часавы пас: UTC+2
летні час: UTC+3
Тэлефонны код: 723
Паштовы індэкс: 2140
Нумарны знак: CO
Геаграфічныя каардынаты: 42°54′26.201″ пн. ш. 23°47′37.180″ у. д. / 42.90727806° пн. ш. 23.79366111° у. д. / 42.90727806; 23.79366111Каардынаты: 42°54′26.201″ пн. ш. 23°47′37.180″ у. д. / 42.90727806° пн. ш. 23.79366111° у. д. / 42.90727806; 23.79366111
Боцеўград на мапе Баўгарыі
Боцеўград
Боцеўград
Боцеўград
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://www.botevgrad.org/obshtina_eng.htm

Бо́цеўград (па-баўгарску: Ботевград, да 1934 Арханіе, да 1866 Самунджыева) — горад на захадзе Баўгарыі. Знаходзіцца ў Сафійскай вобласьці, уваходзіць у грамаду Боцеўград. Старое імя гораду (да Вызваленьня Баўгарыі) — Арханіе. Насельніцтва складае 22 166 чалавек (2010 год). Названы ў гонар паэта і рэвалюцыянэра Хрыста Боцева.

Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Найстаражытнейшае паселішча ў гэтай мясцовасьці — фракійскае паселішча 5-га тысячагодзьдзя да н.э., якое знаходзілася ў мясцовасьці Манастырыштэ. У выніку раскопак там былі адкрыты абломкі бытавой і будаўнічай керамікі, прылады працы, мармуровая абрадная пліта з выявай фракійскага коньніка. Усё гэта захоўваецца ў Боцеўградзкім музэі. Каля гораду адкрыты фрагмэнты рымскай калёны зь імёнаў трох імпэратараў: Валентыніяна, Валента і Грацыяна. Калёна, верагодна, была ўзьведзена ў 357 годзе, бо менавіта тады кіравалі гэтыя імпэратары. Блізкасьць паселішча да рымскай дарогі вымусіла яго жыхароў перасяліцца на 3 км на поўдзень у лес, дзе вырасла новае паселішча Зелін. Падчас засяленьня гэтых месцаў славянамі, паселішча атрымала славянскае аблічча. Сяло Зелін уваходзіць у межы ўладаньняў баяра цара Івана Шышмана, Агняна. У яго валоданьні была і фартэцыя Бажэнішкі ўрвіч, якая пала апошняй пад націскам асманскай арміі, якая ўварвалася ў баўгарскую дзяржаву.

У другой палове XVIII стагодзьдзя жыхары Зеліну ізноў перасяляюцца ў катлавіну на месца сёньняшняга гораду, дзе каля пабудаваных заезнага двара і пякарні ўзьнікла паселішча з назвай Самунджыева, хоць па асманскіх рэгістрах 1564—1565 гг. в. Самунджыева ўжо існавала на гэтым самым месцы. Вядома, што ў 1826 г. у Самунджыева маецца паўразбураны паракліс, які тады быў царкоўнай школай. У 1864 годзе была пабудавана гадзіньнікавая вежа, у 1865 г. там была пабудавана адзіная баўгарская царква, прысьвечаная мучаніку, забітаму туркамі — Сьв. Георгію Новасафійскаму.

У 1866 г. празь сяло правялі стратэгічную дарогу Русэ-Сафія і па прапанове турэцкага рэфарматара Мітхада-пашы в. Самунджыева была абвешчана горадам Арханіе ў гонар султана Архана Газі. Новы горад быў пабудаваны паводле інжынэрна-будаўнічых плянаў.

Жыхары гораду вядуць барацьбу супраць асманаў ва ўзброеных атрадах Хаджы Дзімітра, Патаёта Хітава і Філіпа Тоцю. У 1870 г. у горад прыбыў Васіл Леўскі і заснаваў там рэвалюцыйны камітэт.

Падчас Расейска-турэцкай вайны 1877—1878 гадоў баўгарскія патрыёты, сярод якіх было нямала жыхароў Арханіе, арганізуюць атрады народнага апалчэньня, каб ваяваць на баку расейскіх войскаў. Боцеўградзкі край — арэна працяглых кровапралітных бітваў паміж расейскімі войскамі пад камандаваньнем генэрала Ёсіфа Гурко і асманскай арміяй, якая хавалася ў стараплянінскіх цясьнінах. За незалежнасьць і свабоду радзімы ваявалі апалчэнцы Боцеўградзкага краю пад камандаваньнем генэрала Мікалая Сталетава. У 1881 г. у Арханіе налічвалася 2 284 жыхары.

Падчас Красавіцкага паўстаньня 1876 году насельніцтва Арханійскага краю перажыло жорсткае прыгнечаньне. У гэты час загінуў атрад Хрыста Боцева. Гэта было нагодай пераназваць горад Арханіе на Боцеўград.

Насельніцтва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Год Насельніцтва
1985 22 459
1992 23 006
2000 21 816
2005 20 468
2010 20 544

Славутасьці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Гадзіньнікавая вежа
  • Гістарычны музэй
  • добра захаваны дом старой школы
  • Царква адраджэньня 1864 г.
  • Гадзіньнікавая вежа — сымбаль гораду, пабудаваная ў цэнтры гораду майстрам Маркавым.
  • Помнік Хрысту Боцеву
  • Помнік Расейскім жаўнерам, што загінулі ў Расейска-турэцкай вайне,
  • Помнік Невядомаму жаўнеру
  • Помнік паэту Стамену Панчаву

Транспарт[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У горадзе выкарыстоўваецца толькі аўтобусны транспарт. Горад зьвязаны аўтобусамі зь вялікімі і малымі гарадамі краіны.

Гарады-сябры[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Боцеўградсховішча мультымэдыйных матэрыялаў