Міклаш Кюзьміч

Міклаш Кюзьміч
Mikloš Küzmič
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	15 верасьня 1737(1737-09-15) Dolnji Slaveči[d], Municipality of Grad[d], Славенія
Памёр	11 красавіка 1804(1804-04-11) (66 гадоў) Kančevci[d], Municipality of Moravske Toplice[d], Славенія
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	сьвятар, пісьменьнік, перакладнік
Мовы	прэкмурская, вугорская
Значныя творы	Абэцэдная кніжка для народных школаў
Подпіс
Міклаш Кюзьміч у Вікісховішчы

Мі́клаш Кюзьміч (па-славенску: Mikloš Küzmič, па-вугорску: Küzmics Miklós; 15 верасьня 1737, Дольні Славэчы, Габсбурская манархія — 11 красавіка 1804, Канчаўцы, Аўстрыйская імпэрыя) — рымакаталіцкі сьвятар, пісьменьнік, перакладнік.

Жыцьцяпіс

Міклаш Кюзьміч нарадзіўся ў Прэкмур’і, якое ў той час уваходзіла ў склад Вугоршчыны. Ягонымі бацькамі былі Янаш Кышміч і Эльжбэта Леў. Меў сястру Жужану (Жыжану). Сьвятарскае пасьвечаньне прыняў прыкладна ўлетку 1763. Сьпярша служыў у Горнай Лендаве (Градзе), а пасьля да свайго скону ў 1804 — у Канчаўцах.

Творчасьць

Кароткая сума вялікага катэхізысу

Напісаў 7 кніг, якімі карысталіся ў цэрквах ды школах. Найбольш значная зь іх — «Абэцэднік» — першы дзьвюхмоўны падручнік для вугорскіх славенцаў, перакладзены ім зь нямецкай мовы. Гэтая кніга, выдадзеная ў 1790 року, зьмяшчала першы славенска-вугорскі слоўнік.

Пераклаў на прэкмурскую мову чатыры Эвангельлі, выдадзеныя ў 1804 року ў Сомбатхеі пад назовам «Сьвятыя Эвангельлі». Дзякуючы сваім кнігам падштурхнуў самасьвядомасьць прэкмурскага народу і захаваў ягоную гутарковую мову. Разам са Штэванам Кюзьмічам, уплывовым пратэстанцкім дзеячом (аднак не сваяком, нягледзячы на аднолькавыя прозьвішчы), заклаў пачаткі літаратурнай прэкмуршчыны.

Творы

• «Кароткая сума вялікага катэхізысу» (Шопран, 1780)
• «Сьвятыя Эвангельлі» (1780)
• «Славенскі малітоўнік» (1780)
• «Pomoucs beté'snih, i mirajoucsih» (1781)
• «Малітоўная кніга, на карысьць славенскага народу» (1783)
• «Абэцэдная кніжка для народных школаў» (Буда, (1790)
• «Старога і Новага Запаветаў сьвятой гісторыі кароткая сума» (Сомбатхей, 1796)

Літаратура

• Ivan Zelko: K. bibliografiji Mikloša Küzmiča, 1934.
• Vilko Novak: Delo in pomen Mikloša Küzmiča, Murska Sobota, 1976.
• Izbor prekmurskega slovstva, Ljubljana, 1976.
• Ivan Škafar: Bibliografija prekmurskih tiskov od 1715 do 1919.